ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2015:D65
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 839/2013)
2 Φεβρουαρίου, 2015
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΣΩΤΗΡΗΣ ΑΝΔΡΕΟΥ,
Αιτητής,
ν.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Ο Αιτητής είναι παρών προσωπικά.
Τ. Ιακωβίδου (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Ο Αιτητής ζητά την ακύρωση της απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών, η οποία του κοινοποιήθηκε με επιστολή ημερ. 25.1.2013, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για να του χορηγηθεί προσφυγική ταυτότητα.
Ο Αιτητής γεννήθηκε το 1940 στο Καραβοστάσι Λεύκας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη διοίκηση, φαίνεται ότι μετά την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο, μετέβη στη Γερμανία για σπουδές. Το 1963 τέλεσε το γάμο του στο Καραβοστάσι με Γερμανίδα υπήκοο, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά. Το 1970 επέστρεψε στη Γερμανία για να συνεχίσει τις σπουδές του. Όμως το 1973 επέστρεψε στην Κύπρο με την οικογένειά του και διέμενε στο πατρικό του σπίτι αναζητώντας δουλειά. Κατά καιρούς εργοδοτήθηκε για μικρό χρονικό διάστημα. Φαίνεται ότι δυσκολεύτηκε να βρει μόνιμη εργασία και άρχισε να οργανώνει την επιστροφή του στη Γερμανία. Όμως τον πρόλαβε η εισβολή και έμεινε στην Κύπρο για να βοηθήσει την οικογένειά του.
Οι Καθ' ων η αίτηση σημειώνουν στην ένστασή τους:- (α) ότι στο κυπριακό διαβατήριο του Αιτητή το οποίο εκδόθηκε στις 19.3.1973, αναγράφεται ως χώρα διαμονής του η Δυτική Γερμανία, (β) στο ίδιο διαβατήριο φαίνονται αφιξοαναχωρήσεις του Αιτητή μεταξύ 31.5.1973-2.5.1974, καθώς και εξασφάλιση άδειας παραμονής στη Δυτική Γερμανία, με ημερομηνία έκδοσης 16.4.1973, η οποία ίσχυε μέχρι τις 28.2.1976.
Με βάση όλα τα στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους, οι Καθ' ων η αίτηση στις 4.11.2002, δηλαδή πριν δεκατέσσερα χρόνια, απέρριψαν το αίτημα, αφού δεν δέχθηκαν ότι τα μικρά χρονικά διαστήματα που ο Αιτητής παρέμεινε στην Κύπρο θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν τον ισχυρισμό του ότι πριν την τουρκική εισβολή διέμενε μόνιμα στο Καραβοστάσι.
Επτά σχεδόν χρόνια μετά την πιο πάνω απορριπτική απόφαση, ο δικηγόρος του Αιτητή με επιστολή του ημερ. 24.9.2009 ζήτησε επανεξέταση προσκομίζοντας δύο νέα στοιχεία:- (α) Πιστοποιητικά από δύο συγχωριανούς του ότι ο Αιτητής διέμενε μόνιμα με τους γονείς του στο Καραβοστάσι Λεύκας από τον Μάιο του 1973, μέχρι τον Αύγουστο του 1974, όταν αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει εξαιτίας της Τουρκικής εισβολής, και (β) Βεβαίωση από τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις για την περίοδο 1973-1974 ότι εργάστηκε στην Κύπρο για μικρά χρονικά διαστήματα. Η περίπτωση του επανεξετάστηκε και απορρίφθηκε εκ νέου, με επιστολή ημερ. 16.2.2010 των Καθ' ων η αίτηση προς το δικηγόρο του Αιτητή.
Στις 23.6.2011 ο Αιτητής απέστειλε στους Καθ' ων η αίτηση σύντομη χειρόγραφη επιστολή, επισυνάπτοντας δήλωση της συγχωριανής του Ελένης Μιχαήλ, ότι ο Αιτητής πριν την εισβολή κατοικούσε στο Καραβοστάσι. Σ' αυτή την επιστολή η διοίκηση δεν απάντησε, με αποτέλεσμα ο Αιτητής να καταφύγει επιτυχώς στο Ανώτατο Δικαστήριο, παραπονούμενος για την παράλειψη της διοίκησης να του απαντήσει (βλ. Ανδρέου ν. Υπουργείου Εσωτερικών, Υπόθ. Αρ. 1487/11, ημερ. 28.9.2012).
