ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


(2001) 3 ΑΑΔ 921

-ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

ΕΝΩΠΙΟΝ: ΑΡΤΕΜΙΔΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗ, ΗΛΙΑΔΗ, ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗ

ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗ ΔΔ.

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚEΣ ΕΦΕΣΕΙΣ ΑΡ. 2878, 2881, 2882

ΑΕ 2878

Κυπριακή Δημοκρατία μέσω

Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας

Εφεσείοντε ς-καθ΄ων η αίτηση

ν.

Μιχαήλ Αντωνίου

Εφεσίβλητο υ-αιτητή

------------------

ΑΕ 2881

Στέλιος Βασιλείου

Εφεσείοντα ς-αιτητής

ν.

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω

Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας

Εφεσίβλητη -καθ΄ης η αίτηση

-------------------

ΑΕ 2882

Ιάκωβος Δημητρίου

Εφεσεί οντας-αιτητής

ν.

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω

Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας

Εφεσίβ λητη-καθ' ης η αίτηση

--------------------

12 Νοεμβρίου 2001

ΑΕ 2878

Για τους εφεσείοντες: Ε. Αντωνίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.

Για τον εφεσίβλητο: Α. Ευσταθίου.

Για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο: Κ. Γεωργιάδου.

 

ΑΕ 2881 και 2882

Για τους εφεσείοντες: Ε. Ευσταθίου.

Για τους εφεσίβλητους: Ε. Αντωνίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας.

Για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο: Κ. Γεωργιάδου.

 

--------------------

 

ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ Δ.: Την ομόφωνη απόφαση του δικαστηρίου θα δώσει ο Δικαστής Γ. Κωνσταντινίδης.

Α Π Ο Φ Α Σ Η

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Τρεις υποψήφιοι για διορισμό/προαγωγή στη θέση Διευθυντή (Τακτικός Προϋπολογισμός) Τμήμα Πολιτικής Αεροπορίας, με ξεχωριστές προσφυγές που συνεκδικάστηκαν, προσέβαλαν την επιλογή του Ιάκωβου Παπαδόπουλου. Η προσφυγή των Στέλιου Βασιλείου και Ιάκωβου Δημητρίου απορρίφθηκε πρωτοδίκως και με την έφεσή τους αμφισβητούν την κρίση της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (ΕΔΥ) πως το ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε "πολύ καλή γνώση θεμάτων της πολιτικής αεροπορίας", όπως απαιτεί το σχέδιο υπηρεσίας. Η προσφυγή του Μιχαήλ Αντωνίου πέτυχε και ο διορισμός/προαγωγή του ενδιαφερομένου προσώπου ακυρώθηκε και η Δημοκρατία αμφισβητεί την εκτίμηση του συναδέλφου μας πως προσδόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στις εντυπώσεις από την προφορική εξέταση. Σημειώνουμε πως ενόψει του άρθρου 32(1) του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου του 1990 (Ν. 1/90 όπως τροποποιήθηκε) η περίπτωση εξαιρείτο από τη διαδικασία της Συμβουλευτικής Επιτροπής.

Η έφεση των Στ. Βασιλείου και Ι. Δημητρίου

Η ΕΔΥ παρατήρησε εξ αρχής πως δεν υπήρχαν στο φάκελο του ενδιαφερομένου προσώπου στοιχεία που να έδειχναν πως είχε την απαιτούμενη γνώση. ΄Αλλωστε αυτή ήταν και η σαφής διαπίστωσή της λίγες βδομάδες προηγουμένως όταν απέρριψε την πρόταση του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Συγκοινωνιών και ΄Εργων για διορισμό του ενδιαφερομένου προσώπου ως αναπληρωτή στη θέση. Πληροφόρησε, επομένως, το Γενικό Διευθυντή πως ήταν αδύνατη η υιοθέτηση της πρότασης του επειδή το ενδιαφερόμενο πρόσωπο, με βάση το περιεχόμενο του φακέλου του, δεν κατείχε αυτό το προσόν. Το ενδιαφερόμενο πρόσωπο κατείχε τη θέση Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού, Γενικό Διοικητικό Προσωπικό, Γενικές Κατηγορίες Προσωπικού. Ο Γενικός Διευθυντής του είχε αναθέσει σχετικά καθήκοντα περίπου δυο μήνες προηγουμένως αλλά το χρονικό διάστημα κρίθηκε μικρό για να τεκμηριώσει την απαιτούμενη γνώση.

