ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2015:D374
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 635/2012)
26 Μαΐου, 2015
[K. ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤO ΑΡΘΡO 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ.
S.C. XENOFONTOS MECHANICAL CONSTRUCTIONS LTD,
Αιτήτρια,
-ΚΑΙ-
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ
ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΩΝ ΚΑΙ/Η ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ
ΗΛΕΚΤΡΟΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ,
Καθ΄ων η Aίτηση.
- - - - - -
Ν. Χρυσομηλά, για την Αιτήτρια.
Μ. Θεοκλήτου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ, Δ.: Με την παρούσα υπόθεση, ζητείται η ακύρωση της απόφασης των καθ΄ων η αίτηση η οποία κοινοποιήθηκε στους αιτητές, με επιστολή τους ημερομηνίας 23.3.2012, σύμφωνα με την οποία ο διαγωνισμός για την αντικατάσταση των κεντρικών μονάδων επεξεργασίας αέρα του Γενικού Νοσοκομείου Λάρνακας κατακυρώθηκε στο ενδιαφερόμενο μέρος, αντί στους αιτητές.
Με δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ημερομηνίας 20.1.2012, προκηρύχθηκε ο υπ΄ αριθμόν 13.25.002.12.01 διαγωνισμός για την αντικατάσταση των κεντρικών μονάδων επεξεργασίας αέρα του Γενικού Νοσοκομείου Λάρνακας. Στις 27.1.2012 εκδόθηκε συμπληρωματικό διευκρινιστικό έγγραφο. Λήφθηκαν 14 προσφορές οι οποίες ελέγχθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης, σε συνεδρία της ημερομηνίας 16.2.2012, όπου διαπιστώθηκε ότι οι 13 από αυτές ικανοποιούσαν τα κριτήρια. Ακολούθως, η Επιτροπή Αξιολόγησης αποφάσισε να προχωρήσει με την αξιολόγηση του τεχνικού μέρους των 6 φθηνότερων προσφορών που υποβλήθηκαν, μεταξύ των οποίων ήταν και οι προσφορές των αιτητών και του ενδιαφερόμενου μέρους.
Η Επιτροπή Αξιολόγησης, σε διαδοχικές συνεδρίες τις στις 16.2.2012, 23.2.2012 και 2.3.2012, αξιολόγησε τις εν λόγω 6 προσφορές και διαπίστωσε, μεταξύ άλλων, ότι η προσφορά των αιτητών δεν πληρούσε σημαντικό όρο των τεχνικών προδιαγραφών του διαγωνισμού, για τους λόγους που αναφέρονται αναλυτικά στην έκθεση αξιολόγησης. Τελικά, η Επιτροπή Αξιολόγησης αποφάσισε να αναθέσει το διαγωνισμό στο ενδιαφερόμενο μέρος που υπέβαλε τη φθηνότερη προσφορά που ικανοποιούσε τους όρους και τις τεχνικές προδιαγραφές του διαγωνισμού. Ο Διευθυντής του Τμήματος συμφώνησε με την πιο πάνω απόφαση της Επιτροπής Αξιολόγησης.
Οι αιτητές προβάλλουν δύο λόγους ακύρωσης της επίδικης πράξης: (1) πλάνη περί τα πράγματα - παράλειψη διεξαγωγής δέουσας έρευνας και (2) ότι είναι αναιτιολόγητη και/ή η αιτιολογία που δόθηκε είναι ανεπαρκής και αντιφατική.
Αποτελεί θέση των αιτητών ότι λανθασμένα κατεγράφη από την Επιτροπή Αξιολόγησης ότι οι αιτητές δεν προσκόμισαν τα τεχνικά φυλλάδια των ανεμιστήρων, παρόλο που τους ζητήθηκε να το πράξουν δύο φορές και ότι λανθασμένα κατεγράφη από την Επιτροπή ότι επισυνάφθηκε δήλωση του κατασκευαστή των Κεντρικών Μονάδων Επεξεργασίας Αέρα και όχι του κατασκευαστή ανεμιστήρων. Επίσης, οι αιτητές ισχυρίζονται ότι οι καθ΄ ων η αίτηση δε διεξήγαγαν δέουσα έρευνα για να εξετάσουν τα πραγματικά δεδομένα και πεπλανημένα κατέληξαν σε μια λανθασμένη απόφαση παραβιάζοντας το άρθρο 45 του περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 Ν. 158(Ι)/99.
Από την άλλη, αποτελεί θέση των καθ΄ ων η αίτηση ότι, ακόμα και σε περίπτωση που οι ισχυρισμοί των αιτητών ήταν ορθοί, δε θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ακύρωση της επίδικης πράξης, καθότι κανένα από αυτά τα δύο στοιχεία δεν οδήγησε στον αποκλεισμό τους. Περαιτέρω, οι καθ΄ ων η αίτηση εισηγούνται ότι οι ισχυρισμοί των αιτητών δεν μπορούν να τεκμηριώσουν την ύπαρξη πλάνης ή ότι η όποια ενδεχόμενη πραγματική πλάνη ήταν ουσιώδης.
Κατ΄αρχάς, σημειώνεται ότι πλάνη περί τα πράγματα μπορεί να οδηγήσει στην ακύρωση διοικητικής πράξης μόνο εάν αυτή είναι ουσιώδης.
Σχετικό είναι το ακόλουθο απόσπασμα από την απόφαση στην υπόθεση Γαλανού κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1996) 3 ΑΑΔ 43, 47:
«Η διαπίστωση πλάνης ως προς ορισμένο πραγματικό γεγονός δεν συνεπάγεται ακυρότητα αυτομάτως. Η πλάνη πρέπει να είναι ουσιώδης, δηλαδή να προκύπτει ότι έχει επιδράσει στην τελική κρίση».
Το βάρος απόδειξης του ουσιώδους της πλάνης το φέρουν οι αιτητές (Republic v. Ekkeshic (1975) 3 CLR 548).
Η Επιτροπή Αξιολόγησης, όπως προκύπτει από την σχετική έκθεσή της, μελέτησε την προσφορά που υπέβαλαν οι αιτητές και, ασκώντας την διακριτική ευχέρεια που της παρέχει ο όρος 6.1.1 του Τόμου Α, σελ. 17 των εγγράφων του διαγωνισμού, αναζήτησε περαιτέρω στοιχεία με στόχο την αξιολόγηση της προσφοράς των αιτητών. Παραθέτω αυτούσιο το απόσπασμα από την έκθεση (Παράρτημα 3 στην Ένσταση), η οποία έχει γίνει αποδεκτή από το Διευθυντή του Τμήματος Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών:
«Η Επιτροπή Αξιολόγησης μετά από λεπτομερή μελέτη του πίνακα συμμόρφωσης στις τεχνικές προδιαγραφές του εξοπλισμού και τα στοιχεία στα τεχνικά φυλλάδια που έχουν υποβληθεί με την προσφορά, έχει παρατηρήσει ότι δεν ικανοποιείται η ακόλουθη απαίτηση των εγγράφων του διαγωνισμού:
i. Στην παράγραφο 2.1.3.1 - Ανεμιστήρες Παροχής Νωπού Αέρα και Ανεμιστήρα Επιστροφής, όπως επίσης και στους πίνακες δυναμικοτήτων των κεντρικών μονάδων επεξεργασίας αέρα στον Τόμο Γ - Τεχνικές Προδιαγραφές των εγγράφων διαγωνισμού, ζητήθηκε όπως, η ταχύτητα του αέρα στην έξοδο του ανεμιστήρα παροχής να μην υπερβαίνει τα 8,5 m/s. Ζητήθηκε δύο (2) φορές από τον Προσφέροντα να υποβάλει τα Τεχνικά φυλλάδια για τους ανεμιστήρες, που θα τοποθετηθούν στις Κεντρικές Μονάδες Επεξεργασίας Αέρα, που έχουν υποβληθεί με την προσφορά του. Αντί των πιο πάνω, ο Προσφέρων επισύναψε γραφικές παραστάσεις με τη ροή του αέρα, στις οποίες ενώ αναγράφεται ότι, η ταχύτητα στην έξοδο του ανεμιστήρα για τις Κεντρικές Μονάδες Επεξεργασίας Αέρα Νο.17 και Νο.18 είναι 8.3m/s, από τις γραφικές παραστάσεις προκύπτει ότι, η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη των 9m/s. Επισύναψε επίσης, δήλωση του κατασκευαστή των Κεντρικών Μονάδων Επεξεργασίας αέρα (και όχι του κατασκευαστή των ανεμιστήρων) ότι τα στοιχεία του φαίνονται στις γραφικές παραστάσεις είναι σωστά. Βάσει των πιο πάνω στοιχείων η ταχύτητα στην έξοδο του ανεμιστήρα για τις Κεντρικές Μονάδες αρ. 17 και 18 είναι ψηλή.»
Η απόφαση για τη μη επιλογή των αιτητών στηρίζεται στο εύρημα της Επιτροπής ότι «ενώ στις προδιαγραφές ζητήθηκε όπως η ταχύτητα του αέρα στην έξοδο του ανεμιστήρα παροχής να μην υπερβαίνει τα 8,5 m/s, για τις Κεντρικές Μονάδες Επεξεργασίας Αέρα Νο. 17 και Νο. 18 η ταχύτητα του αέρα στην έξοδο του ανεμιστήρα παροχής είναι περίπου 9.3 m/s, η οποία είναι ψηλή».
Με βάση την απόφαση, θεωρώ ότι τα δύο πιο πάνω αναφερόμενα ζητήματα, για τα οποία παραπονούνται οι αιτητές ότι υπήρξε πλάνη, δεν άπτονται της ουσίας της απόφασης και δεν έχουν ασκήσει ουσιώδη επιρροή στη λήψη της. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από την Έκθεση Αξιολόγησης, δεν υπήρξε παράλειψη δέουσας έρευνας.
Με το δεύτερο λόγο ακύρωσης οι αιτητές ισχυρίζονται ότι η απόφαση είναι αναιτιολόγητη και/ή η αιτιολογία που δόθηκε είναι ανεπαρκής ή/και αντιφατική.
Αποτελεί θέση των αιτητών ότι η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση, η οποία περιέχεται στην επιστολή τους ημερομηνίας 23.3.2012, φαίνεται ότι είναι ανεπαρκής, μη τεκμηριωμένη και αντίθετη με τα τεχνικά φυλλάδια που είχαν προσκομίσει οι αιτητές. Στα τεχνικά φυλλάδια του εργοστασίου (Παράρτημα Γ), αναφέρουν στην γραπτή τους αγόρευση, η ταχύτητα του αέρα είναι 8.30 m/s για τις Κεντρικές Μονάδες Επεξεργασίας Αέρα Νο. 17 και Νο. 18 και όχι περίπου 9.30 m/s, όπως αναφέρεται στην απόφαση. Περαιτέρω, η Επιτροπή Αξιολόγησης αναφέρει ότι από τις γραφικές παραστάσεις προκύπτει ότι η ταχύτητα είναι μεγαλύτερη των 9 m/s και χωρίς να ζητηθούν διευκρινίσεις, η απόφαση αναφέρει περίπου 9.30 m/s.
Από την άλλη, στη γραπτή αγόρευση των καθ΄ ων η αίτηση αναφέρεται ότι ο όρος 2.1.3.1 του Τόμου Γ΄ των εγγράφων του διαγωνισμού (Παράρτημα 6 στην Ένσταση) προνοούσε, μεταξύ άλλων, ότι «η ταχύτητα του αέρα στην έξοδο του ανεμιστήρα δεν θα υπερβαίνει τα 8,5 m/s». Οι καθ΄ ων η αίτηση έκριναν ότι υπήρξε ουσιώδης απόκλιση από τις τεχνικές προδιαγραφές. Προέβησαν σε αυτή τη διαπίστωση αφού έλαβαν υπόψη τόσο τη γραφική παράσταση που υπέβαλαν οι αιτητές στις 29.2.2012, όσο και τα λοιπά στοιχεία της προσφοράς που υπέβαλαν οι αιτητές (Συνημμένο 7 στη γραπτή αγόρευση των καθ΄ ων η αίτηση). Εισηγείται η συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση στη γραπτή της αγόρευση ότι το Δικαστήριο δεν υπεισέρχεται στον έλεγχο θεμάτων τεχνικής φύσης. Αναφερόμενη στην αιτιολογία της επίδικης απόφασης, η κα Θεοκλήτου στην αγόρευσή της αναφέρει ότι αυτή συνάδει με τις νομοθετικές επιταγές του Ν. 158(Ι)/99 (άρθρα 26(2), 28(1) και 29). Τόνισε, επίσης, η συνήγορος τη νομολογιακή αρχή ότι η αιτιολογία μίας διοικητικής απόφασης μπορεί να είναι λακωνική και περιεκτική.
Η επιστολή των καθ΄ ων η αίτηση, η οποία περιέχει την επίδικη απόφαση, αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
«Η δική σας προσφορά δεν έχει επιλεγεί για το λόγο ότι ενώ στις προδιαγραφές ζητήθηκε όπως η ταχύτητα του αέρα στην έξοδο του ανεμιστήρα παροχής να μην υπερβαίνει τα 8,5 m/s, για τις Κεντρικές Μονάδες Επεξεργασίας Αέρα Νο.17 και Νο.18 η ταχύτητα του αέρα στην έξοδο του ανεμιστήρα παροχής είναι περίπου 9.3 m/s,η οποία είναι ψηλή.»
Η μορφή και η έκταση της αιτιολογίας μίας διοικητικής απόφασης ποικίλλουν ανάλογα με το θέμα που πραγματεύεται η πράξη και τις συνθήκες που την περιβάλλουν (άρθρο 26(2) του Ν. 158(Ι)/99). Η αιτιολογία πρέπει να είναι σαφής, έτσι ώστε να μην αφήνει αμφιβολίες ως προς τον πραγματικό λόγο που οδήγησε στην απόφαση (άρθρο 28(1) του ιδίου Νόμου). Η αιτιολογία μίας πράξης μπορεί να συμπληρωθεί από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου και από το σύνολο της διοικητικής ενέργειας.
Στην υπόθεση Παναγιώτης Κατσούρα ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1989) 3 ΑΑΔ 1728 λέχθηκε ότι «Η αιτιολογία δεν είναι αναγκαίο να είναι μακροσκελής. Μπορεί να είναι λακωνική, ανάλογα με την περίπτωση... Η σαφήνεια αυτή δεν είναι συνάρτηση της λεπτομέρειας, αρκεί η αιτιολογία να είναι σαφής, έστω και περιληπτική, εφόσον τα επί μέρους στοιχεία υπάρχουν αναλυτικά στο φάκελο.» Η απόφαση μπορεί να είναι και σε λακωνική μορφή, νοουμένου ότι το συμπέρασμα ανταποκρίνεται προς τα γεγονότα που περιέχονται στο σχετικό φάκελο (βλ. Κώστας Παπαγεωργίου ν. Δημοκρατίας (1999) 3 ΑΑΔ 648).
Στην παρούσα περίπτωση, οι αιτητές προσκόμισαν αρχικά μία γραφική παράσταση (Συνημμένο 4 στην γραπτή αγόρευση των καθ΄ ων η αίτηση), και προκειμένου να διαπιστωθεί αν ο αριθμός «vel. 8.30 m/s» ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, απέστειλαν με επιστολή τους ημερομηνίας 29.2.2012 (Συνημμένο 6 στην γραπτή αγόρευση των καθ΄ων η αίτηση) γραφική παράσταση, όπου υπάρχει μία κάθετη γραμμή και μία κλίμακα. Οι καθ΄ων η αίτηση κατέληξαν ότι η κάθετη γραμμή, η οποία περιλήφθηκε στη γραφική παράσταση από τους αιτητές, καταλήγει σε ταχύτητα περίπου 9,3 m/s. Στην ίδια ταχύτητα κατέληξε και ο υπολογισμός της ταχύτητας με βάση τα έγγραφα που, επίσης, επισυνάφθησαν στην προσφορά (Συνημμένο 7 στη γραπτή αγόρευση των καθ΄ ων η αίτηση).
Η περαιτέρω συζήτηση αναφορικά με την ερμηνεία των γραφημάτων των τεχνικών φυλλαδίων αφορά θέματα τεχνικής φύσεως στα οποία, κατά κανόνα, το Δικαστήριο δεν υπεισέρχεται, εφόσον η Διοίκηση, λόγω ειδικών γνώσεων είναι ο καλύτερος γνώστης και κριτής (βλ. Brulli Energia SRL v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, Υπόθεση Αρ. 1097/2002, ημερομηνίας 6.2.2006, Κουτσού ν. ΚΟΤ (2001) 3 ΑΑΔ 311, Μεττή κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2001) 3 ΑΑΔ 157).
Η αιτιολογία που δόθηκε στην παρούσα περίπτωση είναι σύντομη αλλά, θα έλεγα, περιεκτική. Συμπληρώνεται δε από το περιεχόμενο της Έκθεσης Αξιολόγησης, τα πρακτικά της Επιτροπής της 2.3.2012 και το σχετικό Πίνακα της Αξιολόγησης των τεχνικών χαρακτηριστικών.
Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή απορρίπτεται, με €1.300 έξοδα εναντίον των αιτητών και υπέρ των καθ΄ων η αίτηση. Η επίδικη πράξη επικυρώνεται με βάση το Άρθρο 146.4(α) του Συντάγματος.
Κ. Σταματίου,
Δ.
/ΧΤΘ