|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2015:D737
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
(Αρ. Αίτησης 10/2015)
5 Νοεμβρίου, 2015
[K. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002 (Ν.165(Ι)/2002).
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ
IBRAHIM KAMARA
- - - - - -
O Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά.
Β. Καρλεττίδου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Α. Χριστοδούλου, Μεταφράστρια, η οποία μεταφράζει από τα Αγγλικά στα Ελληνικά και αντίστροφα.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Ο αιτητής με την παρούσα αίτηση, η οποία καταχωρήθηκε στις 26.10.2015, ζητά την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής για να μπορέσει να καταχωρήσει προσφυγή εναντίον της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερομηνίας 26.8.2015. Παρά το ότι στο έντυπο που καταχωρήθηκε αναφέρεται ότι επισυνάπτεται η απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, εν τούτοις, αυτό που επισυνάπτεται είναι μόνο η επιστολή με την οποία του κοινοποιήθηκε η απόφαση, η οποία φέρει ημερομηνία 25.8.2015 και του δόθηκε στις 26.8.2015.
Η αίτηση αναβλήθηκε για τις 3.11.2015, έτσι ώστε να τεθεί ενώπιον του Δικαστηρίου η απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, καθώς και οι λόγοι για τους οποίους ο αιτητής προτίθεται να προσβάλει την εν λόγω απόφαση, δεδομένου ότι δεν έχει καταχωρηθεί ακόμη προσφυγή. Στις 3.11.2015 η κα Καρλεττίδου, που εμφανίστηκε εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, καταχώρησε έκθεση γεγονότων στην οποία επισυνάπτονται σχετικά έγγραφα, περιλαμβανομένης και της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, καθώς και σημείωμα που ετοίμασε σε συνάρτηση με την υπόθεση.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό 5(1) του περί Νομικής Αρωγής Διαδικαστικού Κανονισμού (Αρ.1) του 2003, το Δικαστήριο, αφού ακούσει τον αιτητή και τον εκπρόσωπο του Γενικού Εισαγγελέα, αποφασίζει κατά πόσο η περίπτωση καλύπτεται από τις πρόνοιες του Νόμου.
Το άρθρο 6Β(2) του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002 (Ν.165(Ι)/2002), όπως τροποποιήθηκε με το Νόμο 122(Ι)/2009, δίδει διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να παραχωρεί νομική αρωγή σε αιτητή ασύλου ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος κατά δυσμενούς απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων επί διοικητικής προσφυγής, την οποία ο αιτητής ασύλου άσκησε ένωπιόν της, σύμφωνα με τους περί Προσφύγων Νόμους του 2000-2009.
Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, η διακριτική ευχέρεια του Δικαστηρίου ασκείται όταν «είναι πιθανό να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης της προσφυγής». Ο αιτητής δε θα πρέπει να στερηθεί, χωρίς επαρκή λόγο, του δικαιώματος που του δίδει το Σύνταγμα να ακουστεί η προσφυγή του από το Ανώτατο Δικαστήριο στη βάση του Άρθρου 146 και, από την άλλη, δε θα πρέπει να παραχωρείται νομική αρωγή ανεξέλεγκτα, με αποτέλεσμα τη σπατάλη δημοσίου χρήματος με την καταχώρηση προσφυγών οι οποίες δεν έχουν πιθανότητες επιτυχίας. Όπως τονίστηκε στην πρόσφατη απόφαση στην Αίτηση Νομικής Αρωγής 2/2015, Essam Moaw Ibrahim Moawad, ημερομηνίας 10.3.2015: «Η εξέταση γίνεται με φόντο τις αρχές του διοικητικού δικαίου, με βάση το οποίο τελικά θα κριθεί η προσφυγή. Όπως έχει κατ΄ επανάληψη νομολογηθεί, το δικαστήριο εξετάζοντας κατά πόσον είναι πιθανόν να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση, λαμβάνει υπόψη ότι το ακυρωτικό δικαστήριο δεν προβαίνει σε επανεκτίμηση των γεγονότων ώστε να αποφανθεί περί της ορθότητας της απόφασης του διοικητικού οργάνου. Εκείνο που εξετάζει είναι το εύλογο της άσκησης της διακριτικής του ευχέρειας. Πέραν τούτου, το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τη νομολογιακή αρχή ότι δεν είναι επιτρεπτό για το ίδιο να υποκαθιστά την απόφαση του διοικητικού οργάνου με τη δική του κρίση.» Τονίζεται, επίσης, πως το δικαστήριο, εξετάζοντας αιτήσεις νομικής αρωγής, δεν προβαίνει σε τελικά συμπεράσματα ως προς την πορεία της προσφυγής, παρά μόνο σε μία εκ πρώτης όψεως αντιμετώπιση της οποιασδήποτε προσφυγής επιθυμεί να καταχωρήσει ο αιτητής, όπου τελικός κριτής θα είναι το δικαστήριο που θα εκδικάσει την υπόθεση.
Όπως προκύπτει από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιόν μου, ο αιτητής, ο οποίος κατάγεται από τη Σιέρα Λεόνε, εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία στις 8.10.2014 και υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 22.4.2015, ισχυριζόμενος ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω του ιού Έμπολα, από την οποία πέθανε όλη του η οικογένεια, πώλησε το σπίτι του και μετακινήθηκε σε χριστιανική χώρα, όπου δε θα μπορούσε να μολυνθεί από ασθένειες.
Η αίτησή του εξετάστηκε από την Υπηρεσία Ασύλου και ο αιτητής υποβλήθηκε σε συνέντευξη στις 26.5.2015, όπου πέραν του ισχυρισμού που προβλήθηκε στην αίτησή του, ότι δηλαδή εγκατέλειψε τη χώρα του λόγω της ασθένειας Έμπολα, ανέφερε ότι δεν είχε τίποτα πλέον, ούτε οικογένεια, ούτε τίποτα που να τον κρατά στη χώρα του, και αποφάσισε να συνεχίσει τη ζωή του και να γλυτώσει από την αρρώστια. Ερωτηθείς για τις συνέπειες σε περίπτωση επιστροφής του, ισχυρίστηκε ότι θα πεθάνει επειδή δεν έχει κανένα εκεί, με μόνη ελπίδα τους συγγενείς του, οι οποίοι επειδή είναι Μουσουλμάνοι και ο ίδιος άλλαξε θρησκεία τον περασμένο Φεβρουάριο και έγινε Χριστιανός, και στην οικογένειά του θεωρείται προδοσία, η ζωή του βρίσκεται σε κίνδυνο, καθότι, αν τον εντοπίσουν θα τον σκοτώσουν, χρησιμοποιώντας μαγεία. Επίσης, ισχυρίστηκε ότι είναι αμφιφυλόφιλος, κάτι που δεν είναι αποδεκτό. Ο Λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου αναφέρθηκε σε πληροφορίες που εκδόθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών σχετικά με την ασθένεια Έμπολα και τους τρόπους προστασίας από αυτή και διαπίστωσε ότι η κατάσταση της ασθένειας είναι σημαντικά μειωμένη στη Σιέρα Λεόνε και ο κίνδυνος μετάδοσης χαμηλός και σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα του, δεν υπάρχει κίνδυνος να μολυνθεί, εκτός αν αυτό γίνει σκόπιμα από κάποιον, ο οποίος είναι μολυσμένος και αν ο ίδιος δεν προστατεύει τον εαυτό του. Αναφορικά με το Χριστιανισμό, αναφέρεται ότι, σύμφωνα με πληροφορίες από τα Ηνωμένα Έθνη για τη Σιέρα Λεόνε, η αλλαξοθρησκεία δεν καταδικάζεται και δεν προκύπτει πρόβλημα και ακόμη άτομα στην ίδια οικογένεια που ασπάζονται το Χριστιανισμό ή το Μουσουλμανισμό συνυπάρχουν αρμονικά. Αναφορικά με την ομοφυλοφιλία ή την αμφιφυλοφιλία, αναφέρθηκε ότι αυτή, σύμφωνα με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του αιτητή, καταδικάζεται και δεν είναι γενικά αποδεκτή, αλλά ο αιτητής ισχυρίστηκε ότι προτού εγκαταλείψει τη χώρα του δεν του συνέβηκε ο,τιδήποτε και ότι προσπαθεί να γίνει ετερόφυλος. Από τις δηλώσεις του αιτητή ο λειτουργός συμπέρανε ότι ο αιτητής δεν αντιμετώπισε ποτέ οποιοδήποτε βάσιμο φόβο δίωξης στη χώρα του, αλλά υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία με σκοό τη παράταση της νόμιμης παραμονής του στην Κύπρο για προσωπικούς λόγους.
Η αίτησή του απορρίφθηκε στη βάση ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμους λόγους δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, έτσι ώστε να αναγνωρισθεί ως πρόσφυγας, όπως προβλέπεται από το άρθρο 3(1) του Νόμου, ούτε και απέδειξε ότι μπορεί να τύχει του καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 19(2), αλλά ούτε και πληροί τις τρεις προϋποθέσεις για παραχώρηση του καθεστώτος προσωρινής διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, όπως προβλέπει το άρθρο 19Α του ίδιου Νόμου. Η απόφαση κοινοποιήθηκε στον αιτητή στις 11.6.2015, με επιστολή στην οποία επισυνάπτεται η αιτιολόγηση της απόφασης.
Στις 18.6.2015 καταχωρήθηκε διοικητική προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου από το δικηγόρο Α. Νεοφύτου, ο οποίος εξουσιοδότησε την οργάνωση Future World Centre να προβεί σε επιθεώρηση του φακέλου του αιτητή, χωρίς όμως τελικά, μετά την επιθεώρηση του φακέλου, να καταχωρήσουν ως οι νομικοί εκπρόσωποι του αιτητή πρόσθετους λόγους στη διοικητική προσφυγή. Υπέβαλε, όμως, ο ίδιος ο αιτητής λόγους προσφυγής ότι η Υπηρεσία Ασύλου περιορίστηκε στην αναφορά για την ασθένεια του Έμπολα και ότι επιπρόσθετοι λόγοι που υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία είναι ότι άλλαξε θρησκεία και ότι κανένας στην οικογένειά του δεν παντρεύτηκε Χριστιανό και, επιπλέον, δε μιλούν για αμφιφυλοφιλία. Ο αιτητής δεν υπέβαλε νέα στοιχεία που να υποστηρίζουν την προσφυγή του και δεν κλήθηκε σε προσωπική συνέντευξη ή σε ακροαματική διαδικασία σύμφωνα με το άρθρο 28Ζ(6) των περί Προσφύγων Νόμων 2000-2009.
Στην απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής ημερομηνίας 25.8.2015, παρατίθενται οι επιπρόσθετοι λόγοι που ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία, οι οποίοι αξιολογήθηκαν στη βάση διεθνών πηγών πληροφόρησης. Η απόφαση του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου κρίθηκε ορθή και η Αναθεωρητική Αρχή κατέληξε ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων. Επίσης, δεν απέδειξε ότι μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας ως προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου. Ο αιτητής δεν απέδειξε βάσιμο φόβο ότι θα υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως καθορίζεται στο άρθρο 19(2) του Νόμου.
Η κα Καρλεττίδου εισηγήθηκε ότι το αίτημα για πολιτικό άσυλο εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της προβλεπόμενης από το Νόμο διαδικασίας και η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν το αποτέλεσμα ενδελεχούς έρευνας, ορθής αξιολόγησης των στοιχείων και ορθής εφαρμογής του Νόμου. Περαιτέρω, ισχυρίστηκε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι δεόντως αιτιολογημένη και δεν υπήρχε οποιαδήποτε νομική ή πραγματική πλάνη από παρερμηνεία ή λανθασμένη εκτίμηση των στοιχείων που ο αιτητής είχε θέσει ενώπιον των αρμοδίων οργάνων της Διοίκησης.
Ο αιτητής, από την άλλη, ισχυρίστηκε ότι η Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων δεν εξέτασε ορθά την υπόθεσή του, δεν έχουν διερευνήσει το θέμα της αμφιφυλοφιλίας, ως αποτέλεσμα της οποίας κινδυνεύει η ζωή του, καθώς επίσης και το γεγονός ότι την περίοδο που έφυγε από τη χώρα του ήταν η περίοδος που είχε ξεσπάσει ο ιός Έμπολα από τον οποίο έχει χάσει την οικογένειά του και ότι ο ιός μπορεί να μεταφερθεί μόνο με το άγγιγμα. Υποστήριξε, επίσης, ότι, λόγω του ιού, δεν μπορούσε να ταξιδέψει και ήρθε στην Κύπρο με διάφορα πλοιάρια που χρησιμοποίησε. Προς υποστήριξη των θέσεών του, σε συνάρτηση με το θέμα της αμφιφυλοφιλίας ή ομοφυλοφιλίας, παρουσίασε απόσπασμα έκθεσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη Σιέρα Λεόνε του 2013, που ετοιμάστηκε από τις ΗΠΑ, το οποίο, όπως διευκρίνισε, δεν είχε παρουσιάσει ούτε στην Υπηρεσία Ασύλου ούτε στην Αναθεωρητική Αρχή.
Εξέτασα την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής, καθώς επίσης και όλα τα έγγραφα που επισυνάπτονται στην έκθεση γεγονότων που κατατέθηκαν για σκοπούς και μόνο της παρούσας αίτησης. Αυτό που προκύπτει είναι ότι τόσο η Υπηρεσία Ασύλου, όσο και η Αναθεωρητική Αρχή, εξέτασαν τους λόγους που επικαλέστηκε ο αιτητής, τόσο σε συνάρτηση με τον ιό Έμπολα, όσο και με το γεγονός ότι αυτός άλλαξε θρησκεία, καθώς και το θέμα του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Όπως δε προκύπτει από το Παράρτημα 9 στην έκθεση γεγονότων, εξετάστηκε η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας 2014-15 για τη Σιέρα Λεόνε, που, όπως ορθά υπεδείχθη από την κα Καρλεττίδου, είναι αρμόδια για να εξετάσει τέτοιου είδους θέματα. Άλλωστε, όπως προκύπτει από την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής, οι πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του αιτητή αναφέρουν ότι η ομοφυλοφιλία ή η αμφιφυλοφιλία καταδικάζεται και δεν είναι γενικά αποδεκτή. Λήφθηκε, όμως, υπόψη ο ισχυρισμός του αιτητή ότι δεν του συνέβηκε ο,τιδήποτε προτού εγκαταλείψει τη χώρα του και ότι προσπαθεί να γίνει ετερόφιλος. Έχοντας υπόψη τις αρχές που εφαρμόζονται σε τέτοιου είδους υποθέσεις, όπως τέθηκαν ανωτέρω, θεωρώ ότι οι λόγοι επί των οποίων ο αιτητής σκοπεύει να βασίσει νομικά την προσφυγή του, δε δημιουργούν πιθανότητα να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση υπέρ του. Τα στοιχεία τα οποία θέτει ο αιτητής είναι στοιχεία τα οποία τέθηκαν και αξιολογήθηκαν από την Αναθεωρητική Αρχή, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω. Άλλωστε σε μία προσφυγή δεν αποτελεί έργο του Δικαστηρίου να επανεκτιμήσει τα γεγονότα, ούτε να υποκαταστήσει την κρίση του διοικητικού οργάνου, εκτός βεβαίως εαν η κατάληξη είναι προφανώς εσφαλμένη. Κάτι τέτοιο όμως δεν διαπιστώνεται στα πλαίσια της εκ πρώτης όψεως διερεύνησης του θέματος για σκοπούς της παρούσας αίτησης. Δεν διαπιστώνεται επίσης ότι δεν έχει τηρηθεί η δέουσα διαδικασία, ούτε ότι το διοικητικό όργανο ενήργησε εκτός των πλαισίων της διακριτικής του ευχέρειας.
Ο αιτητής δεν έχει θέσει ενώπιον μου οποιαδήποτε στοιχεία που θα μου επέτρεπαν να συμπεράνω ότι θα ήταν πιθανό να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση υπέρ του. Διευκρινίζεται ότι όλα όσα αναφέρθηκαν αφορούν μιαν εκ πρώτης όψεως εξέταση του όλου θέματος και ουδόλως προαποφασίζουν την τύχη της οποιασδήποτε προσφυγής ήθελε καταχωρήσει ο αιτητής.
Για τους πιο πάνω λόγους, η αίτηση δεν μπορεί να επιτύχει και, ως εκ τούτου, απορρίπτεται. Τα έξοδα του μεταφραστή να καταβληθούν από τη Δημοκρατία.
Κ. Σταματίου,
Δ.
/ΧΤΘ