ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2015:D338
(2015) 1 ΑΑΔ 1074
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 61/2015)
13 Μαΐου 2015
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΩΝ ΓΙΩΡΓΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ ΚΑΙ ΙΚΑΡΟΥ ΙΩΑΚΕΙΜ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΦΟ ΓΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΝΤΑΛΜΑΤΑ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ PROHIBITION Η/ΚΑΙ CERTIORARI
- ΚΑΙ -
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Η ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΗΤΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΝΑ ΑΠΟΔΕΧΘΟΥΝ ΠΡΟΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΜΕ ΑΡ. 110/2015 ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ ΙΩΑΚΕΙΜ ΠΟΥ ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟΥΛΑ ΙΩΑΚΕΙΜ ΣΤΙΣ 18/02/2015 ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΕΠΙΚΥΡΩΣΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ ΜΕ ΑΡ. 160/2015 ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΟΔΥΣΣΕΑ ΙΩΑΚΕΙΜ ΠΟΥ ΥΠΟΒΛΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΓΚΡΑΤΗ ΛΙΒΕΡΑ ΣΤΙΣ 11/03/2015
----------------------------------------
Αχ. Αιμιλιανίδης, για τους Αιτητές.
Ο κ. Ίκαρος Ιωακείμ είναι παρών.
----------------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Τα γεγονότα που οδήγησαν στην υπό κρίση αίτηση για λήψη άδειας ώστε να καταχωρηθεί στη συνέχεια διά κλήσεως αίτηση για την έκδοση προνομιακών ενταλμάτων certiorari και prohibition, έχουν ως εξής: Ως αποτέλεσμα του θανάτου του Οδυσσέα Θεοδώρου Ιωακείμ από τη Λευκωσία στις 15.2.2015, οι κληρονόμοι αυτού, Γιώργος και Ίκαρος Ιωακείμ, τέκνα προαποβιωσάντων αδελφών του αποβιώσαντος, υπέβαλαν στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας, στο αρμόδιο Πρωτοκολλητείο, αίτηση για χορήγηση διατάγματος διαχείρισης της περιουσίας. Η αίτηση κατεχωρήθη στις 17.2.2015 και συνοδευόταν από όλα τα σχετικά έγγραφα, αλλά και από την έγγραφη συγκατάθεση άλλων οκτώ κληρονόμων. Η αίτηση διαχείρισης κατεχωρήθη δεόντως και έλαβε τον αριθμό 101/2015.
Ενώ η πιο πάνω αίτηση διαχείρισης εκκρεμούσε, υποβλήθηκε την επομένη ημέρα 18.2.2015, νέα αίτηση διαχείρισης από την Κυπρούλα Ιωακείμ, επίσης κληρονόμο του αποβιώσαντος, η οποία έγινε και αυτή αποδεκτή και έλαβε αριθμό 110/2015.
Στη συνέχεια υπεβλήθη και τρίτη αίτηση διαχείρισης αυτή τη φορά στις 11.3.2015, η οποία έγινε από τον δικηγόρο Π. Λιβέρα σε σχέση με ακίνητη ιδιοκτησία του αποβιώσαντος στη Ρόδο. Και αυτή η αίτηση έγινε αποδεκτή και έλαβε τον αριθμό 160/2015.
Οι αιτητές που είναι οι πρώτοι που υπέβαλαν αίτηση για την παραχώρηση διατάγματος διαχείρισης, εισηγούνται ότι το αρμόδιο Πρωτοκολλητείο και/ή το Δικαστήριο, δεν μπορούσαν νόμιμα και έγκυρα να αποδεκτούν τις δύο μεταγενέστερες αιτήσεις εκκρεμούσης της πρώτης. Αυτή η αποδοχή των μεταγενεστέρων αιτήσεων προσκρούει στον Κανονισμό 25 των περί Διαχείρισης Κληρονομιών Κανονισμών του 1955, ότι καμία αίτηση για παραχωρητήριο δεν παραλαμβάνεται από Πρωτοκολλητείο εφόσον εκκρεμεί άλλη αίτηση. Κατά τον συνήγορο που προώθησε την υπό κρίση αίτηση ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δεν προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο διότι η νομοθεσία δεν προβλέπει για τη δυνατότητα καταχώρησης έφεσης, αλλά ακόμη και αν υπήρχε τέτοια δυνατότητα συντρέχουν εδώ υπάρχουν εξαιρετικές περιστάσεις διότι οι μεταγενέστερες αιτήσεις έγιναν δεκτές χωρίς να δοθεί η δυνατότητα στην πλευρά των αιτητών να προβάλουν οποιαδήποτε αντίθετα επιχειρήματα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σ΄ αυτούς η υποχρέωση είτε να αποσύρουν τη δική τους προγενέστερη αίτηση ή να καταχωρήσουν caveat στις άλλες δύο αιτήσεις ή ακόμη και να καταχωρήσουν κληρονομική αγωγή εναντίον των άλλων προσώπων.
Είναι γνωστό με βάση πάγια νομολογία ότι τα προνομιακά εντάλματα χορηγούνται κατ΄ εξαίρεση εφόσον ακριβώς αποτελούν προνόμιο και αντλούν την υπόσταση τους από το κατάλοιπο της εξουσίας για έλεγχο των κατωτέρων Δικαστηρίων, εκεί όπου από το πρακτικό της σχετικής απόφασης διαπιστώνεται έλλειψη ή υπέρβαση δικαιοδοσίας, έκδηλη πλάνη περί το νόμο, προκατάληψη ή συμφέρον, δόλος ή ψευδορκία στη λήψη της απόφασης ή παραβίαση των κανόνων της φυσικής δικαιοσύνης. Τα προνομιακά εντάλματα δεν είχαν ποτέ και ούτε έχουν σκοπό να υποκαταστήσουν το ένδικο μέσο της έφεσης, (Αναφορικά με την αίτηση της Global Consolidator Public Ltd (2006) 1 Α.Α.Δ. 464).
Περαιτέρω, ακόμη και αν υπάρχει εκ πρώτης όψεως συζητήσιμη υπόθεση, η άδεια δεν δίδεται όπου προσφέρεται άλλο ένδικο μέσο ή θεραπεία εκτός και αν καταδειχθούν επαρκώς εξαιρετικές περιστάσεις για παρέκκλιση από τον κανόνα, (δέστε σχετικά τις υποθέσεις Αναφορικά με τον Genaro Perella (1995) 1 Α.Α.Δ. 692, Αίτηση του Αλέκου Κωνσταντινίδη (2003) 1 Α.Α.Δ. 1298, Base Metal Trading Ltd v. Fastact Developments Ltd κ.ά. (2004) 1 Α.Α.Δ. 1535, Hellenger Trading Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965 και Σ. Μαρκίδης (2004) 1 Α.Α.Δ. 552.). Η πάροδος δε μεγάλου χρονικού διαστήματος ή η ύπαρξη αλλότριου σκοπού στην επιδίωξη λήψης άδειας, αποτελούν πρόσθετους λόγους για μη χορήγηση της άδειας, (δέστε Αναφορικά με την Αίτηση Νικήτα Μικρού για Certiorari (1997) 1 Α.Α.Δ. 609).
Ο Κανονισμός 25 των προαναφερομένων Κανονισμών παρουσιάζεται επιτακτικός στο λεκτικό του, το οποίο και έχει στο πρωτότυπο Αγγλικό κείμενο, ως εξής:
«25. No second or subsequent application for a grant shall be received by a probate registrar so long as the first application has not been disposed of, and the probate registrar shall inform a second or subsequent applicant that such applicant must proceed by entering a caveat against the first applicant.»
Προκύπτει επομένως ότι η δυνατότητα του αρμοδίου Πρωτοκολλητείου, το οποίο ενεργεί οιονεί δικαστικά και υπό την καθοδήγηση πάντοτε του αρμοδίου Επαρχιακού Δικαστηρίου, ώστε κατά τη νομολογία να έλκει την προνομιακή διαδικασία, (Αίτηση Στέφανης και Ολυμπία Αττεσλή (2009) 1 Α.Α.Δ. 791, Αίτηση Ρίτσας Παναγίδου (2006) 1 Α.Α.Δ. 165 και Αίτηση Νίκου Ευαγγέλου Αργυρού (Αρ. 2) (1993) 1 Α.Α.Δ. 457), να λαμβάνει μεταγενέστερες αιτήσεις όταν εκκρεμεί ακόμη προηγηθείσα αίτηση για παραχωρητήριο, δεν αποτελεί επιλογή. Σύμφωνα με το άρθρο 3(1) του περί Διαχειρίσεως Κληρονομιών Αποθανόντων Νόμου, Κεφ. 189, ο Αρχιπρωτοκολλητής είναι ο ανώτερος («principal»), Πρωτοκολλητής Διαχειρίσεων με το αρχείο του Ανωτάτου Δικαστηρίου να είναι το ανώτερο Πρωτοκολλητείο Διαχειρίσεων. Συμφώνως του άρθρου 4(1) του Κεφ. 189, κάθε Πρωτοκολλητής Διαχειρίσεων που κατά το άρθρο 3(3) είναι ο Πρωτοκολλητής εκάστου Επαρχιακού Δικαστηρίου, θα πρέπει να αποστέλλει στον κύριο Πρωτοκολλητή Διαχειρίσεων μια ειδοποίηση στο νενομισμένο τύπο κάθε αίτησης που παραλαμβάνεται στο Πρωτοκολλητείο και κανένα παραχωρητήριο δεν θα δίνεται από αυτόν εκτός και εάν έχει λάβει από τον κύριο Πρωτοκολλητή Διαχειρίσεων πιστοποίηση ότι δεν έχει καταχωρηθεί άλλη αίτηση που να αφορά την περιουσία του αποβιώσαντος.
Στην αίτηση υπ΄ αρ. 160/2015, δηλαδή, την τρίτη στη σειρά των αιτήσεων για την ίδια περιουσία, υπάρχει πιστοποιητικό ημερ. 30.3.2015 με αριθμό 177 από τον Ανώτερο Πρωτοκολλητή Επικυρώσεως Διαθηκών του Ανωτάτου Δικαστηρίου ότι δεν υποβλήθηκε οποιαδήποτε αίτηση για παραχωρητήριο ή πιστοποιητικό κληρονόμων σχετικά με την περιουσία του αποβιώσαντος Οδυσσέα Θ. Ιωακείμ, εκτός αυτής που ο Πρωτοκολλητής Επικυρώσεων Διαθηκών του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας παρέλαβε και καθηκόντως απέστειλε για τα περαιτέρω στο Ανώτατο Δικαστήριο συμφώνως του άρθρου 4(1) του Κεφ. 189. Να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει ανάλογη ειδοποίηση του Ανώτερου Πρωτοκολλητή Επικυρώσεως Διαθηκών αναφορικά με τη δεύτερη αίτηση παραχωρητηρίου υπ΄ αρ. 110/2015.
Εκ των ανωτέρω προκύπτει εκ πρώτης όψεως παραβίαση του Νόμου και των Κανονισμών, ούτως ώστε να δικαιολογείται η παραχώρηση της αιτούμενης άδειας, τόσο για αίτηση certiorari, όσο και για αίτηση prohibition. Ιδιαίτερα για το προνομιακό ένταλμα prohibition, να σημειωθεί ότι αυτό συνήθως συνδυάζεται με το ένταλμα certiorari, εκδίδεται δε αυτοδικαίως διότι δεν χωρεί οποιαδήποτε εναλλακτική θεραπεία και το γεγονός αυτό και μόνο συνιστά εξαιρετική περίσταση, (δέστε Πέτρου Αρτέμη: «Προνομιακά Εντάλματα» σελ. 228-229 και Αναφορικά με την αίτηση της Ισαβέλλας Γιαννή Σάββα, Πολ. Αίτ. αρ. 70/2014, ημερ. 16.4.2014), ECLI:CY:AD:2014:D268. Με την πρόσθετη όμως παρατήρηση ότι το ένταλμα prohibition δεν εκδίδεται απλώς και μόνο με τη διατύπωση της θέσης ότι το Δικαστήριο ενήργησε με έλλειψη δικαιοδοσίας. Θα πρέπει να καταδειχθεί εμφανέστατα έλλειψη δικαιοδοσίας, (Αίτηση της Dunnes Stores από την Ιρλανδία, Πολ. Αίτηση αρ. 84/2014, ημερ. 29.5.2014), ECLI:CY:AD:2014:D354.
Υπό το φως όλων των ανωτέρω, η περίπτωση θεωρείται κατάλληλη για παραχώρηση άδειας. Αίτηση για έκδοση προνομιακών ενταλμάτων certiorari και prohibition να καταχωρηθεί εντός 15 ημερών από σήμερα. Η αίτηση ορίζεται για επίδοση και εξέταση στις 2 Ιουνίου 2015, ώρα 9.00 π.μ.
Κάθε περαιτέρω διαδικασία και ενέργεια σε σχέση με τις Αιτήσεις Διαχείρισης υπ΄ αρ. 110/2015 και 160/2015, είτε από το αρμόδιο Πρωτοκολλητείο Διαχειρίσεων του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, είτε από οποιοδήποτε Δικαστήριο ενεργούντος επ΄ αυτών, αναστέλλονται μέχρι τη συμπλήρωση της διά κλήσεως διαδικασίας για έκδοση ενταλμάτων certiorari και/ή prohibition και έκδοση απόφασης επ΄ αυτής.
Τα έξοδα επιφυλάσσονται να αποφασιστούν στη διαδικασία της κυρίως αιτήσεως που θα καταχωρηθεί.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