Μετά την πιο πάνω απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, οι Καθ' ων η αίτηση εξέτασαν εκ νέου την περίπτωση του Αιτητή, λαμβάνοντας υπόψη το νέο στοιχείο που ο Αιτητής είχε προσκομίσει με την επιστολή του ημερ. 23.6.2011. Όμως έκριναν ότι το στοιχείο αυτό δεν ήταν αρκετό για να ανατρέψει την προηγούμενη απόφασή τους και αποφάσισαν να εμμείνουν στην άρνησή τους να χορηγήσουν στον Αιτητή προσφυγική ταυτότητα. Με επιστολή τους ημερ. 25.1.2013 οι Καθ' ων η αίτηση ενημέρωσαν τον Αιτητή για την απόρριψη του αιτήματός του, με αποτέλεσμα ο Αιτητής να καταχωρήσει την παρούσα προσφυγή με την οποία προσβάλλει τη νομιμότητα της πιο πάνω απόφασης.
Προδικαστικές ενστάσεις
Οι Καθ' ων η αίτηση εγείρουν δύο προδικαστικές ενστάσεις. Η πρώτη αφορά στο εκπρόθεσμο της προσφυγής. Σύμφωνα με τους Καθ' ων η αίτηση η προσβαλλόμενη απόφαση κοινοποιήθηκε στον Αιτητή με επιστολή ημερ. 25.1.2013 και ο Αιτητής καταχώρησε την παρούσα προσφυγή στις 12.4.2013, δηλαδή μετά από 77 ημέρες από την παραλαβή της, αντί μετά από 75 μέρες, όπως προβλέπεται στο Άρθρο 143.3 του Συντάγματος.
Ο Αιτητής ισχυρίζεται στη γραπτή του αγόρευση ότι η επιστολή στάληκε «στην οδό Λιστ 6, Απόστολος Ανδρέας, 3070 Λεμεσός, στην οποία κατοικούσε μέχρι το 2004». Αυτό όμως δεν είναι ορθό, αφού η επιστολή ημερ. 25.1.2013 με την οποία του ανακοινώνετο η προσβαλλόμενη απόφαση, φέρει διεύθυνση «Τ.Θ. 57521 3316 Λεμεσός», η οποία είναι όμοια με τη διεύθυνση που ο Αιτητής δίδει στον τίτλο της προσφυγής του. Βέβαια αν ο Αιτητής με τον αόριστο τρόπο που διατυπώνει τον ισχυρισμό του, υπονοεί ότι άλλη διεύθυνση αναγράφηκε στην επιστολή και άλλη στο φάκελο που περιείχε την επιστολή, θα πρέπει να αναφέρω ότι κάτι τέτοιο δεν τεκμηριώθηκε με τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου.
Εν πάση περιπτώσει, η ημερομηνία η οποία καταγράφεται στην επιστολή, δεν μπορεί να είναι καθοριστικής σημασίας, αφού αυτή δεν αποτελεί ένδειξη πότε η επιστολή ταχυδρομήθηκε. Όμως ακόμη και αν υποθέσουμε ότι η επιστολή ταχυδρομήθηκε αυθημερόν και στη σωστή διεύθυνση, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και ο εύλογος χρόνος που χρειαζόταν η επιστολή για να παραληφθεί από τον Αιτητή. Η δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση στη γραπτή της αγόρευση, με αναφορά στην Εμπορική Εταιρεία Παλαιχωρίου Λτδ ν. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 842/07, ημερ. 26.3.2009, δέχεται ότι ο συνήθης χρόνος παραλαβής ταχυδρομηθείσας επιστολής τεκμαίρεται ότι είναι γύρω στις 10 ημέρες από την ημερομηνία που φέρει η επιστολή. Με αυτό ως δεδομένο, η καταχώρηση της προσφυγής δύο μέρες μετά τη λήξη της περιόδου των 75 ημερών, δεν την μετατρέπει σε εκπρόθεσμη. Επομένως, η σχετική προδικαστική ένσταση δεν ευσταθεί και απορρίπτεται.
Με τη δεύτερη προδικαστική ένσταση, οι Καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι η πράξη είναι βεβαιωτική. Ο Αιτητής στη γραπτή του αγόρευση δεν ασχολήθηκε με τη συγκεκριμένη προδικαστική ένσταση.
Έχοντας εξετάσει την προδικαστική ένσταση, κατέληξα ότι αυτή ευσταθεί. Μετά την επιστολή του δικηγόρου του ημερ. 24.9.2009, στην οποία επισυνάφθηκαν τρεις παρόμοιες Βεβαιώσεις συγχωριανών του ότι πριν την εισβολή ο Αιτητής κατοικούσε στο Καραβοστάσι, οι Καθ' ων η αίτηση με την επιστολή τους ημερ. 16.2.2010 στον τότε δικηγόρο του, ανέφεραν τα εξής:-
«Θέμα: Επανεξέταση αίτησης του κ. Σωτήρη Ανδρέου (Α.ΔΤ. 238532) ημερομηνίας 19/09/2002 από το Καραβοστάσι Λεύκας για έκδοση προσφυγικής ταυτότητας
Έχω οδηγίες να αναφερθώ στην επιστολή της με αρ. Φακ. 1-3035/ΜΓ και ημερομηνία 24/09/2009 και στο πιο πάνω θέμα και να της πληροφορήσω τα ακόλουθα:
2. Από τα στοιχεία που ο αιτητής έχει προσκομίσει και από έρευνες που έγιναν από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης προκύπτει ότι μόνο για τον αιτητή υπάρχουν γραπτά στοιχεία ότι πριν και μέχρι την εισβολή βρισκόταν στην Κύπρο και εργαζόταν, ενώ για τη σύζυγο και τα παιδιά του όχι.
3. Ο ίδιος αρχικά ισχυρίζεται στο Βιογραφικό του Σημείωμα ότι κατά τον Μάιο-Ιούνιο 1974 περίμενε να εργοδοτηθεί στη Γερμανία-Ελβετία και οργάνωσαν μαζί με τη σύζυγο του την επιστροφή τους στη Γερμανία απ' όπου κατάγεται η σύζυγός του. Δεν ανέφερε καν ότι εργοδοτείτο από την Εταιρεία "National Can" στη Λεμεσό κάτι που αναφέρεται στην επιστολή σας. Επίσης η πατρική εστία στο Καραβοστάσι δεν μπορεί να θεωρηθεί η συνήθης διαμονή του ιδίου και της οικογένειας του. Η απόσταση από το Καραβοστάσι μέχρι τη Λεμεσό όπου εργαζόταν ήταν πολύ μεγάλη.
4. Όσον αφορά τη Βεβαίωση/Πιστοποίηση της κας Μαρίας Ιωαννίδου (Α.ΔΤ. 508985) και του ζεύγους Ανδρέα και Θεοδοσίας Αλεξάνδρου (Α.ΔΤ. 238904, 236340, οι οποίοι διέμεναν μέχρι και την εισβολή στο Καραβοστάσι και βεβαιώνουν ότι ο αιτητής και η οικογένεια του διέμεναν από το Μάιο του 1973 μέχρι και τον Αύγουστο του 1974 μαζί με τους γονείς του στο Καραβοστάσι, είναι αξιοσημείωτο ότι η κα Μαρία Ιωαννίδου εκτοπίστηκε από το Περιστερωνάρι και όχι από το Καραβοστάσι.
5. Ο αιτητής ισχυρίζεται ότι η σύζυγος του και τα παιδιά του βρίσκονταν στην Κύπρο από το 1972. Αξιοσημείωτο είναι ότι η σύζυγος του στις 23/09/1972 γεννά το γιο τους Φίλιππο (Α.ΔΤ. 812456) στη Γερμανία.
6. Ενώ ο πατέρας του αιτητή αμέσως μετά την εισβολή απέκτησε προσφυγική ταυτότητα, ο ίδιος ο αιτητής όχι, και αποτάθηκε για πρώτη φορά στις 19/09/2002 παρόλο που διέμενε στην Κύπρο μέχρι και τις 13/04/1975.
7. Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι η περίπτωση του κου Ανδρέα δεν εμπίπτει στα πλαίσια του υφιστάμενου Περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου 144(Ι)/2002 κεφάλαιο όγδοο που καθορίστηκε για το σκοπό αυτό και γι' αυτό το αίτημά του απορρίπτεται.»
Το μόνο στοιχείο που ο Αιτητής επισύναψε στην τελευταία επιστολή του ημερ. 23.6.2011, ήταν η πιο κάτω Βεβαίωση της Ελένης Μιχαήλ:-
«Εγώ η Ελένη Μιχαήλ (γένους Χρίστου Γεωργίου) ταυτότητας 542644 από το Καραβοστάσι, δηλώνω ότι ο Σωτήρης Ανδρέου ταυτότητας 238532 ήταν κάτοικος στο χωριό Καραβοστάσι της επαρχίας Μόρφου πριν την εισβολή Αύγουστο 1974.»
Η σχετική νομολογία ως προς βεβαιωτικές πράξεις, συνοψίζεται στην Lavar Shipping Co Ltd v. Δημοκρατίας, Α.Ε. 83/09, ημερ. 14.5.2013, στην οποία αναφέρθηκαν τα εξής:-
«Αποτελεί υποχρέωση της διοίκησης να προχωρήσει στην έκδοση νέας απόφασης εφόσον τεθούν ενώπιον της νέα στοιχεία, όπως τονίστηκε στην IMCS INTERCOLLEGE LTD v. Αρχής Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου (2008) 3 Α.Α.Δ. 296. Ταυτοχρόνως, η απλή επιβεβαίωση προγενέστερης απόφασης χωρίς καμία έρευνα ή η απλή επανάληψη του περιεχόμενου της προηγούμενης απόφασης με διευρυμένη αιτιολογία δεν αποτελεί νέα εκτελεστή πράξη αλλά βεβαιωτική. Βλ. Θεοφάνους ν. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 507.»
Στην προκειμένη περίπτωση η διοίκηση αξιολόγησε τη Βεβαίωση της Ελένης Μιχαήλ με τον ίδιο τρόπο όπως και τις τρεις προηγούμενες που επισύναψε ο δικηγόρος του Αιτητή. Θεώρησε ότι ούτε αυτή η Βεβαίωση ήταν ικανή, όπως και οι τρεις προηγούμενες, να ανατρέψουν τα δεδομένα, ούτε και ήταν ικανή, ενόψει όλων των άλλων στοιχείων, να αποδείξει ότι η συνήθης διαμονή του Αιτητή πριν την Τουρκική εισβολή, ήταν το Καραβοστάσι και όχι η Γερμανία, όπως ρητά αναφερόταν στο διαβατήριό του. Η τελευταία Βεβαίωση ήταν καθ' όλα όμοια με τις προηγούμενες και επομένως δεν μπορεί να θεωρηθεί ως νέο στοιχείο. Ως εκ τούτου, η απόφαση της διοίκησης δεν ήταν τίποτε άλλο από Βεβαίωση της προηγούμενης απόφασής τους. Στην ουσία βεβαίωνε την εμμονή της διοίκησης στις προηγούμενες της θέσεις και σκεπτικό. Ως εκ τούτου η πράξη ως βεβαιωτική στερείται εκτελεστού χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως. Παρόμοια γεγονότα υπήρχαν και στην υπόθεση Ευαγγέλου ν. Δημοκρατίας κ.α., Υπόθ. Αρ. 934/07, ημερ. 10.10.2008, η οποία είχε παρόμοια κατάληξη.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται και επιδικάζονται υπέρ των Καθ' ων η αίτηση €800 έξοδα.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠς