|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2015:D82
(Υπόθεση αρ. 981/2012)
6 Φεβρουαρίου, 2015
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ.
ΜΕΤΑΞΥ:
ΚΕΡΑΜΟΠΟΙΕΙΑ ΠΑΛΑΙΚΥΘΡΟΥ «Ο ΓΙΓΑΣ» ΛΤΔ,
Αιτητών,
και
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,
Καθ΄ων η αίτηση.
______
Αχ. Αιμιλιανίδης, για τους αιτητές
Μ. Σπηλιωτοπούλου (κα) για τους καθ΄ ων η αίτηση.
______
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.: Οι αιτητές - εταιρεία περιορισμένης ευθύνης που δραστηριοποιείται στην παραγωγή και εμπορία κεραμιδιών - ζητούν ακύρωση της απορριπτικής απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση ημερ. 5.10.11, η οποία τους κοινοποιήθηκε στις 18.6.12 και αφορούσε (τέταρτη) επανεξέταση αίτησής τους που είχαν υποβάλει στις 31.7.1996 (στο εξής η αίτηση), για παροχή χορηγίας για τεχνολογική αναβάθμιση της βιομηχανίας τους.
Το βεβαρημένο ιστορικό της υπόθεσης εκτίθεται με κάθε λεπτομέρεια στην Κεραμοποιεία Παλαίκυθρου «Ο Γίγας» Λτδ ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 137/2010 ημερ. 9.6.11, το οποίο συνοψίζεται ως ακολούθως:
Το 1996 εξαγγέλθηκαν από το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού (στο εξής το Υπουργείο) σχέδια για τεχνολογική αναβάθμιση του μεταποιητικού τομέα, σύμφωνα με τα οποία θα παρέχονταν χορηγίες και επιδοτήσεις επιτοκίων σε υφιστάμενες ή νέες μεταποιητικές μονάδες που επένδυσαν σε καινούργια μηχανήματα και εξοπλισμό, με σκοπό την αύξηση της παραγωγής τους ή τη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων τους.
Οι αιτητές επέδειξαν ενδιαφέρον στα εξαγγελθέντα σχέδια και με την αίτησή, η οποία συνοδευόταν από μελέτη του Ελεγκτικού Οίκου ΚPMG με τίτλο «Οικονομικές Προβλέψεις για τα έτη 1995-2005», ζήτησαν χορηγία ύψους £150.000 (Λ.Κ.) για επένδυσή που είχαν κάνει σε μηχανήματα και εξοπλισμό για το εργοστάσιο τους, το οποίο, όπως αναφερόταν στην αίτηση, θα λειτουργούσε περί τα τέλη Σεπτεμβρίου 1996.
Η αίτηση απορρίφθηκε με απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση ημερ. 22.10.97 (στο εξής η αρχική απόφαση) με το αιτιολογικό ότι κατά την αξιολόγησή της από τη Συμβουλευτική Επιτροπή Χορηγιών (στο εξής η Επιτροπή) συγκέντρωσε 56.8 μονάδες, ενώ το καθορισθέν ελάχιστο όριο βαθμολογίας ήταν 60 μονάδες (στις 100).
Με την απόρριψη της αίτησης, οι αιτητές, έδωσαν οδηγίες στους Ελεγκτές τους να ετοιμάσουν νέα έκθεση, την οποία και υπέβαλαν στο Υπουργείο προκειμένου να τύχει επανεξέτασης το αίτημά τους για παροχή χορηγίας. Χωρίς όμως επιτυχία αφού με απόφαση της Επιτροπής ημερ. 15.7.1998 οι «Αναθεωρημένες Οικονομικές Προβλέψεις για τα έτη 1997-2001» των ελεγκτών τους δεν έγιναν αποδεκτές.
Οι αιτητές αντέδρασαν στην προαναφερθείσα απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση με την προσφυγή 840/99, η οποία έγινε αποδεκτή στις 22.10.2001. Κρίθηκε συναφώς ότι η προσβληθείσα απόφαση ήταν προϊόν ανεπαρκούς έρευνας και δεν δόθηκε καμιά αιτιολογία γιατί δεν έγιναν αποδεκτές οι αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις που είχε υποβάλει η Εταιρεία.
Οι καθ΄ ων η αίτηση, συμμορφούμενοι στην ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, προχώρησαν σε επανεξέταση της αίτησης, την οποία και πάλι απέρριψαν καθότι, όπως έκριναν, δεν συνέτρεχε λόγος για αναθεώρηση της αρχικής απόφασης. Ακολούθησε δεύτερη προσφυγή των αιτητών, η 436/05, η οποία απορρίφθηκε με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου ημερ. 31.10.06, αλλά η εν λόγω απόφαση παραμερίστηκε από την Ολομέλεια στην Α.Ε. 164/06 ημερ. 7.7.09 καθότι κρίθηκε πως κατά την επανεξέταση εσφαλμένα λήφθηκαν υπόψη «οι εξελεγμένοι οικονομικοί λογαριασμοί της εταιρείας για το 1997, οι οποίοι δεν υπήρχαν ενώπιον της Επιτροπής κατά την αρχική εξέταση».
Η επιτυχής για τους αιτητές έκβαση της έφεσης, οδήγησε την Επιτροπή σε τρίτη επανεξέταση της αίτησης. Η σχετική συνεδρία έγινε στις 9.11.09 και κατ΄ αυτή αποφασίστηκε εκ νέου πως δεν υπήρχε λόγος αναθεώρησης της αρχικής απόφασης. Παρατίθεται επί του προκειμένου αυτούσιο το σχετικό πρακτικό αναφορικά με τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η Επιτροπή για να καταλήξει στην απορριπτική απόφαση:
«Η Επιτροπή αφού συζήτησε διεξοδικά το περιεχόμενο της απόφασης του Δικαστηρίου που αφορά την Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 164/2006 προέβηκε σε επανεξέταση της αίτησης της εταιρείας λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα:
· Την επιστολή των αιτητών με ημερομηνία 28/11/1997
· Τις αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις για τα έτη 1998 -2001 που ετοίμασαν οι ελεγκτές της εταιρείας μετά από δικές τους οδηγίες και περιλαμβάνουν τα πραγματικά στοιχεία του έτους 1997.
· Τον μη εξελεγμένο Λογαριασμό κερδοζημιών για το έτος που έληξε στις 31.12.1997 και τον αντίστοιχο Ισολογισμό που υπόβαλε η εταιρεία, στους οποίους ο αξιολογητής κ. Γ. Αργύρης στηρίζει το σημείωμα του για σκοπούς επαναξιολόγησης
· Το σχετικό σημείωμα επαναξιολόγησης που ετοίμασε για ενημέρωση της Επιτροπής ο λειτουργός του Υπουργείου κ. Γ, Αργύρης.
και προέβηκε στις ακόλουθες διαπιστώσεις.
...............................
Απόφαση
Η Επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη όλα τα πιο πάνω και ειδικότερα: Τις αντιφατικές και ατεκμηρίωτες πληροφορίες και στοιχεία που περιλαμβάνονται στις αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις της εταιρείας, και στην επιστολή της που αφορούν τις προβλέψεις για εξαγωγές,
Τις λανθασμένες και ατεκμηρίωτες εκτιμήσεις και υπολογισμούς του αξιολογητή κ. Αργύρη.
αποφάσισε να μην αποδεχθεί τις αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις που υπόβαλε η εταιρεία ούτε και το σημείωμα του αξιολογητή κ. Αργύρη.
Ως εκ τούτου η αναθεώρηση της βαθμολογίας όσον αφορά στο δείκτη «βιωσιμότητα της επιχείρησης», είναι αδύνατη. Σε περίπτωση που επιχειρηθεί επαναϋπολογισμός του δείκτη IRR λαμβανομένων υπόψη των νέων δεδομένων (πραγματικά οικονομικά αποτελέσματα του έτους 1997, και προβλέψεις για εξαγωγές με βάση τα πραγματικά στοιχεία του 1997 και την κρίση και εκτίμηση της Επιτροπής), η συνολική βαθμολογία της εταιρείας θα πρέπει να μειωθεί κάτω από τις 56.8 μονάδες, βαθμολογία που εξασφάλισε κατά την πρώτη εξέταση της αίτησης της.
Ωστόσο σε τέτοιες περιπτώσεις που μετά την επανεξέταση αιτήσεων η νέα βαθμολογία που προκύπτει είναι χαμηλότερη της βαθμολογίας που είχαν εξασφαλίσει οι εταιρείες κατά την πρώτη αξιολόγηση της αίτησης τους, υπάρχει απόφαση όπως παραμένει η πρώτη βαθμολογία. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει λόγος για επαναβαθμολόγηση του δείκτη της βιωσιμότητας της επιχείρησης ή και άλλων δεικτών όπως οι εξαγωγές.»
Με την κοινοποίηση στους αιτητές της πιο πάνω απόφασης, αυτοί προχώρησαν με την αναφερθείσα προσφυγή 137/10, προβάλλοντας ότι με την προσβαλλόμενη απόφαση παραβιάστηκε το δεδικασμένο της Α.Ε. 164/06 και, περαιτέρω, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ήταν αποτέλεσμα κακής άσκησης της διακριτικής ευχέρειας και αντιφατικών ενεργειών των καθ΄ ων η αίτηση κατά παράβαση του δεδικασμένου της 840/99. Με κύριο παράπονο - το οποίο έγινε αποδεκτό - ότι η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη «Τον μη εξελεγμένο Λογαριασμό κερδοζημιών για το έτος που έληξε στις 31.12.1997 και τον αντίστοιχο Ισολογισμό που υπόβαλε η εταιρεία, στους οποίους ο αξιολογητής κ. Γ. Αργύρης στηρίζει το σημείωμα του για σκοπούς επαναξιολόγησης», παραβίασε το δεδικασμένο και την αρχή του ουσιώδους χρόνου. Κρίθηκε συγκεκριμένα ότι:
«Οι μόνοι Λογαριασμοί στους οποίους η Επιτροπή θα έπρεπε να βασιστεί, είναι οι «Αναθεωρημένες Οικονομικές Προβλέψεις για τα έτη 1997-2001», οι οποίες συμπεριελάμβαναν, μεταξύ άλλων, και τα πραγματικά στοιχεία του έτους 1997, καθώς και τα 5 Παραρτήματα που επισυνάπτονται στις «Οικονομικές Προβλέψεις» (δεδικασμένο Α.Ε. 164/06). Όμως, η Επιτροπή δεν εδικαιούτο να λάβει υπόψη το «μη εξελεγμένο λογαριασμό κερδοζημιών» και τον «αντίστοιχο Ισολογισμό», που υποβλήθηκαν μεταγενέστερα στον Αξιολογητή κ. Γ. Αργύρη, καθότι οι δύο αυτοί Λογαριασμοί δεν υφίσταντο κατά τον ουσιώδη χρόνο.
Ενόψει της διαπίστωσης ότι με την προσβαλλόμενη απόφαση, παραβιάστηκε το δεδικασμένο και η αρχή του ουσιώδους χρόνου, δεν υπάρχει λόγος, κατά την άποψή μου, να προχωρήσω στην εξέταση και του δεύτερου λόγου ακύρωσης».
Όπως γίνεται αντιληπτό, η επιτυχία των αιτητών και στην προσφυγή 137/10 προκάλεσε νέα (τέταρτη) επανεξέταση της αίτησης, η οποία και πάλι απορρίφθηκε με απόφαση της Επιτροπής ημερ. 5.10.11 η οποία αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας. Παρατίθεται συναφώς το τηρηθέν πρακτικό, στο οποίο αποτυπώνονται τα στοιχεία που έλαβε υπόψη της η Επιτροπή για να απορρίψει εκ νέου την αίτηση.
«Η Επιτροπή αφού συζήτησε διεξοδικά το περιεχόμενο της απόφασης του Δικαστηρίου που αφορά την Προσφυγή με αρ. 137/2010 προέβηκε στην επανεξέταση της αίτησης της εταιρείας με βάση τις οδηγίες του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Ε.Β.&Τ. (Σημείωμα του με ημερομηνία 19.2.1998) έχοντας ενώπιον της τα ακόλουθα:
• Την αίτηση της εταιρείας και το περιεχόμενο της με ημερομηνία 30.7.1996
• Την Οικονομική αξιολόγηση της αίτησης με ημερομηνία 30.9.1997 που ετοίμασε ο λειτουργός του Υπουργείου κ. Γιώργος Αργύρης
• Την Τεχνική αξιολόγηση της αίτησης με ημερομηνία 9.10.1997 που ετοίμασε ο λειτουργός του Υπουργείου κ. Π. Κουτσουπίδης
• Την επιστολή των αιτητών με ημερομηνία 28/11/1997 με την οποία ζητούσαν επανεξέταση της αίτησης τους μαζί με, τις αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις για τα έτη 1997 - 2001 που ετοίμασαν οι ελεγκτές της εταιρείας μετά από δικές τους οδηγίες και έγγραφα που δικαιολογούν την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας.
• Το σχετικό σημείωμα επαναξιολόγησης με ημερομηνία 2.2.1998 που ετοίμασε για ενημέρωση της Επιτροπής ο λειτουργός του Υπουργείου κ. Γ. Αργύρης.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής υπενθύμισε στα μέλη ότι τα ενημερωτικά σημειώματα/αξιολογήσεις που ετοιμάζουν οι λειτουργοί του Υπουργείου για κάθε αίτηση που υποβάλλεται στα πλαίσια του συγκεκριμένου σχεδίου, δεν είναι δεσμευτικά για την Επιτροπή, η οποία μπορεί να τα αποδεχθεί στην ολότητα τους ή μερικώς ή ακόμα και να τα απορρίψει, νοουμένου ότι διαπιστώνει ότι αυτά περιέχουν λανθασμένα στοιχεία ή πληροφορίες ή ισχυρισμούς που δεν τεκμηριώνονται.
Σύμφωνα με τα πιο πάνω η Επιτροπή επανεξετάζοντας την αίτηση της εταιρείας διαπίστωσε τα ακόλουθα: —
.......................
Απόφαση
Η Επιτροπή έχοντας υπόψη τις οδηγίες που έχει για επανεξέταση των αιτήσεων, αφού έλαβε υπόψη όλα τα πιο πάνω αποφάσισε να μην αποδεχθεί τις αναθεωρημένες οικονομικές προβλέψεις που υπόβαλε η εταιρεία ούτε και τον υπολογισμό του Δείκτη Εσωτερικής Απόδοσης (IRR) που περιλαμβάνεται στο σημείωμα του αξιολογητή κ. Αργύρη με ημερομηνία 2.2.1998.
Ως εκ τούτου η αναθεώρηση της βαθμολογίας όσον αφορά στο δείκτη «βιωσιμότητα της επιχείρησης» ή και άλλων δεικτών όπως οι εξαγωγές είναι αδύνατη.»
Έχοντας σκιαγραφήσει τα γεγονότα που περιβάλλουν την προσφυγή, σημειώνεται πως αυτή προωθήθηκε στη βάση δύο λόγων ακύρωσης. Ο πρώτος, για παραβίαση των αρχών της καλής πίστης και χρηστής διοίκησης (άρθρα 50 και 51 του Ν.158(1)/1999) καθώς και της αρχής της δικαιολογημένες εμπιστοσύνης του πολίτη προς το κράτος δικαίου και, ο δεύτερος, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται επαρκούς αιτιολογίας και είναι αποτέλεσμα κακής άσκησης της διακριτικής ευχέρειας και αντιφατικής συμπεριφοράς των καθ΄ ων η αίτηση. Παράπονα που οι καθ΄ ων η αίτηση απορρίπτουν, αντιτείνοντας ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι καθόλα ορθή, νόμιμη, δεόντως αιτιολογημένη και ουδείς από τους λόγους ακύρωσης δεν ευσταθεί.
Εξέτασα τους λόγους ακύρωσης, οι οποίοι έχουν ως κοινό παρονομαστή τα συμπεράσματα της Επιτροπής τα οποία αποτέλεσαν και τη βάση για τη λήψη της επίδικης απόφασης. Σύμφωνα με τους αιτητές τα υπό αναφορά συμπεράσματα είναι λανθασμένα και, με έρεισμα την κατάληξη της Επιτροπής να μην αποδεχτεί τον υπολογισμό του δείκτη Εσωτερικής Απόδοσης (IRR) όπως αυτός παρουσιάζεται στο σχετικό σημείωμα του λειτουργού Αργύρη ημερ. 2.2.98 υπέβαλαν πως «Δεν συνάδει με την αρχή της χρηστής διοίκησης να έρχονται οι Καθ΄ ων η Αίτησις μετά από 15 χρόνια και να ισχυρίζονται ότι ο τρόπος με τον οποίο ο λειτουργός κ. Αργύρης αξιολόγησε τα νέα στοιχεία που υπέβαλαν οι Αιτητές ήταν εσφαλμένος, όταν ο ίδιος λειτουργός είχε προβεί και στην αρχική αξιολόγηση με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Αν ο τρόπος αξιολόγησης του λειτουργού κ. Αργύρη ήταν εσφαλμένος κατά την κατάρτιση του δεύτερου σημειώματός του, τότε αυτός ήταν και εσφαλμένος κατά την κατάρτιση του αρχικού του σημειώματος το οποίο είχαν αποδεχθεί οι Καθ΄ ων η Αίτηση.» Περαιτέρω, σχολιάζοντας το συμπέρασμα της Επιτροπής ότι δεν τεκμηριώνονται οι σημαντικές αυξήσεις στις πωλήσεις και ιδιαίτερα στις εξαγωγές, ισχυρίστηκαν πως η συγκεκριμένη κατάληξη της Επιτροπής δεν διαφωνεί μόνο με το σημείωμα του λειτουργού Αργύρη αλλά και με το υπόμνημα άλλου λειτουργού της - του κ. Κουτσουπίδη - ο οποίος μετά από επιτόπια επίσκεψη στην επιχείρηση ημερ. 6.10.97, κατέληξε στο γενικό συμπέρασμα ότι «Η βιομηχανία αυτή είναι η πιο τεχνολογικά αναβαθμισμένη που λειτουργεί στην Κύπρο για παραγωγή κεραμιδιών. Είναι πλήρως αυτοματοποιημένη και γίνεται πολύ καλή επεξεργασία των πρώτων υλών, πράγμα βασικό για τέτοια βιομηχανία. Από τις πρώτες δοκιμές φαίνεται ότι η παραγωγή της κρίνεται ευνοϊκά και καλύπτει τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Ήδη το 30% της παραγωγής εξάγεται». Πέραν των πιο πάνω, σημειώνεται πως οι αιτητές σχολιάζουν ένα προς ένα τα συμπεράσματα των καθ΄ ων η αίτηση και καταγράφουν σε σχέση με αυτά και τους λόγους για τους οποίους διαφωνούν. Και αυτό για να υποβάλουν πως ο τρόπος με τον οποίο λειτούργησαν οι καθ΄ ων η αίτηση καταδεικνύει παραβίαση των αρχών της καλής πίστης, της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του πολίτη προς το κράτος δικαίου.
Δεν θα συμφωνήσω με τις αιτιάσεις των αιτητών. Στην παρούσα περίπτωση, τα θέματα τα οποία εξετάστηκαν από την Επιτροπή αφορούν κατεξοχήν τεχνικά θέματα. Όπως δε έχει επανειλημμένα τονιστεί από τη σχετική νομολογία, το Δικαστήριο δεν ελέγχει θέματα τεχνικής φύσης. Έλεγχος σε τέτοιου είδους θέματα ασκείται μόνο όταν διαπιστωθεί πλάνη περί τα πράγματα, ή υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής εξουσίας της διοίκησης, κάτι που δεν συμβαίνει στην εξεταζόμενη υπόθεση (βλ. Κουτσού ν. ΚΟΤ (2001) 3 Α.Α.Δ. 311, Καμηλάρης ν. Δημοκρατίας (1991) 4 Α.Α.Δ. 725 και Μεττή κ.α. ν. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 157). Όσον αφορά δε την αρχή της καλής πίστης στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Παπαφώτη, (1997) 3 Α.Α.Δ. 191 σελ. 196 τονίστηκαν τα ακόλουθα:
«Ούτε η καλή πίστη συναρτάται με τον υπερακοντισμό της νομιμότητας στη λειτουργία της Διοίκησης. Όπως διευκρινίζεται στην Tamassos Suppliers v. Δημοκρατίας (1992) 3 A.Α.Δ. 60, η αρχή της καλής πίστης σκοπεί στον αποκλεισμό της αυθαιρεσίας στη διοικητική λειτουργία. Δεν υπερφαλαγγίζει όμως την αρχή της σύννομης λειτουργίας της Διοίκησης, που είναι συνυφασμένη, όπως και κάθε κρατική λειτουργία, με την αρχή του κράτους δικαίου. Όπως υποδεικνύεται στην Παμπόρη ν. Δημοκρατίας, υπόθεση αρ. 164/95, 15.12.1995, η αρχή της καλής πίστης, δε μεταβάλλει τις αρχές δικαίου που διέπουν την άσκηση των εξουσιών, που εναποτίθενται σε διοικητικό όργανο, ούτε προεξοφλεί την άσκηση της εξουσίας η οποία παρέχεται. (Βλ. επίσης Vasiliou v. Republic (1982) 3 C.L.R. 220· Papadopoulou v. Republic (1984) 3 C.L.R. 332· Droussiotis v. C.B.C. (1984) 3 C.L.R. 546· Μιχαηλίδου ν. Δημοκρατίας υπόθεση αρ. 573/94 - 8.3.1996.)»
Για όλα τα πιο πάνω η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1.200 έξοδα προς όφελος των καθ΄ ων η αίτηση, η δε προσβαλλόμενη πράξη επικυρώνεται βάσει του άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος.
Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.
/κβπ