|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Πολιτική Αίτηση Αρ. 8/2023
14 Δεκεμβρίου, 2023
[ΕΦΡΑΙΜ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
- και -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗς ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟσ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2018
- και -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ της ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ watchell equities ltd, ΑΠΌ τις ΒΡΕΤΑΝΙΚΕΣ ΠΑΡΘΕΝΕΣ ΝΗΣΟΥΣ ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΧΩΡιΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ MANDAMUS
- και -
anaφορικα με την παραλειψη και/ή αρνηση του εφορου εταιρειων να εκτελεσει τα καθηkοντα του συμφωνα με τον περι εταιρειων νομο κεφ. 113 και να προωθησει την αιτηση, ημερομηνιασ 01.12.2022 που καταχωρισε η αιτητρια στα γραφεια του εφορου εταιρειων για εγγραφη της watchell equities ltd, AΠΟ τις ΒΡΕΤΑΝΙΚΕΣ ΠΑΡΘΕΝΕΣ ΝΗΣΟΥΣ, ΩΣ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΣΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
........
T. Παντελή, για Ανδρέας Μ. Σοφοκλέους & Σία Δ.Ε.Π.Ε., για τον Αιτητή.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΦΡΑΙΜ, Δ.: Με την παρούσα Αίτηση η Αιτήτρια εταιρεία ζητά άδεια για την καταχώριση αίτησης δια κλήσεως για την έκδοση προνομιακού εντάλματος Mandamus με το οποίο να διατάσσεται ο Έφορος Εταιρειών να αποδεχθεί την αίτηση της ημερ. 1.12.2022 για εγγραφή της ως συνεχίζουσας στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Τόσο στην Έκθεση όσο και στην ένορκη δήλωση της ΕΧ, διευθύντριας της Αιτήτριας, που συνοδεύουν την Αίτηση, αναφέρεται ότι την 1.12.2022 η Αιτήτρια υπέβαλε στον Έφορο Εταιρειών, δεόντως συμπληρωμένη και υπογεγραμμένη, αίτηση αλλοδαπής εταιρείας για συνέχιση της στην Κυπριακή Δημοκρατία. Η αίτηση συνοδευόταν από όλα τα έγγραφα τα οποία προβλέπονται στο άρθρο 354Γ του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113. Ο Έφορος Εταιρειών είχε γνώση ότι, στα πλαίσια άλλης αίτησης για εγγραφή αλλοδαπής εταιρείας, είχε εκδοθεί σε αγωγή στην Αγγλία διάταγμα παγοποίησης παγκόσμιας εμβέλειας όλων των περιουσιακών στοιχείων μέχρι ποσού US$2.600.000, δύο φυσικών προσώπων τα οποία είναι οι τελικοί δικαιούχοι της Αιτήτριας. Σύμφωνα με το διάταγμα, δεν επιτρέπεται στα εν λόγω πρόσωπα η διάθεση ή μείωση των περιουσιακών τους στοιχείων κάτω των US$2.600.000 αναφορικά με εταιρείες που ανήκουν άμεσα ή έμμεσα σε αυτά και δεν διεξάγουν εμπορικές δραστηριότητες. Ο Έφορος Εταιρειών, με επιστολή του ημερ. 15.12.2022, απέρριψε την αίτηση της Αιτήτριας, επικαλούμενος ότι, σύμφωνα με γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας ημερ. 18.10.2022, το άρθρο 354Θ του Κεφ. 113 δεν παρέχει στον Έφορο δυνατότητα έγκρισης της αίτησης.
Είναι η θέση της Αιτήτριας ότι δεν συντρέχει οποιαδήποτε από τις προϋποθέσεις του άρθρου 354Θ που να δικαιολογεί την απόρριψη της αίτησης, ότι δεν της έχει κοινοποιηθεί η γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίας για να γνωρίζει τον λόγο για τον οποίο απερρίφθη η αίτηση και ότι ο Έφορος δεν έχει διακριτική ευχέρεια να απορρίψει την αίτηση εκτός από τις περιπτώσεις που απαριθμούνται στο άρθρο 354Θ και οι οποίες δεν ισχύουν στην προκειμένη περίπτωση.
