ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

 

 

(Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 10/2024)

 

 

 

3 Οκτωβρίου, 2024

 

 

[Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.]

 

 

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ. 1) ΤΟΥ 2003

 

 

Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΣ (Ν. 165(Ι)/2002)

 

 

ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ

 

 

ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ:

 

NSAH RUTH

 

__________________________________________

 

Αιτήτρια παρούσα προσωπικά.

 

Θ. Παπανικολάου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τον Καθ'ου η Αίτηση.

__________________________________________

 

 

 

 

 

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

(Ex - tempore)

 

 

 

Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Η Αιτήτρια καταχώρισε Αίτηση στη βάση του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002, Ν. 165(Ι)/2002, με την οποία εξαιτείται την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής στο πλαίσιο της αίτησης για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος τύπου Habeas Corpus.

 

Στην έγγραφη δήλωση που συνοδεύει την Αίτηση αναφέρεται απλώς το γεγονός ότι κρατείται στα κρατητήρια Μεννόγειας και ότι χρειάζεται δικηγόρο για την «υπεράσπιση» της διότι δεν έχει την οικονομική ευχέρεια.

 

Η ευπαίδευτη εκπρόσωπος του Γενικού Εισαγγελέα προς τον οποίο η Αίτηση επιδόθηκε, καταχώρισε σχετικό Σημείωμα, στο οποίο περιλαμβάνονται περισσότερες πληροφορίες τόσο για την Αιτήτρια, όσο και για το καθεστώς της.

 

Τα γεγονότα, όπως αυτά καταγράφονται στο εν λόγω Σημείωμα και προκύπτουν από τα επισυναπτόμενα σε αυτό έγγραφα, έχουν ως ακολούθως:

·        Η Αιτήτρια είναι η Nsah Ruth, υπήκοος Καμερούν, με ημερομηνία γέννησης στις [ ] .

·        Στις 24/10/2019 η Αιτήτρια υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, η οποία απορρίφθηκε στις 5/4/2021 πρωτοβάθμια. Στις 9/9/2021 υπέβαλε στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας την Προσφυγή με αριθμό 5844/2021 η οποία απορρίφθηκε στις 24/11/2023.

·        Στις 23/4/2024 η Αιτήτρια συνελήφθηκε για παράνομη παραμονή στη Δημοκρατία στην περιοχή Ιδαλίου, στη Λευκωσία. Διαπιστώθηκε ότι εναντίον της Αιτήτριας εκκρεμεί ένταλμα ύψους €375.

·        Στις 23/4/2024 εκδόθηκε Διάταγμα Κράτησης και Απέλασης κατά της Αιτήτριας δυνάμει του Άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου.

·        Στις 29/4/2024 η Αιτήτρια καταχώρισε στο Διοικητικό Δικαστήριο την Προσφυγή υπ' αρ. 665/2024.

·        Στις 7/5/2024 γίνεται εισήγηση για την αναστολή του Διατάγματος Απέλασης, καθώς η πιο πάνω Προσφυγή έχει ανασταλτικό χαρακτήρα ως προς τη διαδικασία.

·        Στις 31/5/2024, μετά την έκδοση της απόφασης του Διοικητικού Δικαστηρίου με την οποία επικυρώθηκαν τα εν λόγω Διατάγματα, δόθηκαν οδηγίες για να προωθηθεί το Διάταγμα Απέλασης της Αιτήτριας.

·        Η Αιτήτρια, στις 24/9/2024 καταχώρισε στο Ανώτατο Δικαστήριο την υπό κρίση Αίτηση Νομικής Αρωγής υπ' αρ. 10/2024 για παροχή νομικής αρωγής, με σκοπό την καταχώριση πολιτικής αίτησης Habeas Corpus.

 

Σύμφωνα με το Άρθρο 3 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002, Ν. 165(Ι)/2002, ως έχει τροποποιηθεί, οι περιπτώσεις όπου μπορεί να παραχωρηθεί δωρεάν νομική αρωγή αναφέρονται εξαντλητικά στα Άρθρα 4, 4Α, 5, 6, 6Α, 6Β, 6Γ, 6Δ, 6Ε και 6ΣΤ, στην έκταση και υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στον ίδιο το Νόμο (βλ. Singh ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Πολιτική Έφεση Αρ. 307/2020, ημερ. 11/3/2021, ECLI:CY:AD:2021:A95).

 

Συναφώς παρατηρούμε ότι η παροχή δωρεάν νομικής αρωγής προνοείται, σύμφωνα με το Άρθρο 4 του Νόμου, σε ποινικές διαδικασίες. Στο Άρθρο 5 του Νόμου προνοείται, επίσης, η παροχή νομικής αρωγής σε «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που σύμφωνα με το εδάφιο (1) του Άρθρου 5 σημαίνει, όταν πρόκειται για πολιτική διαδικασία, για τέτοια διαδικασία «που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που, σύμφωνα με το Άρθρο 2 του Νόμου, σημαίνει «τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα».

 

Η διαδικασία της Αίτησης για Προνομιακό ΄Ενταλμα Habeas Corpus θεωρείται, με βάση πάγια νομολογία, πολιτική διαδικασία και δεν συγκαταλέγεται στις προαναφερόμενες διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

 

Επομένως δεν τυγχάνει εφαρμογής στην προκείμενη περίπτωση ούτε το Άρθρο 4, ούτε το Άρθρο 5 του Νόμου 165(Ι)/2002.

 

Το 2015 ο περί Νομικής Αρωγής Νόμος αρ. 165(Ι)/2002 τροποποιήθηκε με το Νόμο 20(Ι)/2015 ώστε να παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή, δυνάμει του Άρθρου 6(Β)(7)(β)[1] σε αιτητές διεθνούς προστασίας οι οποίοι υποβάλλουν αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus προς έλεγχο της νομιμότητας της διάρκειας κράτησης τους.

 

Σύμφωνα με την παράγραφο (β) του εδαφίου (1) του Άρθρου 6Β, ο όρος «αιτητής διεθνούς προστασίας» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο «αιτητής», σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Ν. 6(Ι)/2000. Το Άρθρο 2(1) του Ν. 6(Ι)/2000, προνοεί ότι                  « «αιτητής» σημαίνει υπήκοο τρίτης χώρας ή ανιθαγενή, ο οποίος έχει υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας.». Η ιδιότητα δε αυτή ισχύει για την περίοδο από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης μέχρι τη λήψη τελικής απόφασης[2] σε σχέση με αυτή.

 

Στην υπό εξέταση περίπτωση, όπως προκύπτει από τα γεγονότα και όπως ορθά επισημαίνεται και από την ευπαίδευτη εκπρόσωπο του Γενικού Εισαγγελέα, η Αιτήτρια δεν κατέχει την ιδιότητα του αιτητή ασύλου, αφού η Προσφυγή την οποία καταχώρισε κατά της απορριπτικής απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου έχει απορριφθεί από το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας στις 24/11/2023.

 

Κατά συνέπεια, η περίπτωση της δεν μπορεί να ενταχθεί ούτε κάτω από το Άρθρο 6Β του Νόμου.

 

Το Άρθρο 6Γ προνοεί για την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής σε παρανόμως παραμένοντες υπηκόους τρίτης χώρας, όπως η Αιτήτρια, σε σχέση, όμως, με διαδικασίες που καθορίζονται στο εδάφιο (2) που είναι για την άσκηση προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος, κατά απόφασης επιστροφής, κατά απόφασης περί απομάκρυνσης και κατά απαγόρευσης εισόδου (Άρθρα 180Η, 18Π και 18ΠΓ του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105, αντίστοιχα). Η περίπτωση της Αιτήτριας δεν είναι τέτοια, αλλά αφορά σε διαδικασία αίτησης για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος.

 

Επομένως, ούτε και το Άρθρο 6Γ μπορεί να καλύψει την περίπτωση της Αιτήτριας.

 

Ως εκ των ανωτέρω, η περίπτωση της Αιτήτριας δεν καλύπτεται από τις πρόνοιες του Νόμου, ο οποίος εξαντλητικά αναφέρει τις περιπτώσεις όπου είναι δυνατό να παρασχεθεί δωρεάν νομική αρωγή.

 

Ενόψει των πιο πάνω η Αίτηση δεν έχει έρεισμα και, συνεπώς, απορρίπτεται.

 

 

 

 

 

 

 

 

                                      Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ,

            Δ.