|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(1996) 1 ΑΑΔ 1288
6 Δεκεμβρίου, 1996
[ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 30 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ (ΝΗΟΛΟΓΗΣΗ, ΠΩΛΗΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΠΛΟΙΩΝ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1963 (Ν. 45 ΤΟΥ 1963), ΟΠΩΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΕ,
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ FORDEL SHIPPING CO. LIMITED, ΙΔΙΟΚΤΗΤΡΙΑ ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ M/V "MARINER LT" ΥΠΟ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΣΗΜΑΙΑ.
(Εναρκτήρια Κλήση Αρ. 202/96)
Αποφάσεις και διατάγματα — Απαγορευτικά διατάγματα — Σύμβαση τράπεζας με πλοιοκτήτη για εγγραφή υποθήκης στο κυπριακό νηολόγιο προς εξασφάλιση πληρωμής τρεχούμενου λογαριασμού —Άρνηση του αρμοδίου λειτουργού να εγγράψει την υποθήκη λόγω ύπαρξης προηγούμενων με όρο μη εγγραφής νέας χωρίς τη συγκατάθεση των δικαιούχων, που δε δόθηκε — Είναι δυνατό να γίνει χρήση του δικονομικού μέσου του Άρθρου 30 του περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγησις Πώλησις και Υποθήκευσις Πλοίων) Νόμου του 1963 (Ν. 45/63) εφόσον η εγγραφή της υποθήκης δεν καθίσταται δυνατή για λόγους που προκλήθηκαν από τον ιδιοκτήτη του πλοίου και ακριβώς για να καταστεί δυνατή στο μεταξύ η εγγραφή της.
Ήταν συμβατική υποχρέωση των ιδιοκτητών του πλοίου "Mariner LT" να παραχωρήσουν στην αιτήτρια τράπεζα, υποθήκη επί του πλοίου τους για εξασφάλιση τρεχούμενου τραπεζικού λογαριασμού τους.
Η εγγραφή της υποθήκης δεν ήταν δυνατή επειδή ο αρμόδιος λειτουργός επέστρεψε τα σχετικά έγγραφα για το λόγο ότι υπήρχαν προηγούμενες υποθήκες με όρο τη μη εγγραφή νέας χωρίς τη συγκατάθεση τους, η οποία δεν δόθηκε.
Με μονομερή αίτησή της, την οποία στήριξε στο Άρθρο 30 του περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγησις Πώλησις και Υποθήκευσις Πλοίων) Νόμου του 1963 (Ν. 45/63), η τράπεζα ζήτησε προσωρινό διάταγμα που να απαγορεύει στους πλοιοκτήτες την αποξένωση ή επιβάρυνση του πλοίου ή μεριδίου σ' αυτό.
Αποφασίστηκε ότι:
(1) Με την επιφύλαξη της ακρόασης ολοκληρωμένης επιχειρηματολογίας, το ζητούμενο προσωρινό απαγορευτικό διάταγμα θα έπρεπε να εκδοθεί επειδή η αδυναμία εγγραφής υποθήκης επί του πλοίου για λόγους που οφείλονται στον ιδιοκτήτη αποτελεί λόγο παραχώρησης του δυνάμει του Άρθρου 30 του περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγησις Πώλησις και Υποθήκευσις Πλοίων) Νόμου του 1963 (Ν. 45/63).
(2) Είναι δυνατό να γίνει χρήση του δικονομικού μέσου του Άρθρου 30 του περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγησις Πώλησις και Υποθήκευσις Πλοίων) Νόμου του 1963 (Ν. 45/63), ακριβώς για να καταστεί δυνατή στο μεταξύ η εγγραφή υποθήκης.
Εκδόθηκε προσωρινό διάταγμα και ορίστηκε επιστρεπτέο.
Αναφερόμενες υποθέσεις:
Pastella Marine Co. Ltd v. National Iranian Tanker Co Ltd (1987) I C.L.R. 583,
Γερασάκη ν. Waft Shipping (1989) 1(E) Α.Α.Δ. 393,
Beneficial Finance Corporation Ltd v. Price [1965] 1 Lloyd's Rep. 556.
Αίτηση για συντηρητικό διάταγμα.