Όπως έχει λεχθεί στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Άνθιμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41, για τη χορήγηση άδειας για καταχώριση αίτησης για Mandamus ο αιτητής θα πρέπει να ικανοποιήσει το Δικαστήριο ότι έχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση.
Στην υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση του Ιερόθεου Χριστοδούλου, άλλως Ρόπα (2008) 1 Α.Α.Δ. 43, λέχθηκαν τα εξής:
«Συνήθως η θεραπεία με το προνομιακό ένταλμα Mandamus, χρησιμοποιείται για να διαταχθεί κατώτερο Δικαστήριο να ασκήσει συγκεκριμένη εξουσία, μέσα στα πλαίσια της αρμοδιότητάς του. Όμως η θεραπεία μπορεί να εξασφαλιστεί για να εξαναγκάσει και άλλες αρχές ή όργανα ή πρόσωπα τα οποία ασκούν δημόσια εξουσία, για να εκτελέσουν δημόσιο καθήκον το οποίο επιβάλλει ο Νόμος...[..]. Προϋπόθεση για την παραχώρηση της θεραπείας, είναι ο Αιτητής να έχει δικαίωμα να ζητήσει την εκτέλεση του συγκεκριμένου καθήκοντος. Επίσης, ο Αιτητής θα πρέπει προτού αποταθεί στο Δικαστήριο για άδεια, να έχει αιτηθεί από το δημόσιο όργανο την εκτέλεση του καθήκοντός του, αλλά αυτό να έχει αρνηθεί να συμμορφωθεί.»
Το άρθρο 354Β του Κεφ. 113 παρέχει τη δυνατότητα σε αλλοδαπή εταιρεία, της οποίας προβλέπεται από το συστατικό της έγγραφο, να αιτηθεί από τον Έφορο Εταιρειών να εγγραφεί ως συνεχίζουσα στη Δημοκρατία δυνάμει των διατάξεων του ημεδαπού Νόμου. Τα άρθρα 354Γ-354 Η ρυθμίζουν τη διαδικασία υποβολής της αίτησης και τις συνέπειες τυχόν αποδοχής αυτής από τον Έφορο Εταιρειών εντός της Δημοκρατίας, καθώς επίσης και στη χώρα στην οποία η εταιρεία αρχικά συστάθηκε. Το άρθρο 354Θ παρέχει εξουσία στον Έφορο να απορρίψει αίτηση στη βάση των εκεί αναφερόμενων τεσσάρων περιπτώσεων, μια εκ των οποίων αφορά την ύπαρξη απόφασης ή διατάγματος με το οποίο τα δικαιώματα των πιστωτών της αναστέλλονται ή περιορίζονται. Είναι αυτή την πρόνοια την οποία επικαλέστηκε ο Έφορος στην προκειμένη περίπτωση. Αποτελεί θέση της Αιτήτριας ότι η εταιρεία αποτελεί ξεχωριστή νομική οντότητα από τους μετόχους ή δικαιούχους αυτής και ότι το διάταγμα ουδόλως επηρεάζει με οποιονδήποτε τρόπο τις δραστηριότητες ή τα περιουσιακά της στοιχεία.
Οι δικηγόροι της Αιτήτριας εξέφρασαν τη θέση ότι η υπό κρίση απόφαση του Εφόρου Εταιρειών εμπίπτει εντός της σφαίρας του ιδιωτικού δικαίου και ότι με αυτή επηρεάζονται άμεσα τα ιδιωτικά συμφέροντα της Αιτήτριας. Εισηγήθηκαν ότι το παρόν Δικαστήριο θα πρέπει να διαφοροποιηθεί από την απόφαση στην πανομοιότυπη υπόθεση Αναφορικά με την Αίτηση της Εταιρείας Fresno Capital Corp., Πολ. Αίτηση Αρ. 11/2023, ημερ. 4.10.2023, στην οποία είχε δοθεί άδεια και ο αδελφός Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Γιασεμής κατέληξε πως η άσκηση της εξουσίας από τον Έφορο δυνάμει του άρθρου 354Θ εμπίπτει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου και επομένως η απόφαση του ελέγχεται δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος. Θεωρώ χρήσιμο να παραθέσω αυτούσιο το σκεπτικό του Δικαστηρίου:
«Επομένως, εν προκειμένω, εγείρεται θέμα κατά πόσο η άσκηση από την Έφορο της εξουσίας της, δυνάμει του άρθρου 354Θ του Νόμου εμπίπτει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου ή του ιδιωτικού δικαίου. Όπως προκύπτει από τη σχετική νομολογία, πράξη διοικητικού οργάνου εμπίπτει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου αν με αυτή επιδιώκεται, πρωτίστως, η εξυπηρέτηση δημόσιου σκοπού. Σχετική επί τούτου είναι η υπόθεση Antoniou and Others v. Republic (1984) 3 C.L.R. 623. Στην υπόθεση Tamasos Tobaco Suppl. v. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 407, όπου γίνεται αναφορά και στην πιο πάνω υπόθεση, κρίθηκε, ωστόσο, ότι η απόρριψη από τον Έφορο αιτήματος για εγγραφή ομόρρυθμης εταιρείας, ενέπιπτε στο ιδιωτικό δίκαιο. Σαφώς, επρόκειτο για διαφορετική περίπτωση. Το αίτημα, στο στάδιο εκείνο, αφορούσε τα ιδιωτικά συμφέροντα των εταίρων, οπότε ανάλογη ήταν και η επίδραση της απόφασης, σχετικά, του Εφόρου. Ως εκ τούτου, κρίθηκε ότι δεν υπόκειτο σε αναθεώρηση, δυνάμει του Άρθρου 146. Το θέμα που συζητείται πιο πάνω, εξετάζεται διεξοδικά στο σύγγραμμα Εγχειρίδιο Κυπριακού Διοικητικού Δικαίου, του Νίκου Χρ. Χαραλάμπους, 3η έκδοση 2016, σελίδες 92 κ.ε., καθώς, επίσης, στο σύγγραμμα Κυπριακό Διοικητικό Δίκαιο, Γενικό Μέρος, 2017, του Δρ Κώστα Παρασκευά, σελίδες 161 κ.ε..
Η παρούσα περίπτωση, σαφώς, διαφέρει. Στη φάση που βρίσκεται η αιτήτρια, προφανώς, αποτελεί δρώσα οικονομική οντότητα, όπως κάθε, εν ενεργεία, εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, διά μετοχών. Σύμφωνα δε με το εταιρικό δίκαιο, μια τέτοια εταιρεία αποτελεί ξεχωριστή νομική οντότητα, διακριτή από τους μετόχους, στους οποίου ανήκουν οι μετοχές της, (βλ. Johnson v. Gore Wood & Co (2001) 1 All E.R. 481, σελίδα 528. Αυτές, ως ιδιοκτησιακό στοιχείο, υπόκεινται σε μέτρα εκτέλεσης. Δυνατόν να κατασχεθούν και να πωληθούν, προς ικανοποίηση εξ αποφάσεως οφειλών του μετόχου που εμφανίζεται ως ο ιδιοκτήτης τους. Μια τέτοια εξέλιξη, όμως, δυνατό να προκαλέσει δυσμενείς επιπτώσεις στις οικονομικές δραστηριότητες της εταιρείας. Εφόσον αυτό συμβεί, δεν αφήνει αδιάφορους ή και ανεπηρέαστους τους πιστωτές της. Αυτοί, αναμφίβολα, αποτελούν τμήμα του κοινού και έχουν ενδιαφέρον στο αποτέλεσμα εξέτασης, από την Έφορο, αιτήματος για εγγραφή εταιρείας, «ως συνεχίζουσα στη Δημοκρατία». Τα όσα έχουν λεχθεί πιο πάνω, είναι γενικά και αφορούν σε κάθε τέτοια περίπτωση, που τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 354Θ του Νόμου. Όσον αφορά την υπό συζήτηση περίπτωση, ασφαλώς και οι πιστωτές έχουν ενδιαφέρον, ότι η αιτήτρια δεν θα τεθεί σε κίνδυνο, ως οικονομική οντότητα, εξαιτίας του προαναφερθέντος διατάγματος παγοποίησης των μετοχών που κατέχουν σε αυτή τα προαναφερθέντα φυσικά πρόσωπα.
Στη βάση, λοιπόν, της συζήτησης που έχει προηγηθεί, κρίνεται ότι η πράξη της Εφόρου, λήφθηκε προς το δημόσιο συμφέρον. Ως εκ τούτου, αυτή εμπίπτει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου και ελέγχεται ως προς τη νομιμότητα της από το Διοικητικό Δικαστήριο, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος. Σημειώνεται, παρεμπιπτόντως, πως η αιτήτρια, προφανώς, τελεί σε αμφιβολία, ως προς το ζήτημα τούτο. Γι΄ αυτό στις 13.1.2023 καταχώρησε, επίσης, την προσφυγή αρ. 63/2023, στο προαναφερθέν πρωτόδικο αναθεωρητικό Δικαστήριο. Ωστόσο, με τη δικαιοδοσία, όσον αφορά το Δικαστικό έλεγχο της υπό αναφορά πράξης της Εφόρου να έχει κριθεί, ως ανωτέρω, δεν τίθεται θέμα εξέτασης κατάχρησης της δικαστικής διαδικασίας.»
Σημειώνεται ότι στην προκειμένη περίπτωση η Αιτήτρια περιορίστηκε στην καταχώριση και προώθηση αυτής της διαδικασίας και δεν καταχώρισε και προσφυγή. Οι δικηγόροι της Αιτήτριας δήλωσαν πως έχουν ήδη καταχωρίσει έφεση κατά της προαναφερθείσας απόφασης, εξού και συνεχίζουν να προωθούν την παρούσα Αίτηση.
Για σκοπούς της υπό κρίση Αίτησης, χρήσιμη καθοδήγηση προσφέρουν οι αποφάσεις στις υποθέσεις Αναφορικά με την Αίτηση της TMC Trade Mark AG, Πολ. Αίτηση Αρ. 97/20, ημερ. 7.9.2020, ECLI:CY:AD:2020:D300 και Πολ. Αίτηση Αρ. 110/20, ημερ. 14.4.2021. Με βάση τα όσα αναφέρονται στις εν λόγω αποφάσεις, διαφαίνεται πως το ζήτημα του κατά πόσο η υπό εξέταση εξουσία του Εφόρου εμπίπτει εντός του δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου δεν είναι τόσο ξεκάθαρο ούτως ώστε να μπορεί να λεχθεί δίχως άλλο ότι η άρνηση του Εφόρου να εγκρίνει την αίτηση της Αιτήτριας για εγγραφή της ως συνεχίζουσας στην Κυπριακή Δημοκρατία με βάση το Κεφ. 113 εμπίπτει στη σφαίρα του δημόσιου δικαίου και ότι αυτό δεν δύναται να αποτελέσει αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας. Για σκοπούς της παρούσας Αίτησης, και χωρίς στο παρόν στάδιο να υπεισέρχομαι σε εμβάθυνση επί του ζητήματος, θεωρώ ότι η Αιτήτρια έχει καταδείξει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση για άδεια για καταχώριση δια κλήσεως αίτησης.
Συνεπώς παρέχεται άδεια. Η αίτηση δια κλήσεως να καταχωριστεί εντός επτά ημερών από σήμερα και να επιδοθεί στον Έφορο Εταιρειών τουλάχιστον τρεις μέρες πριν την ημερομηνία ορισμού της. Εφόσον η αίτηση καταχωριστεί ως ανωτέρω, αυτή να οριστεί για οδηγίες στις 15.1.24 στις 8.30 π.μ.
Ε. ΕΦΡΑΙΜ, Δ.
/κβπ