public Γιασεμή, Γιασεμής Ν. ΄Ελενα Μιχαήλ (κα), για Ανδρέα Νεοκλέους amp;amp;amp; Σία Δ.Ε.Π.Ε., για τις Αιτήτριες. Μαρία Χατζηγεωργίου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση. CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2015-11-27 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο A.F. MPOWER COMMUNICATIONS LTD κ.α. ν. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ, ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ, Υπόθεση Αρ. 88/2011, 27/11/2015 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2015:D791

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση Αρ. 88/2011)

 

27 Νοεμβρίου, 2015

 

[Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ/στής]

 

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146, 25, 26, 28, 29 ΚΑΙ 35

ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

1.  A.F. MPOWER COMMUNICATIONS LTD,

2.  WORLDVENTURES MARKETING LLC,

Αιτήτριες,

ν.

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ

ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,

ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ,

Καθ' ων η Αίτηση.

_________________________

 

ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 8 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ, 2012, ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΩΝ ΑΙΤΗΤΡΙΩΝ, ΓΙΑ ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ

 

΄Ελενα Μιχαήλ (κα), για Ανδρέα Νεοκλέους & Σία Δ.Ε.Π.Ε., για τις Αιτήτριες.

Μαρία Χατζηγεωργίου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

 

_________________________

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.:  Η αιτήτρια 1 στην παρούσα προσφυγή, κυπριακή εταιρεία, ανέλαβε, στη βάση αμοιβαίας διευθέτησης με την αιτήτρια 2, αμερικάνικη εταιρεία, την προώθηση στην κυπριακή αγορά συγκεκριμένου προϊόντος της τελευταίας, υπό μορφή εμπορικού σχεδίου.  Συγκεκριμένα, το προϊόν αυτό αφορά σε υπηρεσίες οι οποίες προσφέρονται μέσω του εν λόγω σχεδίου και συνίσταται σε κάρτα μέλους ταξιδιωτικής λέσχης (travel club membership).  Κατά τις αιτήτριες, η πώληση του υπό αναφορά προϊόντος στην κυπριακή αγορά διενεργείται μέσω ενός συστήματος πολυεπίπεδου μάρκετινγκ (multilevel marketing).

 

Οι καθ' ων η αίτηση έχουν διαφορετική άποψη ως προς τη φύση του συστήματος που χρησιμοποιείται για την πώληση στην Κύπρο, του εν λόγω προϊόντος.  Για την ακρίβεια, τη διαφορετική αυτή άποψη είχε ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Ανταγωνισμού και Προστασίας Καταναλωτών του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, ως η κατά νόμο Εντεταλμένη Υπηρεσία στην εφαρμογή του περί των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές Νόμου του 2007 (Ν. 103(Ι)/2007), όπως αυτός έχει τροποποιηθεί.  Συνακόλουθα, αυτός έκρινε κατάλληλη την περίπτωση να προβεί σε αυτεπάγγελτη έρευνα, για το ενδεχόμενο η πώληση του συγκεκριμένου προϊόντος να γίνεται μέσω πυραμιδωτού συστήματος, κατά παράβαση του άρθρου 4(1) του πιο πάνω Νόμου, το οποίο απαγορεύει τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, γενικά.  Τέτοιες, σύμφωνα με το εδάφιο (4) του ιδίου άρθρου, είναι και οι εμπορικές πρακτικές που αναφέρονται στο Παράρτημα Ι του υπό αναφορά Νόμου και οι οποίες «θεωρούνται αθέμιτες υπό οποιεσδήποτε περιστάσεις».  Σε αυτές δε, περιλαμβάνεται και το πυραμιδωτό σύστημα πωλήσεων.

 

Ο Διευθυντής, λοιπόν, με την ολοκλήρωση της έρευνάς του και στη βάση των διαπιστωθέντων στο πλαίσιο αυτής γεγονότων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αιτήτρια 1 προωθούσε το εν λόγω προϊόν της αιτήτριας 2 μέσω πυραμιδωτού συστήματος πωλήσεων, κατά παράβαση των προαναφερθέντων προνοιών του Ν. 103(Ι)/2007.  Στη συνέχεια, της επέβαλε διοικητικό πρόστιμο ύψους €50.000,00, ως η εξουσία που του παρέχεται δυνάμει της σχετικής πρόνοιας του άρθρου 11(2)(δ) του υπό αναφορά Νόμου.  Η πιο πάνω απόφαση αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής, με την οποία ζητείται η ακύρωσή της, ως στερούμενης εννόμου αποτελέσματος.

 

Οι αιτήτριες, με τη συμπλήρωση της δικογραφίας και την κατάθεση των αγορεύσεων, εκατέρωθεν, υπέβαλαν την υπό εξέταση ενδιάμεση αίτηση, με την οποία ζητούν την προδικαστική παραπομπή ερωτημάτων, για απόφαση, στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Δ.Ε.Ε.  Βασίζουν την αίτησή τους αυτή, κυρίως, στο άρθρο 267 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, Σ.Λ.Ε.Ε., το οποίο, στην έκταση που εδώ ενδιαφέρει, προβλέπει τα εξής:-

 

«Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης αποφαίνεται με προδικαστικές αποφάσεις:

 

α)  επί της ερμηνείας των Συνθηκών,

 

β) επί  του  κύρους και της ερμηνείας των πράξεων των θεσμικών ή λοιπών οργάνων ή οργανισμών της ΄Ενωσης.

 

Δικαστήριο κράτους μέλους, ενώπιον του οποίου ανακύπτει τέτοιο ζήτημα, δύναται, αν κρίνει ότι απόφαση επί του ζητήματος είναι αναγκαία για την έκδοση της δικής του απόφασης, να παραπέμψει το ζήτημα στο Δικαστήριο για να αποφανθεί επ' αυτού.»

 

 

 

Ο Ν. 103(Ι)/2007 μεταφέρει στην έννομη τάξη της Κυπριακής Δημοκρατίας τις πρόνοιες της Οδηγίας 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2005, για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, (η «Οδηγία»).  Σε αυτές, περιλαμβάνονται οι πρόνοιες του άρθρου 5, παράγραφοι 1 και 5, καθώς, επίσης, οι πρόνοιες του Παραρτήματος Ι, υπό το γενικό τίτλο «Εμπορικές πρακτικές οι οποίες, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, κρίνονται αθέμιτες».  Αντίστοιχές τους στο Ν. 103(Ι)/2007 είναι οι πρόνοιες του άρθρου 4(1) και (4) και του Παραρτήματος Ι.  Το άρθρο 5, παράγραφος 1, της Οδηγίας προβλέπει, γενικά, ότι:   «Απαγορεύονται οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές».  Ακολούθως, στην παράγραφο 5 του ιδίου άρθρου, αναφέρεται ότι:  «Το παράρτημα Ι περιέχει τον κατάλογο των εμπορικών πρακτικών που θεωρούνται αθέμιτες υπό οποιεσδήποτε περιστάσεις».

 

΄Ο,τι ενδιαφέρει, για σκοπούς του υπό εξέταση αιτήματος, είναι η παράγραφος 14  του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας, όπου περιγράφεται, ως αθέμιτη εμπορική πρακτική, η εξής περίπτωση παραπλανητικής εμπορικής πρακτικής:-

 

«14.  Δημιουργία, λειτουργία ή προώθηση ενός πυραμιδωτού συστήματος πωλήσεων, όπου ο καταναλωτής θεωρεί ότι έχει την ευκαιρία να έχει όφελος περισσότερο με την εισαγωγή άλλων καταναλωτών στο σύστημα παρά με την πώληση ή την κατανάλωση των προϊόντων.»

 

 

 

Οι καθ' ων η αίτηση ενίστανται στην αίτηση για προδικαστική παραπομπή ερωτημάτων στο Δ.Ε.Ε.  Οι αιτήτριες, στο πλαίσιο της αίτησής τους, έθεσαν ενώπιον του Δικαστηρίου σειρά γεγονότων, τα οποία θεωρούν ως σχετικά και περιλαμβάνονται σε μακροσκελές παράρτημα, το οποίο συνοδεύει την ένορκη δήλωση  που καταχώρισαν προς υποστήριξη του αιτήματός τους.  Στα γεγονότα αυτά, κάτω από το Κεφάλαιο 6, Ερωτήματα, στην παράγραφο 6.1.Β., παρατίθεται, συγκεκριμένα, η περιγραφή, όπως γίνεται αντιληπτό, του πολυεπίπεδου συστήματος, το οποίο φέρεται να χρησιμοποιείται, στην προκειμένη περίπτωση, για την πώληση του υπό αναφορά προϊόντος.  Η περιγραφή αυτή έχει ως εξής:-

 

«Β.  ΄Ενα Πολυεπίπεδο Σύστημα Εμπορίας ('Multi-Level Marketing') σημαίνει ένα τέτοιο σύστημα εντός του οποίου ο Αντιπρόσωπος Πωλήσεων πραγματοποιεί πωλήσεις για λογαριασμό του άμεσου Αντιπροσωπευόμενου και/ή προσλαμβάνοντας, καταρτίζοντας και παρέχοντας κίνητρα σε άλλους για να κάνουν το ίδιο και παρουσιάζοντας αυτές τις ομάδες πωλήσεων στον Αντιπροσωπευόμενο ('Υπό-Ομάδα Πωλήσεων').»

