ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

Μεταξύ:

Ανδρέα Κ. Λάμπρου,

Εφεσείοντα-Ενά γοντα

και

1. Επαρχιακού Κτηματολογικού Λειτουργού Αμμοχώστου

2. Διευθυντή Κτηματολογικού και Χωρομετρικού Τμήματος

Εφεσιβλήτων-Εν αγομένων.

___________________

Για τον εφεσείοντα: Γ. Πιττάτζης.

Για τους εφεσίβλητους: Γ. Κυριακίδου (κα.), Δικηγόρος της

Δημοκρατίας εκ μέρους του Γεν. Εισ.

Για τα ενδιαφερόμενα μέρη: Ν. Οικονόμου.

____________________

___________________

Τα σχετικά με την πιο πάνω συμφωνία πραγματικά περιστατικά αναφέρονται στην πιο πάνω απόφαση του Εφετείου. Τα μεταφέρουμε:

Με την αγωγή 120/87 ο πωλητής και δύο άλλα πρόσωπα - Ενδιαφερόμενα Μέρη στην παρούσα έφεση - ισχυρίσθηκαν ότι η επίδικη λωρίδα δεν καλύπτεται από τον τίτλο εγγραφής του αγοραστή-εφεσείοντα. Ισχυρίσθηκαν, επίσης, ότι ο τελευταίος "επενέβη εντός" της επίδικης λωρίδας παράνομα. Ζήτησαν:

(α) Δήλωση του δικαστηρίου ότι είναι ιδιοκτήτες της επίδικης λωρίδας.

(β) ΄Οτι ο εφεσείων δεν έχει δικαίωμα να επεμβαίνει "εντός της επίδικης λωρίδας".

(γ) Διάταγμα με το οποίο να διατάσσεται ο εφεσείων "όπως παύσει να επεμ-

βαίνει εντός της επίδικης λωρίδας".

(δ) Διαζευκτικώς προς τα ανωτέρω ποσό £2.000 "ως αξία των 80 τ.π.".

Το πρωτόδικο δικαστήριο στην Αγωγή 120/87 εξέδωσε δήλωση σύμφωνα με την απαίτηση των εναγόντων ότι δηλαδή είναι ιδιοκτήτες της επίδικης λωρίδας. Εξέδωσε, επίσης, απόφαση υπέρ των εναγόντων για £1 υπό μορφή ονομαστικών γενικών αποζημιώσεων "για την μέχρι σήμερα εκ μέρους του εναγομένου παράνομη επέμβαση εντός της εν λόγω έκτασης".

Ο εφεσείων εφεσίβαλε την πρωτόδικη απόφαση. Για τους λόγους που φαίνονται στο πιο κάτω απόσπασμα της απόφασης του το Εφετείο ανέτρεψε την πρωτόδικη απόφαση:

Στη συνέχεια θα γίνει αναφορά στα γεγονότα που ακολούθησαν την έκδοση της απόφασης του Εφετείου στην Πολιτική ΄Εφεση 8077:

Μετά την έκδοση της απόφασης του Εφετείου ο συνήγορος του εφεσείοντα στην παρούσα έφεση αποτάθηκε στον Επαρχιακό Λειτουργό Αμμοχώστου με επιστολή του ημερ. 28.6.93. Με την επιστολή εκείνη ο εφεσείων είχε προβεί σε παράθεση των γεγονότων και κατέληξε ως εξής:

Ο Επαρχιακός Κτηματολογικός Λειτουργός Αμμοχώστου δεν έκαμε δεκτό το αίτημα του δικηγόρου του εφεσείοντα. Με επιστολή του ημερ. 20.1.1994 τον πληροφόρησε ως πιο κάτω:

"(α) Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου απλώς ακυρώνει την απόφαση του Πρωτόδικου Δικαστηρίου και δεν μπορεί να εκληφθεί σαν διάταγμα για εγγραφή της επίδικης λωρίδας στο όνομα του εφεσείοντα.

(β) Μετά τον παραμερισμό της πρωτόδικης απόφασης τα πράγματα επανέρχονται στην ίδια κατάσταση που υπήρχε πριν από την άσκηση της αγωγής.

(γ) Οποιοσδήποτε από τους διαδίκους έχει αξίωση στην επίδικη λωρίδα πρέπει να αποταθεί στο Δικαστήριο για να εξασφαλίσει σχετικό Διάταγμα για εγγραφή της στο όνομα του."

Μετά τη λήψη της πιο πάνω επιστολής ο εφεσείων αποτάθηκε με αίτηση δια κλήσεως στο Επαρχιακό Δικαστήριο. Ζήτησε:

(α) Δήλωση και/ή απόφαση του δικαστηρίου ότι η πιο πάνω απόφαση του

Επαρχιακού Κτηματολογικού Λειτουργού είναι "λανθασμένη ή/και

παράνομη ή/και άκυρη".

Ζήτησε επίσης:

(β) "Διάταγμα διατάσσον τους Καθ΄ ων η Αίτηση όπως διορθώσουν πάνω στη

Σ.Δ.Π. 210/84 ή και οιονδήποτε άλλο τίτλον ή και στα βιβλία ή και αρχεία

του Κτηματολογίου Αμ/στου την έκταση ή και εμβαδό του ακινήτου στο

τεμάχιο 437 Φ/Σχ:42/8 στο Παραλίμνι έτσι που να περιλαμβάνεται στην

έκταση ή και εμβαδό 800 τ. ποδιών ήτοι η λωρίδα γης που αποτέλεσε το

επίδικο αντικείμενο στην αγωγή 120/87 του Επαρχιακού Δικαστηρίου

Αμ/στου και στην Πολιτική ΄Εφεση 8077 ημερ. 14.6.1993."

Νομικό έρεισμα της αίτησης ήταν:

Τα αρ. 50, 61, 65 και 80 του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, Κεφ. 224, οι συναφείς εξουσίες που παρέχονται στους Καθ΄ ων η αίτηση δυνάμει του Κεφ. 224, τα άρθρα 13, 14, 18, 19, 50 και 51 του Περί Μεταβίβασης και Υποθήκευσης Ακινήτων Νόμου του 1965 (Ν 9/65), η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην Πολιτική ΄Εφεση 8077 ημερ. 14.6.93, η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου στην Αγωγή 120/87 και οι Διαδικαστικοί Κανονισμοί Περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) του 1956 καν. 4, 5, 6 και 17.

Το πρωτόδικο δικαστήριο απέρριψε την αίτηση. ΄Εκαμε αναφορά στη διαπίστωση του Εφετείου - στην Πολιτική ΄Εφεση 8077 - ότι με τη συμφωνία πώλησης συμφωνήθηκε πως η επίδικη λωρίδα γης 800 τ.π. περιλαμβάνεται στη γη που αγόρασε ο αιτητής. ΄Εκρινε, ωστόσο, ότι από την προαναφερόμενη διαπίστωση μέχρι τη διόρθωση του τίτλου του εφεσείοντα, ώστε η προαναφερόμενη λωρίδα γης να εγγραφεί στο όνομά του (όπως αυτός ζητά), παρεμβάλλονται ουσιαστικά νομικά ερωτήματα που δεν είναι δυνατό να αποφασιστούν από τον Επαρχιακό Κτηματολογικό Λειτουργό, αλλά μπορούν να αποφασιστούν μόνο από το αρμόδιο Δικαστήριο.

Το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε στο προαναφερθέν συμπέρασμα αφού έλαβε υπόψη ότι στην προαναφερόμενη αγωγή 120/87 δεν ζητήθηκε από τον εφεσείοντα, ανταπαιτητικά, η θεραπεία που ζητείται με την παρούσα αίτηση και ότι η απόφαση του Εφετείου στην Πολιτική ΄Εφεση 8077 δεν παρέχει οποιαδήποτε θεραπεία στον εφεσείοντα αλλά απλά παραμερίζει την απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου και απορρίπτει την αγωγή (των Ενδιαφερομένων Μερών) με έξοδα.

Το πρωτόδικο δικαστήριο κατέληξε ως εξής:

Ο εφεσείων ισχυρίσθηκε ότι το πρωτόδικο δικαστήριο εσφαλμένα εξέλαβε τη δήλωση που κατατέθηκε στο Κτηματολόγιο (η Σ.Δ.Π. 210/84) σαν συμφωνία που κατατέθηκε στο Κτηματολόγιο για σκοπούς ειδικής εκτέλεσης. Υποστήριξε ότι ήτο πράξη μεταβίβασης όλου του πωληθέντος ακινήτου και ότι η διαφορά των διαδίκων ήτο κατά πόσον η πώληση και μεταβίβαση περιλάμβανε ή όχι την αμφισβητούμενη λωρίδα. Ισχυρίσθηκε, επίσης, ότι εσφαλμένα το πρωτόδικο δικαστήριο αποφάσισε ότι στην αγωγή 120/87 ο εφεσείων έπρεπε να εγείρει ανταπαίτηση με την οποία να διεκδικεί τη λωρίδα.

Ο ευπαίδευτος συνήγορος διερωτήθηκε "γιατί πρέπει να κινήσουν άλλη αγωγή οι εφεσείοντες; Τί να ζητούν και από ποιόν; Κανένας δεν επενέβη στο ακίνητο τους". Εσφαλμένα λοιπόν - κατέληξε ο ευπαίδευτος συνήγορος - το Κτηματολόγιο θεωρεί τη λωρίδα ακόμα αμφισβητούμενη και συμβουλεύει τους διαδίκους να αποταθούν στα δικαστήρια για διεκδίκηση της και εξασφάλιση διατάγματος για εγγραφή της.

΄Εχουμε ήδη αναφερθεί στις θεραπείες τις οποίες είχε επιδιώξει ο εφεσείων (βλ. σελ. 4-5, πιο πάνω). Ενδιαφέρει η θεραπεία (β) με την οποία ζήτησε όπως οι εφεσίβλητοι διαταχθούν από το δικαστήριο να διορθώσουν "πάνω στην Σ.Δ.Π. 210/84 ή και οιονδήποτε άλλον τίτλον ή και στα βιβλία ή και αρχεία του Κτηματολογίου την έκταση ή και εμβαδό του επίδικου ακινήτου έτσι που να περιλαμβάνουν στην έκταση ή και εμβαδό 800 τ.π.".

Νομικό έρεισμα της επίδικης θεραπείας ήταν, ανάμεσα σ΄ άλλα, τα άρθρα 50, 61 και 80 του Κεφ. 224.

Αντικείμενο της πρωτόδικης διαδικασίας ήταν η απόφαση του Διευθυντή με την οποία απέρριψε το αίτημα του εφεσείοντα "για ενημέρωση του αρχείου του και τακτοποίηση της εκκρεμότητας". Τυγχάνει εξεταστέο το κατά πόσο τα πιο πάνω άρθρα 50, 61 και 80 του Κεφ. 224 μπορούν να αποτελέσουν νομικό έρεισμα για την έγκριση του αιτήματος του εφεσείοντα από το Διευθυντή και για τη χορήγηση της επίδικης θεραπείας από το πρωτόδικο δικαστήριο.

Τα άρθρα 50 και 80 δεν δίνουν οποιαδήποτε εξουσία στο Διευθυντή. Το μεν άρθρο 50 αναφέρεται στον τρόπο καθορισμού της έκτασης εγγεγραμμένης γης το δε άρθρο 80 στις εφέσεις κατ΄ αποφάσεων του Διευθυντή. Το άρθρο 61(1) παρέχει εξουσία στο Διευθυντή προς διόρθωση λαθών και παραλείψεων στο Κτηματικό Μητρώο ή σε οποιοδήποτε βιβλίο ή σχέδιο του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου, ή σχέδιο του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου ή σε οποιοδήποτε πιστοποιητικό εγγραφής.

Η σύμβαση κατατίθεται για εγγραφή και από τα δύο μέρη της σύμβασης (βλ. άρ. 4 του Νόμου 55/75).

Στην κρινόμενη περίπτωση τα μέρη της σύμβασης με "δήλωση καταθέσεως συμβάσεως" (΄Εντυπο Ν.299) κατέθεσαν την επίδικη σύμβαση "δυνάμει της οποίας το εν τω Πινάκι περιγραφόμενον ακίνητον" μεταβιβάζεται από τον πωλητή στον αγοραστή. Κατέθεσαν, επίσης, το τοπογραφικό σχέδιο το οποίο ήταν επισυνημμένο στην σύμβαση πωλήσεως. Στο ίδιο έντυπο (Ν.299) υπάρχει το Πιστοποιητικό Εγγραφής Συμβάσεως , το οποίον έχει εκδοθεί δυνάμει του άρθρου 6 του Νόμου 55/75. Υπογράφεται από τον Διευθυντή του Κτηματολογικού και Χωρομετρικού Τμήματος.

Στην Λοϊζου ν. Πολεμίτης, Πολιτική ΄Εφεση 9856/10.7.98 ο Αρτέμης, Δ. έκαμε εκτεταμένη επισκόπηση της σχετικής νομολογίας και κατέληξε ως εξής:

Εγείρεται το ερώτημα: Ποιό είναι το λάθος ή παράλειψη στο Κτηματικό Μητρώο ή σε οποιοδήποτε βιβλίο κλπ. του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου το οποίο ο Διευθυντής μπορεί να διαπιστώσει ότι υπάρχει και να το διορθώσει δυνάμει του άρθρου 61 του Κεφ. 224; Υπάρχει λάθος το οποίο μπορεί να ευρεθεί και να διορθωθεί από τα σχέδια και βιβλία του Κτηματολογίου χωρίς περαιτέρω έρευνα (βλ. Παναγιώτου, πιο πάνω);

Καθώς έχουμε προαναφέρει ο Διευθυντής έχει απλώς προβεί στην εγγραφή της σύμβασης και έχει εκδώσει πιστοποιητικό για την εγγραφή της. Τα μητρώα του Διευθυντή περιέχουν μόνο τη σύμβαση των μερών. Ο διευθυντής έχει εγγράψει την σύμβαση και την έχει καταχωρίσει στα αρχεία ή μητρώα του Τμήματος ακριβώς όπως την έχουν κατεθέσει τα μέρη της σύμβασης. Αν υπάρχει λάθος ή παράλειψη αυτό βρίσκεται στη σύμβαση των μερών και όχι στα Κτηματικά Μητρώα κλπ. του Επαρχιακού Κτηματολογικού Γραφείου.

Η απόφαση του Εφετείου στην Πολιτική ΄Εφεση 8077 ήταν ερμηνευτική της σύμβασης των μερών. Δεν είναι, όμως, διαπιστωτική της ύπαρξης λάθους στα Κτηματικά Μητρώα κλπ.. Ανάληψη εξουσίας προς την κατεύθυνση που είχε ζητήσει ο εφεσείων θα ισοδυναμούσε με πράξη διόρθωσης της σύμβασης των μερών. Ο Διευθυντής, όμως, δεν είχε τέτοια εξουσία δυνάμει του άρθρου 61 ή του Νόμου 55/75. Κρίνουμε, επομένως, ότι δεν υπάρχει οποιοδήποτε λάθος ή παράλειψη στο Κτηματικό Μητρώο τα οποία μπορούν να διορθωθούν δυνάμει των εξουσιών που παρέχονται στο Διευθυντή από το άρθρο 61 του Κεφ. 224. Ορθά λοιπόν ο Διευθυντής αρνήθηκε να ικανοποιήσει το αίτημα του εφεσείοντα.

Για λόγους διαφορετικούς από εκείνους που δόθηκαν από το πρωτόδικο δικαστήριο, θεωρούμε ότι το άρθρο 61 δεν παρέχει έρεισμα για ικανοποίηση του αιτήματος του εφεσείοντα.

Δεν μας έχει απασχολήσει, γιατί δεν έχει συζητηθεί ενώπιον μας, θέμα που σχετίζεται με το ποιές θα είναι οι συνέπειες σε περίπτωση που εγερθεί θέμα οποιασδήποτε δικαιοπραξίας σε σχέση με το πωληθέν ακίνητο και ο Διευθυντής ενεργήσει με τρόπο αντίθετο προς την απόφαση του Εφετείου στην ΄Εφεση 8077.

Δ.

Δ.

/ΕΑΠ.