|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(2000) 4 ΑΑΔ 670
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘ. ΑΡ. 138/99 και 892/99
ΕΝΩΠΙΟΝ: ΚΡΑΜΒΗ, Δ.
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 138/99
Μεταξύ:
Ορφανίδης & Μυράτ, από τη Λεμεσό,
Αιτητών,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
του Υπουργού Συγκοινωνιών και Εργων και/ή
του Διευθυντή Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας,
Καθ΄ων η αίτηση.
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 892/99
Μεταξύ:
Ορφανίδης & Μυράτ, από τη Λεμεσό,
Αιτητών,
- και -
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω
του Υπουργού Συγκοινωνιών και Εργων και/ή
του Διευθυντή Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
20 Ιουλίου, 2000
Για τους αιτητές: κ. Ν. Χατζηϊωάννου.
Για τους καθ΄ ων η αίτηση: κ. Α. Βασιλειάδης.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Οι αιτητές για πολλά χρόνια παρείχαν εξυπηρετήσεις εδάφους σε ιδιωτικά αεροπλάνα και νοσοκομειακά αεροπλάνα ξένων εταιρειών στα αεροδρόμια της Δημοκρατίας.
Στις 10.4.98 δημοσιεύθηκαν οι περί Αεροδρομίων (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 1998 (βλ. ΕΕ Αρ. 3235 - ΚΔΠ 110/98) με τους οποίους τροποποιήθηκαν οι βασικοί κανονισμοί με αντικατάσταση του καν. 8 από τον ακόλουθο νέο κανονισμό:
"Εξυπηρέτηση εδάφους |
8.-(1) Για την άσκηση εργασιών εξυπηρέτησης εδάφους σε αεροδρόμιο της Δημοκρατίας απαιτείται η προς τούτο άδεια του Διευθυντή του Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας. (2) Εργασίες εξυπηρέτησης εδάφους σε αεροδρόμια της Δημοκρατίας επιτρέπεται να ασκούν μόνο τα ακόλουθα πρόσωπα: (α) .................................................. .............. (β) .................................................. .............. (γ) οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, στο οποίο ανατίθεται από αεροπορική εταιρεία, που εκτελεί δρομολόγια στην Κύπρο, η άσκηση εργασιών εξυπηρέτησης εδάφους για τα αεροσκάφη της εταιρείας αυτής." |
Ως ημερομηνία έναρξης ισχύος των κανονισμών (στο εξής "οι κανονισμοί") καθορίστηκε η 1η Ιανουαρίου, 1999.
Στις 21.8.1998 εκδόθηκε από τον Υπουργό Συγκοινωνιών και Εργων γνωστοποίηση δυνάμει της παρ. (4) του καν. 8 των κανονισμών (βλ. ΕΕ αρ. 3264/21.8.1998 ΚΔΠ 111 (1) αρ. 209). Με την εν λόγω γνωστοποίηση καθορίζονται οι όροι στους οποίους υπόκειται κάθε άδεια προς άσκηση εργασιών εξυπηρέτησης εδάφους που εκδίδεται κατά τις διατάξεις του καν. 8 των κανονισμών.
Μετά τη δημοσίευση των πιο πάνω κανονισμών ζητήθηκε από τους αιτητές να υποβάλουν αίτηση για απόκτηση άδειας άσκησης εργασιών εξυπηρέτησης εδάφους. Οι αιτητές υπέβαλαν αίτηση επί σχετικού εντύπου το οποίο, με επιστολή τους ημερομηνίας 7.10.98, διαβίβασαν στο Διευθυντή Τμήματος Πολιτικής Αεροπορίας (στο εξής "ο Διευθυντής"). Το αίτημα των αιτητών αφορούσε χορήγηση άδειας εξυπηρέτησης εδάφους για το αεροδρόμιο Λάρνακας από 1.1.1999 μέχρι 31.12.1999.
Ο Διευθυντής με επιστολή του ημερομηνίας 30.11.98 πληροφόρησε τους αιτητές ότι "δεν επιτρέπεται να ασκούν εργασίες εξυπηρέτησης σε αεροδρόμια της Δημοκρατίας". Το πλήρες κείμενο της επιστολής του Διευθυντή παρατίθεται:
"Αίτηση για απόκτηση Αδειας προς Ασκηση Εργασιών
Εξυπηρέτησης Εδάφους
Αναφέρομαι στην αίτησή σας με ημερομηνία 7 Οκτωβρίου, 1998 για απόκτηση της πιο πάνω άδειας και σας πληροφορώ ότι με βάση τον Κανονισμό 8 των Περί Αεροδρομίων (Τροποποιητικών) Κανονισμών του 1998 (αντίγραφο του οποίου σας έχει σταλεί) η εταιρεία σας δεν επιτρέπεται να ασκεί εργασίες εξυπηρέτησης εδάφους σε αεροδρόμια της Δημοκρατίας.
2. Συγκεκριμένα η παρ.2(γ) των πιο πάνω Κανονισμών αναφέρει ότι προϋπόθεση για την εξασφάλιση της πιο πάνω άδειας από οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο είναι η ανάθεση σ΄ αυτό από αεροπορική εταιρεία, που εκτελεί δρομολόγια στην Κύπρο, της άσκησης εργασιών εξυπηρέτησης εδάφους για τα αεροσκάφη της εταιρείας αυτής."
Φαίνεται πως ακολούθησαν διαβουλεύσεις μεταξύ των διαδίκων. Οι αιτητές με επιστολή τους ημερομηνίας 14.1.1999 απέστειλαν στο Διευθυντή επιπλέον στοιχεία προς απόδειξη της εξειδίκευσης που απαιτείται στην εξυπηρέτηση νοσοκομειακών αεροπλάνων που αφορούσε η αιτηθείσα
άδεια. Το πλήρες κείμενο της επιστολής των αιτητών ημερομηνίας 14.1.1999 παρατίθεται:"Σε συνέχεια επιστολής μας 11/12/98, εσωκλείουμε επιπλέον στοιχεία, τα οποία αποδεικνύουν την εξειδίκευση που απαιτείται στην εξυπηρέτηση νοσοκομειακών Αεροπλάνων, για την οποία η εταιρεία μας ζητά παραχώρηση άδειας προς άσκηση Εργασιών Εξυπηρέτησης Εδάφους.
Αυτή η εργασία εξασκείται από την εταιρεία μας πέραν των 10 ετών χωρίς οποιοδήποτε πρόβλημα και όπως αντιλαμβάνεστε το επίπεδο εξυπηρέτησης και το εξειδικευμένο προσωπικό που απασχολείται είναι μία από τις απαιτήσεις των αεροπορικών εταιρειών που αντιπροσωπεύουμε.
Οπως παρατηρείτε από τις καταστάσεις αριθμού πτήσεων που εσωκλείουμε, αυτές αυξάνονται ετησίως προς όφελος όλων των εμπλεκομένων και της οικονομίας μας γενικώτερα.
Παρακαλώ όπως προβείτε στις αναγκαίες διευθετήσεις για την παραχώρηση της άδειας και είμεθα στην διάθεση σας για περαιτέρω διευκρινήσεις."
Ο Διευθυντής με επιστολή του ημερομηνίας 5.2.1999 πληροφόρησε τους αιτητές ότι η αίτησή τους επανεξετάζεται και ότι θα τους ενημέρωνε μόλις θα λαμβανόταν η τελική απόφαση. Προκύπτει από το διοικητικό φάκελο ότι ζητήθηκε γνωμάτευση από το Γενικό Εισαγγελέα. Η γνωμάτευση δόθηκε γραπτώς και έχει ημερομηνία 8.3.1999. Ο Διευθυντής με επιστολή του ημερομηνίας 18.6.
1999 πληροφόρησε τους αιτητές ότι η αίτησή τους επανεξετάστηκε αλλά δεν κατέστη δυνατό να εγκριθεί σύμφωνα με τους σχετικούς κανονισμούς.Οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές στρέφονται εναντίον των αποφάσεων του Διευθυντή με ημερομηνίες 30.11.1998 και 18.6.1999 αντίστοιχα.