Τέθηκε, λοιπόν, θέμα έρευνας σε σχέση με την κατοχή του προσόντος και, όπως καθορίστηκε, αυτή θα γινόταν "κατά την προφορική εξέταση". Τόσο για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο όσο και για άλλους. Οι υποψήφιοι κλήθηκαν σε προφορική εξέταση και αυτή, κατά τον πίνακα που ετοιμάστηκε, αφορούσε στη γνώση - έφεση για ανάπτυξη με παραπομπή στις απαιτήσεις του σχεδίου υπηρεσίας, έκφραση, επικοινωνία, νοητικές ικανότητες και άλλα στοιχεία προσωπικότητας. Κρίθηκε ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο ήταν γενικά "σχεδόν εξαίρετος" αλλά δεν μας απασχολεί εδώ το ζήτημα της γενικής εντύπωσης. Υπό συζήτηση είναι ο χειρισμός και τα αποτελέσματά του σε σχέση με το απαιτούμενο προσόν. Επανήλθε σ΄αυτό η ΕΔΥ μετά τη συμπλήρωση της προφορικής εξέτασης και, πριν τη γενική αξιολόγηση της απόδοσης των υποψηφίων, διαπίστωσε ως εξής:

"Στη συνέχεια η Επιτροπή ασχολήθηκε με το θέμα της διαπίστωσης του προσόντος της πολύ καλής γνώσης θεμάτων Πολιτικής Αεροπορίας που προβλέπεται στην παράγραφο 3(2)(α) του Σχεδίου Υπηρεσίας και, με βάση τις απαντήσεις που έδωσαν οι υποψήφιοι κατά τη διάρκεια της προφορικής εξέτασης, διαπίστωσε ότι όλοι ικανοποιούν το εν λόγω προσόν".

Αμφισβητήθηκε η προφορική εξέταση ως παραδεκτή μέθοδος για τη διαπίστωση της κατοχής του προσόντος. Και επισημάνθηκε η γενικότητα στη διατύπωση της τελικής επ' αυτού διαπίστωσης της ΕΔΥ η οποία, ως στερούμενη οποιασδήποτε αιτιολόγησης, καθιστούσε εντελώς αδύνατο το δικαστικό έλεγχο. ΄Εγινε δεκτή η αντίθετη άποψη της Δημοκρατίας. Μετά από αναφορά στη νομολογία σε σχέση με τα θεμελιώδη πως η ερμηνεία και η εφαρμογή των σχεδίων υπηρεσίας είναι έργο της διοίκησης στην οποία ανήκει και η ευχέρεια επιλογής εύλογης μεθόδου ελέγχου της κατοχής των προσόντων, κρίθηκε ως ακολούθως:

"Οι συνεντεύξεις αποτελούν, σύμφωνα με τη νομολογία, διαδικασία η οποία υποβοηθεί την Επιτροπή στην αξιολογηση των υποψηφίων από απόψεως αξίας και σε κάποιο βαθμό επίσης, από απόψεως προσόντων. (Βλ. Republic v. Zachariades (1986) 3 CLR 852, 856).

Eφόσον η διαδικασία της προφορικής εξέτασης δεν προσέκρουσε σε οποιαδήποτε ρητή διάταξη νόμου και εφόσον ο δικηγόρος των αιτητών απέσυρε τον ισχυρισμό τον οποίο αρχικά ήγειρε ότι η καταγραφή του τελικού αποτελέσματος της κρίσης της Επιτροπής από τις συνεντεύξεις των υποψηφίων δεν συνιστούσε επαρκή αιτιολόγηση των συνεντεύξεων, η διαδικασία την οποία επέλεξε η Επιτροπή προς το σκοπό ελέγχου της κτήσης του προσόντος της παρ. 3(2) του Σχεδίου Υπηρεσίας, ήταν εύλογα επιτρεπτή και παραμένει ανέλεγκτη. (Βλ. σχετικά, Μάρω Θεοδοσιάδου ν. ΡΙΚ, Υπόθ. Αρ. 968/96, ημερ. 17.3.98)."

 

 

Δυο επιμέρους παρατηρήσεις πριν ασχοληθούμε με το σοβαρό πράγματι ζήτημα που εγείρεται. Στην υπόθεση Μάρω Θεοδοσιάδου που αναφέρθηκε συζητήθηκε η δύναμη των στοιχείων που υπήρχαν στο φάκελο, ειδικά το κατά πόσο έδειχαν άριστη γνώση της αγγλικής γλώσσας. (Βλ. συναφώς και την απόφαση της Ολομέλειας στην έφεση που ασκήθηκε Μάρω Θεοδοσιάδου ν. ΡΙΚ ΑΕ 2628 ημερομηνίας 28.2.01.) Και η δήλωση κατά τις διευκρινίσεις πως αποσυρόταν ο ισχυρισμός σε σχέση με την αιτιολόγηση, δεν αφορούσε στο προσόν αλλά στη γενική εντύπωση της ΕΔΥ αναφορικά με την απόδοση των υποψηφίων κατά την προφορική εξέταση που ακολούθησε. Και αυτό επειδή αναγνωρίστηκε πως δεν περιλαμβανόταν στην προσφυγή νομικό σημείο σε σχέση με την τήρηση αυτού του τύπου.

Αναδεικνύεται ως θεμελιώδης διαφωνία μεταξύ των δυο πλευρών η δυνατότητα χρήσης της προφορικής εξέτασης και ως μεθόδου διαπίστωσης της κατοχής προσόντων που απαιτεί το σχέδιο υπηρεσίας. Οι εφεσείοντες εισηγούνται πως είναι γενικά απαράδεκτη μέθοδος. Κατά την άποψή τους η προφορική εξέταση, στο πλαίσιο του άρθρου 34(9) του Νόμου, μπορεί να αφορά μόνο στη συγκριτική αξία των υποψηφίων. Η Δημοκρατία προτείνει πως η επιλογή της μεθόδου ανήκει στην κρίση της διοίκησης και πως η προφορική εξέταση είναι γενικά παραδεκτή μέθοδος για διαπίστωση των προσόντων. Από τη σειρά των αποφάσεων που η κάθε πλευρά επικαλέστηκε διακρίνουμε ως αναφερόμενες στο θέμα τη συνέντευξης ως μεθόδου διαπίστωσης απαιτούμενων προσόντων την απόφαση της Ολομέλειας στην Republic v. Zachariades (1986) 3 CLR 852 που αναφέρεται και στην πρωτόδικη απόφαση. (Βλ. επίσης Republic v. Panayiotides (1987) 3 CLR 1081). Εξηγήθηκε εκεί πως οι συνεντεύξεις βοηθούν στην αξιολόγηση των υποψηφίων κυρίως από την άποψη της αξίας και, σε κάποιο βαθμό, των προσόντων τους. Δεν δικαιολογούνται απόλυτες θέσεις. Εφόσον απαιτείται έρευνα για διαπίστωση της κατοχής προσόντος, το είδος της συναρτάται προς το κατά περίπτωση θέμα. Το επιλέγει η διοίκηση αλλά ελέγχεται η επιλογή με γνώμονα το κατά πόσο εύλογα αυτή προσφέρεται ως μέθοδος διαπίστωσης του ζητουμένου.

Διαπιστώνουμε αιτία ακυρότητας αφού, ενόψει της εντελώς γενικής διατύπωσης στο πρακτικό της ΕΔΥ, με δοσμένο το γεγονός ότι ο τομέας της πολιτικής αεροπορίας είναι εξόχως εξειδικευμένος, ελλείπει οποιαδήποτε εξήγηση αναφορικά με τον τρόπο κατά τον οποίο η ΕΔΥ, δια μέσου της προφορικής εξέτασης, κατέληξε σε δικά της συμπέρασματα αναφορικά με την απαιτούμενη γνώση. Θεωρούμε ότι, κάτω από αυτές τις συνθήκες, εγείρεται βασίμως ζήτημα ως προς την έρευνα που διεξάχθηκε και, συναφώς, ενδεχόμενο πλάνης.

Η Δημοκρατία επικαλέστηκε και την απόφαση του Πική Δ., όπως ήταν τότε, στη Christoudhias v. Republic (1984) 3 CLR 657, αλλά όπως εμείς την αντιλαμβανόμαστε αυτή οδηγεί προς κατευθύνσεις διαφορετικές από την εισήγησή της. Είναι γεγονός ότι εκεί η διαπίστωση εξειδικευμένων γνώσεων έγινε με προφορική συνέντευξη αλλά αυτή διεξάχθηκε όχι από την ΕΔΥ αλλά από Τμηματική Επιτροπή η οποία, όπως εξηγείται στην απόφαση, ήταν σε εξαίρετη θέση να εκτιμήσει τη γνώση που χρειαζόταν. Μάλιστα, στην ίδια υπόθεση, απορρίφθηκε ισχυρισμός σε σχέση με τη δυνατότητα στήριξης της ΕΔΥ στις συστάσεις της Τμηματικής Επιτροπής, ακριβώς με παραπομπή στην ανάγκη πλήρωσης του κενού από την έλλειψη εξειδίκευσης των μελών της ΕΔΥ σε λεπτομερειακούς κλάδους γνώσης.

H έφεση της Δημοκρατίας

Ο Μιχαήλ Αντωνίου ήταν αρχαιότερος του ενδιαφερομένου προσώπου στη θέση Πρώτου Διοικητικού Λειτουργού κατά δέκα χρόνια. Προάχθηκε σ΄αυτή από το 1985 και επί σειρά ετών χειριζόταν θέματα πολιτικής αεροπορίας. Η απόδοσή του, όπως την καταγράφουν οι ετήσιες εμπιστευτικές/υπηρεσιακές εκθέσεις, ήταν σταθερά εξαίρετη και, πάντως, όπως διαπίστωσε και η ίδια η ΕΔΥ ήταν καλύτερη, έστω οριακά, από εκείνη του ενδιαφερομένου προσώπου . Τελικά, δεν υστερούσε έναντι του ενδιαφερομένου προσώπου ούτε ως προς τα προσόντα. ΄Ηταν και οι δυο κάτοχοι μεταπτυχιακού.

Εν τούτοις, ο Γενικός Διευθυντής σύστησε το ενδιαφερόμενο πρόσωπο ως υπερέχοντα, παραπέμποντας σε συνεκτίμηση, για σκοπούς σύγκρισης των υποψηφίων που ήταν δημόσιοι υπάλληλοι, στα κριτήρια της αξίας, των προσόντων και της αρχαιότητας. Δεν απαιτείτο από το Νόμο να ήταν αιτιολογημένη η σύσταση και συζητήθηκε πρωτοδίκως αν περιέχει αιτιολόγηση η οποία, σε τέτοια περίπτωση, θα υπέκειτο σε έλεγχο. Δεν νομίζουμε ότι χρειάζεται να επεκταθούμε προς τέτοιες κατευθύνσεις. Ο συνάδελφος μας στο τέλος δεν συμπεριέλαβε και τη σύσταση ως στοιχείο που προσθέτει στη συγκριτική καταλληλότητα του ενδιαφερομένου προσώπου . Θεώρησε πως μόνο τα αποτέλεσματα της προφορικής εξέτασης απέληγαν να τον ευνοούν και, όπως είδαμε, εξέτασε το ζήτημα της βαρύτητας που τους προσδόθηκε. Ορθά, όπως κρίνουμε και εμείς. Είναι θεμελιωμένο πως η σύσταση χάνει τη δυναμή της όταν απλώς αναπαράγει τα στοιχεία των φακέλων αλλά εδώ δεν εξαγόταν και νόημα από τη σύσταση ώστε, όσο και αν δεν έπασχε κατά τύπο, να εδικαιολογείτο να της προσδοθεί οποιαδήποτε βαρύτητα. Στα δυο κριτήρια στα οποία παρέπεμψε (αξία, αρχαιότητα) υπερέχει ο Μ. Αντωνίου και στο τρίτο (προσόντα) ήταν ίσοι.

Η εντύπωση από την προφορική εξέταση είναι βέβαια παράγοντας σχετικός προς την αξία των υποψηφίων ιδιαίτερα στις περιπτώσεις θέσεων όπως η παρούσα. Ανάλογα μάλιστα με τους συσχετισμούς, ενδεχομένως και αποφασιστικής σημασίας. Εδώ όμως το γεγονός ότι το ενδιαφερόμενο πρόσωπο κρίθηκε ως γενικά σχεδόν εξαίρετος ενώ ο Μ. Αντωνίου ως πολύ καλός υπερνίκησε, ως στοιχείο συγκριτικής αξίας, την επί σειρά ετών αναγνωρισθείσα αντικειμενικά και συγκριτικά ψηλή αξία του Μ. Αντωνίου μαζί, βέβαια, και με όσα συνεπαγόταν η κατά δέκα ολόκληρα χρόνια αρχαιότητά του έναντι του ενδιαφερομένου προσώπου .

Συμφωνούμε με το συνάδελφό μας πως δόθηκε υπέρμετρη βαρύτητα στις συνεντεύξεις από την προφορική εξέταση. Η Δημοκρατία επικαλέστηκε νομολογία αναφορικά με τη σχετικά μειωμένη αξία της αρχαιότητας στην περίπτωση θέσεων που βρίσκονται ψηλά στην ιεραρχία. Αυτό, όμως, σε συνάρτηση προς τα άλλα κριτήρια, ιδίως εκείνο της αξιας. Σε σχέση με την οποία διαχρονικά, κάθε άλλο παρά υστερούσε ο Μ. Αντωνίου έναντι του ενδιαφερομένου προσώπου. Ενώ, όπως ήδη σημειώσαμε, και ως προς τα προσόντα ήταν ίσοι.

Οι εφέσεις των Στ. Βασιλείου και Ι. Δημητρίου επιτυγχάνουν. Ως προς το θέμα τους η πρωτόδικη απόφαση παραμερίζεται και η απόφαση της ΕΔΥ ακυρώνεται και με αναφορά στην κατοχή από το ενδιαφερόμενο πρόσωπο του προσόντος της πολύ καλής γνώσης θεμάτων πολιτικής αεροπορίας. Η έφεση της Δημοκρατίας απορρίπτεται. Τα έξοδα, περιλαμβανομένων και εκείνων της πρωτόδικης διαδικασίας, επιδικάζονται σε βάρος της Δημοκρατίας.

ΑΡΤΕΜΙΔΗΣ, Δ.

 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.

 

ΗΛΙΑΔΗΣ, Δ.

 

ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ, Δ.

 

ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.

 

 

 

/Μσι.

 

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο