ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2015:D10
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1158/2011)
14 Ιανουαρίου, 2015
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
LELLA KENTONIS INVESTMENT CO LTD,
Αιτητές,
ΚΑΙ
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΑΡΧΗΓΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΕΩΣ,
3. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ (ΚΛΑΔΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ) ΑΡΧΗΓΕΙΟΥ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Μ. Καλλιγέρου (κα.), για τους Αιτητές.
Μ. Λοίζου (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Π.: Με την εξεταζόμενη προσφυγή η αιτήτρια ζητά:
«Δήλωση και/ή απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ' ων η αίτηση, η οποία κοινοποιήθηκε στην αιτήτρια με επιστολή ημερομηνίας 22/7/2011 (Συνημμένο «1», στην αίτηση ακυρώσεως), σύμφωνα με την οποία η Προσφορά Δ.Ο 19/2011, για την προμήθεια τριακοσίων είκοσι πέντε (325) πτυσσόμενων ροπάλων, για την Αστυνομία, ανατέθηκε στην εταιρεία ΓΕΒΟ ΛΤΔ, είναι άκυρη, παράνομη και χωρίς κανένα νόμιμο αποτέλεσμα».
Οι καθ' ων η αίτηση προκήρυξαν την Προσφορά Δ.Ο 19/2011, για προμήθεια τριακοσίων είκοσι πέντε (325) πτυσσόμενων ροπάλων, για τις ανάγκες της Αστυνομίας.
Στις 22/7/2011, κοινοποιήθηκε στην αιτήτρια εταιρεία ότι η Προσφορά που είχε υποβάλει με Αρ. Δ.Ο 19/2011 δεν συνείδε με όρο του διαγωνισμού, δηλαδή τις τεχνικές προδιαγραφές του Εντύπου 8 και συνακόλουθα η προσφορά της δεν αξιολογήθηκε.
Σημειώνεται συναφώς ότι η αιτήτρια εταιρεία ήταν η προσφοροδότρια με τη χαμηλότερη προσφορά. Το Ε/Μ κατέθεσε προσφορά συνολικής αξίας €27,446.25 συν Φ.Π.Α. ενώ η αιτήρια εταιρεία υπέβαλε προσφορά συνολικής αξίας €23,559.25 συν Φ.Π.Α.
Στην αξιολόγηση των προσφορών ημερομηνίας 24/6/2011 αναφορικά με την προσφορά της αιτήτριας σημειώθηκαν από την Επιτροπή Αξιολόγησης στο σχετικό πρακτικό τα ακόλουθα (διευκρινίζεται πως ο οικονομικός φορέας Π.Ι είναι η αιτήτρια εταιρεία):
«Μετά τον έλεγχο των οικονομικών προσφορών των οικονομικών φορέων Π.1 και Π.3 διαπιστώθηκε ότι ο Οικονομικός φορέας Π.1 LELLA KENTONIS INVESTMENT CO LTD στα τεχνικά φυλλάδια που έχει υποβάλει, παρουσιάζει την πιο κάτω απόκλιση/ έλλειψη σε σχέση με τις προδιαγραφές που καθορίζονται στο Έντυπο 8, ήτοι δεν πληροί την προδιαγραφή Α/Α11, στην οποία αναφέρεται ότι η άκρη του ροπάλου δεν είναι επενδυμένη από λάστιχο n άλλο μαλακό υλικό, αλλά είναι μεταλλική με την πιθανότητα πρόκλησης σοβαρών τραυματισμών κατά τη χρήση του».
Συγκεκριμένα στην προδιαγραφή Α/Α11 στο Έντυπο 8 του «Πίνακα Προσφοράς» και συμμόρφωσης με τις τεχνικές προδιαγραφές - Πτυσσόμενα Ρόπαλα» προβλέπεται:
«11. Να μην έχει γωνίες η κοφτερές άκρες που να προκαλούν επικίνδυνους τραυματισμούς. Η άκρη του ροπάλου να είναι επενδυμένη από λάστιχο ή άλλο μαλακό υλικό έτσι ώστε να μειωθεί η πιθανότητα σοβαρών τραυματισμών κατά την χρήση.»
H αιτήτρια εταιρεία υποδεικνύει ότι κατέγραψε στο Έντυπο 8 της προσφοράς της, στη δήλωση συμμόρφωσης «ΝΑΙ» αναφορικά με την πιο πάνω προδιαγραφή Α/ΑΙΙ και ότι στη σελίδα 28 της προσφοράς της βρισκόταν η επιβεβαίωση από τον κατασκευαστή, πως η άκρη του ροπάλου είναι επενδυμένη με λάστιχο ή άλλο μαλακό υλικό.
Παρατίθεται αυτούσια η επιβεβαίωση εκείνη στη σελίδα 28 της προσφοράς της αιτήτριας:
«14th June 2011.
Dear Sirs,
"Police Tender for Batons.
We confirm that the tip on the end of our Push Button Baton. Model TCHSTB21PB, has been overmoulded with α soft rubber resin to ensure that injuries should not be caused when the baton is used in accordance with normal and acceptable police restraint techniques".
Yours Faithfully
For & on Behalf of TDH (UΚ) Limited
G. Cross
Operations Director»
Είναι η θέση της ευπαίδευτης συνηγόρου της αιτήτριας εταιρείας ότι οι καθ' ων η αίτηση δεν εντόπισαν την πιο πάνω επιβεβαίωση, εξαιτίας του ότι παρέλειψαν να αναγνώσουν όλα τα έντυπα που συνόδευαν την Προσφορά της αιτήτριας εταιρείας με αποτέλεσμα να καταλήξουν σε πεπλανημένα συμπεράσματα.
Υποβάλλει συναφώς η κα Καλλιγέρου ότι οι καθ' ων η αίτηση είχαν υποχρέωση να διαβάσουν όλα τα έντυπα της προσφοράς που κατέθεσε η αιτήτρια, εφόσον μάλιστα στο κουτάκι με την έγγραφη δήλωση συμμόρφωσης, η αιτήτρια είχε καταγράψει «ΝΑΙ».
Καταλήγει η κα Καλλιγέρου ότι οι καθ' ων η αίτηση, κατά πλάνη, έκριναν ότι η αιτήτρια δεν πληρούσε τις προϋποθέσεις της προσφοράς και κατακύρωσαν την προσφορά στο ενδιαφερόμενο μέρος (Ε/Μ) ΓΕΒΟ ΛΤΔ. Υποβάλλει συναφώς ότι αν οι καθ΄ ων η αίτηση προέβαιναν στη δέουσα έρευνα των προσφορών που είχαν κατατεθεί, ως όφειλαν, θα επιλέγετο η αιτήτρια εταιρεία καθώς ήταν η χαμηλότερη προσφοροδότρια.
Οι καθ΄ ων η αίτηση από την άλλη αντιπαραβάλλουν ότι η προσβαλλόμενη πράξη έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος , των σχετικών Νόμων και Κανονισμών, μετά από δέουσα έρευνα και αφού λήφθηκαν υπόψιν όλα τα σχετικά με την υπόθεση γεγονότα και περιστατικά.
Οι καθ΄ ων η αίτηση διασαφηνίζουν τα γεγονότα που περιβάλλουν την εξεταζόμενη υπόθεση υποδεικνύοντας τα ακόλουθα σχετικά:
Στη Σημείωση Δ. του έντυπου 8 αναφέρονται τα εξής:
« Δ. Στη στήλη «ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ» θα καταγραφεί η σαφής παραπομπή σε Παράρτημα της Τεχνικής Προσφοράς το οποίο θα περιλαμβάνει αριθμημένα Τεχνικά Φυλλάδια κατασκευαστών ή αναλυτικές των προσφερόμενων προϊόντων που κατά την κρίση του Προσφέροντα τεκμηριώνουν τα δηλούμενα στον Πίνακα Στοιχεία (π.χ . Τεχνικό Φυλλάδιο 3, σελ.4, παράγραφος 4 κλπ) ενώ αντίστοιχα στο τεχνικό φυλλάδιο ή την αναφορά θα υπογραμμίζεται το σημείο τεκμηρίωσης και θα σημειώνεται η αντίστοιχη παράγραφος του πίνακα στην οποία καταγράφεται το ζητούμενο χαρακτηριστικό.»
Η αιτήτρια, στο σημείο 11 του εντύπου αρ. 8 απάντησε «ΝΑΙ» στη Δήλωση Συμμόρφωσης και στα Σχόλια και στις Διευκρινίσεις σημείωσε «σ.20, σ.26»
Η σελίδα 20, στην οποία έγινε παραπομπή, αναφέρεται μόνο στα τεχνικά χαρακτηριστικά του ροπάλου, χωρίς να ικανοποιεί τις απαιτήσεις της παραγράφου 11, ότι η άκρη του ροπάλου είναι επενδυμένη από λάστιχο ή άλλο μαλακό υλικό, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα τραυματισμού.
Η δε σελίδα 26, στην οποία επίσης παραπέμπει η αιτήτρια, αφορά γενική δήλωση της κατασκευάστριας εταιρείας ότι μπορεί να κατασκευάσει τα ρόπαλα σύμφωνα με τις ζητούμενες τεχνικές προδιαγραφές.
Τα πιο πάνω, καταλήγει η ευπαίδευτη συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση, δεν ικανοποίησαν την Επιτροπή, καθότι ο όρος 8.3.1.2 θέτει ότι η τεχνική προσφορά πρέπει να περιλαμβάνει αναλυτική παρουσίαση της προσφερόμενης τεχνικής λύσης, τόσο ως προς τα προϊόντα και τεχνικά τους χαρακτηριστικά όσο και τις λοιπές, επί μέρους, απαιτήσεις της Αναθέτουσας Αρχής, όπως αυτές προσδιορίζονται στο παράρτημα 11 - Όροι Εντολής - Τεχνικές Προδιαγραφές.
Συγκεκριμένα στην Παράγραφο 2 του Όρου 8.3.1.2., αναφέρεται ότι ο προσφοροδότης οφείλει να υποβάλει καταλόγους και τεχνικά φυλλάδια κατασκευαστών, τα οποία θα είναι πρωτότυπα ή αντίγραφα των πρωτοτύπων και θα αποδεικνύουν ότι το εργοστάσιο κατασκευής δραστηριοποιείται στον τομέα των προϊόντων που ζητούνται στην προσφορά.
Επιπρόσθετα, στα τεχνικά φυλλάδια της αιτήτριας, δεν φαίνεται ότι το ρόπαλο είναι κατασκευασμένο με τέτοιο τρόπο που να ικανοποιεί την παράγραφο 1 του εντύπου 8.
Εν πάση περιπτώσει, επισημαίνει στη συνέχεια η ευπαίδευτη συνήγορος της Δημοκρατίας, δεν έγινε καμία αναφορά, στη συγκεκριμένη σελίδα 28, στο συμπληρωμένο έντυπο 8 της προσφοράς που είχε υποβάλει η αιτήτρια εταιρεία.
Σύμφωνα με τη σημείωση Δ του εντύπου 8, υποδεικνύει η ευπαίδευτη συνήγορος, η συγκεκριμένη και ορθή παραπομπή, από μέρους των προσφοροδοτών, στις σελίδες εκείνες οι οποίες αναφέρονταν στην συμμόρφωση τους με ουσιώδεις όρους του διαγωνισμού, ήταν επιβεβλημένη και απαραίτητο στοιχείο της εγκυρότητας των προσφορών.
Στην απόφαση της Ολομέλειας, Tamassos Tobacco Suppliers and Co ν. Δημοκρατίας, (1992) 3 Α.Α.Δ. 60 επαναβεβαιώθηκε ότι όρος της προσφοράς συνιστά, ανάλογα με τη σημασία του, ουσιώδη ή επουσιώδη προδιαγραφή για συμμετοχή στο διαγωνισμό, και ότι ουσιώδης είναι ο όρος ή ο τύπος του οποίου η τήρηση ενέχει αποφασιστική σημασία για τη λήψη και το περιεχόμενο της απόφασης για την κατακύρωση της προσφοράς.
Στην ίδια υπόθεση, η Ολομέλεια υιοθέτησε την άποψη που διατυπώνεται στο σύγγραμμα του Καθηγητή Σπηλιωτόπουλου "Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου", Έκδοση 1977, σσ.404, 405, ότι η κρίση, κατά πόσο η πρόνοια που παραβιάζεται αποτελεί ουσιώδη ή επουσιώδη πρόνοια, ανήκει στο Δικαστή.
Περαιτέρω, στην υπόθεση PAΙR QUALΙTYLΙNK LΤD ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση aρ. 136/2012, ημερ. 28 Ιουνίου 2013) το θέμα τέθηκε ως εξής:
«Κατά πάγια νομολογία οι όροι διαγωνισμού υπέχουν θέση πράξεων κανονιστικού περιεχομένου, η παράβαση των οποίων επιφέρει ακυρότητα, (Δημοκρατία v. S. Kyriakos Euromarket Ltd (2000) 3 Α.Α.Δ. 692). Παρά το ότι γενικώς οι όροι διαγωνισμού θεωρούνται ουσιώδεις, οι επί μέρους όροι δυνατόν να διακρίνονται σε ουσιώδεις ή επουσιώδεις, ανάλογα με τη σημασία που κρίνονται ότι έχουν στην όλη συμμετοχή και διαδικασία του διαγωνισμού, (Τamassos Τobacco Suppliers Ltd v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 60). Η κρίση κατά πόσον όρος είναι ή όχι ουσιώδης ανήκει στο Δικαστήριο στη βάση αντικειμενικών κριτηρίων που προδήλως σχετίζονται με τη σημασία που έχει ο όρος για την κατακύρωση της προσφοράς, έχοντας υπόψη ταυτόχρονα ότι ένας δημόσιος διαγωνισμός αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση του ευρύτερου δημόσιου συμφέροντος με την παραγωγή έργων κοινής ωφελείας, (Ε. Φιλίππου Λτδ v. Δημοκρατίας (2004) 3 Α.Α.Δ. 389 και Κοινοπραξία Τasni Enviro Ltd και Τelmen Ltd v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 862/2005, ημερ. 4.3.2010).