Εγείρεται ζήτημα εκτελεστότητας της απόφασης του Διευθυντή ημερομηνίας 8.3.1999 η οποία προσβάλλεται με την προσφυγή 892/99.
Πράξη ή απόφαση η οποία περιέχει επιβεβαίωση προηγούμενης δεν είναι εκτελεστή εκτός αν λήφθηκε ύστερα από νέα έρευνα και λήφθηκαν υπόψη νέα στοιχεία, που έστω και αν προϋπήρχαν ήταν άγνωστα ή και δεν λήφθηκαν υπόψη ενωρίτερα. Βλ. Σιακαλλής ν. Δημοκρατίας (1994) 3 ΑΑΔ και Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας, ΑΕ 1603, ημερ. 29.10.96.
Πότε υπάρχει νέα έρευνα είναι ζήτημα πραγματικό. Στο "Δίκαιο των Διοικητικών Διαφορών", 4η έκδ., σελ. 176 του Μιχ. Δ. Στασινόπουλου αναφέρονται τα πιο κάτω για ό,τι αφορά τη νέα έρευνα:
"Πότε υπάρχει νέα έρευνα - πότε υπάρχει νέα έρευνα είναι ζήτημα πραγματικόν. Θεωρείται όμως γενικώς νέα έρευνα η λήψις υπόψιν νέων ουσιωδών νομικών ή πραγματικών στοιχείων κρίνεται δε αυστηρώς το χρησιμοποιηθέν νέον υλικόν διότι δεν πρέπει ο απωλέσας την προθεσμίαν διά την προσβολήν μιας εκτελεστής πράξεως να δύναται να καταστρατηγεί την προθεσμίαν ταύτην διά της δημιουργίας νέας πράξεως η οποία εξεδόθη κατ΄ επίφασιν μεν κατόπιν νέας ερεύνης, κατ΄ ουσίαν όμως επί τη βάσει των αυτών στοιχείων. Ούτω, δεν θεωρείται νέα έρευνα η παραπομπή της υποθέσεως εκ νέου εις συμβούλιον, προς εξέτασιν από νομικής αποκλειστικώς πλευράς ή η παραπομπή προς γνωμάτευσιν εις το νομικόν συμβούλιον ή η επίκλησις άλλης νομικής διατάξεως εκτός εκείνης εφ΄ ης είχε στηριχθεί η αρχική πράξις εφ΄ όσον δεν γίνεται επίκλησις και νέων πραγματικών στοιχείων.
Νέα έρευνα υπάρχει ιδίως εάν, προ της εκδόσεως της νεωτέρας πράξεως, λαμβάνει χώραν εξέτασις στοιχείων κρίσεως νεωστί προκυπτόντων ή προϋπαρχόντων μεν αλλά τέως αγνώστων, άτινα νυν λαμβάνονται προσθέτως διά πρώτην φοράν υπ΄ όψιν. Ομοίως, νέαν έρευναν συνιστά η διενέργεια αυτοψίας ή η συλλογή συμπληρωματικών επί της υποθέσεως πληροφοριών."
Υποστήριξη στην πιο πάνω διατύπωση του κανόνα παρέχουν τα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας (1929-1959) σελίς 241 όπου αναφέρεται:
"Νέα έρευνα υπάρχει εάν, προ της εκδόσεως της νεοτέρας πράξεως, λαμβάνει χώραν εξέτασις νεωστί προκυπτόντων ή προϋπαρχόντων μεν αλλά τέως αγνώστων κυρίων στοιχείων κρίσεως, άτινα νυν λαμβάνονται προσθέτως υπ΄ όψιν."
