|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2015:D358
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΡ. 283/2011 & 285/2011.
21 Mαίου, 2015
[Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ/ΤΗΣ]
(Υπόθεση Αρ. 283/2011
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ROKAS AEOLIKI CYPRUS LIMITED,
Αιτήτρια,
-ΚΑΙ-
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ,
Καθ' ου η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 285/2011
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ROKAS AEOLIKI CYPRUS LIMITED,
Αιτήτρια,
-ΚΑΙ-
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ,
Καθ' ου η αίτηση.
----------------------
Κρίστη Κυθραιώτου (κα) για Γιώργο Κολοκασίδη, για τους Αιτητές και στις δύο Προσφυγές.
Γιώργος Κορφιώτης, για τον Καθ΄ ου η αίτηση και στις δύο Προσφυγές.
Δώρα Καρή (κα) για Γεωργιάδη & Πελίδη, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος στην 283/2011.
Μιχάλης Ιακώβου, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος στην 285/2011.
----------------------
A Π Ο Φ Α Σ Η
Π. ΠΑΝΑΓΗ, Δ.: Οι αιτητές προσβάλλουν τις αποφάσεις του καθ' ου η αίτηση να προβεί σε προσφορά και /ή προτείνει προς την εταιρεία Moglia Trading Ltd (Ενδιαφερόμενο Μέρος 1) και T.P. Aeolina Dynamics Ltd (Ενδιαφερόμενο Μέρος 2), δυνάμει του άρθρου 83 του περί Ρύθμισης Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμου, Ν.122(Ι)/2003 (εφεξής «ο Νόμος»), όπως ίσχυε κατά τον επίδικο χρόνο (Νόμος του 2008)[1], τη σύναψη συμφωνίας για την σύνδεση του σταθμού ηλεκτρικής ενέργειας (Αιολικού Πάρκου) στην περιοχή των κοινοτήτων Κόσιης-Αγίας Άννας-Καλό Χωριό, Κλαυδιά, Κόσιης-Αραδίππου της επαρχίας Λάρνακας (προσφυγή αρ. 283/11) και στην περιοχή των κοινοτήτων Ψευδά-Αγίας Άννας της επαρχίας Λάρνακας αντίστοιχα (Προσφυγή 285/2011) με το σύστημα μεταφοράς και/ή την εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο σύστημα μεταφοράς και/ή την οποιαδήποτε χρήση του εν λόγω συστήματος από τα Ενδιαφερόμενα Μέρη αντίστοιχα.
Συμπροσβάλλονται με το δεύτερο και τρίτο αιτητικό επίσης, αφενός η έκδοση όρων και /ή προϋποθέσεων βάσει των οποίων έγινε η σχετική προσφορά και/ή πρόταση προς τα Ενδιαφερόμενα Μέρη σε σχέση με τη σύναψη των πιο πάνω συμφωνιών και αφετέρου η ίδια η τελική απόφαση και/ή πράξη, δυνάμει του άρθρου 83 να συνάψει ο καθ΄ ου η αίτηση σύμβαση ως πιο πάνω αναφέρεται.
Οι προσφυγές συνεκδικάστηκαν λόγω ταυτότητας νομικού και πραγματικού υποβάθρου. Παρατηρώ εξαρχής ότι το αιτητικό των προσφυγών πάσχει λόγω πολλαπλότητας και ότι το αιτητικό Α δεν στρέφεται εναντίον εκτελεστής τελικής απόφασης, αλλά προπαρασκευαστικής των αποφάσεων που προσβάλλονται με τα αιτητικά Β και Γ. Θα επιχειρήσω ωστόσο να συνοψίσω τα γεγονότα:
Βάσει του άρθρου 61 του Νόμου, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς (στο εξής «ΔΣΜ») είναι το αρμόδιο όργανο για την λειτουργία ενός ασφαλούς και αποδοτικού οικονομικά βιώσιμου συστήματος μεταφοράς ηλεκτρισμού στην Κύπρο. Μεταξύ άλλων, έχει την ευθύνη της πρότασης όρων και τη σύναψη πρωτοκόλλων ή συμβάσεων για τη σύνδεση με το Σύστημα Μεταφοράς και για χρήση του με όλους εκείνους τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας που επιζητούν να χρησιμοποιήσουν το Σύστημα Μεταφοράς.
Το άρθρο 83 του Νόμου (νυν άρθρο 84) προνοεί για την διαδικασία υποβολής αίτησης από τον ενδιαφερόμενο παραγωγό για να συνδεθεί με το Σύστημα Μεταφοράς, σύμφωνα με την οποία ο ΔΣΜ προτείνει τους όρους σύνδεσης και εκδίδει προσφορά σχετικά με τη σύνδεση και τη χρήση του Συστήματος Μεταφοράς, ως προβλέπεται στους Κανόνες Μεταφοράς και Διανομής, που ίσχυαν κατά τον χρόνο που εδώ ενδιαφέρει, δυνάμει του τότε άρθρου 72 του Νόμου (νυν άρθρο 73). Η πολύπλοκη διαδικασία που σχετίζεται με την αίτηση για σύνδεση στο Σύστημα Μεταφοράς είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα του ΔΣΜ και διέπεται από τον Νόμο. (βλ. Σχεδιάγραμμα - Παράρτημα 2 στην αίτηση ακυρώσεως).
Ειδικότερα ο ΔΣΜ, με την πρόταση των όρων σύνδεσης, καθορίζει ανάλογα της ισχύος και της τοποθεσίας εγκατάστασης της προτεινόμενης νέας μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, τον μηχανολογικό εξοπλισμό, τα έργα υποδομής που απαιτούνται, την έλευση της επέκτασης του δικτύου μεταφοράς που συνεπάγεται η προσθήκη νέου παραγωγού, και τις υπόλοιπες τεχνικές προδιαγραφές και όρους που συνεπάγεται η σύνδεση, περιλαμβανομένου και του καθορισμού του συνολικού κόστους της σύνδεσης.
Όπως στον Νόμο άρθρο 83(6) προβλέπεται και στους Κανόνες Μεταφοράς και Διανομής ειδικότερα καθορίζεται:
(α) Ο αιτούμενος σύνδεση με το Σύστημα Μεταφοράς, έχει δικαίωμα προσφυγής στην Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ), για οποιαδήποτε διαφορά του με τον ΔΣΜ (άρθρο 83(6)).
(β) Αίτηση για σύνδεση δέον όπως εξετάζεται εντός προθεσμίας 90 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της και εάν ο αιτητής θεωρεί ότι ο χρόνος επεξεργασίας της αίτησης του, παρατείνεται αδικαιολόγητα, να προσφύγει στην ΡΑΕΚ (Διάταξη Τ2.4.5.1 Κανόνων Μεταφοράς και Διανομής).»
Ειδικά για τα Αιολικά Πάρκα, στα οποία αφορά η παρούσα περίπτωση, η αρχική αδειοδότηση για δημιουργία και λειτουργία μονάδας παραγωγής ενέργειας από εναλλακτικές πηγές εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕΚ).
Οι αιτητές, εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, αποσκοπούσαν στην εξασφάλιση αδειών για σκοπούς κατασκευής και λειτουργίας σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση αιολικής ενέργειας με σκοπό την συμμετοχή τους στο Σχέδιο Χορηγιών για ενθάρρυνση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Στις 3.9.2007 κατέθεσαν αίτηση στο ΔΣΜ για σύνδεση στο δίκτυο μεταφοράς σε σχέση με 80 MW και για έκδοση σχετικών όρων σύνδεσης του αιολικού πάρκου με το δίκτυο μεταφοράς. Ακολούθως τροποποίησαν την αίτηση τους μειώνοντας την ισχύ σε 50 MW και στη συνέχεια σε 44 MW. Το 2008 υπέβαλαν αίτηση για πολεοδομική άδεια σε σχέση με το αιολικό πάρκο. Η αίτηση εγκρίθηκε περί το τέλος του 2008 και μετά από σειρά τροποποιήσεων εκδόθηκε τελική πολεοδομική άδεια στις 29.3.2010 (για 42 MW). Από τις αρχές του 2008 οι αιτητές κατέθεσαν στη ΡΑΕΚ αίτηση για άδεια παραγωγής και λειτουργίας Αιολικού Πάρκου, με παραγωγή 50 MW. Την 1.9.2010 εκδόθηκε από τη ΡΑΕΚ τροποποιημένη άδεια κατασκευής αιολικού πάρκου ισχύος 42 MW, χωρίς η αίτηση σύνδεσης (Α07/2007 ημερομηνίας 14.9.2007) να ολοκληρωθεί με έκδοση όρων και προσφοράς σύνδεσης, αφού οι αιτητές στην πορεία περιόρισαν την ισχύ και/ή δυναμικότητα του προτεινόμενου αιολικού πάρκου.
Ακολούθως στις 9.9.2010 ο καθ' ου η αίτηση παρέλαβε από τους αιτητές αίτηση σύνδεσης, ημερομηνίας 3.9.2010 (αριθμός Α05/2010), αιολικού πάρκου 42MW αφού, όπως έχει ήδη σημειωθεί, είχαν εξασφαλίσει από την ΡΑΕΚ απόφαση για τροποποίηση των προαναφερόμενων αδειών κατασκευής και της άδειας λειτουργίας (Ν.419(Α)/Κ22-2006 και Ν.419(Α)/Π25-2008) που αφορούσαν αιολικό πάρκο μεγαλύτερης δυναμικότητας (50MW), απόφαση που τέθηκε σε ισχύ την 10.9.2010.
Το Ενδιαφερόμενο Μέρος 1 υπέβαλε αίτηση σύνδεσης την 1.9.2010, σε σχέση με αιολικό πάρκο ισχύος 10,8ΜW (A04/2010), αφού προηγουμένως υπέβαλε τις ακόλουθες αιτήσεις για αιολικό πάρκο στην ίδια τοποθεσία, με διαφορετική όμως προβλεπόμενη ισχύ:
«Ημερ.Παραλ.Αίτησης Αριθμός/Ισχύς Ανεμογ.
30.05.2008/ Α05/2008 8χ1.5ΜW= 12MW
01.06.2010/ A02/2010 6χ2ΜW = 12MW»
Το Ενδιαφερόμενο Μέρος 2 υπέβαλε αίτηση σύνδεσης την 29.10.2010 σε σχέση με αιολικό πάρκο ισχύος 10,8MW (Α09/2010) αφού προηγουμένως είχε υποβάλει τις ακόλουθες αιτήσεις για αιολικό πάρκο στην ίδια τοποθεσία:
«Ημερ.Παραλ.Αίτησης Αριθμός/Ισχύς Ανεμογ.
11.02.2008/ Α02/2008 15χ2ΜW= 30MW
24.03.2010/ A01/2010 10x2ΜW= 20MW
01.09.2010/ Α03/2010 10x1.8MW= 18MW»
Εν τω μεταξύ, οι αιτητές εξασφάλισαν από τη ΡΑΕΚ άδεια κατασκευής αιολικού πάρκου, σε χώρο στα Κλαυδιά της Επαρχίας Λάρνακας, πολεοδομική άδεια για κατασκευή του αιολικού πάρκου, άδεια για τη λειτουργία του, σύμβαση με τη Δημοκρατία για μίσθωση κρατικής γης, πολεοδομική άδεια και άδεια οικοδομής για κατασκευή του αναγκαίου υποσταθμού.
Ο καθ' ου η αίτηση προχώρησε, αφού στο μεταξύ είχαν εξασφαλισθεί όλες οι σχετικές άδειες που απαιτούνται για έκδοση όρων και/ή προσφοράς σύνδεσης, στην έκδοση και προσφορά όρων σύνδεσης προς το Ενδιαφερόμενο Μέρος 1 στις 19.11.2010 και προς τους αιτητές και το Ενδιαφερόμενο Μέρος 2 στις 23.12.2010. Οι αιτητές αποδέχθηκαν τους όρους σύνδεσης αυθημερόν και πλήρωσαν τη σχετική προκαταβολή, επιφυλάσσοντας τα δικαιώματα τους.
Ο χρόνος υποβολής της κάθε αίτησης και η περιορισμένη δυναμικότητα για την οποία θα δίνονταν χορηγίες, καθιστούσε τη σειρά με την οποία οι διάφοροι αιτητές θα κατέληγαν σε συμφωνία σύνδεσης και ακολούθως θα υπέγραφαν σύμβαση με την ΑΗΚ για αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, πολύ σημαντικό παράγοντα στη διασφάλιση της χορηγίας από το Σχέδιο Χορηγιών για Ενθάρρυνση της Ηλεκτροπαραγωγής από Μεγάλα Αιολικά Πάρκα, Ηλιοθερμικά και Φωτοβολταϊκά Συστήματα και την Αξιοποίηση της Βιομάζας για το 2010 (στο εξής «το Σχέδιο»). Θα πρέπει εδώ να σημειωθεί συναφώς ότι το Σχέδιο πρόβλεπε για την αγορά από την ΑΗΚ ηλεκτρικής ενέργειας η οποία παράγετο από ανανεώσιμες πηγές, η οποία θα διοχετευόταν στο δίκτυο διανομής/μεταφοράς.
Για σκοπούς ολοκλήρωσης των γεγονότων πρέπει να σημειωθεί ότι η μεταγενέστερη άρνηση της ΑΗΚ να συνάψει Σύμβαση Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας με τους αιτητές, που στηρίχθηκε στην απόφαση της αναρμόδιας και παράνομα συγκροτημένης Υπουργικής Επιτροπής για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στη μη ύπαρξη αρκετών MW για να καλύψουν την αίτηση των αιτητών, ακυρώθηκε στην Προσφυγή 312/11 Rokas Αeoliki v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου ημερ.12.04.13. Επίσης με την απόφαση στην Υποθ. αρ. 339/11 Rokas Αeoliki ν. Ειδικό Ταμείο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εξοικονόμηση Ενέργειας, ημερομηνίας 15.4.2013, ακυρώθηκε η απόφαση ημερομηνίας 3.1.2011 με την οποία η Διοίκηση αρνήθηκε να παραλάβει και κατά συνέπεια να εξετάσει την αίτηση που είχαν υποβάλει οι αιτητές για συμμετοχή στο Σχέδιο Χορηγιών για το 2010.
Οι αιτητές προβάλλουν ότι οι χειρισμοί του καθ΄ ου η αίτηση, κατά κατάχρηση εξουσίας και παραβίαση της αρχής της ισότητας, έδωσε τη δυνατότητα στα Ενδιαφερόμενα Μέρη - των οποίων οι αιτήσεις σύνδεσης είχαν μεγαλύτερους αύξοντες αριθμούς καταχώρησης και καταχωρήθηκαν μεταγενέστερα από την αίτηση των αιτητών αλλά εγκρίθηκαν νωρίτερα - να καταθέσουν αίτηση για χορηγία από το Σχέδιο πριν από τους αιτητές, εφόσον είχαν προβεί ενωρίτερα από τους αιτητές στην προαπαιτούμενη για την σχετική αίτηση επιδότησης, σύναψη Σύμβασης Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας από την ΑΗΚ.
Επίσης επικαλούνται ηθική και υλική βλάβη επειδή ο καθ ' ου η αίτηση γνώριζε ότι υπήρχε περιορισμένος αριθμός MW ηλεκτρικής ενέργειας που θα μπορούσε να επιχορηγηθεί βάσει του Σχεδίου, αφού είχαν ήδη ενταχθεί στο Σχέδιο πολλοί παραγωγοί που κάλυπταν σημαντικό μέρος των επιδοτούμενων MW, ενώ η σειρά υπογραφής διαφόρων Συμβάσεων σύνδεσης με τους διάφορους αιτητές, θα καθόριζε και τη σειρά προτεραιότητας υποβολής αίτησης για επιδότηση.
Οι κοινοί λόγοι ακύρωσης είναι οι ακόλουθοι:
1. Παράβαση της αρχής της ισότητας
2. Υπέρβαση και/ή κατάχρηση εξουσίας και λανθασμένη εφαρμογή των προνοιών του Νόμου.
3. Ο καθ΄ ου η αίτηση έχει επηρεαστεί από αποφάσεις και/ή οδηγίες και/ή καθοδήγηση και ισχυρισμούς τρίτων που δεν είχαν αρμοδιότητα και/ή δικαίωμα συμμετοχής στην λήψη των προσβαλλόμενων αποφάσεων και/ή κατά παράβαση των προνοιών του Νόμου.
4. Κακή άσκηση της διακριτικής εξουσίας.
Τέθηκαν από τον καθ ου η αίτηση προδικαστικές ενστάσεις, για τις οποίες τα μέρη κλήθηκαν να καταχωρήσουν ξεχωριστές αγορεύσεις.
Προέχει η εξέταση της προδικαστικής ένστασης αναφορικά με κατ΄ ισχυρισμό έλλειψη εννόμου συμφέροντος των αιτητών. Ο καθ' ου η αίτηση υποστηρίζει συναφώς ότι οι αιτητές δεν έχουν ούτε άμεσο ούτε ενεστώς έννομο συμφέρον, διότι οι αιτητές και τα Ενδιαφερόμενα Μέρη δεν είναι ανταγωνιστές. Η σχετική εδώ προσβαλλόμενη απόφαση δεν προσομοιάζει με τη χορήγηση αδειών σε ανταγωνιστές που ενδέχεται να επηρεάσουν τα οικονομικά συμφέροντα τρίτων. Προσβάλλεται η πρόταση όρων για τη σύνδεση που τόσο ο παραγωγός όσο και ο ιδιοκτήτης του Συστήματος Μεταφοράς (ΑΗΚ) μπορούν να αμφισβητήσουν προσφεύγοντας στη ΡΑΕΚ. Η επίδικη απόφαση δεν μπορεί να αμφισβητηθεί παρά μόνο από τους ίδιους τους αιτούντες την έκδοση όρων σύνδεσης και τον ιδιοκτήτη του Συστήματος Μεταφοράς. Αλλά ακόμη και αν αναγνωριστεί έννομο συμφέρον στους αιτητές αυτό δεν είναι άμεσο, αλλά κατ' αντανάκλαση.
Από την άλλη, οι αιτητές θεμελιώνουν το έννομο συμφέρον στο γεγονός ότι προσδοκούσαν στην ολοκλήρωση της διαδικασίας χωρίς καθυστέρηση και κατά ίση μεταχείριση, συμφώνως των αρχών της Χρηστής Διοίκησης κατά τρόπο που δεν θα έπληττε τα δικά τους συμφέροντα. Το δικαίωμα τους στην υπογραφή της συμφωνίας σύνδεσης συνδέεται αναπόσπαστα με την δυνατότητα τους να περάσουν έγκαιρα στο επόμενο στάδιο και να αιτηθούν την παροχή επιδότησης με σειρά προτεραιότητας, αφού οι αιτήσεις στο Σχέδιο θα εξετάζονταν κατά σειρά υποβολής. Αυτό ακριβώς το συμφέρον τους επλήγη από την έκδοση όρων σύνδεσης στους ανταγωνιστές τους (Ενδιαφερόμενα Μέρη) κατά προτεραιότητα.
Υποστηρίζουν επίσης ότι το έννομο συμφέρον τους είναι άμεσο διότι η βλάβη που προσδιορίζουν ως τη στέρηση της δυνατότητας σύναψης Σύμβασης Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και κατ' επέκταση η μη συμπερίληψη τους στο Σχέδιο πριν εξαντληθούν τα διαθέσιμα προς επιδότηση MW, προξενήθηκε από τις προσβαλλόμενες πράξεις και την υφίστανται πραγματικά ως ζημία.
Έχω μελετήσει με προσοχή τόσο τα διάφορα στάδια που περιγράφονται στο Νόμο καθώς και τις πρόνοιες του Σχεδίου (Παράρτημα 9 στις αιτήσεις ακυρώσεως) και ιδιαίτερα το σημείο 12 (σελ.11/12) δυνάμει του οποίου προαπαιτείται η σύναψη σύμβασης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την ΑΗΚ για την υποβολή αίτησης για επιδότηση. Δεν έχω ικανοποιηθεί από το ενώπιον μου υλικό ότι η ζημιά που επικαλούνται οι αιτητές συνδέεται άμεσα και αιτιωδώς με τις προσβαλλόμενες αποφάσεις και/ή πράξεις του ΔΣΜ σε σχέση με τα Ενδιαφερόμενα Μέρη.
Οι αιτήσεις των διαφόρων ενδιαφερομένων σε αυτό το στάδιο της προσφοράς σύνδεσης παρέμεναν αυτοτελείς και εξετάζονταν η καθεμιά με τα δικά της διαφορετικά δεδομένα. Η κάθε αίτηση προς το ΔΣΜ αφορούσε πάρκο διαφορετικής δυναμικότητας, σε άλλο σημείο σύνδεσης και με άλλα χαρακτηριστικά οπότε και ο χρόνος έκδοσης των σχετικών όρων, λαμβανομένου υπόψη και της πληρότητας των προϋποθέσεων έκδοσης, διέφερε. Το πάρκο των αιτητών ήταν 42MW ενώ τα πάρκα των Ενδιαφερομένων Μερών πολύ μικρότερης ισχύος/δυναμικότητας. Δεν αντιλαμβάνομαι πώς η αποδοχή από τον καθ΄ ου η αίτηση των αιτήσεων των Ενδιαφερομένων Μερών στο συγκεκριμένο χρόνο, μπορούσε να επηρεάσει την εξέλιξη της αίτησης των αιτητών, καθώς και την τελική κατ΄ ισχυρισμό επιζήμια για αυτούς απόφαση να μη συμπεριληφθούν στο Σχέδιο.
Στην απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ημερομηνίας 16.12.2010 (Παράρτημα 8 στην γραπτή αγόρευση των αιτητών αναφορικά με τις προδικαστικές ενστάσεις) αναφέρονται τα εξής:
«Στη συνέχεια η Υπουργική Επιτροπή αποφάσισε όπως για τα εναπομείναντα 18.3 ΜW εγκριθούν οι TSP AEOLIAN στο Ψευδά με δυναμικότητα 10.8. ΜW και KETONIS Development στο Μαρί με δυναμικότητα 6 MW. Η εταιρεία Ρόκας Αιολική δεν μπορεί να εγκριθεί λόγω του ότι δεν πληροί το όριο των 165 ΜW και έχει ήδη αδειοδοτηθεί και η εταιρεία Aιολική Ακτή δεν έχει όλες τις απαιτούμενες άδειες για έγκριση.»
Είναι σαφές λοιπόν ότι η μη έγκριση των αιτητών για τα επόμενα στάδια, έγκειτο στο ότι ούτως ή άλλως δεν καλύπτονταν από τα εναπομείναντα MW και είχαν ήδη αδειοδοτηθεί. Αυτό επιβεβαιώνει την αυτόνομη και ανεξάρτητη πορεία των αιτήσεων και ότι η αιτιολογία αποκλεισμού των αιτητών δεν σχετίζεται ούτε άμεσα ούτε έμμεσα με τις προσβαλλόμενες αποφάσεις υπέρ των Ενδιαφερομένων Μερών.
Εξάλλου, η ζημιά των αιτητών φαίνεται να συνδέεται άμεσα με τις αποφάσεις που ακυρώθηκαν στις Προσφυγές 312/11 και 339/11, αναφορά στις οποίες έγινε ανωτέρω, και μπορεί να διεκδικηθεί η αποκατάσταση και/η αποζημίωση τους, μέσω της διαδικασίας επανεξέτασης σε αυτές τις υποθέσεις.
Το στοιχείο της αμεσότητας του έννομου συμφέροντος εξηγείται στο σύγγραμμα του Μ. Δένδια «Διοικητικόν Δίκαιον» Τόμος Γ, σελ. 277, ως ακολούθως:
«Το έννομον προσωπικόν συμφέρον πρέπει να είναι άμεσον υπό την έννοιαν, ότι, κατά την μεταξύ της εκδόσεως της πράξεως και της εξ αυτής προκαλουμένης εις τον προσφεύγοντα ζημίας αιτιώδη σχέσιν, δεν πρέπει να παρεμβάλληται συμφέρον τρίτου εις τρόπον ώστε η ζημία του προσφεύγοντος να εμφανίζηται ως κατ' αντανάκλασιν συνέπεια της ήν υφίσταται ο αμέσως εκ της πράξεως θιγόμενος.»
(βλ. επίσης Δημητριάδης ν. Δημοκρατίας (2001)3Β ΑΑΔ 868).
Άμεσο είναι το συμφέρον όταν η προσβαλλόμενη πράξη ή παράλειψη θίγει απ' ευθείας τον αιτούντα, χωρίς να απαιτείται η προσβαλλόμενη πράξη να τον αφορά. Αρκεί προς τούτο να υπάρχει αιτιώδης σχέση μεταξύ της πράξης που προσβάλλεται και της ζημιάς του αιτουμένου την ακύρωση, χωρίς παρεμβολή στην αιτιώδη αυτή σχέση συμφέροντος τρίτου (Θ. Τσάτσος, Η Αίτησις Ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, Τρίτη Έκδοση, σελ. 53, και την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ΣτΕ 883/52).
Για το ίδιο θέμα αναφέρει σχετικά ο Π. Δ. Δαγτόγλου, Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο (Έκδοση 1994), στις παραγράφους 553 και 554:
«Η δεύτερη κατηγορία περιπτώσεων στις οποίες απαιτείται ειδική πιθανολόγηση του έννομου συμφέροντος του αιτούντος αφορά τις πράξεις που απευθύνονται σε πρόσωπο άλλο από τον αιτούντα. Όταν ο αιτών δεν είναι ο αποδέκτης της πράξεως, αλλά τρίτος, πρέπει να ισχυρισθεί ευλόγως ότι εντούτοις θίγονται δικά του συμφέροντα. Στην περίπτωση αυτήν πρέπει να γίνει διάκριση ανάλογη με τον ευμενή ή δυσμενή για τον αποδέκτη της χαρακτήρα της πράξεως..»
Όπως λέχθηκε στην υπόθεση N.A. Theophaous (Matic) Laundries Ltd ν. Δημοκρατίας (2000) 3 AAΔ 793 (από τον Νικολαίδη, Δ), όταν οι αιτητές είναι τρίτοι ως προς την προσβαλλόμενη πράξη, δεν αρκεί η επίκληση της βλάβης την οποία υφίστανται, αλλά χρειάζεται και απόδειξη του ιδιαίτερου δεσμού, ο οποίος τους συνδέει με τις βλαπτικές γι' αυτούς έννομες συνέπειες της πράξης που τους διαφοροποιεί από το σύνολο των υπόλοιπων διοικουμένων. Το συμφέρον το οποίο επικαλούνται αρκεί να τους συμπεριλαμβάνει σ' ένα συγκεκριμένο κύκλο συμφερόντων και κατ' αυτό τον τρόπο να τους εξατομικεύει. Αυτός που επιδιώκει την ακύρωση μιας διοικητικής πράξης, πρέπει προσωπικώς «να ενδιαφέρεται, να θίγεται, να προσβάλλεται, αν όχι να βλάπτεται, τουλάχιστον να πλήττεται από αυτή» (Γλυκερία Π. Σιούτη, Το Έννομο Συμφέρον στην Αίτηση Ακυρώσεως, Έκδοση 1998, σελ. 56, παραγρ. 49 και επ.).
Στην κρινόμενη περίπτωση δεν θεμελιώθηκε από τα όσα ισχυρίζονται οι αιτητές, που είχαν και το βάρος απόδειξης, ίδιο και άμεσο συμφέρον διότι η ζημιά που υπέστηκαν δεν προξενήθηκε αμέσως από τις εν λόγω αποφάσεις υπέρ των Ενδιαφερομένων Μερών. Δεν τεκμηριώθηκε πώς αν εξέλιπαν ή ακυρώνονταν οι προσβαλλόμενες αποφάσεις έγκρισης των αιτήσεων σύνδεσης και έκδοσης των σχετικών όρων προς τα Ενδιαφερόμενα Μέρη, θα μπορούσαν να ωφεληθούν οι αιτητές με την ολοκλήρωση της επίδικης αίτησης τους νωρίτερα και την συνεπακόλουθη έγκριση της επιδότησης στο τελικό στάδιο.
Ούτε έχω ικανοποιηθεί ότι οι αιτητές ανήκουν σε ένα συγκεκριμένο κύκλο συμφερόντων ως ανταγωνιστές του αποδέκτη της πράξης, ώστε να εξειδικεύονται ως μέλη διακριτού κύκλου συμφερόντων συνδεόμενου με την προσβαλλόμενη πράξη με αποτέλεσμα η ιδιότητα τους αυτή να είναι αρκετή για να τους προσδώσει έννομο συμφέρον (βλ. N.A. Theophaous (Matic) Laundries Ltd ν. Δημοκρατίας (ανωτέρω)).
Χρήσιμη αναφορά μπορεί να γίνει και στην Υποθ. αρ. 338/11, ημερομηνίας 3.9.2013 που καταχώρησαν οι αιτητές εναντίον της απόφασης του Ειδικού Ταμείου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας να προβεί σε εξέταση και να εγκρίνει την αίτηση του Ενδιαφερομένου Μέρους T.P. Aeolian Dynamics Ltd στο Σχέδιο Χορηγιών για το έτος 2010 σε σχέση με τον σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από την αξιοποίηση αιολικής ενεργείας στην περιοχή των κοινοτήτων Ψευδά-Αγίας Άννας της Επαρχίας Λάρνακας. Απορρίπτοντας την προσφυγή ο Νικολάτος, Δ., σημείωσε τα ακόλουθα, τα οποία υιοθετώ κατ΄ αναλογία και στην παρούσα:
«Υπό τις προαναφερόμενες περιστάσεις δεν μπορώ να θεωρήσω ότι οι αιτητές είχαν οποιοδήποτε ενεστώς έννομο συμφέρον που απειλείτο, με βεβαιότητα, στο άμεσο μέλλον. Όταν εγκρίθηκε η αίτηση του ενδιαφερόμενου μέρους στις 29.12.2010 η αίτηση των αιτητών δεν είχε καν υποβληθεί και δεν είναι βέβαιο αν η αίτηση τους υποβλήθηκε εμπρόθεσμα, ή αν είχε πιθανότητες να εγκριθεί. Με αυτά τα δεδομένα θεωρώ ότι δεν μπορεί να αναγνωρισθεί στους αιτητές η ιδιότητα του «ανταγωνιστή» του ενδιαφερόμενου μέρους και επομένως δεν μπορεί να τους αναγνωρισθεί και ενεστώς έννομο συμφέρον. Τα γεγονότα στην υπόθεση Lumiere (ανωτέρω) ήταν πολύ διαφορετικά, κατά την κρίση μου, από τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης. Επιπρόσθετα, έστω και αν οι αιτητές έδειχναν ότι η αίτηση τους θα εγκρινόταν δεν έδειξαν ότι η προηγούμενη έγκριση της αίτησης του ενδιαφερόμενου μέρους θα επηρέαζε τα συμφέροντα τους, άμεσα, αρνητικά.»
(η υπογράμμιση είναι του Δικαστηρίου)
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η προδικαστική ένσταση για έλλειψη άμεσου και ενεστώτος εννόμου συμφέροντος επιτυγχάνει. Οι προσφυγές απορρίπτονται. Τα έξοδα επιδικάζονται υπέρ του καθ΄ ου η αίτηση και εναντίον των αιτητών, όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
Π. Παναγή, Δ.
/ΣΓεωργίου
[1] Ο Νόμος του 2008 τροποποιήθηκε από το Ν. 211(Ι)/2012.