CyLaw | Αναφορικά μ'εμάς | Επικοινωνία

(1998) 1 ΑΑΔ 1438

ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 72/98.

Αγωγή αρ. 1070/98, του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, στις 15.7.98,

4 Αυγούστου, 1998.

"1. Για άδεια να καταχωρηθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο Αίτηση για έκδοση (α) Εντάλματος της φύσεως Certiorari, με το οποίο να ακυρωθεί η Απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, στην πιο πάνω Αγωγή, στις 15.7.1998, να μη εκδώσει την επιφυλαχθείσα Ενδιάμεση Απόφαση του στην Αίτηση των Εναγομένων στην Αγωγή για αναστολή εκτελέσεως του Διατάγματος με ημερομηνία 1.7.1998, και (β) Εντάλματος της φύσεως Prohibition με το οποίο να απαγορεύεται η περαιτέρω αναβολή της έκδοσης της εν λόγω Ενδιάμεσης Απόφασης του Δικαστηρίου και, (γ) Εντάλματος της φύσεως Mandamus με το οποίο να διατάττεται η έκδοση της Ενδιάμεσης Απόφασης αυτής.

(2) Το πρωτόδικο δικαστήριο με το να ορίσει την υπόθεση στις 18.8.98 για να δει ποιά θα είναι η αντίδραση των αιτητών διατήρησε σε ισχύ το επίδικο διάταγμα χωρίς να είχε πρώτα ακούσει τους αιτητές για πιθανή περιφρόνηση του δικαστηρίου όπως είχε συμβεί στην υπόθεση Constantinides v. Ekdodiki Eteria Vima Ltd and Others (1983) 1 C.L.R. 348, στην οποία το Εφετείο άκουσε δια μακρόν σχετική επιχειρηματολογία αναφορικά με το κατά πόσο είχε σημειωθεί περιφρόνηση του Δικαστηρίου. Με το να μην ακουσθούν οι αιτητές τους έχει στερηθεί το δικαίωμα που διασφαλίζεται από το άρθρο 30.3 του Συντάγματος

Στην Constantinides (πιο πάνω) ο εφεσείων, εκκρεμούσης της ακρόασης της έφεσης του, δημοσίευσε διάφορα άρθρα με τα οποία αμφισβητείτο η εντιμότητα και αμεροληψία των δικαστών οι οποίοι είχαν εκδικάσει πρωτόδικα την υπόθεση του. Ο εφεσίβλητος εισηγήθηκε ενώπιον του Εφετείου ότι τα πιο πάνω άρθρα αποτελούσαν καταφρόνηση του πρωτόδικου δικαστηρίου και της Δικαστικής Εξουσίας στο σύνολο της. Εισηγήθηκε, επίσης, ότι ο εφεσείων δεν έπρεπε να ακουστεί προτού τα ανακαλέσει με τρόπο που να αποκαθιστά την αξιοπρέπεια και το κύρος των δικαστηρίων. Το Εφετείο έκαμε δεκτή την εισήγηση. Τόνισε ότι τα δικαστήρια έχουν συμφυή εξουσία να ανακόπτουν όχι μόνο την συμπεριφορά η οποία μειώνει το κύρος και τον συνταγματικό ρόλο τους, αλλά και την άσκηση δικαιωμάτων που παρέχονται από το Νόμο, όταν η άσκηση τους καθοδηγείται από αλλότρια κίνητρα. Τόνισε, επίσης, ότι ένας διάδικος δεν μπορεί να επιδιώκει την επέμβαση του δικαστηρίου προς το συμφέρον της δικαιοσύνης ενώ ταυτόχρονα αμφισβητεί την αμεροληψία του. Η άσκηση του νόμιμου δικαιώματος έφεσης "καθ΄ ον χρόνον" αφισβητείται η αμεροληψία της δικαστικής εξουσίας ισοδυναμεί με κατάφωρη κατάχρηση της διαδικασίας του Δικαστηρίου. Σε τέτοιες περιπτώσεις, κατέληξε το Εφετείο, αυτό που πρέπει να αποφασίζεται είναι κατά πόσο τα σχετικά γεγονότα δικαιολογούν επέμβαση του δικαστηρίου, και αν ναί, κατά πόσο δικαιολογούν τις θεραπείες που εισηγήθηκε ο εφεσίβλητος.

Η περίπτωση καταφρόνησης δικαστηρίου, όπως έχει επεξηγηθεί στην Constandinides (πιο πάνω), προσομοιάζει με την περίπτωση κατά την οποία διάδικος παραλείπει να συμμορφωθεί με δικαστικό διάταγμα. Η θέση της νομολογίας συνοψίζεται στην απόφαση του Πική, Δ. - όπως ήταν τότε - στην Smith v. Paphos Stone Estates (1989) 1E Α.Α.Δ. 499, 502:

Προκύπτει σαφώς από την Constantinides (πιο πάνω) ότι το δικαστήριο έχει εξουσία να αναστείλει μια διαδικασία σε περίπτωση που η συμπεριφορά ενός διάδικου συνιστά καταφρόνηση του δικαστηρίου. Το κατά πόσο θα αναστείλει ή όχι τη διαδικασία είναι ζήτημα που εμπίπτει εντός της διακριτικής του ευχέρειας.

Παραβίαση του άρθρου 30.3 του Συντάγματος.

Οι αιτητές παραπονούνται ότι η επίδικη απόφαση έχει απολήξει σε παραβίαση του πιο πάνω άρθρου γιατί στερήθηκαν του δικαιώματος τους να προβάλουν τους ισχυρισμούς τους ενώπιον του δικαστηρίου το οποίο διασφαλίζεται από το πιο πανω άρθρο. Ωστόσο, όπως προκύπτει από αυτή τούτη την ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτηση των αιτητών, στις 15.7.98 ο συνήγορος των αιτητών - κ. Παυλίδης - ειδοποιήθηκε να εμφανιστεί ενώπιον του Δικαστηρίου "το ταχύτερο δυνατό και να ειδοποιήσει και τον κ. Τριανταφυλλίδη". Επομένως δόθηκε η ευκαιρία στους αιτητές να προβάλουν τους ισχυρισμούς τους ενώπιον του δικαστηρίου, όπως ορίζεται από το άρθρο 30.3 (β) του Συντάγματος.

Το πως θα ενεργούσε το πρωτόδικο δικαστήριο αποτελεί καθαρά ζήτημα διακριτικής ευχέρειας. Το γεγονός ότι ενδεχομένως από άλλο δικαστή ή από αυτό το δικαστήριο θα ασκείτο διαφορετικά η διακριτική ευχέρεια του δικαστηρίου δεν μεταβάλλει τα όρια της δικαιοδοσίας του δικαστηρίου (Βλ. Smith, πιο πάνω, σελ. 503). Πρέπει ωστόσο να υπομνησθεί, σε σχέση με το παράπονο για παραβίαση του άρθρου 30.3 του Συντάγματος, ότι δεν μπορεί να οικοδομηθεί υπόθεση για αντισυνταγματικό τρόπο διεξαγωγής της δίκης πάνω στις ίδιες τις παραλείψεις των ενδιαφερομένων (Βλ. Θεοδώρου ν. Θεοδώρου, ΄Εφεση αρ. 56/23.1.96 - απόφαση Νικήτα, Δ.).

Το τί ακολούθησε μετά την παράλειψη των συνηγόρων των αιτητών να εμφανιστούν, συνιστά δικαστική πράξη που λήφθηκε στα πλαίσια άσκησης δικαστικής διακριτικής ευχέρειας. Καθώς έχει νομολογηθεί, ο τρόπος με τον οποίο ασκείται η διακριτική ευχέρεια που παρέχεται στο δικαστήριο δεν ελέγχεται με προνομιακό ένταλμα αλλά μπορεί να αναθεωρηθεί στα πλαίσια έφεσης (Βλ. Smith και Karaolis Dev. Ltd (πιο πάνω), Μαρκέζα, Αίτηση 64/96/10.7.96, Πογιατζή (1995) 1 Α.Α.Δ. 574).

Παραβίαση του άρθρου 30.2 του Συντάγματος.

Εφόσο τα δικαστήρια έχουν εξουσία να αναστείλουν μια διαδικασία σε περίπτωση που συντρέχουν οι περιστάσεις που προδιαγράφονται στην Constantinides (πιο πάνω) δεν εγείρεται θέμα παραβίασης του άρθρου 30.2 του Συντάγματος. Η άσκηση της εξουσίας του Δικαστηρίου για περιστολή της κατάχρησης της δικαστικής διαδικασίας αποτελεί θέμα ύψιστου δημοσίου συμφέροντος, το οποίο επικρατεί του ατομικού δικαιώματος που διασφαλίζεται από το άρθρο 30.2 του Συντάγματος.

Πλάνη ως προς το περιεχόμενο του δημοσιεύματος.

Είναι αλήθεια πως το δημοσίευμα - Τεκ. 1 στην ένορκη δήλωση των αιτητών - δεν κάμνει αναφορά στον όρο που έχει χρησιμοποιηθεί από το πρωτόδικο δικαστήριο - εκπληκτική ("surprising") - αλλά στη φράση "totally unexpected decision". Ωστόσο, καθώς έχει νομολογηθεί, το δικαστήριο αυτό, σε διαδικασία αυτής της φύσης, δεν μπορεί να εκφέρει κρίση πάνω στην ουσία των στοιχείων που είχε ενώπιον του το πρωτόδικο δικαστήριο και να το υποκαταστήσει αποφαινόμενο πρωτογενώς πάνω σε θέμα που εμπίπτει στη δικαιοδοσία του πρωτόδικου δικαστηρίου (Βλ. Αίτηση 65/96/29.4.96 - απόφαση Κωνσταντινίδη, Δ.).