Στην προκείμενη περίπτωση οι αιτητές με επιστολή τους ημερομηνίας 14.1.99 διαβίβασαν στο Διευθυντή κατάλογο με στοιχεία αναφορικά με εξυπηρετήσεις που πρόσφεραν σε ασθενοφόρα αεροπλάνα (airambulances) για τα έτη 1995, 1996 και 1997. Σύμφωνα με τον κατάλογο το 1995 πρόσφεραν υπηρεσίες σε 28 περιπτώσεις, το 1996 σε 35 περιπτώσεις και το 1997 σε 47.
Οι αιτητές διαβίβασαν επίσης επιστολές από εταιρείες που αντιπροσωπεύουν στις οποίες υπογραμμίζεται η ανάγκη εξειδίκευσης που πρέπει να διακρίνει το προσωπικό και τα μέσα που χρησιμοποιούνται για παροχή υπηρεσιών εδάφους σε ασθενοφόρα αεροπλάνα και στις οποίες αναφέρεται ότι οι αιτητές γενικά διαθέτουν την απαιτούμενη εξειδίκευση.Τα πρόσθετα στοιχεία που οι αιτητές διαβίβασαν στο Διευθυντή είναι κατά τη γνώμη μου ουσιώδη. Ο Διευθυντής όταν πήρε τα στοιχεία, έκρινε σκόπιμο να ζητήσει γνωμάτευση από τον Γενικό Εισαγγελέα. Παράλληλα πληροφόρησε τους αιτητές ότι η υπόθεσή τους επανεξετάζεται.
Ο Ανώτερος Δικηγόρος της Δημοκρατίας που ασχολήθηκε με το θέμα, έχοντας υπόψη του τα πρόσθετα στοιχεία, εισηγήθηκε την απόρριψη της αίτησης για τους λόγους που αναφέρονται στη γνωμάτευση. Ο Διευθυντής, φαίνεται ότι υιοθέτησε την γνωμάτευση στο σύνολό της και με νέα απόφασή του ημερομηνίας 18.6.1999 απέρριψε το αίτημα των αιτητών. Αποφαίνομαι ότι η απόφαση του Διευθυντή ημερομηνίας 18.6.1999 λήφθηκε ύστερα από επανεξέταση και υπό περιστάσεις οι οποίες κατά τα ανωτέρω, συνιστούν νέα εκτελεστή διοικητική πράξη.
Ανακύπτει ανάγκη εξέτασης της προσβαλλόμενης με την προσφυγή 892/99 απόφασης του Διευθυντή, με αναφορά στη γνωμάτευση του Ανώτερου Δικηγόρου της Δημοκρατίας η οποία παρατίθεται στη συνέχεια:
"Αίτηση για άδεια άσκησης εργασιών εξυπηρέτησης εδάφους σε
Αεροδρόμιο της Δημοκρατίας σύμφωνα με τους περί Αεροδρομίων Κανονισμούς 1995 έως 1998
Αναφέρομαι στην Αίτηση που υπέβαλε η εταιρεία Ορφανίδης και Μυράτ για άσκηση εργασιών εξυπηρέτησης εδάφους και, αφού μελέτησα το όλο θέμα κατέληξα στο συμπέρασμα ότι η ζητηθείσα άδεια δεν μπορεί να παραχωρηθεί δυνάμει των περί Αεροδρομίων (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 1998, ΚΔΠ 110/98.
Ο λόγος για τον οποίο κατέληξα στο συμπέρασμα αυτό είναι διότι ο σχετικός κανονισμός 8(2)(γ) που ρυθμίζει το θέμα σαφώς ομιλεί για δρομολόγια που εκτελεί η συγκεκριμένη αεροπορική εταιρεία. Και αν ακόμα στην εταιρεία Ορφανίδη και Μυράτ ανατεθούν οι υπό αναφορά εργασίες από τις αεροπορικές εταιρείες που αναφέρονται στην υποβληθείσα αίτηση, θα πρέπει απαραίτητα οι εν λόγω αεροπορικές εταιρείες να εκτελούν δρομολόγια στην Κύπρο. Η φράση "εκτελούν δρομολόγια στην Κύπρο" του Κανονισμού 8(2)(γ), σημαίνει ότι οι εν λόγω αεροπορικές εταιρείες έχουν περιλάβει την Κύπρο ως χώρα προορισμού τους, για εκτέλεση δηλ. δρομολογίων πάνω σε τακτική βάση, δηλ, μία φορά την βδομάδα, δύο φορές, κ.λ.π. και όχι ευκαιριακά και όταν καθίσταται τούτο αναγκαίο."
Η ερμηνεία που έχει αποδοθεί στον καν. 8(2)(γ) από τη διοίκηση είναι εσφαλμένη. Η φράση ".......... που εκτελεί δρομολόγια στην Κύπρο ....." η οποία περιέχεται στον εν λόγω κανονισμό δεν υποδηλώνει απαραιτήτως εκτέλεση δρομολογίων πάνω σε τακτική βάση δηλαδή μια ή δυο φορές την εβδομάδα κλπ όπως αναφέρεται στην γνωμάτευση (ανωτέρω). Η τακτική εκτέλεση δρομολογίων στην Κύπρο δεν είναι το αποκλειστικό κριτήριο για χορήγηση άδειας άσκησης εργασιών εξυπηρέτησης εδάφους για τα αεροσκάφη μιας εταιρείας. Ενδέχεται μια ή περισσότερες εταιρείες να εκτελούν δρομολόγια στην Κύπρο πολλές φορές το χρόνο όχι όμως πάνω σε τακτική βάση στην έννοια που ο όρος έγινε αντιληπτός από τη διοίκηση. Στην προκείμενη περίπτωση, οι εταιρείες που αντιπροσωπεύουν οι αιτητές, εκτελούν δρομολόγια στην Κύπρο για μεταφορά ασθενών με ασθενοφόρα αεροπλάνα
. Ως εκ της φύσεως των εργασιών τους λογικά δεν αναμένεται ότι η εκτέλεση των δρομολογίων θα είναι τακτική, υπό την έννοια της ύπαρξης συχνότητας μέσα σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα. Ούτε το γράμμα αλλά ούτε και το πνεύμα του νόμου υποστηρίζουν την άποψη η οποία διατυπώνεται στην γνωμάτευση.Η ορθότητα της απόφασης ελέγχεται και από την απάντηση στο απλό ερώτημα αν πρέπει να παρέχονται τέτοιου είδους εξειδικευμένες υπηρεσίες. Αν η απάντηση είναι καταφατική, και νομίζω πως δεν υπάρχει αντίθετη περί τούτου άποψη, γιατί αν υπήρχε θα εκφραζόταν, η τακτικότητα των δρομολογίων δεν ενέχει οποιαδήποτε σημασία. Ίσως κάποια άλλα ουσιωδέστερα κριτήρια θα είχαν περισσότερη σημασία παρά αυτά που η διοίκηση επέλεξε να εφαρμόσει στην προκείμενη περίπτωση. Δεν θα προχωρήσω όμως περισσότερο γιατί ο σκοπός δεν είναι η υποκατάσταση του έργου της διοίκησης.
Κατόπιν των ανωτέρω η προσβαλλόμενη με την προσφυγή αρ. 892/99 απόφαση του Διευθυντή λήφθηκε υπό καθεστώς νομικής πλάνης.
Καθόσον αφορά την απόφαση του Διευθυντή η οποία προσβάλλεται με την προσφυγή αρ. 138/99 διαπιστώνω ότι αυτή λήφθηκε κατ΄ εφαρμογή κανονισμών που δεν είχαν ακόμα τεθεί σε εφαρμογή κατά τον κρίσιμο χρόνο γεγονός το οποίο συνιστά παρανομία επιφέρουσα ακυρότητα της επίδικης απόφασης. Βλ.
H.A. Microbyte Business Solutions Ltd v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφ. Αρ. 4/99, ημερ. 20.7.2000.Οι προσφυγές επιτυγχάνουν με έξοδα. Οι προσβαλλόμενες αποφάσεις ακυρώνονται στην ολότητά τους.
Α. Κραμβής, Δ.
ΣΦ.