 

 

 

Ακολούθως, στην παράγραφο 6.2, αναφέρονται έξι συνολικά ερωτήματα, τα οποία οι αιτήτριες εισηγούνται όπως παραπεμφθούν στο Δ.Ε.Ε. για προδικαστική απόφαση.  ΄Οπως γίνεται, επίσης, αντιληπτό, το βασικό ερώτημα είναι αυτό υπό το γράμμα Α, αφού τα υπόλοιπα πέντε αφορούν σε επιμέρους πτυχές του, και έχει ως εξής:-

 

«Α.  Είναι η δημιουργία, λειτουργία ή προώθηση ενός Σχεδίου Πολυεπίπεδου Συστήματος Πωλήσεων κατά παράβαση του άρθρου 5 της Οδηγίας 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2005, για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές (εφεξής αναφερόμενη ως 'Οδηγία 2005/29/ΕΚ'), με αναφορά, επίσης, και στο άρθρο 14 του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 2005/29/ΕΚ;»

 

 

 

Από τη διατύπωση του πιο πάνω ερωτήματος και των λοιπών, βέβαια, ερωτημάτων, αφού όλα έχουν στον πυρήνα τους το πολυεπίπεδο σύστημα πωλήσεων, είναι πρόδηλο ότι υπάρχει λανθασμένη αντίληψη, από την πλευρά των αιτητριών, ως προς το θέμα που μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προδικαστικής απόφασης από το Δ.Ε.Ε., δυνάμει των προνοιών του άρθρου 267 της Σ.Λ.Ε.Ε.  ΄Οπως γίνεται κατανοητό από τις σχετικές πρόνοιες, ανωτέρω, του εν λόγω άρθρου, με δεδομένα σε μια υπόθεση τα γεγονότα[1], το ερώτημα για προδικαστική απόφαση πρέπει να αφορά στο κατά πόσο συγκεκριμένη πρόνοια ευρωπαϊκού νομοθετήματος που απασχολεί το εθνικό δικαστήριο, ερμηνευόμενη, εμπεριέχει και την περίπτωση που προβλέπεται σε σχετική πρόνοια εσωτερικού νόμου κράτους μέλους.  ΄Οταν, βέβαια, οι αντίστοιχες πρόνοιες, λόγω μεταφοράς, είναι οι ίδιες, τότε, εύλογα, το ερώτημα πρέπει να αφορά στο κατά πόσο η ευρωπαϊκή πρόνοια εννοεί και τη συγκεκριμένη περίπτωση ενώπιον του δικαστηρίου του κράτους μέλους από το οποίο προέρχεται το ερώτημα για προδικαστική απόφαση. 

 

Αυτό που διαπιστώνεται, στην προκειμένη περίπτωση, είναι ότι, αν εγκριθεί η υπό εξέταση αίτηση, ουσιαστικά, θα ζητείται προδικαστική απόφαση σε σχέση με το κατά πόσο η χρήση του πολυεπίπεδου  συστήματος πωλήσεων απαγορεύεται, με βάση τις σχετικές πρόνοιες της Οδηγίας.  Σύμφωνα, όμως, με τα όσα έχουν προαναφερθεί, το ζητούμενο στην παρούσα υπόθεση δεν είναι αυτό, αλλά είναι το κατά πόσο ο Διευθυντής, στο πλαίσιο της έρευνάς του και των προκυψάντων από αυτή γεγονότων, ορθά διαπίστωσε ότι η αιτήτρια 1 χρησιμοποιεί το πυραμιδωτό σύστημα πωλήσεων, του οποίου η χρήση απαγορεύεται, με βάση τις σχετικές πρόνοιες της Οδηγίας και τις αντίστοιχες, πανομοιότυπες, πρόνοιες του Ν. 103(Ι)/2007.

 

Το έργο της ερμηνείας των γεγονότων, επαφίεται στο Δικαστήριο, στο πλαίσιο του ελέγχου της νομιμότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.  Κατ' αντίθεση, όμως, προς τα πιο πάνω, τα ερωτήματα, τα οποία οι αιτήτριες επιδιώκουν να παραπεμφθούν, εκλαμβάνουν, λανθασμένα, ως δεδομένο ότι τα γεγονότα, τα οποία διαπιστώθηκαν από την έρευνα που διεξήγαγε ο Διευθυντής, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αυτές χρησιμοποιούν πολυεπίπεδο σύστημα πωλήσεων, πράγμα το οποίο, βέβαια, δεν ευσταθεί.

 

Για τους λόγους, ανωτέρω, η αίτηση κρίνεται ανεδαφική και απορρίπτεται.  Τα έξοδα, σχετικά, αφού υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο, να καταβληθούν με το πέρας της υπόθεσης.         

 

   

 

 

 

 

                                                          Γ.Ν. Γιασεμής,

                                                                 Δ.

 

/ΜΠ