|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2016:D330
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 5854/2013)
5 Ιουλίου, 2016
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
VICTORIA RABA,
Αιτήτρια,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Γ. Θωμά, για την Αιτήτρια.
Ν. Γρηγορίου (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η αιτήτρια η οποία είναι Μολδαβή υπήκοος αφίχθηκε για πρώτη φορά στην Κύπρο στις 21.5.1997 για να εργαστεί ως καλλιτέχνιδα σε κέντρο αναψυχής. Σε άγνωστο χρόνο, η αιτήτρια αναχώρησε από την Κυπριακή Δημοκρατία και στις 20.10.1999 υποβλήθηκε αίτηση από ιδιοκτήτη κέντρου αναψυχής για παραχώρηση άδειας εισόδου για να εργαστεί η αιτήτρια ως μπαργούμαν στο συγκεκριμένο κέντρο. Η απάντηση ήταν αρνητική διότι η αιτήτρια είχε εργαστεί προηγουμένως στην Κύπρο ως καλλιτέχνιδα.
Νέα αίτηση από ιδιοκτήτη άλλου κέντρου αναψυχής για απασχόληση της αιτήτριας ως καλλιτέχνιδας στο υποστατικό του, είχε θετική έκβαση. Χορηγήθηκε άδεια προσωρινής παραμονής αλλά η αιτήτρια, με τη λήξη της, αναχώρησε από τη Δημοκρατία για να επιστρέψει λίγους μήνες μετά για να απασχοληθεί στον ίδιο εργοδότη εξασφαλίζοντας άδεια προσωρινής παραμονής. Και πάλιν, με τη λήξη της άδειας, η αιτήτρια αναχώρησε από τη Δημοκρατία. Τρία χρόνια μετά, η αιτήτρια επέστρεψε και ακολούθως εξασφάλισε άδεια προσωρινής παραμονής για να εργαστεί ως μπαργούμαν σε μπυραρία. Η άδειά της παρατάθηκε μέχρι τις 28.12.2008 για να εργαστεί ως σερβιτόρα σε εστιατόριο. Περαιτέρω αίτηση για ανανέωση της άδειας παραμονής της αιτήτριας, απορρίφθηκε διότι είχε συμπληρώσει τη μέγιστη δυνατή παραμονή στη Δημοκρατία (4 χρόνια). Κατόπιν αιτήματος, ο Υπουργός ενέκρινε παράταση της πιο πάνω άδειας για 9 μήνες.
Τέσσερις μήνες πριν τη λήξη της εν λόγω άδειας παραμονής, η αιτήτρια τέλεσε γάμο στο Δημαρχείο Γερμασόγειας με τον Νίκο Νικολάου και δύο μήνες αργότερα υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση άδειας παραμονής με σκοπό την εργασία, ως σύζυγος κύπριου πολίτη. Η άδεια εξασφαλίστηκε για ένα χρόνο, με ισχύ μέχρι τις 15.9.2010.
Η Αστυνομία διενήργησε εξετάσεις για τη διαπίστωση της γνησιότητας του γάμου οπότε και στάληκαν εκθέσεις σύμφωνα με τις οποίες το ζεύγος συμβίωνε αρμονικά, αλλά εκφράστηκαν αμφιβολίες όσον αφορά τη βιωσιμότητα του γάμου, λαμβανομένης υπόψη της διαφοράς ηλικίας των 13 ετών μεταξύ του ζεύγους. Η άδεια παραμονής της αιτήτριας ανανεώθηκε μέχρι τις 5.9.2012.
Νέα έκθεση της Αστυνομίας ημερ. 7.2.2012 αναφορικά με τη γνησιότητα του γάμου, στην οποία περιλήφθηκαν γραπτές καταθέσεις της αιτήτριας και του τότε συζύγου της, παρουσίαζε το ζεύγος να μην συμβιώνει από τον Οκτώβριο του 2011. Η αιτήτρια ισχυριζόταν ότι εξακολουθούσαν να διαμένουν μαζί παρά το ότι δεν εντοπίστηκαν σχεδόν καθόλου ανδρικά ενδύματα και υποδήματα στην οικία που διέμενε και οι γείτονές της δήλωναν άγνοια αναφορικά με τον τότε σύζυγό της.
Ενόψει της πιο πάνω έκθεσης, το ζήτημα τέθηκε ενώπιον της Συμβουλευτικής Επιτροπής για εικονικούς γάμους, η οποία κατά τη συνεδρία της στις 27.6.2012, αποφάνθηκε ότι πρόκειται περί εικονικού γάμου.
