ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ

Έρευνα - Κατάλογος Αποφάσεων - Εμφάνιση Αναφορών (Noteup on) - Αφαίρεση Υπογραμμίσεων


public Χριστοδούλου, Μιχαλάκης Για τους αιτητές: κ. Δειλινός. Για τους καθ΄ ων η αίτηση: κ. Καλλίγερος. CY AD Κύπρος Ανώτατο Δικαστήριο 2014-03-10 el Τμήμα Νομικών Εκδόσεων, Ανώτατο Δικαστήριο ΑΝΔΡΕΑ ΚΥΡΙΣΑΒΒΑ κ.α. ν. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ κ.α., ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘ. ΑΡ. 979/11, 1280/11, 1281/11 ΚΑΙ 1619/11, 10/3/2014 Δικαστική Απόφαση

ECLI:CY:AD:2014:D179

ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

                                        ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘ. ΑΡ.  979/11,

1280/11, 1281/11 ΚΑΙ 1619/11

 

 

10 Μαρτίου,  2014

 

 

[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ.

 

 

                                                  Υπόθεση Αρ. 979/2011

 

 

Μεταξύ:

ΑΝΔΡΕΑ ΚΥΡΙΣΑΒΒΑ  ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,

                                                                      Αιτητών,

 

και

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

1.    ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

2.    ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,

Καθ΄ων η αίτηση.

______

 

Υπόθεση Αρ. 1280/2011

Μεταξύ:

 

ΆΝΝΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΗ ΦΑΝΤΗ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,

                                                                      Αιτητών,

 

και

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

1.     ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

2.     ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,

Καθ΄ων η αίτηση.

______

Υπόθεση Αρ. 1281/2011

 

Μεταξύ:

 

ΖΑΧΑΡΙΑ ΛΟΪΖΟΥ ΣΥΜΕΟΥ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,

                                                                      Αιτητών,

 

και

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

1.     ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

2.     ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,

Καθ΄ων η αίτηση.

______

 

Υπόθεση Αρ. 1619/11

 

Μεταξύ:

ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΠΑΓΩΝΗ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ,

                                                                      Αιτητών,

 

και

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ

1.    ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

2.    ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ,

Καθ΄ων η αίτηση.

 

----------

 

Για τους αιτητές:   κ. Δειλινός.

Για τους καθ΄ ων η αίτηση:  κ. Καλλίγερος.

______

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

     XΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.:  Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερ. 30.10.1975 αποφασίστηκε η ίδρυση της Ελεύθερης Ζώνης της Λάρνακας και την ίδια ημέρα δημοσιεύτηκε η Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης με αρ. 798, σύμφωνα με την οποία καθορίζονταν τα κτήματα που θα απαλλοτριώνονταν, καθώς επίσης και ο σκοπός της Απαλλοτρίωσης που ήταν «. διά την ίδρυσιν ελευθέρας ζώνης εμπορίου ή βιομηχανικής περιοχής ή και αμφοτέρων, την ενοικίασιν της εν λόγω περιοχής ή μέρους αυτής εις τεμάχια ή άλλως δι΄ ανάπτυξιν εμπορίου ή βιομηχανίας ή και αμφοτέρων ή δι΄ ενοικίασιν ή χρησιμοποίησιν της περιοχής ή μέρους αυτής δι΄ οιονδήποτε άλλον σκοπόν συντελούντα εις την ανάπτυξιν του εμπορίου ή της βιομηχανίας ή και αμφοτέρων.»

 

     Δύο μήνες μετά τη Γνωστοποίηση, στις 24.12.75, δημοσιεύτηκε και το Διάταγμα Απαλλοτρίωσης με αριθμό 930, με το οποίο απαλλοτριώνονταν 48 εκτάρια, 4 δεκάρια και 285 τ.μ. ιδιωτικής γης από τα χωριά Αραδίππου και Καλού Χωρίου της Επαρχίας Λάρνακας.

 

     Μεταξύ των κτημάτων που απαλλοτριώθηκαν ήταν και κτήματα που ανήκαν:-

 

1.    Στην Ελένη Ζαχαρία Θεμιστοκλέους και Χρίστο Πέτρου Χαρούς, τέως από την Αραδίππου, οι οποίοι αφήκαν ως νόμιμους κληρονόμους τους αιτητές της προσφυγής 979/2011.

 

2.    Στην Ρεβέκκα Μιχαήλ Χατζημαύρου και Μηνά Παντελή Παγώνη, τέως από την Αραδίππου, οι οποίοι αφήκαν ως νόμιμους κληρονόμους τους τέσσερις πρώτους αιτητές της προσφυγής 1619/2011, καθώς και κτήμα του εν ζωή πέμπτου αιτητή της εν λόγω προσφυγής.

 

3.    Στην αιτήτρια 1 της προσφυγής 1280/11, καθώς επίσης και κτήματα των Τιμόθεου και Αργυρού Χρ. Τιμοθέου, τέως από την Αραδίππου, οι οποίοι αφήκαν ως νόμιμους κληρονόμους τους αιτητές 2-10 της εν λόγω προσφυγής και

 

4.    Στους αιτητές 1 και 9 της προσφυγής 1281/2011, καθώς επίσης και κτήματα του Ματθαίου Αλαμπρίτη, τέως από την Αραδίππου, ο οποίος άφηκε ως νόμιμους κληρονόμους τους αιτητές 2-8 της εν λόγω προσφυγής.

    

     Όπως διατείνονται οι καθ΄ ων η αίτηση και δεν αμφισβητείται, η κατασκευή των έργων υποδομής για τη δημιουργία της Ζώνης άρχισε αμέσως μετά την απαλλοτρίωση και συμπληρώθηκε το 1980.  Στο μεταξύ όμως, με διάταγμα του Υπουργικού Συμβουλίου ημερ. 1.6.79 και με αρ. 113 ολόκληρη η επίδικη περιοχή κηρύχθηκε σύμφωνα με το άρθρο 3 του περί Ελευθέρων Ζωνών Νόμου ως Ελεύθερη Περιοχή, αλλά στις 9.6.11 το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε τη μετατροπή της σε Βιομηχανική και Εμπορική Περιοχή (Κ.Δ.Π. 230/11, ημερ. 17.6.11).

 

     Στις 18.4.11 οι αιτητές υπέβαλαν γραπτώς μέσω δικηγόρου αξίωση για επιστροφή μέρους συγκεκριμένων τεμαχίων που είχαν  απαλλοτριωθεί, προβάλλοντας ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό που απαλλοτριώθηκαν.

 

     Η γραπτή αξίωση των αιτητών τέθηκε υπόψη της Γενικής Διευθύντριας του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, η οποία την απέρριψε με επιστολή που απέστειλε στον δικηγόρο τους στις 13.5.11.  Με επακόλουθο, την κατάθεση των υπό κρίση προσφυγών με τις οποίες προσβάλλεται η νομιμότητα της άρνησης της Διοίκησης να ανακαλέσει την απαλλοτρίωση και να επιστρέψει στους αιτητές μέρος της απαλλοτριωθείσας ακίνητης ιδιοκτησίας.

 

     Οι προσφυγές βασίζονται σε οκτώ (8) νομικούς λόγους, αλλά προωθήθηκαν στη βάση ότι η απόρριψη της αξίωσης τους για επιστροφή των κτημάτων αντίκειται (α) στα άρθρα 23.5 του Συντάγματος και 15(1) του περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμου 15/1962 (όπως τροποποιήθηκε), (β) στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και (γ) στην αρχή της αναλογικότητας.  Με κοινή βέβαια συνισταμένη, ότι τα κτήματα δεν χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό για τον οποίο απαλλοτριώθηκαν.  Αναλυτικά:

 

     Σύμφωνα με τα άρθρα 23.5 του Συντάγματος και 15(1) του Ν.15/1962 η απαλλοτριωθείσα ιδιοκτησία πρέπει να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για το σκοπό για τον οποίο απαλλοτριώθηκε και σε περίπτωση που μέσα σε τρία χρόνια ο σκοπός της απαλλοτρίωσης κατέστη ανέφικτος ή εγκαταλείφθη, η Διοίκηση υποχρεούται να προσφέρει την ιδιοκτησία «επί καταβολή της τιμής κτήσεως εις το πρόσωπον παρ΄ ου απαλλοτρίωσεν αυτήν». 

 

     Οι αιτητές δεν αμφισβητούν τη θέση των καθ΄ ων η αίτηση που περιέχεται στην επιστολή της Γενικής Διευθύντριας του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού ημερ. 13.5.11 ότι, «Η κατασκευή των έργων υποδομής άρχισε αμέσως μετά την απαλλοτρίωση της ακίνητης ιδιωτικής ιδιοκτησίας και συμπληρώθηκε το 1980.  Δημιουργήθηκαν 94 Βιομηχανικά οικόπεδα, δρόμοι, πεζόδρομοι, χώροι στάθμευσης, χώροι πρασίνου και ανοικτός κεντρικός χώρος.  Η συνολική δαπάνη για τα έργα υποδομής και τη μέχρι το 2010 συντήρηση και λειτουργία της Ελεύθερης Ζώνης ανέρχεται στο ποσό των €2.850.000.  Έχουν εκμισθωθεί τα 75 βιομηχανικά οικόπεδα σε 33 εταιρείες και έχουν προσφερθεί για μίσθωση τα υπόλοιπα 19 σε 10 εταιρείες.  Σήμερα λειτουργούν 15 επιχειρήσεις στην Ελεύθερη Ζώνη της Λάρνακας». Αντιτείνουν όμως ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης ήταν η ανάπτυξη του εμπορίου και της βιομηχανίας, για επίτευξη του οποίου θα έπρεπε η Διοίκηση, επιπρόσθετα με τα έργα υποδομής - διαμόρφωση βιομηχανικών οικοπέδων, δρόμων, χώρων στάθμευσης, χώρων πρασίνου κλπ - να προχωρήσει στην ενοικίαση των βιομηχανικών οικοπέδων και οι ενοικιαστές να ανεγείρουν σ΄ αυτά εργοστάσια ή βιομηχανικές μονάδες.  Κάτι τέτοιο όμως, διατείνονται, δεν έγινε και επομένως ο σκοπός για τον οποίο απαλλοτριώθηκαν τα κτήματα ή μέρος των κτημάτων που διεκδικούν να τους επιστραφούν δεν επετεύχθη.  Παρέπεμψαν σχετικά στην υπόθεση Ζήνων Ευθυμιάδης Εστέϊτς Λτδ ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 166.  Μάλιστα για να γίνει πιο κατανοητή η θέση τους ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης δεν επετεύχθη κατατάσσουν τα κτήματα σε τέσσερις κατηγορίες.  Η πρώτη, σ΄ αυτά που βρίσκονται εκτός της περίφραξης που περικλείει τη Ζώνη, τα οποία δεν ενοικιάστηκαν και επί των οποίων δεν έχουν ανεγερθεί βιομηχανικές μονάδες, η δεύτερη, σ΄ αυτά που παρέμειναν ως χώρος πρασίνου που δεν περιλαμβανόταν στο σκοπό της απαλλοτρίωσης (Μορίτση κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αναθ. Εφ. 86/2009 ημερ. 22.11.12), η τρίτη, σ΄ αυτά που ναι μεν έχουν μετατραπεί σε βιομηχανικά οικόπεδα, αλλά δεν έχουν εκμισθωθεί μέχρι σήμερα και, η τέταρτη, σ΄ αυτά που ναι μεν έχουν ενοικιαστεί, αλλά επ΄ αυτών δεν έχει ανεγερθεί μέχρι σήμερα οτιδήποτε. Σχετικά παρουσίασαν και τοπογραφικά σχέδια (Παραρτήματα Α και Β στην Απάντησή τους) όπου η διεκδικούμενη να τους επιστραφεί γη εμφαίνεται με κίτρινο χρώμα.

 

     Διαμετρικά αντίθετες είναι οι θέσεις των καθ΄ ων η αίτηση οι οποίοι υποστηρίζουν ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης έχει προ πολλών ετών επιτευχθεί, τόσο υλικά όσο και νομικά με τη διαίρεση και εγγραφή των επίδικων βιομηχανικών οικοπέδων στο Κτηματολόγιο.  Υποστήριξαν, συναφώς, ότι οι αιτητές δεν έχουν αντιληφθεί το σκοπό της απαλλοτρίωσης, ο οποίος δεν εκπληρώνεται με τη σωρευτική υλοποίηση των όσων αναφέρονται στη Γνωστοποίηση. Προς τούτο  παρέπεμψαν στο λεκτικό της Γνωστοποίησης, για να υποδείξουν ότι ο σκοπός υλοποιείται με την τέλεση οποιασδήποτε από τις διαζευκτικά αναφερόμενες στη Γνωστοποίηση ενέργειες της Διοίκησης, και όχι όλες σωρευτικά.  Εισηγήθηκαν, επί του προκειμένου ότι ακόμη και στην περίπτωση που δεν θα γινόταν κατορθωτό να ενοικιαστεί οποιοδήποτε τεμάχιο και πάλι δεν θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης δεν επετεύχθη. Η ενοικίαση και η τελική βιομηχανική αξιοποίηση των οικοπέδων, υπέδειξαν, συναρτώνταν με την ουσιαστική επιτυχία του όλου εγχειρήματος μακροπρόθεσμα και όχι με την υλοποίηση από τη Διοίκηση του σκοπού για τον οποίο έγινε η απαλλοτρίωση.  Είναι επομένως, επιγραμματικά, η θέση τους ότι η Διοίκηση έχει εκπληρώσει όλες της τις υποχρεώσεις που πήγαζαν από την απαλλοτρίωση δαπανώντας μάλιστα 3 εκατομμύρια ευρώ περίπου και δεν παρέλειψαν να επισημάνουν ότι η ελεύθερη ζώνη μετετράπη σε βιομηχανική και εμπορική περιοχή για να καλύψει βιομηχανικές και εμπορικές ανάγκες μακροχρόνια.

 

     Εξέτασα τις εκατέρωθεν θέσεις επί του υπό εξέταση ζητήματος και, συμφωνώντας με τον ευπαίδευτο συνήγορο των καθ΄ ων η αίτηση, διαμόρφωσα την άποψη ότι οι αιτητές είτε δεν έχουν αντιληφθεί το σκοπό της επίδικης απαλλοτρίωσης, είτε συγχύζουν το σκοπό με την επιτυχία του στόχου. Ο σκοπός της απαλλοτρίωσης, όπως διακηρύσσεται στη Γνωστοποίηση, ήταν η δημιουργία ελεύθερης ζώνης εμπορίου ή βιομηχανικής περιοχής ή και αμφοτέρων.  Όχι δηλαδή σωρευτικά και των δύο, όπως αντελήφθηκαν το σκοπό οι αιτητές.  Περαιτέρω, η Διοίκηση δεν δεσμεύτηκε (α) να ανεγείρει οποιαδήποτε εργοστάσια ή βιομηχανικές μονάδες στα τεμάχια που θα δημιουργούνταν (β) να ενοικιάσει όλα τα τεμάχια, ή πως θα εξανάγκαζε τους ενοικιαστές να κτίσουν σ΄ αυτά βιομηχανικές μονάδες και (γ) πώς στα εμπορικά ή βιομηχανικά τεμάχια θα ανεγείρονταν εργοστάσια ή βιομηχανικές μονάδες.  Η δέσμευση της, όπως προκύπτει από το διακηρυχθέντα σκοπό, ήταν να δώσει την ευκαιρία στους ενδιαφερόμενους, προσφέροντάς τους κατάλληλα διαμορφωμένα τεμάχια γης έναντι ασήμαντου ουσιαστικά ενοικίου,  για να αναπτύξουν το εμπόριο ή τη βιομηχανία και η ενοικίαση όλων των τεμαχίων δεν ήταν δεδομένη, αλλά συνάρτηση με τη ζήτηση και όχι με τον σκοπό της απαλλοτρίωσης.  Και τη δέσμευσή της αυτή την υλοποίησε, όπως διατυπώνεται και στην επιστολή της Διευθύντριας ημερ. 13.5.11, το περιεχόμενο της οποίας αναιρεί τις επί του θέματος αιτιάσεις των αιτητών με τον πιο σαφή και κατηγορηματικό τρόπο.  Έπεται ότι η αξίωση των αιτητών ότι σύμφωνα με τα άρθρα 23.5 του Συντάγματος και 15(1) του Ν.15/1962 δικαιούνται σε επιστροφή των κτημάτων στη βάση ότι δεν χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό που απαλλοτριώθηκαν δεν ευσταθεί και απορρίπτεται.  Σχετικά παραθέτω αυτούσιο το πιο κάτω απόσπασμα από την υπόθεση Ευθυμιάδης Εστέϊτς (ανωτέρω), το οποίο βρίσκει πλήρη εφαρμογή και υπό τα περιστατικά της παρούσας:

 

     «"Συμμεριζόμαστε την ανησυχία που εκφράστηκε στην Συμεωνίδης και φρονούμε ότι η παραπομπή στο εφικτά υλοποιήσιμο του σκοπού της απαλλοτρίωσης αποκαθιστά την ορθή διατύπωση του συνταγματικού κριτηρίου η οποία συναρτά την εφαρμογή του Άρθρου 23.5 προς τη διαρκή υποχρέωση της διοίκησης να χρησιμοποιήσει το κτήμα για το σκοπό για τον οποίο απαλλοτριώθηκε και έτσι να καθιστά συνεχώς, και βεβαίως όχι μόνο μέσα στην περίοδο των τριών ετών από την απαλλοτρίωση, εφικτά πραγματοποιήσιμο το σκοπό αυτό. Το να τίθεται το ερώτημα με άλλους όρους, δηλαδή κατά πόσο ο σκοπός της απαλλοτρίωσης εγκατελείφθη ή δεν κατέστη ανέφικτος, δεν συνιστά απλώς αλλαγή έμφασης αλλά εμπεριέχει τον κίνδυνο να διολισθήσει η διερεύνηση από τα πραγματικά αντικειμενικά δεδομένα που διέπουν το εφικτά πραγματοποιήσιμο του σκοπού σε πεδίο όχι πολύ πέραν των υποκειμενικών διαθέσεων της διοίκησης με ανάλογες συνέπειες, ως εκ της προκύπτουσας διαφοροποίησης του επιπέδου των απαιτούμενων ενεργειών της διοίκησης, στο αποτέλεσμα της όποιας συγκεκριμένης υπόθεσης. Το βάρος στον πρώην ιδιοκτήτη δεν είναι να αποδείξει ότι ο σκοπός της απαλλοτρίωσης εγκατελείφθη ή δεν κατέστη ανέφικτος, αλλά ότι η διοίκηση δεν προέβη στις ενέργειες εκείνες που, αναλόγως βεβαίως της περίπτωσης, θα εκρίνοντο ευλόγως αναγκαίες προς υλοποίηση του έργου. Η σαφής ορολογία του Άρθρου 23.5 αντανακλά δεόντως την αντίληψη μας για την ουσιαστική διάσταση του όπως την έχουμε εκφράσει."

 

 

     Επιπρόσθετα με το πιο πάνω παράπονο - το οποίο είναι και το βασικό - οι αιτητές προώθησαν ακόμη τρία επί μέρους ζητήματα.  Αφορούν (α) τη χρησιμοποίηση κάποιων κτημάτων για δημιουργία χώρων πρασίνου, την στιγμή που κάτι τέτοιο δεν  περιλαμβανόταν στο σκοπό της απαλλοτρίωσης (Mορίτση, ανωτέρω), (β) την μετατροπή της ζώνης από Ζώνη Εμπορίου σε Βιομηχανική και Εμπορική περιοχή ως η Κ.Δ.Π. 230/2011 ημερ. 17.6.11, για την οποίαν εισηγούνται ότι είναι παράνομη και (γ) τον ισχυρισμό ότι στον χώρο που απαλλοτριώθηκε δραστηριοποιούνται 17 εταιρείες, από τις οποίες οι 6 παράνομα και, περαιτέρω κάποιες εταιρείες μεταβίβασαν με άδεια του αρμόδιου Υπουργείου τα δικαιώματά τους στη μακροχρόνια ενοικίαση με το αζημίωτο.

 

     Αρχίζοντας με το παράπονο τους που αφορά τη δημιουργία χώρου πρασίνου, στη βάση ότι αυτή δεν περιλαμβανόταν στο σκοπό της απαλλοτρίωσης, έχω την άποψη ότι δεν ευσταθεί.  Η υπόθεση Μορίτση, που επικαλέστηκαν, δεν διαμόρφωσε νομική αρχή ότι όταν στο σκοπό της απαλλοτρίωσης δεν αναφέρεται ρητά και η δημιουργία χώρων πρασίνου τότε τα κτήματα που χρησιμοποιήθηκαν για δημιουργία τέτοιων χώρων υπόκεινται σε επιστροφή σύμφωνα με τα άρθρα 23.5 του Συντάγματος και 15(1) του Ν.15/1962.  Αυτό που παρατηρήθηκε στην εν λόγω υπόθεση - που αφορούσε απαλλοτριώσεις κτημάτων για σκοπούς μετακίνησης του χωριού Παλιάμπελα της Επαρχίας Πάφου σε άλλη καταλληλότερη περιοχή - ήταν ότι «Κατά τον ουσιώδη χρόνο η δημιουργία χώρων πρασίνου στις αγροτικές κοινότητες ενδεχομένως να μην αποτελούσε προτεραιότητα ή ανάγκη για σκοπούς άνεσης των κατοίκων ή για σκοπούς πολεοδομίας ή γενικά για σκοπούς δημόσιας ωφέλειας στην ευρύτερη έννοια του όρου».  Στην παρούσα όμως περίπτωση η δημιουργία χώρων πρασίνου έγινε σε περιοχή που προοριζόταν και για εμπορική ζώνη, ο σχεδιασμός και διαμόρφωση της οποίας έπρεπε να είναι τέτοια που να προσέλκυε το ενδιαφέρον αυτών προς τους οποίους απευθυνόταν.  Στους εμπόρους, δηλαδή, ή στους βιομηχάνους, από το ενδιαφέρον των οποίων εξαρτάτο η επιτυχία του όλου εγχειρήματος.  Και ασφαλώς για τη δημιουργία της Ζώνης θα έπρεπε να κατασκευαστούν έργα υποδομής, τα οποία οι ίδιοι οι αιτητές καθορίζουν «σε διαμόρφωση βιομηχανικών οικοπέδων, δρόμοι, χώροι στάθμευσης, χώροι πρασίνου κ.λ.π».  Παρολ΄ αυτά, σε πλήρη αντίθεση με ό,τι οι ίδιοι υποστηρίζουν, εισηγούνται ότι η δημιουργία χώρων πρασίνου δεν περιλαμβανόταν στο σκοπό της απαλλοτρίωσης.  Μα, στο διακηρυχθέντα σκοπό, δεν περιλαμβανόταν ούτε και η κατασκευή δρόμων, χώρων στάθμευσης, πεζοδρομίων, ηλεκτροφώτισης κ.λ.π και κατά την άποψή μου υιοθέτηση της θέσης τους θα οδηγούσε σε παράλογα αποτελέσματα.

 

     Η θέση λοιπόν των αιτητών ότι η δημιουργία χώρων πρασίνου δεν περιλαμβανόταν στον διακηρυχθέντα σκοπό - και επομένως τα εν λόγω κτήματα υπόκεινται σε επιστροφή - δεν ευσταθεί και απορρίπτεται.

 

     Σ΄ ότι αφορά το δεύτερο ζήτημα που εγείρουν, αυτό απαντήθηκε πιο πάνω όταν επισημάνθηκε ο σκοπός της απαλλοτρίωσης ήταν «. δια την ίδρυση ελευθέρας ζώνης εμπορίου ή βιομηχανικής περιοχής» και δεν χρειάζεται να προστεθεί οτιδήποτε για απόρριψη και αυτού του παραπόνου.

 

     Τέλος, σ΄ ότι αφορά το τελευταίο ζήτημα έχω την άποψη ότι το σχετικό παράπονο των αιτητών έκδηλα εκφεύγει της αρμοδιότητας του παρόντος Δικαστηρίου να τους εξετάσει και εν πάση περιπτώσει δεν αντιλαμβάνομαι πώς θα μπορούσε να επιδράσει θετικά στην αξίωσή τους να κηρυχθεί άκυρη η άρνηση της Διοίκησης να τους επιστραφούν κτήματα που, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, που απορρίφθηκαν, δεν χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό για τον οποίο απαλλοτριώθηκαν.

 

     Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή απορρίπτεται ως αβάσιμη και σ΄ ότι αφορά τους άλλους δύο ακυρωτικούς λόγους αυτοί δεν προωθήθηκαν με επάρκεια, έστω και στοιχειώδη, ώστε να απαιτείται η ενασχόληση του Δικαστηρίου  με αυτούς.

 

     Οι αιτητές καταδικάζονται και σε έξοδα, τα οποία να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και να τεθούν ενώπιον του Δικαστηρίου για έγκριση.

 

 

 

 

                                                            Μ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, Δ.

 

 

 

 

 

 

 

 

/κβπ

 

 

 

 

 

 

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο