ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση Αρ. E84/2017)
15 Νοεμβρίου 2023
[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΕΦΡΑΙΜ, Δ/στές]
1. Χρυστάλλας Αντωνιάδου, ως διαχειρίστρια της περιουσίας του αποβιώσαντα Μιχάλη Αντωνιάδη,
2. Πραξούλας Αντωνιάδου, ως διαχειρίστρια της περιουσίας
του αποβιώσαντα Μιχάλη Αντωνιάδη,
Εναγουσών,
ν.
1. Αqua Μasters Ρlc,
2. Αθανάσιου Κυριάκου,
Εναγόμενων.
____________________
Ε. Αρότη (κα) για Σπύρος Αρότης - Έλενα Αρότη & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για την Εφεσείουσα.
Μ. Σοφοκλέους για Χαβιαράς & Φιλίππου Δ.Ε.Π.Ε. και Μαρία Κυριακού & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για την Εφεσίβλητη.
____________________
Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Μαλαχτό, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Οι Ενάγουσες 1 και 2 στην πρωτόδικη διαδικασία είναι οι διαχειρίστριες της περιουσίας του αποβιώσαντα Μιχάλη Αντωνιάδη. Ο αποβιώσας ήταν ο διευθύνων σύμβουλος της Εναγόμενης 1 Εταιρείας. Με την αγωγή που καταχώρισαν, οι Ενάγουσες στράφηκαν εναντίον της Εταιρείας και του Εναγόμενου 2, ανέκαθεν διοικητικού της συμβούλου, και προβάλλουν αξίωση σχετικά με κάποια ασφαλιστικά συμβόλαια.
Την 17.6.2016 καταχωρίστηκε σημείωμα εμφάνισης για την Εταιρεία από την Ανδρέας Νεοκλέους & Σία Δ.Ε.Π.Ε.. Το έντυπο διορισμού δικηγόρου υπόγραψε ο Εναγόμενος 2, θέτοντας και τη σφραγίδα της Εταιρείας. Στη συνέχεια, την 15.7.2016 καταχωρίστηκε και δεύτερο σημείωμα εμφάνισης για την Εταιρεία από τους δικηγόρους Σπύρος Αρότης - Έλενα Αρότη & Συνεργάτες. Το έντυπο διορισμού δικηγόρου υπόγραψε αυτή τη φορά ο Λύσανδρος Κυριάκου, και αυτός διοικητικός σύμβουλος της Εταιρείας και ο γραμματέας της, θέτοντας και αυτός τη σφραγίδα της Εταιρείας.
Αντικείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης ήταν αίτηση της Εναγόμενης 1 που υποβλήθηκε και υπογράφτηκε από τους Αρότης για τον παραμερισμό του σημειώματος εμφάνισης των Νεοκλέους. Η ένσταση που καταχωρίστηκε υπογράφεται από τους Νεοκλέους πάλι για την Εναγόμενη 1.
Η θέση που είχε προωθηθεί με την αίτηση ήταν ότι το διοικητικό συμβούλιο της Εταιρείας είχε, την 11.7.2016, αποφασίσει το διορισμό των Αρότης ως δικηγόρων της στην αγωγή και ότι ο προγενέστερος διορισμός των Νεοκλέους δεν είχε εξουσιοδοτηθεί από το διοικητικό συμβούλιο της Εταιρείας.
Την ίδια ημέρα, την 11.7.2016, η Ενάγουσα 2 προσωπικά, η Πραξούλα, καταχώρισε άλλη αγωγή εναντίον της Εταιρείας, του Εναγόμενου 2 και του Γενικού Εισαγγελέα για το Τμήμα Εφόρου Εταιρειών και Επίσημου Παραλήπτη, στην οποία, την επομένη, 12.7.2016, εξασφάλισε προσωρινά διατάγματα αναφορικά με την εταιρική διακυβέρνηση της Εταιρείας. Μεταξύ άλλων, απαγορεύτηκε η εφαρμογή απόφασης για αντικατάσταση της από συμβούλου της Εταιρείας. Σημειώνεται ότι πριν από τις διαφωνίες που προέκυψαν κατά τη γενική συνέλευση της Εταιρείας που είχε πραγματοποιηθεί την 4.7.2016, οι τρείς διοικητικοί σύμβουλοι της Εταιρείας ήταν ο Εναγόμενος 2, ο Λύσανδρος Κυριάκου και η Πραξούλα. Σημειώνεται ακόμα ότι στην αγωγή εκείνη εκδόθηκε ενδιάμεση απόφαση ημερ.14.10.2016 με την οποία απορρίφθηκε αίτηση για τον παραμερισμό του σημειώματος εμφάνισης που οι Νεοκλέους είχαν και εκεί καταχωρίσει για την Εταιρεία.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, στη βάση αυτή και της διαπίστωσης του ότι «το ίδιο θέμα με τα ίδια γεγονότα και για τους ίδιους λόγους προωθήθηκε, εκδικάστηκε και απορρίφθηκε» στην άλλη αγωγή και γιατί οι διαφορές των μετόχων και διοικητικών συμβούλων της Εταιρείας αποτελούσαν αντικείμενο και επίδικο θέμα στην αγωγή εκείνη, έκρινε την ενώπιον του αίτηση καταχρηστική και την απέρριψε.
Η πρωτόδικη απόφαση προσβάλλεται ως εσφαλμένη στη βάση ότι παραγνωρίζει ότι οι αποφάσεις της Εταιρείας λαμβάνονται από την πλειοψηφία του διοικητικού της συμβουλίου (λόγος έφεσης 1). Περαιτέρω, αποδίδεται στο πρωτόδικο Δικαστήριο ότι εσφαλμένα αποφάσισε ότι επειδή ο διορισμός των Νεοκλέους έγινε πριν την 4.7.2016 και πριν την έκδοση των διαταγμάτων στην άλλη αγωγή, ήταν έγκυρος (λόγος έφεσης 2).
Αναφέρεται στο περίγραμμα των Νεοκλέους ότι η ενδιάμεση απόφαση ημερ.14.10.2016 στην άλλη αγωγή, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση για τον παραμερισμό του σημειώματος εμφάνισης που οι Νεοκλέους είχαν και εκεί καταχωρίσει για την Εταιρεία, εφεσιβλήθηκε, αλλά η έφεση αποσύρθηκε (Πολ. Έφ. Αρ.Ε371/2016) και επομένως «το επίδικο θέμα είναι ήδη δεδικασμένο».
Αναφορικά με την πρωτόδικη διαπίστωση ότι «το ίδιο θέμα με τα ίδια γεγονότα και για τους ίδιους λόγους προωθήθηκε, εκδικάστηκε και απορρίφθηκε» στην άλλη αγωγή, παρατηρούμε ότι εκεί ο διορισμός των Νεοκλέους έγινε την 14.7.2016, δηλαδή μετά τη γενική συνέλευση της 4.7.2016. Στην παρούσα, το σημείωμα εμφάνισης για την Εταιρεία από τους Νεοκλέους καταχωρίστηκε την 17.6.2016. Δηλαδή ο διορισμός τους έγινε πριν τη γενική συνέλευση. Τα δεδομένα αναφορικά με τη σύσταση του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας ήταν διαφορετικά στις δύο αγωγές. Στην άλλη αγωγή ήταν υπό αμφισβήτηση, ενώ στην παρούσα ήταν κοινό έδαφος ότι οι διοικητικοί σύμβουλοι της Εταιρείας την 17.6.2016 που διορίστηκαν οι Νεοκλέους ήταν ο Εναγόμενος 2, ο Λύσανδρος Κυριάκου και η Πραξούλα και επομένως ο Εναγόμενος 2 δεν μπορούσε από μόνος του να εξασφαλίσει απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας για το διορισμό των Νεοκλέους.
Η αίτηση για τον παραμερισμό του σημειώματος εμφάνισης από τους Νεοκλέους στην άλλη αγωγή απορρίφθηκε γιατί τα προσωρινά διατάγματα που είχαν εκδοθεί την 12.7.2016 δεν απαγόρευαν τον διορισμό τους. Ήταν μόλις την 29.7.2016, όταν οριστικοποιήθηκαν, που εκδόθηκαν και επιπλέον διατάγματα που εμπόδιζαν πλέον τέτοιο διορισμό. Η αίτηση απορρίφθηκε περαιτέρω γιατί η εξέταση της εγκυρότητας του διορισμού «θα οδηγούσε ανεπίτρεπτα και πρόωρα στην εξέταση της ουσίας της υπόθεσης». Στην αγωγή εκείνη η ορθή σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας ήταν ζήτημα επίδικο στην αγωγή και θα αποτελούσε αντικείμενο εξέτασης στο πλαίσιο της κύριας υπόθεσης. Στην αγωγή που η παρούσα έφεση αφορά, το επίδικο ζήτημα ήταν άλλο και δεν υπήρχε αμφισβήτηση ως προς τη σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας κατά το διορισμό των Νεοκλέους την 17.6.2016.
Επομένως, η απόρριψη της αίτησης για παραμερισμό του σημειώματος εμφάνισης των Νεοκλέους ημερ.14.7.2016 στην άλλη αγωγή, δεν αφορούσε «το ίδιο θέμα με τα ίδια γεγονότα και για τους ίδιους λόγους». Ούτε ο διορισμός τους εξαρτάτο από το επίδικο ζήτημα στην άλλη αγωγή, που αφορούσε γεγονότα μεταγενέστερα του χρόνου που διορίστηκαν. Ο λόγος έφεσης 1 είναι βάσιμος.
Η πρωτόδικη απόφαση ήταν εσφαλμένη. Όμως, το πρωτόδικο Δικαστήριο δεν ανέφερε ότι ο διορισμός των Νεοκλέους ήταν έγκυρος, όπως του αποδίδεται με το λόγο έφεσης 2, που είναι επομένως αβάσιμος.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο, μετά την ουσιαστική του κρίση να απορρίψει την αίτηση, πράγματι προέβη σε σχολιασμό ότι ο διορισμός των Νεοκλέους έγινε πριν την 4.7.2016 και πριν την έκδοση των διαταγμάτων στην άλλη αγωγή, αλλά αυτό μετά που επισήμανε ότι ήταν παραδεκτό ότι πριν την 4.7.2016 οι τρείς διοικητικοί σύμβουλοι της εταιρείας ήταν ο Εναγόμενος 2, ο Λύσανδρος Κυριάκου και η Πραξούλα, δηλαδή οι δύο τελευταίοι συγκροτούσαν πλειοψηφία. Ότι ο διορισμός είχε γίνει πριν τη γενική συνέλευση, όσες αμφισβητήσεις κι' αν υπήρχαν για το τι έγινε κατά τη συνέλευση και μετά, επιβεβαίωνε ότι οι Νεοκλέους δεν διορίστηκαν με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας.
Όπως αναφέρουν και οι δύο πλευρές στα περιγράμματα τους, τα διατάγματα στην άλλη αγωγή (είχαν οριστικοποιηθεί την 29.7.2016) ακυρώθηκαν κατ' έφεση (Κυριάκου κ.ά. ν. Αντωνιάδου, Πολ. Έφ. Αρ.Ε301/2016, ημερ.26.9.2017, ECLI:CY:AD:2017:D317). Η πλευρά των ενιστάμενων την επικαλείται και επιχειρηματολογεί ότι εφόσον τα διατάγματα με τα οποία η Πραξούλα διατηρείτο «προσωρινά στην θέση του συμβούλου» ακυρώθηκαν, επικυρώθηκε ως ισχύουσα η αντικατάσταση της που είχε διαμορφωθεί μετά την 4.7.2016 και επομένως δεν μπορεί να προωθείται ούτε η ίδια η έφεση. Αυτό δεν είναι ορθό, όπως εξηγείται στη συνέχεια.
Ο τίτλος που χρησιμοποιήθηκε για την έφεση όπως αναφέρεται πιο πάνω, είναι ο παρουσιαζόμενος στην Ειδοποίηση Έφεσης και είναι ο τίτλος της αγωγής. Στο σώμα της Ειδοποίησης αναφέρεται ότι η Εναγόμενη 1 εφεσιβάλλει την πρωτόδικη απόφαση και η έφεση απευθύνεται προς την ίδια την Εναγόμενη 1. Διεύθυνση επίδοσης της «Εφεσείουσας» αναφέρεται η διεύθυνση των Αρότης και διεύθυνση επίδοσης της «Εφεσίβλητης» η διεύθυνση των Νεοκλέους. Δεν πρόκειται όμως ούτε για αντιδικία μεταξύ των δύο δικηγορικών γραφείων. Η πραγματική αντιδικία που η έφεση αφορά είναι μεταξύ αυτών που διόρισαν τα δύο δικηγορικά γραφεία για να εκπροσωπήσουν την Εναγόμενη 1 Εταιρεία στην αγωγή που καταχωρίστηκε εναντίον της.
Οι Ενάγουσες στην αγωγή εκπροσωπούν τα συμφέροντα της περιουσίας του αποβιώσαντα. Όπως προκύπτει από το γενικά οπισθογραφημένο Κλητήριο Ένταλμα, η περιουσία (estate) έχει αξίωση εναντίον της Εταιρείας και του Εναγόμενου 2. Δεν πρόκειται για παράγωγη αγωγή με σκοπό την προστασία της ίδιας της Εταιρείας. Μια εταιρεία εκπροσωπείται από το δικηγόρο που διορίζεται από το διοικητικό της συμβούλιο. Αυτός που ενάγει την εταιρεία κατά κανόνα δεν έχει τον έλεγχο της εταιρείας, δηλαδή την πλειοψηφία στο διοικητικό της συμβούλιο. Άλλωστε, εάν είχε τέτοιο έλεγχο, δεν θα υπήρχε η αντιδικία και η εταιρεία θα μπορούσε να συναινέσει στην εναντίον της απαίτηση και δεν θα υπήρχε λόγος για την καταχώριση αγωγής εναντίον της.
Η ουσία είναι ότι ο διορισμός της Νεοκλέους την 17.6.2016 δεν έγινε με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Εταιρείας και το πρωτόδικο Δικαστήριο αυτό έπρεπε να διαπιστώσει.
Η έφεση επιτυγχάνει.
Η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται και εκδίδεται διάταγμα με το οποίο παραμερίζεται το σημείωμα εμφάνισης στην αγωγή ημερ.17.6.2016.
Ουδεμία διαταγή για έξοδα.
Χ. Μαλαχτός, Δ.
Ι. Ιωαννίδης, Δ.
Ε. Εφραίμ, Δ.