31.—(1) Πρόσωπο δεόντως και εγγράφως εξουσιοδοτημένο για το σκοπό αυτό από τον Υπουργό (που στο Νόμο αυτό αναφέρεται ως "εξουσιοδοτημένος λειτουργός") θα έχει εξουσία σε κάθε εύλογο χρόνο να εισέρχεται σε οποιαδήποτε υποστατικά τα οποία είναι καταχωρισμένα στο μητρώο υποστατικών ή στα οποία αδειούχος πωλητής δηλητηρίων διεξάγει επιχείρηση ή στα οποία έχει εύλογη αιτία να υποψιάζεται ότι έχει διαπραχτεί παράβαση του Νόμου αυτού σε σχέση με την πώληση φαρμάκων ή δηλητηρίων, και δύναται να διενεργεί τέτοια εξέταση και έρευνα, και να προβαίνει σε τέτοια άλλα διαβήματα, περιλαμβανόμενης της λήψης δειγμάτων επί πληρωμή, που δυνατό να είναι αναγκαία για να διαπιστώσει κατά πόσο τηρούνται οι πιο πάνω αναφερόμενες διατάξεις.
(2) Κάθε εξουσιοδοτημένος ή αδειούχος πωλητής δηλητηρίων, οφείλει να προσαγάγει για επιθεώρηση, όταν το ζητήσει εξουσιοδοτημένος λειτουργός, το πιστοποιητικό εγγραφής ή άδειά του, ανάλογα με την περίπτωση.
(3) Όλα τα βιβλία που τηρούνται από εξουσιοδοτημένο πωλητή δηλητηρίων ή αδειούχο πωλητή δηλητηρίων σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου αυτού θα είναι ανοικτά προς επιθεώρηση από οποιοδήποτε εξουσιοδοτημένο λειτουργό σε κάθε εύλογο χρόνο.
32.-(1) Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 4Α, των διατάξεων επικυρωτικού διατάγματος και των όρων της άδειας κυκλοφορίας φαρμακευτικού προϊόντος όπως αυτοί καθορίζονται από το Συμβούλιο Φαρμάκων, δυνάμει των διατάξεων του περί Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης (Έλεγχος Ποιότητας, Προμήθειας και Τιμών) Νόμου, ή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δυνάμει του Κανονισμού (ΕΚ) 726/2004, κανένας φαρμακοποιός δεν προμηθεύει ή πωλεί οποιοδήποτε συνταγογραφούμενο φαρμακευτικό προϊόν, εκτός εάν-
(α) Προσκομισθεί σε αυτόν υπογραμμένη συνταγή σε έντυπη μορφή ή ανακτηθεί από αυτόν μέσω του λογισμικού του ΟAY, ηλεκτρονική συνταγή η οποία έχει συνταχθεί από εγγεγραμμένο ιατρό, εγγεγραμμένο οδοντίατρο ή εγγεγραμμένο κτηνίατρο, ανάλογα με την περίπτωση, και για την οποία ο φαρμακοποιός έχει ικανοποιηθεί για την αυθεντικότητα και την ορθότητά της,
(β) η συνταγή περιλαμβάνει με σαφή, ευανάγνωστο και ευδιάκριτο τρόπο τουλάχιστον τα στοιχεία που παρατίθενται στο Παράρτημα IV:
(γ) η ημερομηνία προσκόμισης για εκτέλεση της συνταγής δεν υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από την ημερομηνία σύνταξης:
(2) Φαρμακοποιός ο οποίος εκτελεί συνταγή δύναται, με τη σύμφωνη γνώμη ή κατόπιν αιτήματος του ασθενούς, να αντικαταστήσει το φαρμακευτικό προϊόν με πιο φθηνό γενόσημο ή αντίστοιχο γενόσημο αυτού:
(3) Σε περίπτωση που φαρμακευτικό προϊόν που αναγράφεται στη συνταγή δεν είναι άμεσα διαθέσιμο, ο φαρμακοποιός μεριμνά για την προμήθειά του μέσω παραγγελίας από προμηθευτή που αναφέρεται στο άρθρο 35 ή, εάν αυτό δεν είναι εφικτό, ο φαρμακοποιός, σε περίπτωση που αυτό υποστηρίζεται από το λογισμικό στο οποίο καταχωρίζονται οι συνταγές, παραπέμπει τον ασθενή σε άλλο φαρμακείο που διαθέτει το εν λόγω φαρμακευτικό προϊόν.