Αίτηση για την έκδοση προσωρινού διατάγματος το οποίο να παρεμποδίζει ή απαγορεύει στην εταιρεία Fordel Shipping Co Limited να πωλήσει ή υποθηκεύσει ή με άλλο τρόπο επιβαρύνει και αποξενώσει το υπό κυπριακή σημαία πλοίο "Mariner LT", μέχρι την εκδίκαση της εναρκτήριας κλήσης.
Ε. Μοντάνιος, για την Αιτήτρια.
Cur. adv. vult.
ΝΙΚΗΤΑΣ, Δ.: Ανάγνωσε την ακόλουθη απόφαση. Η παρούσα διαδικασία έχει ως έρεισμα τις διατάξεις του άρθρου 30 του περί Εμπορικής Ναυτιλίας (Νηολόγηση, Πώληση και Υποθήκευση Πλοίων) Νόμου του 1963 (Άρθρο 45/63, όπως τροποποιήθηκε). Αποσκοπεί στην έκδοση προσωρινού διατάγματος, που θα παρεμποδίζει ή απαγορεύει στην εταιρεία Fordel Shipping Co. Limited (εφεξής η εταιρεία) να πωλήσει ή υποθηκεύσει ή με άλλο τρόπο επιβαρύνει και αποξενώσει το υπό κυπριακή σημαία πλοίο Mariner LT, ή μερίδιο σε αυτό, ιδιοκτησίας της, μέχρι την εκδίκαση της εναρκτήριας κλήσης στα πλαίσια της οποίας κατατέθηκε η κρινόμενη εξ πάρτε αίτηση για την ίδια ουσιαστικά θεραπεία.
Τις διαδικασίες έχει κινήσει η αλλοδαπή τράπεζα Royal Bank of Scotland p.l.c. (εφεξής η Τράπεζα) προς όφελος της οποίας, όπως υποστηρίζει η ένορκη δήλωση του δικηγόρου κ. Γρ. Λεοντίου, συνεργάτη του δικηγόρου που τώρα την εκπροσωπεί, συνεστήθη υποθήκη και συμφωνία υποθήκευσης: βλέπε τεκμ. ΓΛ1 τιτλοφορούμενο "Mortgage and Deed of Covenant" ημερ. 4/12/96. To πλοίο είναι ήδη βεβαρυμένο με 4 εγγεγραμμένες υποθήκες. Η πρόσθετη υποθήκη, που έγινε στις 4/12/96 αλλά δεν έχει ακόμη εγγραφεί, αφορά την "ασφάλεια τρεχούμενου λογαριασμού στον οποίο συμφωνήθηκε να χρεώνονται, μέχρι του ποσού των Δολ. Η.Π.Α. 1.500.000, οι οφειλές της Εταιρείας προς την Αιτήτρια δυνάμει εγγυήσεων που η Εταιρεία έδωσε προς την Αιτήτρια για ασφάλεια πιστωτικών διευκολύνσεων τις οποίες η Αιτήτρια παραχώρησε στην Blue Flag Navigation Limited. Οι πιστωτικές διευκολύνσεις υπερβαίνουν το πιο πάνω ποσό των Δολ. Η.Π.Α. 1.500.000."
Επισημαίνεται (1) ότι το παραπάνω τεκμήριο περιέχει όρο (6.1 t) με βάση τον οποίο η παραπάνω εταιρεία ανέλαβε να εγγράψει την υποθήκη σύμφωνα με τις διατάξεις του κυπριακού νόμου. Συγκεκριμένα ανέλαβε:
"Covenants
6.1 The owner hereby covenants with the Mortgagee and undertakes throughout the Security Period:
................................
(t) Registration of Mortgage
to cause the Mortgage to be duly registered and otherwise to comply with and satisfy all the requirements and formalities established by the laws of Cyprus and to perfect the Mortgage and this Deed as a valid and enforceable statutory mortgage upon the Ship.."