Η νομολογία επίσης έχει εδραιώσει ότι από τη στιγμή που ένας όρος θεωρείται ουσιώδης και κρίνεται ως τέτοιος από το αναθεωρητικό Δικαστήριο, δεν χωρεί οποιαδήποτε διαφοροποίηση μεταξύ ουσιώδους ή επουσιώδους απόκλισης από τον όρο αυτό, (Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου v. Bulk Oil A.G. (1997) 3 Α.Α.Δ. 182. Και όπως λέχθηκε και στην Multi Klima Maliotis Engineering Ltd v. Δημοκρατίας (2002) 3 Α.Α.Δ. 401: «Η τελική κρίση για το ουσιώδες όρου μειοδοτικού διαγωνισμού ανήκει στο Δικαστήριο».
Είναι πρόδηλο ότι στην εξεταζόμενη περίπτωση ο ουσιώδης όρος του επίδικου μειοδοτικού διαγωνισμού ήταν, το ρόπαλο να πληροί τις τεχνικές προδιαγραφές.
Οι καθ΄ ων η αίτηση έκριναν ότι η προσφορά που υπέβαλε η αιτήτρια παρουσίαζε απόκλιση σε σχέση με την προδιαγραφή Α/Α 11 του Εντύπου 8. Ωστόσο στα έντυπα της προσφοράς που κατέθεσε η αιτήτρια , στη σελίδα 28, υπήρχε επιστολή επιβεβαίωσης συμμόρφωσης της αιτήτριας με τη συγκεκριμένη προδιαγραφή Α/Α 11.
Οι καθ΄ ων η αίτηση είχαν καθήκον, όμως, να προβούν σε δέουσα έρευνα και να διαβάσουν όλα τα έντυπα της προσφοράς που κατέθεσε η αιτήτρια, εφόσον μάλιστα στο κουτάκι με την έγγραφη δήλωση συμμόρφωσης με τις προδιαγραφές του επίδικου μειοδοτικού διαγωνισμού, η αιτήτρια είχε καταγράψει «ΝΑΙ».
Το Δικαστήριο δεν ασκεί, βάσει της νομολογίας , πρωτογενή κρίση ως προς την πλήρωση ή όχι των τεχνικών προδιαγραφών. Όμως τούτο δεν σημαίνει πως κάθε απόφαση του διοικητικού οργάνου για τέτοιο ζήτημα παραμένει ανέλεγκτη. Αντίθετα ελέγχεται, μεταξύ άλλων, ως προς την ύπαρξη πλάνης περί τα πράγματα, έλλειψη δέουσας έρευνας[1], έλλειψη αιτιολογίας, υπέρβαση της διακριτικής ευχέρειας και ή κατάχρηση εξουσίας.
Προκύπτει ότι στην προκείμενη περίπτωση, οι καθ΄ ων η αίτηση δεν εξέτασαν όλα τα έντυπα που συνόδευαν την Προσφορά της αιτήτριας και δεν έκαναν οποιαδήποτε αναφορά στην επιστολή που επιβεβαίωνε τη συμμόρφωση της αιτήτριας με την προδιαγραφή Α/Α11 του Εντύπου 8.
Ενόψει λοιπόν της μη διερεύνησης του περιεχομένου της πιο πάνω επιστολής και συνακόλουθα της έλλειψης δέουσας έρευνας ως προς το ζήτημα, κρίνω ότι οι καθ' ων η αίτηση οδηγήθηκαν σε πλάνη περί τα πραγματικά περιστατικά, και κατ΄ επέκτασιν σε μη νόμιμη απόφαση κατακύρωσης της επίδικης προσφοράς στο Ε/Μ.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω, η προσφυγή επιτυγχάνει. Εκδίδεται απόφαση ως το αιτητικό της προσφυγής. Έξοδα €1.200.-, πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει, υπέρ των αιτητών.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Π.
/ΕΑΠ.
[1] Η ανεπαρκής έρευνα εκ μέρους της Διοίκησης , πιθανό να έχει οδηγήσει στη λήψη της απόφασης κάτω από πλάνη. Η πιθανολόγηση και μόνον της πλάνης είναι αρκετή για την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, για να μπορέσουν οι καθ' ων η αίτηση να εξετάσουν όλα τα στοιχεία και να καταλήξουν σε νόμιμη απόφαση.