CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

(1997) 2 ΑΑΔ 213

ΠΟΙΝΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 6344

ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ, Δ.: Η παρούσα έφεση ασκήθηκε εναντίον διατάγματος του Κακουργιοδικείου Λεμεσού για κράτηση του εφεσείοντος μέχρι τη δίκη του. Ο εφεσείων αντιμετωπίζει διάφορες κατηγορίες, μεταξύ των οποίων για απόπειρα φόνου και κατοχή εκρηκτικών υλών. Παρουσιάστηκε ενώπιον μας χωρίς δικηγόρο και ισχυρίστηκε ότι η απόφαση να παραμείνει υπό κράτηση μέχρι τη δίκη του είναι λανθασμένη και αντισυνταγματική. Προέβαλε τον ισχυρισμό ότι με την κράτησή του παραβιάζεται η αρχή της ισότητας των όπλων, γιατί επειδή δεν διαθέτει δικηγόρο θα πρέπει να του παρασχεθεί η ευκαιρία να παρακολουθήσει άλλες δίκες και να μελετήσει νομικά κείμενα, προφανώς για να αποκτήσει την απαραίτητη νομική μόρφωση και να είναι σε θέση να χειριστεί την υπόθεση. Τέλος θα του δοθεί η ευκαιρία, αν αφεθεί ελεύθερος να μαζέψει στοιχεία που θα τον βοηθήσουν στην υπεράσπισή του. Το επιχείρημα αυτό έγινε παράλληλα με τη θέση του ότι θα εξυπηρετηθεί το συμφέρον της δικαιοσύνης αν εξασφαλίσει δικηγόρο, γιατί έτσι θα τύχει δίκαιης δίκης.

Ο ευπαίδευτος συνήγορος της κατηγορούσας αρχής απέρριψε τους πιο πάνω ισχυρισμούς του εφεσείοντος και ισχυρίστηκε ότι αντίθετα καταβλήθηκαν πολλές ανεπιτυχείς προσπάθειες για εκπροσώπηση του από συνήγορο, αλλά αυτός επέμενε στο διορισμό δύο συγκεκριμένων δικηγόρων, οι οποίοι όμως δεν αποδέκτηκαν να τον εκπροσωπήσουν. Άλλοι δικηγόροι που προσφέρθησαν να τον υπερασπίσουν δεν έγιναν αποδεκτοί από τον εφεσείοντα. Ο κ. Κληρίδης συνεχίζοντας ανέφερε ότι δεν θεωρεί το μέχρι της εκδίκασης της υπόθεσης χρονικό διάστημα υπερβολικό και τόνισε τη σοβαρότητα των κατηγοριών, καθώς και το γεγονός ότι προβλεπόμενη ποινή είναι η ποινή των ισοβίων δεσμών. Ο κ. Κληρίδης κατέληξε ότι κανένα συνταγματικό δικαίωμα του εφεσείοντος δεν έχει παραβιαστεί.

Η εκπροσώπηση κατηγορούμενου από δικηγόρο είναι αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα που κατοχυρώνεται μάλιστα και από το άρθρο 12.5(γ) του Συντάγματος. Όπως τονίστηκε και στην υπόθεση Varnava Fourri and Others v. The Republic (1980) 2 C.L.R. 152, εκτός των περιπτώσεων όπου η δικηγορική αμοιβή θα πληρωθεί από τον ίδιο τον κατηγορούμενο, το άρθρο 6(3)(c) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που είναι ουσιαστικά η διάταξη από την οποία προήλθε το ΄Αρθρο 12.5(β) του δικού μας Συντάγματος, δεν εγγυάται σε κατηγορούμενο νομική εκπροσώπηση της δικής του επιλογής.

Από την άλλη θεωρούμε ότι η αξίωση του για απόλυση για να ετοιμάσει την υπεράσπισή του προσωπικά δεν είναι λογική. Μια τέτοια προσέγγιση θα οδηγούσε σε παράλογα αποτελέσματα. Αναμφίβολα κάθε κατηγορούμενος πρέπει να τυγχάνει δίκαιης δίκης, δικαίωμα που προστατεύεται και από το Σύνταγμα. Όμως το δικαίωμα αυτό δεν βλέπουμε πως επηρεάζεται από την κράτησή του. Ιδιαίτερα η πεποίθηση ότι παρακολουθώντας άλλες δίκες θα μπορέσει να αποκτήσει σχετική πείρα και γνώση που θα τον βοηθήσουν στην παρουσίαση της υπόθεσής του είναι τουλάχιστον αισιόδοξη. Το ίδιο αισιόδοξη είναι και η προσδοκία του να μελετήσει νομικά βιβλία, ενασχόληση στην οποία εν πάση περιπτώσει μπορεί να επιδοθεί και ενώ τελεί υπό κράτηση. Κάτω από τις περιστάσεις δεν βλέπουμε πως με την κράτησή του στερείται των απαραίτητων διευκολύνσεων για να ετοιμάσει την υπεράσπισή του (βλ. Κώστας Κωσταντινίδης ν. Δημοκρατίας, Ποιν. Εφ. 6315, ημερ. 6.5.1997).

Η εκδίκαση της υπόθεσης ορίστηκε για τις 6.10.1997. Παρά την ανάγκη για γρήγορη κατά το δυνατό εκδίκαση των ποινικών υποθέσεων δεν θεωρούμε ότι διάστημα τεσσάρων μηνών μέχρι την εκδίκαση είναι χρονικό διάστημα που χρήζει αντιμετώπισης. Ο εφεσείων κρατείται από τις αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον Απρίλη του 1997, μετά την έκδοσή του από τη Βρεττανία. Επίσης στο σημείο αυτό θα πρέπει να γίνει διάκριση μεταξύ του χρόνου κράτησης για τη διερεύνηση του αδικήματος, και του χρόνου για τον οποίο το Δικαστήριο διατάσσει την κράτησή του, αφού η υπόθεση έχει ορισθεί για ακρόαση. Ακόμη και οι προϋποθέσεις που το Δικαστήριο εξετάζει στην κάθε μιά από τις περιπτώσεις αυτές είναι διαφορετικές.

Όπως σωστά επισημαίνεται στην απόφαση του Κακουργιοδικείου για την έκδοση διατάγματος κράτησης δεν είναι απαραίτητη η συρροή όλων των παραγόντων που καθιέρωσε η νομολογία (βλ. Κλεάνθης Βασιλείου ν. Δημοκρατίας Ποιν. ΄Εφ. 6248, ημερ. 10.1.1997). Εξετάζοντας όλους τους παράγοντες που το Κακουργιοδικείο έλαβε υπ΄όψη, ιδιαίτερα δε τη βαρύτητα των αδικημάτων και το ύψος των προβλεπόμενων ποινών, καταλήγουμε ότι το Δικαστήριο δεν άσκησε τη διακριτική του ευχέρεια λανθασμένα και δεν βρίσκουμε οποιοδήποτε λόγο να επέμβουμε.