Η Διευθύντρια του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό της παραμονής της αιτήτριας στη Δημοκρατία και βασιζόμενη στη γνώμη της Συμβουλευτικής Επιτροπής, θεώρησε το γάμο ως εικονικό. Με επιστολές ημερομηνίας 29.3.2013, τόσο η αιτήτρια όσο και ο «σύζυγός της» ενημερώθηκαν για την απόφαση της Διευθύντριας. Στο μεταξύ, στις 2.7.2012, εκδόθηκε το διαζύγιο της αιτήτριας με τον Νίκο Νικολάου και ακολούθως στις 31.8.2012, η αιτήτρια τέλεσε γάμο στο Δημαρχείο Μέσα Γειτονιάς με τον Αντρέα Θεοδοσίου.
Στις 4.9.2012, η αιτήτρια υπέβαλε αίτηση για έκδοση άδειας προσωρινής παραμονής ως σύζυγος κύπριου πολίτη, ενόψει του γάμου της με τον Αντρέα Θεοδοσίου.
Ιεραρχική προσφυγή την οποία καταχώρισαν η αιτήτρια και ο πρώτος σύζυγός της εναντίον της απόφασης του Τμήματος να κρίνει το γάμο τους εικονικό, απορρίφθηκε από τον Υπουργό Εσωτερικών στις 11.7.2013 για τους ακόλουθους λόγους:-
(α) Το ζεύγος δεν συζεί κάτω από την ίδια στέγη.
(β) Οι δηλώσεις των συζύγων αναφορικά με σημαντικές πληροφορίες προσωπικού χαρακτήρα ήταν αντιφατικές.
(γ) Η αλλοδαπή παρουσίαζε προβλήματα σε ό,τι αφορά την άδεια διαμονής της στη Δημοκρατία.
Η πιο πάνω απόφαση γνωστοποιήθηκε στην αιτήτρια με την επιστολή ημερ. 15.7.2013 η οποία και αποτελεί την προσβαλλόμενη απόφαση. Η προσφυγή καταχωρήθηκε στις 9.8.2013.
Στις 28.10.2013 το Υπουργείο Εσωτερικών έστειλε νέα επιστολή προς την αιτήτρια με την οποία την ενημέρωνε ότι παρά το ότι ο γάμος της με τον πρώτο σύζυγό της είχε κριθεί εικονικός, εγκρίθηκε άδεια παραμονής της για να παραμείνει στη Δημοκρατία με τον δεύτερο σύζυγό της. Νέα άδεια παραμονής της παραχωρήθηκε μέχρι τις 30.11.2014.
Νομικοί ισχυρισμοί
Είναι η θέση της αιτήτριας ότι οι καθ' ων η αίτηση παρέλειψαν να ερευνήσουν δεόντως όλες τις πτυχές της υπόθεσης, πως η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε κατά παράβαση του δικαίου και των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου και πως οι καθ' ων η αίτηση ενήργησαν αυθαίρετα και/ή καθ' υπέρβαση των ορίων της διακριτικής εξουσίας τους. Η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε υπό πλάνη.
Κατά την εισήγησή της, η μόνη έρευνα που έγινε αφορούσε τη χρονική περίοδο από 27.11.2011-20.1.2012, όμως, έκτοτε η οικογενειακή της κατάσταση άλλαξε αφού λύθηκε ο γάμος με τον πρώην σύζυγό της και τέλεσε νέο γάμο με τον κ. Θεοδοσίου με τον οποίο ζούσε και εξακολουθεί να ζει αρμονικά. Η έρευνα θα έπρεπε να αφορά τον υφιστάμενο γάμο της αιτήτριας και όχι τον προηγούμενο ο οποίος κατά τον ουσιώδη χρόνο δεν υφίστατο. Ειδικότερα, δεν λήφθηκε υπόψη ότι ο εν λόγω γάμος είχε λυθεί με διάταγμα του Οικογενειακού Δικαστηρίου Λεμεσού στις 2.7.2012 ενώ ο νέος γάμος συνάφθηκε στις 31.8.2012, η δε αίτησή της ημερ. 4.9.2012 αφορούσε την ανανέωση της άδειας παραμονής της με το καθεστώς της συζύγου του κ. Θεοδοσίου και όχι του κ. Νικολάου. Λήφθηκαν ως εκ τούτου υπόψη στοιχεία άσχετα με τον επιδιωκόμενο σκοπό και ετεροχρονισμένα οι καθ' ων η αίτηση έκριναν ότι ο γάμος της αιτήτριας με τον κ. Νικολάου είναι εικονικός. Η δε δοθείσα αιτιολογία θα έπρεπε να ήταν σχετική με το αίτημα της αιτήτριας και να εξειδικεύονταν τα προβλήματα τα οποία, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των καθ' ων η αίτηση παρουσιάστηκαν αναφορικά με την άδεια παραμονής της αιτήτριας στη Δημοκρατία.