(4) Σε περίπτωση που το φαρμακευτικό προϊόν που αναφέρεται στο εδάφιο (3) δεν είναι διαθέσιμο από προμηθευτή που αναφέρεται στο άρθρο 35, ο φαρμακοποιός ενημερώνει σχετικά τον ασθενή και τον ιατρό που συνέταξε τη συνταγή με σκοπό την αναζήτηση εναλλακτικών επιλογών.
(5) Οι διαδικασίες εκτέλεσης συνταγής δύναται να υπόκεινται σε πρόσθετους όρους και προϋποθέσεις σύμφωνα με τον περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμο και της δυνάμει αυτού εκδιδόμενης δευτερογενούς νομοθεσίας, καθώς και τυχόν άλλους όρους και προϋποθέσεις που επιβάλλονται από τον ΟΑΥ.
(6) Το παρόν άρθρο δεν θίγει οποιεσδήποτε διατάξεις οποιασδήποτε νομοθεσίας αφορά στην τιμολόγηση ή αποζημίωση των φαρμακευτικών προϊόντων.
(7) Οι διαδικασίες εκτέλεσης συνταγής δύναται να καθορισθούν περαιτέρω με Κανονισμούς.
33. Δεν είναι νόμιμο για οποιοδήποτε φαρμακοποιό να χορηγεί οποιοδήποτε φάρμακο ή δηλητήριο εκτός αν το δοχείο του φαρμάκου ή δηλητηρίου είναι ευκρινώς σημασμένο με-
(α) τη φύση και περιγραφή του φαρμάκου ή δηλητηρίου·
(β) σαφείς οδηγίες ως προς τη χρήση ή λήψη αυτού σύμφωνα με τις οδηγίες του προσώπου που δίνει τη συνταγή·
(γ) το όνομα των υποστατικών στα οποία χορηγήθηκε.
34. Δεν είναι νόμιμο για οποιοδήποτε φαρμακοποιό να προβαίνει σε οποιαδήποτε συμφωνία με ιατρό, οδοντίατρο ή κτηνίατρο για την πληρωμή σε αυτόν οποιουδήποτε δικαιώματος ή προμήθειας σε σχέση με οποιαδήποτε συνταγή.
35.-(1) Τα φαρμακεία, οι επιχειρήσεις φαρμακοποιού, τα νοσοκομειακά φαρμακεία και όπου εφαρμόζεται και κατά παρέκκλιση του εδαφίου (1) του άρθρου 4Α, τα νοσηλευτήρια που αναφέρονται στο εδάφιο (3) του άρθρου 16Α δύναται να προμηθεύονται φαρμακευτικά προϊόντα, δραστικές ουσίες και έκδοχα μόνο από-
(α) Κατόχους άδειας χονδρικής πώλησης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 82 του περί Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης (Έλεγχος Ποιότητας, Προμήθειας και Τιμών) Νόμου,
(β) κατόχους άδειας χονδρεμπορίου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 83 του περί Κτηνιατρικών Φαρμακευτικών Προϊόντων (Έλεγχος Ποιότητας, Εγγραφή, Κυκλοφορία, Παρασκευή, Χορήγηση και Χρήση) Νόμου,
(γ) τις αποθήκες της Διεύθυνσης Αγορών και Προμηθειών του Υπουργείου Υγείας, σε περίπτωση που το ζητούμενο φαρμακευτικό προϊόν δεν διατίθεται από κάτοχο άδειας χονδρικής πώλησης δυνάμει της παραγράφου (α) ή όταν παρουσιάζεται προσωρινή έλλειψη στην αγορά:
(δ) φαρμακεία, επιχειρήσεις φαρμακοποιού, νοσοκομειακά φαρμακεία και νοσηλευτήρια μόνο με δανεισμό και αποκλειστικά για σκοπούς επείγουσας προμήθειας.
(2) Κατά παρέκκλιση του εδαφίου (1) του άρθρου 4Α και με την επιφύλαξη των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/161, οι ιατροί στο πλαίσιο της άσκησης του λειτουργήματός τους δύναται να προμηθεύονται απευθείας από τους προμηθευτές που αναφέρονται στις παραγράφους (α), (γ), (δ) και (ε) του εδαφίου (1) για τις ανάγκες του ιατρείου τους-
(α) Εμβόλια, και
(β) φιάλες ιατρικού οξυγόνου.
(3) Οι δραστικές ουσίες και τα έκδοχα που προμηθεύονται δυνάμει των διατάξεων του παρόντος άρθρου απαιτείται να ανταποκρίνονται στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας ή της φαρμακοποιίας κράτους μέλους, της Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας υπερισχύουσας, ή, σε περίπτωση που δεν καθορίζονται τέτοια πρότυπα στην Ευρωπαϊκή Φαρμακοποιία ή στην φαρμακοποιία κράτους μέλους, στα πρότυπα φαρμακοποιίας τρίτης χώρας και στα γενικώς αποδεκτά πρότυπα.
(4) Οι πρόνοιες του παρόντος άρθρου δεν επηρεάζουν οποιεσδήποτε διατάξεις οποιασδήποτε νομοθεσίας αφορά στην τιμολόγηση ή αποζημίωση των φαρμακευτικών προϊόντων.
35A. Τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 32 και 33 του περί Εφαρμογής των Δικαιωμάτων των Ασθενών στο πλαίσιο της Διασυνοριακής Υγειονομικής Περίθαλψης Νόμου του 2013, όπως αυτός εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται, συνταγές οι οποίες:
(α) εκδίδονται σε άλλο κράτος μέλος και εκτελούνται από εγγεγραμμένο φαρμακοποιό στη Δημοκρατία ή
(β) εκδίδονται στη Δημοκρατία μετά από αίτημα ασθενούς με σκοπό να εκτελεστούν σε άλλο κράτος μέλος,
πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον τα στοιχεία που παρατίθενται στο Παράρτημα ΙΙΙ, όπως αυτό εκάστοτε τροποποιείται ή αντικαθίσταται:
36. Κάθε πρόσωπο που διεξάγει την επιχείρηση φαρμακοποιού θα μεριμνά ώστε να τοποθετείται πινακίδα σε περίοπτο μέρος έξω από τα υποστατικά όπου διεξάγεται η επιχείρηση αυτή, η οποία φέρει τη λέξη "φαρμακείο" στα Αγγλικά ή Ελληνικά ή Τουρκικά.
37. Εξουσιοδοτημένος λειτουργός που ασκεί οποιεσδήποτε εξουσίες βάσει του Νόμου αυτού θα παρουσιάζει την εξουσιοδότηση του όταν ζητείται.
38. Πρόσωπο το οποίο εσκεμμένα καθυστερεί ή παρεμποδίζει εξουσιοδοτημένο λειτουργό κατά τη νόμιμη άσκηση οποιωνδήποτε εξουσιών του βάσει του Νόμου αυτού ή αρνείται να επιτρέψει τη λήψη οποιουδήποτε δείγματος ή να δώσει πληροφορίες οι οποίες του ζητούνται δεόντως βάσει του Νόμου αυτού, είναι ένοχο αδικήματος βάσει του Νόμου αυτού.
39.-(1) Φαρμακοποιός που διεξάγει επιχείρηση φαρμακοποιού ή είναι υπεύθυνος νοσοκομειακού φαρμακείου ή εργοδοτείται σε νοσοκομείο δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (3) του άρθρου 16Α τηρεί τα ακόλουθα:
(α) Αρχεία συνταγών τα οποία να περιλαμβάνουν τουλάχιστον-
(i) τον αύξοντα αριθμό που τίθεται στη συνταγή,
(ii) την ημερομηνία έκδοσης και εκτέλεσης της συνταγής,
(iii) στοιχεία επικοινωνίας του προσώπου που συνέταξε τη συνταγή,
(iv) στοιχεία επικοινωνίας ασθενή ή στοιχεία επικοινωνίας νοσηλευτηρίου ή θαλάμου/ τμήματος νοσηλευτηρίου ή ιατρείου, ανάλογα με την περίπτωση,
(v) το φαρμακευτικό προϊόν που χορηγήθηκε, τη μορφή, την ποσότητα, τη δοσολογία και τις οδηγίες χρήσης, εφόσον υπάρχουν,
(vi) τον αριθμό παρτίδας ή άλλο μέσο ταυτοποίησης του φαρμακευτικού προϊόντος,
(vii) τον αριθμό επαναλήψεων, σε περίπτωση που υπάρχουν,
(viii) σε περίπτωση επανάληψης ή χορήγησης τμήματος της συνταγής, την ημερομηνία και τα φαρμακευτικά προϊόντα που χορηγήθηκαν, καθώς και τις υπολειπόμενες επαναλήψεις, ανάλογα με την περίπτωση,
(ix) σε περίπτωση αντικατάστασης με γενόσημο ή αντίστοιχο γενόσημο, την αναφορά στην ονομασία του φαρμακευτικού προϊόντος που προμηθεύθηκε,
(β) για φαρμακευτικά προϊόντα που περιέχουν ελεγχόμενα φάρμακα ή φαρμακευτικά προϊόντα που περιέχουν ουσίες που καθορίζονται στο Δεύτερο, Τρίτο ή Τέταρτο Πίνακα των περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Κανονισμών, επιπρόσθετα με τα στοιχεία που αναφέρονται στην παράγραφο (α), βιβλίο το οποίο τηρείται σύμφωνα με τις διατάξεις των Κανονισμών 13, 14 και 16 των περί Ναρκωτικών Φαρμάκων και Ψυχοτρόπων Ουσιών Κανονισμών, και
(γ) αρχεία τιμολογίων και τυχόν άλλων παραστατικών προμήθειας φαρμακευτικών προϊόντων.
(2) Τα φύλλα των συνταγών, τιμολογίων και τυχόν άλλων παραστατικών προμήθειας φαρμακευτικών προϊόντων φυλάσσονται σε ξεχωριστά αρχεία με τρόπο ώστε να είναι εύκολα δυνατή η ανάκτηση, επικαιροποίηση και διασταύρωση των στοιχείων που αναφέρονται στις παραγράφους (α), (β) και (γ) του εδαφίου (1):
(3) Τα αρχεία που αναφέρονται στο παρόν άρθρο για τις συνταγές που εκτελούνται στο πλαίσιο του Συστήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Γενικού Συστήματος Υγείας Νόμου, δύναται να τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή στο λογισμικό του ΟΑΥ.
(4) Τα αρχεία που αναφέρονται στο παρόν άρθρο διατηρούνται για περίοδο πέντε (5) ετών και τίθενται στη διάθεση των εξουσιοδοτημένων λειτουργών.
40.—(1) Ο Υπουργός, κατόπι σύστασης του Συμβουλίου Φαρμακευτικής, δύναται, με διάταγμα, να απαγορεύει ή να ελέγχει την εισαγωγή, κατασκευή πώληση οποιουδήποτε φαρμάκου ή παρασκευάσματος το οποίο είναι μυστικό, προστατεύεται από δικαίωμα ευρεσιτεχνίας, ιδιοσκεύασμα ή ομοιοπαθητικό.
(2) Οποιαδήποτε ουσία της οποίας η εισαγωγή έχει απαγορευθεί βάσει των διατάξεων του εδαφίου (1) του άρθρου αυτού θα θεωρείται ως απαγορευμένη εισαγωγή για τους σκοπούς του περί Διοικήσεως Τελωνείων Νόμου.
41.—(1) Κανένα πρόσωπο, χωρίς την άδεια του Υπουργού, δεν θα δημοσιεύει ή μεριμνά ώστε να δημοσιευτεί οποιαδήποτε διαφήμιση που αναφέρεται σε οποιοδήποτε αντικείμενο ή αντικείμενα οποιασδήποτε περιγραφής υπό συνθήκες οι οποίες τείνουν να οδηγήσουν στη χρήση του εν λόγω αντικειμένου ή αντικειμένων της περιγραφής αυτής για σκοπούς θεραπείας ανθρώπων από οποιαδήποτε από τις ακόλουθες νόσους, δηλαδή, από τη νόσο Μπράιτ, καταρράκτη, διαβήτη, επιληψία, ή σπασμούς, γλαύκωμα, κινητική αταξία, παράλυση, καρκίνο ή φυματίωση.
(2) Στο άρθρο αυτό-
"διαφήμιση" περιλαμβάνει οποιαδήποτε ειδοποίηση, εγκύκλιο, επιγραφή, περιτύλιγμα ή άλλο έγγραφο και οποιαδήποτε ανακοίνωση που γίνεται προφορικά ή με οποιοδήποτε μέσο παραγωγής ή μετάδοσης φωτός ή ήχου.
42.—(1) Το Υπουργικό Συμβούλιο δύναται να εκδίδει Κανονισμούς γιατους ακόλουθους σκοπούς:
(α) την απαγόρευση, ρύθμιση ή περιορισμό της κατασκευής φαρμάκων και φαρμακευτικών παρασκευασμάτων
(β) την ασφαλή φύλαξη και αποθήκευση δηλητηρίων
(γ) την εισαγωγή, εξαγωγή, μεταφορά και σήμανση δηλητηρίων
(δ) τα δοχεία μέσα στα οποία τα δηλητήρια δύνανται να προμηθεύονται·
(ε) την προσθήκη σε δηλητήρια ορισμένων συστατικών για να διακρίνονται εύκολα ως δηλητήρια·
(στ) τον καθορισμό της περιόδου για την οποία πρέπει να φυλάττονται οποιαδήποτε βιβλία ή μητρώα που απαιτείται να τηρούνται για τους σκοπούς του Νόμου αυτού·
(ζ) τον καθορισμό οποιουδήποτε πράγματος το οποίο πρέπει να καθοριστεί από το Νόμο αυτό-
(η) τον έλεγχο και περιορισμό του αριθμού φαρμακείων σε οποιαδήποτε πόλη ή χωριό·
(θ) [Διαγράφηκε].
(ι) γενικά για την καλύτερη εκπλήρωση των σκοπών του Νόμου αυτού·
(ια) την απαλλαγή ή χαλάρωση, σε σχέση με δηλητήρια οποιασδήποτε διάταξης που περιέχεται στο Μέρος III του Νόμου αυτού και σχετίζεται με την προμήθεια ή πώληση δηλητηρίων·
(ιβ) τον καθορισμό της εμφάνισης του μεγέθους, του σχεδιασμού και του εξοπλισμού του φαρμακείου·
(ιγ) τη λειτουργία και αδειοδότηση νοσοκομειακού φαρμακείου μέσα σε νοσηλευτήριο και τον καθορισμό των καταβλητέων τελών.
(2) Η εξουσία έκδοσης Κανονισμών βάσει του άρθρου αυτού σε σχέση με δηλητήρια ή φάρμακα περιλαμβάνει την εξουσία έκδοσης Κανονισμών για οποιαδήποτε κατηγορία δηλητηρίων ή φαρμάκων ή για οποιοδήποτε συγκεκριμένο δηλητήριο ή φάρμακο.
43. Πρόσωπο το οποίο είναι ένοχο αδικήματος βάσει του Νόμου αυτού ή το οποίο παραβαίνει οποιαδήποτε διάταξη του Νόμου αυτού ή των Κανονισμών ή διάταγμα που εκδίδεται βάσει αυτού ή οποιοδήποτε όρο άδειας που εκδίδεται βάσει αυτού υπόκειται κατόπι καταδίκης σε φυλάκιση για περίοδο που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες ή σε πρόστιμο που δεν υπερβαίνει τις τετρακόσιες πενήντα λίρες και στις δύο αυτές ποινές της φυλάκισης και του προστίμου και επιπρόσθετα με την ποινή αυτή που προαναφέρθηκε το Δικαστήριο ενώπιον του οποίου καταδικάζεται πρόσωπο, δύναται να διατάξει όπως κατασχεθούν οποιαδήποτε αντικείμενα σε σχέση με τα οποία έχει διαπραχθεί το αδίκημα.
43Α.-(1) Ο Υπουργός δύναται να εκδίδει διατάγματα, που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, έπειτα από διαβούλευση με τον Παγκύπριο Φαρμακευτικό Σύλλογο και το Συμβούλιο Φαρμακευτικής, για τη ρύθμιση του ωραρίου λειτουργίας των φαρμακείων, των αργιών, των ημιαργιών, του ανοίγματος και του κλεισίματος των φαρμακείων εκ περιτροπής και της υποχρέωσης οποιουδήποτε φαρμακοποιού να διατηρεί το φαρμακείο του ανοικτό ή κλειστό κατά τη διάρκεια οποιωνδήποτε καθορισμένων ωρών.
(2) Στα αναφερόμενα στο εδάφιο (1) διατάγματα, ο Υπουργός δύναται να καθορίζει τους δήμους εντός των γεωγραφικών ορίων των οποίων αυτά θα τίθενται σε ισχύ.
44. Ο Υπουργός δύναται με διάταγμα που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας να τροποποιεί τα Παραρτήματα του παρόντος Νόμου.
45. Ανεξάρτητα από τις διατάξεις της παραγράφου (γ) του εδαφίου (1) του άρθρου 9, πολίτης της Δημοκρατίας ή σύζυγος ή τέκνο πολίτη της Δημοκρατίας που έχει τη συνήθη διαμονή του στην Κύπρο και είναι κάτοχος πανεπιστημιακού τίτλου φαρμακευτικής ή άλλου ισοδύναμου τίτλου που δεν αναφέρεται στο Παράρτημα I, αλλά αναγνωριζόταν από το Υπουργικό Συμβούλιο πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος Νόμου, δύναται να εγγραφεί ως φαρμακοποιός, εφόσον πληροί τις υπόλοιπες προϋποθέσεις του άρθρου 9. Η διάταξη αυτή θα ισχύει για περίοδο πέντε ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.