(2) η εταιρεία ανέλαβε περαιτέρω υποχρέωση να μην αποξενώσει το πλοίο ή να προβεί σε άλλη συναλλαγή σε σχέση με αυτό ή τα μερίδια που το αποτελούν χωρίς την προηγούμενη έγγραφη συγκατάθεση της Τράπεζας. Οι παράγραφοι (m) και (η) του όρου 6.1 προνοούν ότι:
"6.1 The owner hereby covenants with the Mortgagee and undertakes throughout the Security Period:
"(m) Encumbrances
not without the prior written consent of the Mortgagee (and then only subject to such conditions as the Mortgagee may impose) to create or purport or agree to create or permit to arise or subsist any Encumbrance over or in respect of the Ship, any share or interest therein or in any other part of the Mortgaged Property otherwise than to or in favour of the Mortgagee;
(n) Sale or other disposal
not without the prior written consent of the Mortgagee (and then only subject to such conditions as the Mortgagee may impose) to sell, agree to sell, transfer, abandon or otherwise dispose of the Ship or any share or interest therein;"
Η ένορκη δήλωση αναφέρεται και σε άμεσους κινδύνους αποξένωσης του πλοίου στην περίπτωση που δεν παρέχεται η αιτούμενη θεραπεία. Το λόγο για τον οποίο δεν έχει εγγραφεί η υποθήκη εξηγεί ο κ. Γρ. Λεοντίου σε συμπληρωματική ένορκη δήλωση, που κατατέθηκε σήμερα το πρωΐ πριν από την ακρόαση και ύστερα από άδεια που παραχώρησα. Έγινε σήμερα προσπάθεια να εγγραφεί η υποθήκη αλλά απέτυχε. Λειτουργός της Νηολογούσας Αρχής αιτιολόγησε την άρνησή του αναφέροντας ότι "στις ήδη εγγεγραμμένες υποθήκες υπάρχουν διατάξεις με τις οποίες η εταιρεία ανέλαβε υποχρέωση προς τους ήδη εγγεγραμμένους ενυπόθηκους δανειστές να μην υποθηκεύσει περαιτέρω το Πλοίο χωρίς την προηγούμενη γραπτή έγκρισή των και ότι τέτοια έγκριση δεν του έχει δοθεί".
Τις διατάξεις του άρθρου 30 για την έκδοση διατάγματος που απαγορεύει μεταβίβαση ή άλλη συναλλαγή που αφορά πλοίο ή μερίδιο σε αυτό μπορεί να επικαλεσθεί "κάθε ενδιαφερόμενο πρόσωπο". Η νομολογία μας, ακολουθώντας την αντίστοιχη αγγλική, τήρησε επιφυλακτική στάση απέναντι στον όρο αυτό, ερμηνεύοντας τον στενά. Ο απλός δανειστής δεν είναι ενδιαφερόμενο πρόσωπο μέσα στην έννοια της διάταξης. Η σημασία του έχει καθορισθεί αυθεντικά από δύο αποφάσεις της Ολομέλειας. Στην Pastella Marine v. Iranian Tanker (1987) 1 C.L.R. 583,585 έχει λεχθεί:
"The word "interest" and variations of it encountered in a legal framework are apt to derive their precise meaning from the context in which they appear. The expression "interested person" is not synonymous with "plaintiff", "petitioner", "litigant". Had the legislature intended to extend the remedy conferred by s. 30 to every creditor of the owners of the ship, one would expect them to adopt a word other than "interested person"; for example a plaintiff, a petitioner or litigant."
Και στη Γερασάκη v. Waft Shipping (1989) 1(E) Α.Α.Δ. 393, 395 το σχετικό απόσπασμα έχει ως εξής:
"Ενδιαφερόμενο Πρόσωπο" στο Άρθρο 30 του Νόμου 45/63 σημαίνει άτομο, που έχει συμφέρον σε αυτό τούτο το πλοίο και όχι απλώς πιστωτές ή πρόσωπα, που έχουν απαίτηση για αποζημιώσεις. Εν όψει των γεγονότων της υπόθεσης αυτής είναι φανερό ότι η διαφορά του εφεσείοντα με τους εφεσίβλητους είναι χρηματική διαφορά. Ο εφεσείων δεν είναι "ενδιαφερόμενο πρόσωπο".
Στην ίδια υπόθεση κρίθηκε επίσης ότι αποτελεί δικονομικά παραδεκτό τρόπο έναρξης της διαδικασίας του άρθρ. 30 η εναρκτήρια αίτηση.
Με βάση το υπόβαθρο των γεγονότων που έχω εκθέσει πιστεύω πως δικαιολογείται στο στάδιο αυτό η έκδοση του αιτούμενου διατάγματος. Διατηρώ φυσικά απόλυτα ανοικτό το ζήτημα ως το τέλος, αφού θα έχω ακούσει ολοκληρωμένη επιχειρηματολογία.
Αποδεχόμενος την εξ πάρτε αίτηση πρέπει να αναφέρω ότι είχα υπόψη μου το εξής απόσπασμα από το έργο Admiralty Jurisdiction and Practice του Nigel Meeson (1993) σελ. 56:
"Thus the type of situation in which section 30 may be invoked are where a mortgagee is frustrated in his attempts to register his mortgage because the mortgagor has failed to perfect his title, or where a purchaser is unable to register because of a failure by the seller to execute the necessary bill of sale, or where there is some other dispute as to the ownership of a ship or shares in a ship."
To απόσπασμα αυτό στηρίζεται και στην απόφαση Beneficial Finance Corporation Ltd. v. Price [1965] 1 Lloyd's Rep. 556, στην οποία ο δικαστής Moffitt εξέδωσε το διάταγμα διότι, όπως αναφέρεται στη σύνοψη της υπόθεσης:
"Held ; and (4) that respondent had undertaken to do what was necessary to enable mortgage to be registered as a condition of the payment to him, and had not done so; that there was ground for apprehension that respondent might take advantage of mortgage being unregistered to deal with vessel to detriment of applicant; and that, accordingly, order would be made restraining respondent from dealing with vessel."
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στην υπόθεση Γερασάκη, ανωτέρω, ο τότε Πρόεδρος του Δικαστηρίου Α. Λοΐζου στην απόφαση του αναφέρει ότι μπορεί να γίνει χρήση του δικονομικού μέσου της αίτησης για παροχή θεραπείας κάτω από το άρθρ. 30 ακριβώς για να καταστεί δυνατή στο μεταξύ η εγγραφή υποθήκης:
"χωρίς να είναι απαραίτητο να είναι αυτή παρεμπίπτουσα σε αγωγή, μπορεί να είναι και αυτοτελής για τους σκοπούς διατήρησης απλώς του Status quo για συγκεκριμένη χρονική περίοδο ώστε να καταστεί ίσως δυνατή εν τω μεταξύ η εγγραφή παραδείγματος χάρη μιας υποθήκης ή και για κάποιο άλλο παρόμοιο σκοπό."
Σημειώνω περαιτέρω ότι το έγγραφο υποθήκης, τεκμ. ΓΛ1, ακολουθεί το πρότυπο υποθήκης "δι' ασφάλειαν τρεχούμενου λογαριασμού, κ.λ.π." που απαντάται στο Πρώτο Παράρτημα του νόμου.
Τέλος, ο κ. Μοντάνιος υπέδειξε ότι η μη εγγραφή υποθήκης δεν επηρεάζει καθόλου την εγκυρότητά της, όπως φαίνεται από το παρακάτω σχόλιο στο σύγγραμμα 'Temperley Merchant Shipping Acts" British Shipping Laws, τόμος 11, 7η έκδοση, σελ. 24, παραγ. 58:
"...the registration of a mortgage under these sections, while of the utmost importance in fixing priorities and in limiting the effect of acts of bankruptcy by the mortgagor, is not essential to the validity of a mortgage, even on a British registered ship."
Τελικά εκδίδω προσωρινό διάταγμα ως η εξ πάρτε αίτηση που θα ισχύει μέχρι 16/12/96, ημέρα κατά την οποία ορίζω την εξ πάρτε αίτηση για επίδοση στην άλλη πλευρά. Η αιτήτρια να καταθέσει τραπεζική εγγύηση για £10.000 μέχρι τις 12.00 το μεσημέρι της 11ης τρέχοντος μήνα. Αν παραλείψει να συμμορφωθεί με την υποχρέωση αυτή το διάταγμα θα ακυρωθεί αυτόματα χωρίς άλλη ενέργεια από το δικαστήριο. Περιττό να λεχθεί ότι η έκδοση του διατάγματος δεν επηρεάζει με οποιονδήποτε τρόπο τις ήδη υπάρχουσες υποθήκες.
Εκδίδεται προσωρινό διάταγμα και ορίζεται επιστρεπτέο.