Κατά την αιτήτρια, το άρθρο 7 του Κεφ. 154 στο οποίο στηρίχθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση δεν τυγχάνει εφαρμογής εν προκειμένω γιατί ο γάμος της αιτήτριας με τον κ. Νικολάου είχε λυθεί και η αιτήτρια σύναψε νέο γάμο με τον κ. Θεοδοσίου και το αίτημά της για ανανέωση της άδειας παραμονής της βασιζόταν στον νέο της γάμο. Περαιτέρω, αληθώς ο κ. Νικολάου κατέθεσε ότι τον Οκτώβριο του 2011 βρίσκονταν σε διάσταση με την αιτήτρια εφόσον αντιμετώπιζαν προβλήματα στο γάμο τους, πράγμα όμως που δεν σημαίνει ότι ο γάμος τους ήταν εικονικός σύμφωνα με το άρθρο 2 του Κεφ. 154. Η αιτήτρια, η οποία διέμενε στη Δημοκρατία νόμιμα από το 2006 και η άδεια παραμονής της ανανεωνόταν κανονικά, εισηγείται ότι δεν προκύπτει από τον φάκελο της υπόθεσης ότι η αιτήτρια τέλεσε γάμο με τον κ. Νικολάου με αποκλειστικό σκοπό την είσοδο και παραμονή της στη Δημοκρατία και συνεπώς η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αντίθετη με το άρθρο 2 του Κεφ. 154.
Τέλος, η αιτήτρια δεν συμμερίζεται την άποψη των καθ' ων η αίτηση ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ανακληθεί και εξαφανιστεί με αποτέλεσμα να έχει καταργηθεί η δίκη. Η προσφυγή, κατά την αιτήτρια δεν παρέμεινε χωρίς αντικείμενο διότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν ανακλήθηκε εξ ολοκλήρου με την απόφαση των καθ' ων η αίτηση ημερ. 28.10.2013. Η αιτήτρια έχει υποστεί ζημιά από την προσβαλλόμενη απόφαση. Ειδικότερα, ανακλήθηκε η απόφαση των καθ' ων η αίτηση να μην επιτρέψουν στην αιτήτρια να ανανεώσει την άδεια προσωρινής παραμονής της αλλά οι καθ' ων η αίτηση εμμένουν ότι η αιτήτρια κατέστη απαγορευμένη μετανάστρια επειδή κρίθηκε εικονικός ο πρώτος της γάμος. Συνεπώς διατηρεί έννομο συμφέρον στην προώθηση της παρούσας προσφυγής ενώ παράλληλα έχει υποστεί ζημιά από την προσβαλλόμενη απόφαση διότι θεωρείται ότι διαμένει παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία από τις 5.9.2012 που έληξε η άδεια παραμονής της μέχρι τις 19.5.2014, ημερομηνία κατά την οποία εγκρίθηκε η νέα αίτηση της για παραχώρηση άδειας παραμονής. Ως αποτέλεσμα διακόπτεται η νόμιμη και αδιάλειπτη παραμονή της αιτήτριας στη Δημοκρατία πράγμα που θα έχει επίπτωση σε πιθανή αίτηση της αιτήτριας για πολιτογράφηση αφού δεν θα θεωρείται ως συνεχής η διαμονή της.
Η κατάληξη
Οι καθ' ων η αίτηση διευκρινίζουν ότι δεδομένης της παράτασης της άδειας παραμονής της αιτήτριας, εκκρεμεί να αποφασιστεί το θέμα της εικονικότητας του πρώτου της γάμου, δηλαδή μέρος της προσβαλλόμενης απόφασης, όπως άλλωστε, και ο δικηγόρος της αιτήτριας εισηγείται. Ότι δηλαδή, είναι σημαντικό για την αιτήτρια να κριθεί το ζήτημα της εικονικότητας ή μη του πρώτου της γάμου αφού η τέτοια κρίση θα καθορίσει και το νόμιμο ή μη της κατ' εκείνην την περίοδο παραμονής της στη Δημοκρατία.
Ο γάμος της αιτήτριας με τον πρώτο σύζυγό της διερευνάτο για τη γνησιότητά του από την αρχή της τέλεσής του, ενώ τις Αρχές απασχολούσε και η βιωσιμότητά του. Με αποτέλεσμα στη συνεδρία της στις 27.6.2012 η Συμβουλευτική Επιτροπή για εικονικούς γάμους, και κατόπιν λήψης καταθέσεων της αιτήτριας και του τότε συζύγου της από την Αστυνομία, να αποφανθεί πως πρόκειται περί εικονικού γάμου, απόφαση στην οποία στηρίχθηκε η εν τέλει προσβαλλόμενη απόφαση.
Παρατηρώ πως στο Σημείωμα του Υπεύθυνου ΥΑΜ Λεμεσού ημερ. 7.2.2012, καταγράφεται πως «τόσο από τις εξετάσεις που έγιναν όσο και από την γραπτή παραδοχή του Ε/κύπριου διαπιστώθηκε ότι το ζεύγος δεν διαμένει κάτω από την ίδια στέγη και στον γάμο τους αντιμετωπίζουν προβλήματα». Η εισήγηση ο φάκελος να επαναδιαβιβαστεί εκ νέου στα γραφεία της ΥΑΜ μετά πάροδο τριών μηνών για να διαπιστωθεί κατά πόσο το ζεύγος έχει χωρίσει οριστικά ή όχι, δεν εισακούστηκε. Χρησιμοποιώντας ως αιτιολόγηση της απόφασής της η καθ' ης η αίτηση 2 το γεγονός της μη συμβίωσης κάτω από την ίδια στέγη, τις αντιφατικές δηλώσεις των συζύγων και προβλήματα στην παραμονή της αιτήτριας στη Δημοκρατία, θεώρησε το γάμο εικονικό και την αιτήτρια απαγορευμένη μετανάστρια. Στην ίδια βάση κινήθηκε ο Υπουργός Εσωτερικών στην απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής.
Είναι γεγονός πως η αιτήτρια κατά την κατάθεσή της στην Αστυνομία ισχυριζόταν πως συζούσε ομαλά με τον τότε σύζυγό της. Όμως, η Συμβουλευτική Επιτροπή εστιάστηκε στη μη συμβίωση του ζεύγους απομονώνοντας την επισήμανση της Αστυνομίας πως αντιμετώπιζαν προβλήματα στο γάμο τους γι' αυτό και διέμεναν χωριστά. Το γεγονός της λύσης του γάμου στις 2.7.2012, δηλαδή πέντε μόνο ημέρες μετά τη λήψη της απόφασης από τη Συμβουλευτική Επιτροπή, επιβεβαιώνει ακριβώς τις διαπιστώσεις της Αστυνομίας οι οποίες παραγνωρίστηκαν. Με αποτέλεσμα τόσο το γεγονός ότι το ζεύγος δεν συζούσε κάτω από την ίδια στέγη κατά τον χρόνο ελέγχου όσο και το γεγονός ότι οι δηλώσεις των συζύγων ήταν αντιφατικές ως προς το κατά πόσο διέμεναν μαζί ή όχι, αποτελούντα αμφότερα μέρη της αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης, να καταρρέουν.
Τέλος, στην προσβαλλόμενη απόφαση δεν διευκρινίζονται ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η αιτήτρια με την παραμονή της στη Δημοκρατία. Δεν φαίνεται να έχει παραμείνει στη Δημοκρατία για οποιοδήποτε διάστημα παρανόμως οπότε δεν στοιχειοθετείται πως η αιτήτρια είχε προβλήματα με την παραμονή της στη Δημοκρατία.
Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω, δεν προκύπτει πως τα όσα λήφθηκαν υπόψη από τους καθ' ων η αίτηση ήταν τέτοια που ευλόγως να μπορούσαν να οδηγήσουν σε συμπέρασμα εικονικότητας του γάμου. Συνεπώς, η απόφαση πως η αιτήτρια ήταν απαγορευμένη μετανάστρια ενόψει εικονικού γάμου εκδόθηκε υπό πλάνη και ως τέτοια κηρύσσεται άκυρη δυνάμει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος. Η προσφυγή επιτυγχάνει με €1.300 έξοδα υπέρ της αιτήτριας, πλέον ΦΠΑ.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠσ