ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
(2010) 1 ΑΑΔ 969
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΝΑΥΤΟΔΙΚΕΙΟΥ
(Αγωγή Ναυτοδικείου Αρ. 5/2008)
8 Ιουλίου 2010
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΠΑΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΔΗΣ,
Ενάγων,
- ΚΑΙ -
1. ΤΟΥ ΠΛΟΙΟΥ M/V ATALANTE, ΜΕ ΣΗΜΑΙΑ ΚΥΠΡΟΥ ΠΟΥ ΣΗΜΕΡΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΝΗΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΝΑΥΛΟΧΟΥΜΕΝΟ ΣΕ ΑΓΝΩΣΤΟ ΜΕΡΟΣ,
2. PARADISE CRUISES LTD,
3. NEPTUNE SHIPMANAGEMENT LTD,
4. ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΠΑΡΑΛΗΠΤΗ, ΥΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΩΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟΥ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΤΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ
MED QUEEN LINES,
Εναγομένων.
-----------------------------
Α. Κυπρίζογλου για Ρ. Ερωτοκρίτου, για τον Ενάγοντα.
Π. Ιακωβίδης, για τους Εναγόμενους 2.
Καμιά εμφάνιση για τους Εναγόμενους 1 και 3. (Η αγωγή
εναντίον τους έχει αποσυρθεί στις 6.10.2008).
Καμιά εμφάνιση για τον Εναγόμενο 4.
-----------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Δυνάμει συμβολαίου ημερ. 17.4.2004, Τεκμ. «Β», ο ενάγων εργοδοτήθηκε από τη Neptune Shipmanagent Ltd, εναγόμενη 3, (εφεξής «η Neptune»), ως Λογιστής Β («Purser B»), από 17.4.2004. Η εργοδότηση αυτή δεν ήταν η πρώτη για τον ενάγοντα, ο οποίος είχε και προηγουμένως, κατά τη μαρτυρία του, εργοδοτηθεί από τους εναγόμενους 2 και 3, αλλά και την εταιρεία Med Queen Lines Ltd, εναγόμενη 4, (εφεξής «η Queen»), στο ίδιο πλοίο «Aταλάντη».
Ενώ το πλοίο βρισκόταν στις 22.4.2004, ελλιμενισμένο στο λιμάνι Λεμεσού και ενώ ο ενάγων εξηγούσε με οδηγίες, ως ο ισχυρισμός του, των εναγομένων, τον τρόπο λειτουργίας του σιδερωτηρίου σεντονιών, υπέστη σοβαρό ατύχημα όταν κατά το άνοιγμα της στρόφιγγας του ατμού του μηχανήματος σιδερώματος, το αριστερό του χέρι παρασύρθηκε αστραπιαία μεταξύ των περιστρεφόμενων κυλίνδρων του σιδερωτηρίου, με αποτέλεσμα να συμπιεστεί το μεσαίο δάκτυλο του αριστερού του χεριού, στη δε προσπάθεια του να το απομακρύνει, οι περιστρεφόμενοι κύλινδροι τράβηξαν ολόκληρη την παλάμη του χεριού του εντός τους, με αποτέλεσμα να υποστεί μετά τη μεταφορά του στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού και στη συνέχεια σε ιδιωτική κλινική ατελή ακρωτηριασμό του αντίχειρα, του δείκτου, του μέσου, του παράμεσου και του μικρού δακτύλου του αριστερού χεριού.
Ο ενάγων επίσης υπέστηκε κάταγμα της πρώτης φάλαγγας του αριστερού δείκτη και κάταγμα της δεύτερης φάλαγγας του μέσου δακτύλου, που ακινητοποιήθηκαν με βελόνα, καθώς και κάταγμα της πρώτης φάλαγγας του παραμέσου δακτύλου χωρίς παρεκτόπιση. Υπέστηκε επίσης πολλαπλά θλαστικά τραύματα της παλαμιαίας και ραχιαίας επιφάνειας της αριστερής παλάμης και δακτύλων με αποκόλληση δέρματος και αποκάλυψη των υποδορίων στοιχείων. Υπέστηκε συνολικά επτά εγχειρήσεις, παρέμεινε δε με μόνιμη ανικανότητα της χρήσης του αριστερού χεριού, μόνιμη παραμόρφωση της παλάμης του αριστερού χεριού και μόνιμη δυσλειτουργία στην άνω επιφανειακή χώρα του αριστερού αντιβραχίου. Συνεπεία των προβλημάτων αυτών κατέστη αδύνατο να εκτελεί καθημερινά καθήκοντα αυξημένης αντοχής ή ενέργειες που απαιτούν δεξιότητα ή ικανότητα για λεπτούς χειρισμούς. Υποφέρει από άλγος λόγω καιρικών αλλαγών, η δε δυσλειτουργία, ο ακρωτηριασμός και η παραμόρφωση, του προκάλεσαν ψυχολογικές διαταραχές μη δυνάμενος να επιδεικνύει το αριστερό του χέρι σε δημόσια θέα.
Για όλα τα πιο πάνω κατατέθηκαν από κοινού ιατρικά πιστοποιητικά, τόσο από το Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού, όσο και από τον Δρα Αλκιβιάδη, ορθοπεδικό τραυματιολόγο, μικροχειρούργο, ως Τεκμ. «Α», «Β», «Γ» και «Δ». Κατατέθηκαν επίσης εκ συμφώνου επιστολές της Queen και της εναγομένης 2, Paradise Cruises Ltd, (εφεξής «η Paradise»), καθώς και βεβαίωση της Πολυκλινικής Υγεία ως Τεκμ. «Ε», «Ζ», «Η» και «Θ». Από τα τεκμήρια αυτά αποδεικνύεται η διευθέτηση τιμολογίου ύψους £10.360 για τα νοσήλια του ενάγοντα, αλλά και βεβαίωση της Πολυκλινικής Υγεία, ως προς ποσό που παραμένει οφειλόμενο, ύψους £5.916,67.
Λόγω επανειλημμένων προσπαθειών επίδοσης στους εναγόμενους 1 και 3, χωρίς όμως επιτυχία, η αγωγή εναντίον τους αποσύρθηκε άνευ βλάβης στις 6.10.08, για δε την Queen, η οποία τέθηκε στο μεταξύ υπό εκκαθάριση, εμφανίστηκε στις 6.10.08 εκπρόσωπος του Επίσημου Παραλήπτη, ο οποίος δήλωσε ότι λόγω άγνοιας των γεγονότων και λόγω επικοινωνίας που είχαν με το διευθυντή της Queen, ο οποίος δήλωσε ότι δεν ενδιαφερόταν να υπερασπίσει την αγωγή, ο Επίσημος Παραλήπτης δεν θα υπερασπιζόταν την υπόθεση. Ως εκ τούτου, η ακροαματική διαδικασία διεξήχθηκε μεταξύ του ενάγοντα και της Paradise, η οποία και μόνη εμφανίσθηκε και καταχώρησε υπεράσπιση.
Στο επίκεντρο της διαφοράς ήταν ο καθορισμός του εργοδότη του ενάγοντα, οι επακριβείς οδηγίες που είχε ο ενάγων κατά το χρόνο του ατυχήματος, ως προς το κατά πόσο δικαιούτο ή όχι να βρισκόταν στο σιδερωτήριο και να επιδεικνύει τη λειτουργία του μηχανήματος σε άλλους υπαλλήλους και από ποιο είχε λάβει τέτοιες οδηγίες, ώστε η ενασχόληση του με το σιδερωτήριο να αποτελούσε μέρος των καθηκόντων του. Προς αυτή την κατεύθυνση δόθηκε εκτενής μαρτυρία, η οποία μπορεί να συνοψιστεί στα ακόλουθα, όπου δε στην αξιολόγηση χρειάζεται, θα γίνεται λεπτομερέστερη αναφορά σ΄ αυτή.
Ήταν η βασική τοποθέτηση του ενάγοντα ότι η Paradise ήταν κατά πάντα ουσιώδη χρόνο η γενική αντιπρόσωπος του πλοίου και ότι παρά το γεγονός ότι στο συμβόλαιο εργοδότησης του με τη Neptune, η βασική του εργασία αναφερόταν ως αυτή του λογιστή, εν τούτοις τόσο στα προηγούμενα χρόνια εργοδότησης του, όσο και μετά τις 17.4.2004, με τη νέα εργοδότηση του, συμφωνημένα προφορικώς και γραπτώς, αλλά και εξυπακουόμενα, είχε και την ευθύνη των αποθηκών δίπλα από το σιδερωτήριο, ήταν δε υπεύθυνος του σιδερωτηρίου γνωρίζοντας τη λειτουργία του μηχανήματος, γεγονός γνωστό τόσο στην Paradise και τη Neptune, όσο και τη Queen.
Κατά τη διάρκεια της μαρτυρίας του επέμενε ότι είχε λάβει οδηγίες από τον Πρώτο Μηχανικό του πλοίου να εξηγήσει στους δύο νέους υπαλλήλους τον τρόπο παροχής ατμού στο σιδερωτήριο, ότι το μηχάνημα αυτό δεν είχε στην ουσία οποιοδήποτε προστατευτικό μέσο, ενόψει του ότι προστατευτικό κάλυμμα, το οποίο θα έπρεπε να υπήρχε, τοποθετήθηκε μετά το ατύχημα μία με δύο μέρες πριν την επίσκεψη του Επιθεωρητή Εργασίας και ότι το όλο σύστημα εργασίας και τρόπου χειρισμού του μηχανήματος, του είχε εξηγηθεί από τον Πρώτο Μηχανικό του πλοίου. Μετά το ατύχημα μέχρι και την ημερομηνία της κατάθεσης του στο Δικαστήριο στις 15.12.09, δεν κατάφερε να βρει άλλη εργοδότηση, παρά τις προσπάθειες του, ενόψει του ότι κανένας δεν ήθελε να τον εργοδοτήσει λόγω της κατάστασης του χεριού του, το οποίο εξακολουθεί να πονεί με τις αλλαγές του καιρού, η κυκλοφορία αίματος δεν είναι επαρκής, η δε ψυχολογική του κατάσταση παραμένει άσχημη.
Κατά την αντεξέταση του δέχθηκε ότι τα θέματα της ιδιοκτησίας και της διαχείρισης του πλοίου δεν μπορούσε να τα γνωρίζει με ακρίβεια ο ίδιος, αλλά, ως γνώριζε, οι ιδιοκτήτες της Paradise και της Queen ήταν το ίδιο πρόσωπο, με βάση δε το συμβόλαιο του με τη Neptune, αυτή μπορούσε να τον τοποθετήσει σε οποιοδήποτε πλοίο. Όταν μετά από τηλεφώνημα επισκέφθηκε το γραφείο του Μιχαλάκη Αναστασιάδη, Μ.Υ.1, για να του ανακοινωθεί η εργοδότηση του, ήταν στα γραφεία της Paradise που πήγε, υπέγραψε όμως συμβόλαιο τελικώς με τη Neptune. Αρνήθηκε υποβολές ότι δεν ήταν υπεύθυνος των αποθηκών, ή του πλυντηρίου, αλλά αντίθετα του είχε ανατεθεί από τον Αναστασιάδη το πλύσιμο όλου του ιματισμού του πλοίου, οι δε οδηγίες του δεν περιορίζονταν στον έλεγχο της ώρας προσέλευσης των υπαλλήλων του σιδερωτηρίου και του πλυντηρίου, αλλά και στην επίδειξη σ΄ αυτούς του τρόπου λειτουργίας των μηχανημάτων και της διεκπεραίωσης της δουλειάς. Ο ίδιος την ημέρα του ατυχήματος έλαβε τις οδηγίες του τρόπου λειτουργίας του ατμού του μηχανήματος από τον Πρώτο Μηχανικό, ο οποίος λόγω έλλειψης χρόνου δεν πήγε ο ίδιος να τον εξηγήσει στους νέους υπαλλήλους. Σε υποβολές ότι κατά την τελευταία εργοδότηση του το 2004, του λέχθηκε ότι θα ήταν μόνο υπεύθυνος των αποθηκών, ότι θα εκτελούσε χρέη Βοηθού Αρχιλογιστή και ότι δεν θα ήταν υπεύθυνος του πλυντηρίου, απάντησε ότι ο χώρος του πλυντηρίου και του σιδερωτηρίου ήταν ο ίδιος και ήταν αδύνατο γι΄ αυτόν, εφόσον και οι αποθήκες ιματισμού βρίσκονταν στο χώρο εκείνο, να μην είχε ανάμειξη.
Υποστηρικτική μαρτυρία προς τα ανωτέρω έδωσε ο Παναγιώτης Μαχλουζαρίδης, Μ.Ε.1, ο οποίος κατά τον επίδικο χρόνο κατείχε τη θέση του Αρχιλογιστή στο κρουαζερόπλοιο «Αταλάντη» με βοηθό τον ενάγοντα. Κατά το μάρτυρα, ο ενάγων ήταν Inventory Officer, ήλεγχε τις αποθήκες του πλοίου, εκπαίδευε τους υπαλλήλους του καθαριστηρίου, παραλάμβανε και ήλεγχε διαβατήρια κατά την είσοδο και έξοδο των επιβατών, ήταν υπεύθυνος του συναλλάγματος του πλοίου και γενικά είχε ανάμειξη σε οτιδήποτε σχετιζόταν με τα οικονομικά του πλοίου. Εργοδότης του μάρτυρα ήταν ο Αναστασιάδης της Paradise, ο οποίος συχνά ταξίδευε με το πλοίο, ενδιαφερόταν για την όλη εύρυθμη λειτουργία του πλοίου και ήταν γενικά φιλικός με τους επιβάτες και το προσωπικό. Για την ασφάλεια των μηχανημάτων στο πλοίο, αρμόδιος ήταν ο Πρώτος Μηχανικός, πέραν βεβαίως του καπετάνιου και του ύπαρχου, ο δε ενάγων λόγω του ότι πάντοτε στην αρχή μιας περιόδου εργοδοτούνταν και νέα άτομα, τα εκπαίδευε ως βοηθός του και ο ίδιος έκανε περισσότερες δουλειές στη θέση του Αρχιλογιστή. Κατά το επίδικο ατύχημα δεν ήταν ο ίδιος παρών, αλλά υπεύθυνος για την εργασία της σιδέρωσης των σεντονιών και ότι αυτό γινόταν με ασφάλεια ήταν ο ενάγων. Οι οδηγίες που δίνονταν από τον Αναστασιάδη στην παρουσία του προς τον ενάγοντα ήταν προφορικές σχετικά με το πλυντήριο, οι δε γραπτές εντολές απευθύνονταν στον καπετάνιο. Δέχθηκε όμως κατά την αντεξέταση του ότι από πεποίθηση είχε πει ότι ο ενάγων είχε οδηγίες να εκπαιδεύει τους νέους υπαλλήλους στο σιδερωτήριο, ότι στις 22.4.04, όταν έγινε το ατύχημα, ο ενάγων δεν πήρε από τον ίδιο οδηγίες για να εκπαιδεύσει οποιοδήποτε υπάλληλο, ούτε γνώριζε εάν είχε πάρει οδηγίες από κάποιο άλλο γι΄ αυτό το σκοπό ή από τον Αναστασιάδη, ο οποίος όμως έδινε γενικά οδηγίες και στον ενάγοντα όταν τον καλούσε στο γραφείο του.
Μαρτυρία δόθηκε επίσης από τον Κύπρο Κύπρου, Μ.Ε.3, Επιθεωρητή Εργασίας στο Επαρχιακό Γραφείο Λεμεσού, στο οποίο γνωστοποιήθηκε στις 24.5.04, το έντυπο ατυχήματος στο πλοίο, Τεκμ. «Ι», με αποτέλεσμα να προβεί σε διερεύνηση του συμβάντος και να ετοιμάσει σχετική έκθεση, Τεκμ. «Κ». Στο πλαίσιο της έκθεσης του, είχε λάβει πέντε φωτογραφίες του μηχανήματος, Τεκμ. «Λ». Το μηχάνημα είναι ηλεκτροκίνητο και εκτός από το διακόπτη εκκίνησης και στάσης, έχει και μηχανισμό έκτακτου σταματήματος, δηλαδή μια λάμα κατά μήκος των δύο πρώτων κυλίνδρων, η οποία όταν πιεστεί ελαφρά σταματά τον κινητήρα του μηχανήματος. Υπάρχουν ιμάντες οι οποίοι μεταφέρουν τα σεντόνια εντός τριών κυλίνδρων που μεταξύ τους έχουν διάμετρο 0.3 mm, στη συνήθη τους θέση. Τα σεντόνια περνώντας ανάμεσα στους κυλίνδρους συμπιέζονται και σιδερώνονται εφόσον ο κεντρικός κύλινδρος ζεσταίνεται με ατμό.
Με τον ενάγοντα επισκέφθηκε το σιδερωτήριο του πλοίου στις 2.6.04, στην παρουσία και του υποπλοίαρχου του πλοίου Ανδρέα Γεωργιάδη, ο οποίος σε σχετική ερώτηση του επιβεβαίωσε τα λεχθέντα από τον ενάγοντα ότι πέραν των λογιστικών του καθηκόντων είχε και καθήκοντα ως αποθηκάριος σε αποθήκη που ήταν δίπλα από το σιδερωτήριο, κάποτε δε του ανέθεταν να δουλεύει και στο χώρο αυτό, δηλαδή, στο σιδερωτήριο σεντονιών. Από την εξέταση του ατυχήματος διαπίστωσε ότι πράγματι ο ενάγων γνώριζε αρκετές λεπτομέρειες για το μηχάνημα και τον τρόπο λειτουργίας του. Η εξέταση του μηχανήματος δεν κατάφερε να φέρει στην επιφάνεια οποιαδήποτε ουσιαστικά στοιχεία σχετικά με την κατασκευή του, τον κατασκευαστή κλπ, εφόσον δεν υπήρχαν πινακίδες. Διαπίστωσε ότι το όλο μηχάνημα ήταν πογιατισμένο πολλές φορές, ενώ οι βίδες του προφυλακτήρα ήταν καινούργιες, και δεν ήταν πογιατισμένες, με αποτέλεσμα να αχθεί στο συμπέρασμα ότι ο προφυλακτήρας αυτός πιθανό να αφαιρείτο και να επανατοποθετείτο στη θέση του ή να έλειπε από τη θέση του για αρκετό διάστημα. Ο σταθερός προφυλακτήρας κατά την άποψη του έχει σκοπό να προστατέψει από τα επικίνδυνα κινούμενα μέρη του μηχανήματος, δηλαδή τους κυλίνδρους, όταν δε βρίσκεται στη θέση του εμποδίζει κάποιο ανθρώπινο μέλος να έλθει σε επαφή με αυτούς. Ο προφυλακτήρας παρείχε προστασία από τις τρεις πλευρές, όχι όμως και από την τέταρτη στην οποία υπήρχε κάποιο άνοιγμα 20 εκ. ύψους, αλλά θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να τραυματιστεί κάποιος από αυτό το άνοιγμα περνώντας το χέρι του μέσα στους κυλίνδρους.
Στην αντεξέταση του συμφώνησε ότι ήταν πιθανό ο προφυλακτήρας να πογιατιζόταν ξεχωριστά, μετά από αφαίρεση του από το μηχάνημα, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυνο να στάζει πογιά πάνω στους κυλίνδρους, εάν πογιατιζόταν ενόσω ο προφυλακτήρας ήταν πάνω στο μηχάνημα. Δεν απέκλεισε επίσης το ενδεχόμενο οι βίδες, που κατά τα άλλα είχαν καινούργια όψη και γυάλιζαν χωρίς σημεία οξείδωσης, να βρίσκονταν εκεί για δύο με τρεις μήνες. Συμφώνησε επίσης ότι αν κάποιος χειριζόταν ορθά και προσεκτικά το μηχάνημα, δεν υπήρχε πιθανότητα ατυχήματος, αλλά ο ρυθμιστής του επειδή παρεχόταν ατμός στους κυλίνδρους μέσω σωληνώσεων, θα μπορούσε να σταθεί και στο πλάϊ για να εκτελέσει τις εργασίες, ώστε να μπορεί επίσης να ασχοληθεί και με τα ρουπινέττα ατμού, για να δίνει την απαραίτητη και κατάλληλη παροχή ατμού στους κυλίνδρους με σκοπό να θερμανθούν για να είναι δυνατό το σιδέρωμα.
Μοναδικός μάρτυρας εκ μέρους της Paradise ήταν ο Μιχαλάκης Αναστασιάδης ο οποίος πέραν της γραπτής δηλώσεως του, Τεκμ. «Μ», υπέστη εκτενή αντεξέταση. Η βασική του θέση έγκειτο στο ότι ήταν διευθυντής και των τριών εναγομένων εταιρειών, Paradise, Neptune και Queen, τον επίδικο δε χρόνο η Paradise ενεργούσε ως γενική αντιπρόσωπος του «Αταλάντη», η Neptune ήταν η διαχειρίστρια του πληρώματος του πλοίου και η Queen, η ιδιοκτήτρια και γενική διαχειρίστρια του. Η εργοδότηση του ενάγοντα αφορούσε την εργασία του λογιστή, ως Purser B, με παράλληλα καθήκοντα υπευθύνου της αποθήκης ιματισμού. Πριν την τελευταία εργοδότηση του στις 17.4.04, ο ενάγων είχε πράγματι εντολές να ελέγχει κατά πόσο οι υπάλληλοι του σιδερωτηρίου προσέρχονταν, εργάζονταν και αναχωρούσαν κανονικά από το σιδερωτήριο, ουδέποτε όμως η Paradise έδωσε εντολές ενασχόλησης του ενάγοντα με τη λειτουργία του μηχανήματος σιδερώματος ή το χειρισμό του ή την επίδειξη του τρόπου λειτουργίας του σ΄ άλλους. Πέραν αυτού, ρητά ο ίδιος είχε πριν τη συνομολόγηση της συμφωνίας εργοδότησης ημερ. 17.4.04, απαγορεύσει στον ενάγοντα να έχει οποιαδήποτε ανάμειξη με τον όλο χώρο του σιδερωτηρίου και τη λειτουργία του πλυντηρίου. Στις 22.4.04, ημέρα του ατυχήματος, το πλοίο ήταν ελλιμενισμένο και υπήρχαν τρεις υπάλληλοι του σιδερωτηρίου με σχετική πείρα. Παρόλο που δέχθηκε ότι τις πληροφορίες του τις ελάμβανε κατά κύριο λόγο από τον αρχιθαλαμηπόλο που ήταν και ο γενικός υπεύθυνος για ό,τι συνέβαινε στο ξενοδοχειακό τμήμα του πλοίου στο οποίο ανήκε και το σιδερωτήριο, ο ίδιος επέβαινε πολύ συχνά στο πλοίο, ουδέποτε όμως είδε τον ενάγοντα να ασχολείται με τη λειτουργία του πλυντηρίου ή του σιδερωτηρίου, αλλά αντίθετα συνήθως καθόταν έξω από το χώρο αυτό και παρακολουθούσε τι συνέβαινε.
Αρνήθηκε υποβολές ότι ο ενάγων δεν είχε εντολές να μην ασχολείται με το σιδερωτήριο, το πλοίο δε ήταν παροπλισμένο τον επίδικο χρόνο και τις απαγορευτικές εντολές που είχε ο ίδιος δώσει στον ενάγοντα θα μεταφέρονταν και στον πλοίαρχο και ύπαρχο πριν την αναχώρηση του πλοίου. Εξήγησε ότι τα καθήκοντα ενός λογιστή στο πλοίο δεν είναι τα ίδια όπως σε μια εταιρεία ή γραφείο και επομένως η βασική του εργασία (εφόσον τα τιμολόγια τους διεκπεραιώνονταν από το γραφείο), ήταν η διαχείριση του χρήματος, του συναλλάγματος, η καταμέτρηση των επιβατών και η ευθύνη της αποθήκης ιματισμού του πλοίου, που ήταν παρεμφερής εργασία. Μετρούσε, δηλαδή, και κατέγραφε τα είδη ιματισμού και τα φθαρμένα και όσα θα έπρεπε να αντικατασταθούν, με ανάλογες εγγραφές στα βιβλία του πλοίου.
Αρνήθηκε επίσης ότι έδινε και ο ίδιος είδη καθαρισμού στον ενάγοντα. Παρόλο που συμφώνησε ότι στη βάση άγραφου κανόνα, στα κρουαζερόπλοια υπάρχει η ευελιξία ο υπεύθυνος ενός τμήματος να χρησιμοποιεί ένα εργοδοτούμενο και για άλλες εργασίες, εκτός της κύριας για την οποία εργοδοτήθηκε, αυτό δεν ίσχυε για την επίδικη περίοδο για τον ενάγοντα, διότι αφενός το πλοίο ήταν ελλιμενισμένο, το δε πλυντήριο και σιδερωτήριο του πλοίου δεν λειτουργούσαν, ενώ βρίσκονταν και άλλα τρία άτομα του σιδερωτηρίου στο πλοίο.
Όσον αφορά την ασφάλεια του ιδίου του μηχανήματος δεν γνώριζε κατά πόσο ο προφυλακτήρας ήταν ή όχι στη θέση του, αλλά θα το γνώριζε αν υπήρχε οποιαδήποτε πληροφόρηση περί του αντιθέτου, από τον πλοίαρχο ή τον πρώτο μηχανικό, δεν υπήρχε δε λόγος ο προφυλακτήρας να μην ήταν στη θέση του.
Το πρώτο ζήτημα που πρέπει να εξεταστεί αφορά τη νομική σχέση της Paradise με τον ενάγοντα προς εξέταση του μείζονος θέματος της τυχόν αναδυόμενης νομικής υποχρέωσης της προς αυτόν. Δεν αμφισβητήθηκε η δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου ως ναυτοδικείου στην υπόθεση. Ο ενάγων στην τελική του αγόρευση εδράζει την απαίτηση του στο άρθρο 1(1)(f) του Administration of Justice Act 1956 που ισχύει στην Κύπρο δυνάμει των άρθρων 19(α) και 29(2)(α) του περί Δικαστηρίων Νόμου αρ. 14/60. Το άρθρο 1(1)(f) καλύπτει:
«(f) any claim for loss of life or personal injury sustained in consequence of any defect in a ship or in her apparel or equipment, or of the wrongful act, neglect or default of the owners, charterers or persons in possession or control of a ship or of the master or crew thereof or of any other person for whose wrongful acts, neglects or defaults the owners, charterers or persons in possession or control of a ship are responsible, being an act, neglect or default in the navigation or management of the ship, in the loading, carriage or discharge of goods on, in or from the ship or in the embarkation, carriage or disembarkation of persons on, in or from the ship;»
Όπως έχει αποφασιστεί και στην υπόθεση Fili v. Yacht 'Nirvana' (1988) 1 C.L.R. 651, η πράξη, αμέλεια ή παράλειψη που οδήγησε στο ατύχημα, πρέπει να συνδέεται και να έχει επισυμβεί «.. in the navigation or management of the ship». Όπως και στην υπό κρίση περίπτωση, το «Αταλάντη» δεν ήταν εν πλω, οπότε δεν τίθεται ζήτημα ότι το ατύχημα έγινε κατά την πλοήγηση. Το αν έγινε κατά τη διαχείριση («management»), είναι ζήτημα πραγματικό που πρέπει να αποφασιστεί ανάλογα με τις περιστάσεις της συγκεκριμένης υπόθεσης, με δεδομένο ότι από τις αυθεντίες δεν προκύπτει οποιοσδήποτε επακριβής νομικός ορισμός (Ferro (1893) P. 38, the Glenochil (1896) P. 10, Gosse Millerd Ltd v. Canadian Government Merchant Marine Ltd (1929) AC 223). Η πράξη, αμέλεια ή παράλειψη πρέπει να αφορά άμεσα το ίδιο το πλοίο. Και όπως αναφέρεται και στο σύγγραμμα του Robert Grime: Shipping Law 2η έκδ. (1991), συζητώντας το πανομοιότυπο στην ουσία s.20(2)(f) του Supreme Court Act 1981, «Personal injury claims are exhaustively described so as to make it clear that the cause of the injury must be the regular operation of the ship.». (δέστε και Halsbury´s Laws of England 3η έκδ. Τόμος 35, σελ. 718, παρ. 1087). Σχετική με την εμβέλεια του s.1(1)(f) και την ερμηνεία του είναι και η υπόθεση Limaship Co. Ltd v. Μαχλουζαρίδη (1991) 1 Α.Α.Δ. 537, όπου αναλύεται η σχετική διάταξη με αποφασιστικό κριτήριο για την ανάληψη δικαιοδοσίας, τη φύση του αγώγιμου δικαιώματος.
Ο ενάγων στη βάση του πιο πάνω εδαφίου, διατείνεται ότι δικαιούται αποζημίωσης από την Paradise επειδή αποδίδονται ευθύνες όχι μόνο στον εργοδότη, αλλά στους «owners, charterers or persons in possession or control of a ship .....». Τίθεται άμεσα το ερώτημα σε ποια κατηγορία ανήκει η Paradise. Η αναφορά, συμπλέκει στην ουσία στην παρ. 1, ισχυρισμούς περί ιδιοκτησιακής υπόστασης του πλοίου με τις εταιρείες Paradise και Queen, ενώ στην παρ. 2 αντιφατικά αναφέρεται ότι το πλοίο είναι ιδιοκτησία της Queen υπό το διαχειριστικό έλεγχο της Neptune, στη δε παρ. 3, η Paradise περιγράφεται ως η γενική αντιπρόσωπος αυτού. Η παρ. 8, που είναι ουσιώδης ως προς τη νομική βάση θεμελίωσης της αγωγής, ισχυρίζεται αμέλεια, παράβαση νομίμων καθηκόντων και ή θεσμίων υποχρεώσεων και των τριών πιο πάνω εταιρειών «. λόγω παραβάσεως της συμβάσεως εργασίας ημερ. 17.4.04».
Παρόλον που δεν παρουσιάστηκε οποιοδήποτε έγγραφο σχετικά με την ιδιοκτησία του πλοίου, εν τούτοις τόσο ο ενάγων (παρ. 1 της γραπτής του δήλωσης - Τεκμ. Α), όσο και ο Μ. Αναστασιάδης (παρ. 2 της δικής του γραπτής δήλωσης - Τεκμ. Μ), δέχονται ότι το πλοίο ανήκε στην Queen, η οποία ήταν ταυτόχρονα και η γενική διαχειρίστρια του. Τα ίδια πρόσωπα δέχονται επίσης ότι η Paradise ήταν η γενική αντιπρόσωπος του «Αταλάντη» και όχι ως λανθασμένα αναφέρεται στη γραπτή αγόρευση, παρ. 1, αλλά και σελ. 13, ότι το πλοίο «βρισκόταν υπό το διαχειριστικό έλεγχο των Εναγομένων 2» ή ότι ήταν «διαχειριστές του πλοίου». Η μόνη μαρτυρία που δόθηκε ως προς την ιδιότητα αυτή της Paradise και τι ακριβώς περιελάμβανε, προήλθε από τον Αναστασιάδη, ο οποίος ανέφερε στη μαρτυρία του ότι οι εργασίες της Paradise ως γενικής αντιπροσώπου ήταν η προώθηση, το «marketing», όπως το έθεσε, και η πώληση εισιτηρίων του πλοίου. Όταν δε ανέβαινε στο πλοίο, όταν σε αυτό υπήρχαν επιβάτες, ενεργούσε υπό την ιδιότητα του διευθυντή της Paradise για να ενημερώνεται γενικά ως προς τις απόψεις τους για τις πωλήσεις και εν γένει για την προώθηση του «εμπορεύματος», για το οποίο υπεύθυνη ήταν η Paradise.
Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι είναι διάφορη η έννοια της «γενικής αντιπροσώπου» από τη «γενική διαχειρίστρια» που ήταν η Neptune. Είναι δε στα πλαίσια αυτά που η Neptune ως εργοδότρια του ενάγοντος δυνάμει του Τεκμ. «Β», είχε και τη δυνατότητα (δέστε το Preamble του εγγράφου), να τοποθετήσει τον ενάγοντα «.. on board ANY ship under the management of the employer ...» (η έμφαση προστέθηκε). Η δυνατότητα αυτή ενυπήρχε λόγω ακριβώς της γενικής διαχείρισης που ασκούσε η Neptune. Αντίθετα, περιορισμένος ήταν ο ρόλος της Paradise, όπως εξηγήθηκε από τον Αναστασιάδη, ως γενικής και μόνο αντιπροσώπου («general agent»). Δεν δόθηκε άλλη μαρτυρία ως προς τη σύνδεση - νομική βεβαίως - των τριών εταιρειών ώστε να δύναται να εξαχθεί κάποιο λογικό συμπέρασμα ότι η Paradise δέσμευε τις άλλες δύο εταιρείες με τις όποιες ενέργειες της. Ακόμη και η εκ μέρους της Paradise περιγραφή της Queen, ως θυγατρικής της εταιρείας, (στο οποίο δεν έγινε οποιαδήποτε ιδιαίτερη μνεία), στο Τεκμ. «Ζ», δεν οδηγεί την υπόθεση του ενάγοντος οπουδήποτε, ελλείψει ευρύτερων υποστηρικτικών στοιχείων ή δεδομένων, εγγράφως ή άλλως πως.
Υπάρχει επίσης ως δεδομένο ότι η σύμβαση εργοδότησης, Τεκμ. Β, συνομολογήθηκε με τη Neptune, πουθενά δε σ΄ αυτή δεν υπάρχει αναφορά ή συσχετισμός με την Paradise. Εναπόκειτο στον ενάγοντα να καθορίσει την επακριβή νομική σχέση και μετέπειτα την κατ΄ ισχυρισμόν ευθύνη της Paradise έναντι του λόγω του ατυχήματος, κάτι που απέτυχε όμως να πράξει. Ασαφής, επομένως, παρέμεινε η βάση αγωγής εναντίον πάντοτε της Paradise (ορθά βεβαίως ηγέρθη η αγωγή εναντίον της Neptune και της Queen), και δεν έχει καταδειχθεί πώς αυτή θα μπορούσε να ήταν εν πάση περιπτώσει υπεύθυνη για το ατύχημα που συνέβη στον ενάγοντα. Ιδιοκτήτρια του πλοίου («owner») στην έννοια του άρθρου 1(1)(f), ήταν η Queen, εργοδότης του ενάγοντα ήταν η Neptune, η δε Paradise δεν ήταν βεβαίως «charterers» του πλοίου. Περαιτέρω, στο σύνολο της παρουσιασθείσας μαρτυρίας, η Paradise δεν ήταν «... persons in possessions or control of a ship or of the master of crew thereof ........». Στη βάση της αναντίλεκτης μαρτυρίας του Αναστασιάδη, ως προς το ρόλο της Paradise, αναμφίβολα η προώθηση των εργασιών και η πώληση εισιτηρίων του πλοίου, δεν την καθιστά και νομικό πρόσωπο που έχει την κατοχή ή έλεγχο του πλοίου. Οι ρόλοι αυτοί είχαν ανατεθεί, όπως απεκάλυψε η μαρτυρία, στη Queen ως πλοιοκτήτρια και γενική διαχειρίστρια του πλοίου, με εργοδότη του ενάγοντα τη Neptune.
Είναι βεβαίως γεγονός ότι ο Αναστασιάδης με βάση και τη γραπτή του δήλωση στην παρ. 1, ήταν κατά πάντα ουσιώδη χρόνο διευθυντής και των τριών εταιρειών, δηλαδή, της Paradise, της Neptune και της Queen. Παρόλο που και οι τρεις εταιρείες είχαν συνάφεια μεταξύ τους και ως προς το πλοίο, εν τούτοις παρέμεναν τρεις ξεχωριστές νομικές οντότητες, η κάθε μια των οποίων είχε ξεχωριστή νομική σχέση έναντι του ενάγοντα, εάν και εφόσον αποδεικνυόταν βέβαια τέτοια σχέση. Κατά τις επισκέψεις του στο πλοίο ο Αναστασιάδης λειτουργούσε ενδεχομένως υπό διαφορετικές ιδιότητες για τις οποίες βέβαια ο ενάγων δεν μπορούσε να ήταν ενήμερος. Ούτε θα ήταν δε και λογικό να ήταν σε θέση ο ενάγων να αντιλαμβανόταν υπό ποια ιδιότητα έδινε ενδεχομένως ο Αναστασιάδης οδηγίες. Κάτι τέτοιο θα ήταν βεβαίως μια πλασματική και επιφανειακή αντιμετώπιση του όλου θέματος. Δικαιωματικά ο ενάγων μπορούσε να θεωρήσει, αν του δίνονταν οδηγίες από τον ίδιο τον Αναστασιάδη, ότι όντως προέρχονταν από οποιαδήποτε των τριών εταιρειών. Το ερώτημα όμως παραμένει αν πράγματι είχαν δοθεί τέτοιες οδηγίες από τον Αναστασιάδη ως προς τη λειτουργία του χώρου του σιδερωτηρίου και ως προς τη λειτουργία του μηχανήματος. Εναπόκειτο βέβαια στον ενάγοντα να απεδείκνυε ότι είχαν δοθεί σε αυτόν οδηγίες για χειρισμό του μηχανήματος.
Πέραν του πιο πάνω ουσιαστικού νομικού προβλήματος, παρόλον που ο ενάγων εντυπωσίασε γενικά ευνοϊκά το Δικαστήριο ως μάρτυρας κρίνεται ότι η εκδοχή του στο ουσιαστικό ζητούμενο αναφορικά με την επακριβή εργασία που διεκπεραίωνε στο σιδερωτήριο-πλυντήριο παρουσιάζει αποδεικτικές και ουσιαστικές αδυναμίες, προώθησε δε τη θέση περί ουσιαστικής ανάμειξης του στο σιδερωτήριο κατά τρόπο που βοηθούσε την υπόθεση του. Ο ενάγων κατά αποδεκτό και από τον Αναστασιάδη τρόπο, είχε ως μέρος των καθηκόντων του και την ευθύνη της αποθήκης ιματισμού από πλευράς καταμέτρησης και αντικατάστασης φθαρμένων τεμαχίων. Περαιτέρω ο Αναστασιάδης δέχθηκε ότι στο χώρο του σιδερωτηρίου, ο ενάγων είχε στα χρόνια πριν την τελευταία του εργοδότηση και την ευθύνη του ελέγχου κατά πόσο οι υπάλληλοι του σιδερωτηρίου προσέρχονταν, εργάζονταν και αποχωρούσαν κανονικά από την εργασία τους. Αυτό, διότι και ο χώρος του λογιστικού γραφείου ήταν σε άμεση γειτνίαση με την αποθήκη ιματισμού. Αυτές οι πιο πάνω πρόσθετες στην ουσία εργασίες από αυτή του λογιστή, ως περιγράφετο η εργοδότηση του ενάγοντος στο Τεκμ. Β, συνάδει με τη συγκλίνουσα θέση και του ενάγοντα και του Αναστασιάδη, αλλά και του Μαχλουζαρίδη, Μ.Ε.1, ότι στα κρουαζερόπλοια λόγω του περιορισμένου αριθμού ατόμων που εργοδοτούνταν ήταν πιθανό και αναμενόμενο κάποιοι υπάλληλοι να διεκπεραίωναν δύο και τρεις δουλειές, ανάλογα με τις ανάγκες στα πλαίσια της ομαλής λειτουργίας του πλοίου. Ταυτόχρονα, όμως, οι εργασίες αυτές ήταν παρεμφερείς με την εργασία του λογιστή, ως η αποδεκτή από το Δικαστήριο θέση του Αναστασιάδη, εφόσον ως λογιστής ο ενάγων φυσιολογικά θα μπορούσε να ελέγχει τον ιματισμό ώστε να προβαίνει και στις αναγκαίες εγγραφές στα βιβλία του πλοίου, ή να ελέγχει τις ώρες εργασίας των υπαλλήλων του σιδερωτηρίου, καθήκοντα όχι άσχετα με αυτά ενός λογιστή σε πλοίο που, μεταξύ άλλων, είχε και την ευθύνη της καταμέτρησης των επιβαινόντων στο πλοίο. Ιδιαιτέρως, έχοντας υπόψη και τη μαρτυρία του Αναστασιάδη, ότι δημιουργείτο κάποιο πρόβλημα καθυστέρησης στην παράδοση ειδών ιματισμού από το πλυντήριο, γι΄ αυτό θεωρήθηκε αναγκαίο να ανατίθετο σε ένα Κύπριο εργοδοτούμενο να ελέγχει τι γινόταν.
Πέραν των πιο πάνω, όμως, η ενασχόληση του ενάγοντος με την επίδειξη σε νέους υπαλλήλους του τρόπου λειτουργίας του σιδερώματος σεντονιών ήταν φύσει και θέσει έξω από τα συνήθη καθήκοντα ενός λογιστή, όπως αυτή διεκπεραιωνόταν σε ένα κρουαζερόπλοιο που περιελάμβανε και επεκτείνετο και στο μέτρημα επιβατών, τον έλεγχο συναλλάγματος κλπ. Αυτή η εκ πρώτης όψεως εξωγενής ενασχόληση του ενάγοντα με το σιδερωτήριο είχε εντυπωσιάσει και τον Επιθεωρητή Εργασίας Κύπρο Κύπρου, Μ.Ε.3, ο οποίος ρώτησε προς τούτο, ως ανέφερε, και τον υποπλοίαρχο Γεωργιάδη στην παρουσία του ενάγοντος όταν επισκέφθηκε στις 2.6.04, ενάμισυ δηλαδή μήνα μετά το ατύχημα, το χώρο του ατυχήματος. Ο ενάγων στα πλαίσια προώθησης της υπόθεσης του κατέθεσε βεβαίως ότι είχε γενικές οδηγίες να ασχολείται με το σιδερωτήριο λέγοντας ότι ουσιαστικά αυτές προέρχονταν από τον Αναστασιάδη. Η θέση αυτή του ενάγοντα δεν έχει πείσει για τους εξής λόγους: Εμφανώς από το Τεκμ. «Β», η εργασία του περιοριζόταν στα λογιστικά καθήκοντα που επεκτάθηκαν και στην αποθήκη ιματισμού από άποψη ελέγχου των διαθεσίμων και χρησιμοποιουμένων τεμαχίων. Η εν γένει μαρτυρία έδειξε ότι ανά πάσα στιγμή υπήρχαν τουλάχιστο τέσσερα άτομα υπεύθυνα του σιδερωτηρίου, κατά κανόνα αλλοδαποί, που λειτουργούσαν το μηχάνημα και ήσαν υπεύθυνοι για το πλύσιμο και το σιδέρωμα των σεντονιών. Ακόμη υπήρχε κατά πάντα χρόνο και ο ονομασθείς ως Chief Laundryman, που και ο ίδιος ο ενάγων δέχθηκε ότι είχε αυτό τον τίτλο, παρόλο που προσπάθησε να υποβιβάσει τη σημασία του λέγοντας ότι ήταν απλώς ένας τίτλος χωρίς ο άνθρωπος εκείνος να γνώριζε ουσιαστικά πράγματα.
Η θέση του ενάγοντος ότι υπήρχαν πάντοτε νέοι υπάλληλοι τους οποίους έπρεπε να εκπαιδεύει ως προς το σιδέρωμα δεν στοιχειοθετήθηκε ούτε στο ισοζύγιο των πιθανοτήτων, εφόσον κανένα συγκεκριμένο στοιχείο δεν δόθηκε ως προς τα νέα αυτά άτομα. Αντίθετα, όπως θα διαφανεί και στη συνέχεια, έγινε στην ουσία δεκτό από τον ενάγοντα κατά την αντεξέταση του ότι οι υπάλληλοι ήσαν παλαιοί και μόνο ως προς το συγκεκριμένο θέμα του ατμού ήσαν «νέοι». Στην Απάντηση της Paradise, καταγράφηκε ισχυρισμός στην παρ. 5(β), ότι ουδείς νέος υπάλληλος υπήρχε κατά το χρόνο του ατυχήματος στο χώρο του πλυντηρίου-σιδερωτηρίου, με δεδομένο ότι υπήρχε ήδη ο υπεύθυνος του πλυντηρίου-σιδερωτηρίου που εργοδοτείτο από τον Απρίλιο του 2000, και άλλος που εργοδοτείτο από το 2003. Ένας νέος υπάλληλος επιβιβάστηκε στο πλοίο μετά την ώρα του ατυχήματος. Στη γραπτή του δήλωση, Τεκμ. «Μ», παρ. 8, ο Αναστασιάδης επιβεβαίωσε τη βασική πτυχή του ισχυρισμού αυτού, με την αναφορά ότι υπήρχαν τρεις υπάλληλοι του σιδερωτηρίου στις 22.4.04, που ήσαν όλοι πεπειραμένοι στο χειρισμό του σιδερώματος. Όπως δε αναφέρθηκε και πριν, και ο ενάγων δέχθηκε κατά την αντεξέταση του ότι υπήρχαν στις 22.4.04, δύο υπάλληλοι στο πλυντήριο-σιδερωτήριο, που ήσαν εκεί και σε προηγούμενες περιόδους, γνώριζαν δε και τη λειτουργία της παροχής ατμού, αλλά όχι με τη διαφοροποιημένη αύξηση στην πίεση.
Η μαρτυρία του Μαχλουζαρίδη, ο οποίος επίσης έκανε γενικά καλή εντύπωση στο Δικαστήριο ως μάρτυρας, ως προς το συγκεκριμένο σημείο ότι ο ενάγων ως βοηθός του πήγαινε να βοηθήσει τους υπαλλήλους του σιδερωτηρίου παρέμεινε, μετά την αντεξέταση, μετέωρη, εφόσον παρά τη γενικότητα με την οποία αναφέρθηκε κατά την κυρίως εξέταση του ότι ο ενάγων λάμβανε οδηγίες από τον Αναστασιάδη, δέχθηκε ότι ο άμεσα εργοδότης του ενάγοντα στο πλοίο από πλευράς ανάθεσης καθηκόντων ήταν ο πλοίαρχος και συμπερασματικά είναι που έδωσε τη μαρτυρία του στην κυρίως εξέταση ότι για να εκπαιδεύει ο ενάγων τους νέους υπαλλήλους αυτό εξυπάκουε ότι υπήρχαν οδηγίες στο θέμα. Δέχθηκε, επίσης, ότι ουδέποτε είδε τον Αναστασιάδη να δίδει οδηγίες στον ενάγοντα στο σιδερωτήριο και παρόλον που έβλεπε τον Αναστασιάδη να δίνει οδηγίες στον ενάγοντα δεν ήταν σε θέση να πει ποιες οδηγίες δίδονταν σε σχέση με το σιδερωτήριο. Περαιτέρω, ο Κύπρου αναφερόμενος στο τι του λέχθηκε από τον Γεωργιάδη σε σχέση με την ανάθεση καθηκόντων στον ενάγοντα να δουλεύει στο χώρο των σεντονιών, που είναι βεβαίως εξ ακοής μαρτυρία, στην αντεξέταση του δέχθηκε ότι ο υποπλοίαρχος του είχε αναφέρει ότι τα καθήκοντα του ενάγοντα ήταν να δουλεύει στο χώρο των σεντονιών, που δεν είναι το ίδιο με το χειρισμό του μηχανήματος του σιδερώματος και ούτε θυμόταν σε ποιο χρονικό σημείο αναφερόταν ο υποπλοίαρχος γι΄ αυτή τη διεκπεραίωση καθηκόντων.
Ακόμη όμως και αν γινόταν δεκτό, παρά την πιο πάνω ανάλυση, ότι ο ενάγων είχε γενικές οδηγίες να εξηγεί σε νέους υπαλλήλους τον τρόπο λειτουργίας του μηχανήματος, και αυτό έπραττε τα προηγούμενα χρόνια, εν τούτοις η υπόθεση του καταρρέει από το εξής: είναι σαφές ότι στις 22.4.04, όταν έγινε το ατύχημα, τέτοιες οδηγίες δεν είχε. Αυτό προκύπτει από τη μαρτυρία του Αναστασιάδη, η οποία γίνεται δεκτή και στο σημείο αυτό, ότι πριν την εργοδότηση του ενάγοντος και την υπογραφή του σχετικού συμβολαίου στις 17.4.04, ρητά ο ίδιος ως διευθυντής της Neptune, που ήταν η εργοδότρια του ενάγοντος, υπέδειξε με αυστηρό τρόπο και ζήτησε από τον ενάγοντα να σταματήσει να έχει οποιαδήποτε ανάμειξη με τη λειτουργία του σιδερωτηρίου-πλυντηρίου και μάλιστα αυτό τέθηκε ως όρος για την υπογραφή της νέας σύμβασης. Και εξηγήθηκε και ο λόγος. Όπως υποστήριζε ο Αναστασιάδης, εύλογη κρίνεται θέση, είχαν δημιουργηθεί προβλήματα την προηγούμενη σαιζόν από την παρουσία του στο χώρο και οι αξιωματικοί είχαν ζητήσει να μην ξαναχρησιμοποιηθεί ως υπεύθυνος του χώρου. Ο ενάγων παρόλο που πιέστηκε στο θέμα κατά την αντεξέταση και παρόλο που ερωτήθηκε συγκεκριμένα εάν πράγματι ο Αναστασιάδης του είχε απαγορεύσει να πηγαίνει στο χώρο του σιδερωτηρίου, απέφυγε κατ΄ επανάληψη να απαντήσει ευθέως, λέγοντας και επιμένοντας ότι ήταν αδύνατο για τον ίδιο, όπως ήταν διαμορφωμένος ο χώρος να μην επενέβαινε ή να μην είχε σχέση με το σιδερωτήριο. Στην ουσία με τις απαντήσεις του ο ενάγων έμμεσα δέχθηκε ότι του είχε απαγορευθεί να έχει οποιαδήποτε σχέση και ανάμειξη με το χώρο του σιδερωτηρίου, δεν ήθελε δε να τοποθετηθεί ευθέως στο θέμα για να μην διαφοροποιηθεί εναντίον του, η όλη προσπάθεια του να πείσει ότι μέρος των καθηκόντων του ήταν και η λειτουργία του σιδερωτηρίου ή η επίδειξη του στους νέους υπαλλήλους. Οι ερωτήσεις αυτές κατά την αντεξέταση ήταν σαφείς και μάλιστα σε ερώτηση κατά πόσο μέσα στο 2003, η Neptune τον είχε καλέσει να μην έχει οποιαδήποτε σχέση με το σιδερωτήριο, απάντησε εν τέλει ότι πράγματι του είχαν πει ότι δεν θα ήταν υπεύθυνος του πλυντηρίου.
Συνάγεται από όλα τα ανωτέρω ότι λανθασμένα ο ενάγων ανέλαβε το χειρισμό του μηχανήματος τη συγκεκριμένη ημερομηνία, ενώ είχε σαφέστατες προς το αντίθετο οδηγίες, γίνεται δε σχετικό εύρημα από το Δικαστήριο.
Υπάρχει ακόμη ένα σημαντικό στοιχείο που δείχνει ότι ο ενάγων κακώς αναμείχθηκε την ημέρα του ατυχήματος με το σιδερωτήριο και που πλήττει την αξιοπιστία του ως προς το θέμα. Ο λόγος που ανέλαβε την ημέρα εκείνη να εξηγήσει στους νέους υπαλλήλους τη λειτουργία του μηχανήματος, ήταν διότι έλαβε οδηγίες από τον Πρώτο Μηχανικό του πλοίου να εξηγήσει τον τρόπο παροχής του ατμού στο συγκεκριμένο μηχάνημα. Παρεμβάλλεται εδώ ότι αντιφατικά αναφέρεται στην παρ. 5 της τελικής γραπτής αγόρευσης του ενάγοντα, ότι οι οδηγίες από τον Πρώτο Μηχανικό στις 22.4.04, ήταν να εξηγηθεί στην ουσία ολόκληρος ο τρόπος λειτουργίας του σιδερωτηρίου σεντονιών, εξηγώντας και τον τρόπο παροχής ατμού και μάλιστα σε δύο νέους υπαλλήλους. Αυτό, διότι, ενώ τα προηγούμενα χρόνια η πίεση του ατμού όπως τον παραχωρούσε ο λέβητας του πλοίου ήταν 1.2-1.3 ατμόσφαιρες, μετά από κάποιες επιδιορθώσεις στο λέβητα, η πίεση αυξήθηκε στις 4-4.5 ατμόσφαιρες, ούτως ώστε η παροχή του ατμού θα έπρεπε να γινόταν με την αναγκαία προσοχή ώστε οι κύλινδροι του σιδερωτηρίου να θερμαίνονται σιγά-σιγά.
Ο Πρώτος Μηχανικός δεν παρουσιάσθηκε στο Δικαστήριο για να επιβεβαιώσει τα λεχθέντα από τον ενάγοντα για τις συγκεκριμένες οδηγίες του την ημέρα του ατυχήματος και έτσι αυτή η εκδοχή του ενάγοντος για τη συγκεκριμένη ημέρα του ατυχήματος δεν έτυχε επιβεβαίωσης από ανεξάρτητη από τον ίδιο πηγή. Όπως δε εξηγήθηκε και προηγουμένως, μέσα από την αντεξέταση του Κύπρου, διαφάνηκε ότι η ανάθεση ευρύτερα εργασιών στον ενάγοντα, όπως είχε πει ο Πρώτος Μηχανικός, στο χώρο των σεντονιών, δεν ήταν το ίδιο με την ανάθεση χειρισμού του μηχανήματος του σιδερωτηρίου. Περαιτέρω, δεν είναι λογικό ο Πρώτος Μηχανικός λόγω έλλειψης χρόνου να είχε εξηγήσει στον ενάγοντα τον τρόπο χειρισμού του συστήματος πιέσεως του ατμού, για να το εξηγήσει στη συνέχεια ο ίδιος στους υπαλλήλους του σιδερωτηρίου. Λογικό ήταν να εξηγούσε ο ίδιος ο Πρώτος Μηχανικός το σχετικό χειρισμό της πίεσης κατευθείαν στους υπαλλήλους. Μάλιστα, ο ενάγων δέχθηκε ότι αρμόδιος για την εξήγηση του τρόπου παροχής του ατμού ως μέρος των καθηκόντων του ήταν ο Πρώτος Μηχανικός. Και δεν είναι δεκτή η θέση του ενάγοντος ότι ο ίδιος μπορούσε να εξηγήσει καλύτερα στους υπαλλήλους παίρνοντας οδηγίες από τον Πρώτο Μηχανικό τη συγκεκριμένη ημέρα του ατυχήματος, από ό,τι θα μπορούσε να έπραττε το ίδιος ο Πρώτος Μηχανικός.
Οι υπάλληλοι του σιδερωτηρίου, όπως λέχθηκε κατά την αντεξέταση του ενάγοντος, δεν ήταν άσχετοι με το όλο σύστημα παροχής του ατμού διότι γνώριζαν από προηγουμένως τον τρόπο παροχής του ατμού. Η μόνη διαφορά την ημέρα του ατυχήματος ήταν στην αυξηθείσα πίεση. Η δε θέση του ενάγοντος ότι ο Πρώτος Μηχανικός δεν είχε το χρόνο να εξηγήσει ο ίδιος στους υπαλλήλους δεν είναι αποδεκτή εφόσον ενώ είναι κοινά αποδεκτό ότι το πλοίο στις 22.4.04 ήταν ελλιμενισμένο, (αυτό το καταγράφει και ο Κύπρου στην έκθεση του, Τεκμ. «Κ», στις «Παρατηρήσεις-Διαπιστώσεις» τελευταία πρόταση), δεν υπήρχε δηλαδή ο συνήθης φόρτος εργασίας και ούτε λειτουργούσε ουσιαστικά το πλοίο, όπως δε ανέφερε και ο Αναστασιάδης κατά την αντεξέταση του, την ημέρα του ατυχήματος το πλοίο ήταν «παροπλισμένο» και δεμένο σε μια περιοχή που λέγεται Dolphins, όπου παραμένουν τα πλοία για εργασίες επιδιόρθωσης. Ποια ήταν επομένως η ανάγκη να επιδειχθεί η λειτουργία του σιδερωτηρίου τη συγκεκριμένη ημέρα, δεν είναι σαφές όταν δεν υπήρχαν ακόμη σεντόνια και ιματισμός για πλύσιμο. Ούτε λέχθηκε πότε το πλοίο θα αναχωρούσε σε σχέση με τις 22.4.04, ούτε έγινε εισήγηση ως προς το επείγον του θέματος ή το λόγο που προέκυψε η αμεσότητα για το όλο εγχείρημα.
Περαιτέρω και εξίσου σημαντικό είναι και το εξής: ακόμη και αν πράγματι ο Πρώτος Μηχανικός είχε δώσει οδηγίες στον ενάγοντα να προβεί σε επίδειξη του τρόπου παροχής του ατμού, αυτό, σύμφωνα με τον ενάγοντα έγινε την ίδια εκείνη μέρα του ατυχήματος, δηλαδή, στις 22.4.04. Είχε όμως προηγηθεί, ως το εύρημα του Δικαστηρίου στις 17.4.04, η ρητή απαγόρευση στον ενάγοντα από τον Αναστασιάδη, της περαιτέρω ανάμειξης του με τον όλο χώρο του σιδερωτηρίου. Αυτό, όπως αναλύθηκε προηγούμενως, ο ενάγων προσπάθησε να το παρακάμψει, αποφεύγοντας να αποδεχθεί ρητά ότι πράγματι τέτοιες οδηγίες είχαν δοθεί από τον Αναστασιάδη. Έπεται ότι και αν ακόμη του ζητήθηκε από τον Πρώτο Μηχανικό να προβεί στην επίδειξη, ο ενάγων έπρεπε να αρνηθεί προτάσσοντας την πιο πάνω ρητή απαγόρευση από τον Αναστασιάδη. Και ακριβώς διότι το πλοίο ήταν ελλιμενισμένο και δεν είχε ακόμη αρχίσει το νέο δρομολόγιο, δεν είχε ακόμη αναφερθεί στους διαφόρους αξιωματικούς τι θα ήταν τα καθήκοντα όλου του πληρώματος.
Πέραν των ανωτέρω, προκαλεί εύλογο ερωτηματικό, ο όλος χειρισμός του μηχανήματος την ημέρα του ατυχήματος. Είναι αποδεκτή η θέση του ενάγοντος ότι τη συγκεκριμένη μέρα ο προφυλακτήρας δεν ήταν στη θέση του. Αυτό προκύπτει από τη μαρτυρία του, που παρόλο που δεν υποστηρίχθηκε από άλλη ταυτόχρονη με το συμβάν μαρτυρία, εμμέσως επιβεβαιώνεται η αλήθεια αυτής και από τον Κύπρου, ως προς το ότι με τον προφυλακτήρα στη θέση του, θα ήταν πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να μπορούσε να περάσει το χέρι του ενάγοντος προς τους κυλίνδρους, και περαιτέρω να γινόταν το ατύχημα, με ορθή και προσεκτική χρήση του μηχανήματος. Όμως, ο ενάγων ο οποίος, ως είπε, χειριζόταν το μηχάνημα αρκετά χρόνια προηγουμένως, έπρεπε αφενός να αποφύγει να το χειριστεί στην απουσία του προφυλακτήρα και αφετέρου να αποφύγει να προσπαθήσει να πιάσει ένα χνούδι που έπεφτε από ψηλά στην περιοχή των περιστρεφομένων κυλίνδρων. Ακριβώς διότι απουσίαζε ο προφυλακτήρας, το χέρι του, ως εξήγησε στη μαρτυρία του, εισήλθε μεταξύ των δύο μικρών κυλίνδρων. Έπεται ότι λανθασμένα ο ενάγων χειρίστηκε το μηχάνημα, έστω για να επιδείξει τη λειτουργία του ατμού, ανοίγοντας σιγά σιγά τη στρόφιγγα για να ζεσταθεί ομοιόμορφα ο κύλινδρος και συνεπώς φέρει την αποκλειστική ευθύνη για το ατύχημα.
Ενόψει όλων των πιο πάνω και της κατάληξης ότι ο ενάγων δεν μπορεί να επιτύχει στην αγωγή του, παρέλκει η εξέταση για καθορισμό των γενικών αποζημιώσεων, για τις οποίες, ας σημειωθεί, καμιά πλευρά δεν έκαμε την παραμικρή εισήγηση είτε με αναφορά σε αυθεντίες, είτε άλλως πως. Και βεβαίως, όπως ορθά αποδείχθηκε και ο συνήγορος του ενάγοντα κατά τη διαδικασία της εκδίκασης της υπόθεσης, η γενικότερη ασφάλεια που υπήρχε στην περίπτωση δεν αποτελούσε αντικείμενο εξέτασης στην υπό κρίση αγωγή.
Η αγωγή συνεπώς απορρίπτεται εναντίον αμφοτέρων των εναγομένων 2 και 4, με έξοδα εναντίον του ενάγοντα και υπέρ των εναγομένων 2, ως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή. Καμιά διαταγή εξόδων ως προς τον εναγόμενο 4, ο οποίος και δεν εμφανίστηκε ουσιαστικά στη διαδικασία.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