|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:D120
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ.294/2012)
18 Φεβρουαρίου, 2014
[ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. A. CHACHOLIS DEVELOPERS LTD
2. XAΡΙΤΙΝΗ ΖΑΛΙΣΤΗ
Αιτητές,
ν.
κυπριακη δημοκρατια μεσω του υπουργειου εσωτερικων
Καθ΄ων η αίτηση.
_______________
Α. Λάντος, για τους Αιτητές.
Δ. Καλλίγερος, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή οι Αιτητές επιζητούν την ακύρωση της απόφασης των Καθ΄ ων η αίτηση ημερ. 16.12.2011, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα τους για οικονομική αποζημίωση για ζημιές που υπέστησαν, λόγω των όρων που τέθηκαν με τις πολεοδομικές άδειες ΑΜΧ0034/2004 και ΑΜΧ0371/2004.
Η Πολεοδομική Αρχή χορήγησε τις πιο πάνω άδειας στις 20.5.2004, επιβάλλοντας, μεταξύ άλλων, και κατάλληλους όρους για την παραχώρηση του τμήματος του τεμαχίου που επηρεάζεται από το μελλοντικό οδικό δίκτυο της περιοχής. Εναντίον των όρων αυτών, η Αιτήτρια 2 υπέβαλε στις 17.6.2004 δύο ιεραρχικές προσφυγές σύμφωνα με το άρθρο 31 των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμων του 1972 έως (Αρ.2) του 2012, Ν. 90/72, στο εξής «ο Νόμος».
Η Υπουργική Επιτροπή στις συνεδρίες της ημερ. 22.12.2004 και 3.1.2005, μελέτησε πρώτα το Σημείωμα αρ. 58/31 του Υπουργείου Εσωτερικών και αφού εξέτασε τα πραγματικά γεγονότα και νομικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την υποβληθείσα πολεοδομική αίτηση, την απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής καθώς και τους λόγους που επικαλέστηκε η Αιτήτρια για υποστήριξη της προσφυγής της, αποφάσισε με βάση τις εξουσίες που της παρέχονται από το άρθρο 31 του Νόμου, την απόρριψη των ιεραρχικών προσφυγών κρίνοντας ότι οι επίμαχοι όροι ορθά έχουν επιβληθεί από την Πολεοδομική Αρχή, εμπίπτουν στα πλαίσια του Νόμου και των προνοιών της ισχύουσας Δήλωσης Πολιτικής.
Παράλληλα η Επιτροπή συνέστησε όπως η Πολεοδομική Αρχή ενημερώσει την Αιτήτρια για τη δυνατότητα υποβολής ειδοποίησης απαίτησης για αποζημίωση, με βάση τις πρόνοιες των άρθρων 67 και 68 του Νόμου, αναφορικά με τον επηρεασμό του τεμαχίου της από τη διεύρυνση του εφαπτόμενου δρόμου.
Η Αιτήτρια υπέβαλε στις 28.7.2006 προς την Πολεοδομική Αρχή ειδοποίηση απαίτησης για αποζημίωση, η οποία διαβιβάστηκε στο Υπουργείο Εσωτερικών στις 13.11.2007 μαζί με σχετική έκθεση της Πολεοδομικής Αρχής.
Στις 29.6.2011, ο Υπουργός Εσωτερικών αφού έλαβε υπόψη τα δεδομένα της υπόθεσης όπως αυτά παρατέθηκαν στο πιο πάνω Σημείωμα, απέρριψε την υποβληθείσα ειδοποίηση απαίτησης για αποζημίωση της Αιτήτριας κρίνοντας ότι δεν έχει επέλθει οποιαδήποτε μείωση στην οικονομική αξία της ιδιοκτησίας των Αιτητών από τους όρους που τέθηκαν από την Πολεοδομική Αρχή.
Η πιο πάνω απόφαση απόρριψης του Υπουργού Εσωτερικών αποτελεί το αντικείμενο αμφισβήτησης της παρούσας προσφυγής.
Προέχει η εξέταση της προδικαστικής ένστασης που πρόβαλαν οι Καθ΄ ων η αίτηση: η προσφυγή είναι απαράδεκτη, δεν στρέφεται εναντίον εκτελεστής διοικητικής πράξης, αλλά αντίθετα κείται στη σφαίρα του ιδιωτικού δικαίου, όπου αρμοδιότητα έχουν τα πολιτικά Δικαστήρια, όπως ρητά προβλέπεται στο Άρθρο 23.3 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο είτε αρνηθεί η διοίκηση να αναγνωρίσει οποιοδήποτε δικαίωμα αποζημίωσης, είτε διαφωνεί ως προς το ύψος της, πάντοτε υφίσταται διαφορά στα πλαίσια του εν λόγω Άρθρου. Κατ' επέκταση απόρριψη της υποβληθείσας ειδοποίησης απαίτησης για αποζημίωση εμπίπτει στη δικαιοδοσία του πολιτικού Δικαστηρίου, καθιστώντας χωρίς άλλο άμεση την απόρριψη της προσφυγής.
Όπως έχει κατ' επανάληψη λεχθεί η αναθεωρητική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου περιορίζεται στον έλεγχο της νομιμότητας εκτελεστών διοικητικών πράξεων. Για να είναι εκτελεστή μια πράξη θα πρέπει να είναι (α) προϊόν αίτησης εκτελεστικής ή διοικητικής λειτουργίας, (β) από όργανο, αρχή ή πρόσωπο, (γ) το όργανο να ενεργεί στη σφαίρα του δημοσίου και όχι του ιδιωτικού δικαίου και (δ) να παράγει νομικά αποτελέσματα με άμεση νομική ισχύ.
Το πεδίο του δημόσιου δικαίου διακρίνεται από το ιδιωτικό δίκαιο ανάλογα με το σκοπό τον οποίο η νομοθεσία αποβλέπει να πράξει και το ενδιαφέρον του κοινού στη συγκεκριμένη λειτουργία (Tamassos Tobaco Suppliers & Co v. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 407 και Niazi v. Δημοκρατίας (Αρ.1) (2009) 3 Α.Α.Δ. 218, 221-222).
Προκύπτει από το Άρθρο 23.3 του Συντάγματος ότι οι επιβληθέντες όροι στις χορηγηθείσες πολεοδομικές άδειες των Αιτητών πρέπει να επιφέρουν ουσιαστική μείωση στην οικονομική αξία της ιδιοκτησίας τους έτσι ώστε το ταχύτερο να καταβάλλεται δίκαιη αποζημίωση, καθοριζόμενη σε περίπτωση διαφωνίας από το πολιτικό Δικαστήριο. Στην παρούσα περίπτωση ο Υπουργός Εσωτερικών έκρινε ότι δεν έχει επέλθει οποιαδήποτε μείωση στην οικονομική αξία της ιδιοκτησίας των Αιτητών.
Σύμφωνα με τα άρθρα 67 και 68 του Νόμου, με βάση τις πρόνοιες των οποίων οι αιτητές υπέβαλαν ειδοποίηση απαίτησης για αποζημίωση, σε περίπτωση που τα μέρη δεν καταλήγουν σε συμφωνία για τυχόν καταβλητέα αποζημίωση, τότε και μόνο καταφεύγουν στο πολιτικό Δικαστήριο για καθορισμό της αποζημίωσης:
«67.-(1) Ουδεμία απαίτησις δι' αποζημίωσιν δυνάμει του παρόντος Μέρους γίνεται δεκτή και ουδεμία αποζημίωσις δυνάμει του παρόντος Μέρους καταβάλλεται εκτός εάν ειδοποίησις της τοιαύτης απαιτήσεως έχει επιδοθή εις την Πολεοδομικήν Αρχήν εντός προθεσμίας εξ μηνών, αρχομένης κατά την ημερομηνίαν της ειδοποιήσεως της πολεοδομικής αποφάσεως εις την οποίαν αναφέρεται, και η απαίτησις υποβληθή συμφώνως προς τας διατάξεις του παρόντος Μέρους:
..........................
(2)........................
(3) Εάν, εντός εξ μηνών από της υπό της Πολεοδομικής Αρχής λήψεως απαιτήσεως υποβληθείσης συμφώνως προς το παρόν άρθρον, η Πολεοδομική Αρχή και ο απαιτών δεν δυνηθώσι να καταλήξωσιν εις συμφωνίαν επί της δυνάμει του παρόντος Νόμου τυχόν καταβλητέας αποζημιώσεως, η αποζημίωσις αύτη καθορίζεται υπό του Δικαστηρίου:
Νοείται ότι οσάκις η Πολεοδομική Αρχή γνωστοποιή εις οιονδήποτε απαιτούντα ότι κατά την άποψιν αυτής ουδεμία αποζημίωσις δέον να καταβληθή και η τοιαύτη άποψις της Πολεοδομικής Αρχής δεν διαμφισβητήται υπό του αιτητού δι' εγγράφου ειδοποιήσεως επιδιδομένης εις την Πολεοδομικήν Αρχήν εντός τριών μηνών από της γνωστοποιήσεως ταύτης, ο απαιτών θεωρείται ως συμφωνήσας εις το ότι ουδεμία αποζημίωσις δέον να καταβληθή.
(4) Πάσα προσφυγή εις το Δικαστήριον διά τον καθορισμόν υπό του Δικαστηρίου τυχόν καταβλητέας αποζημιώσεως θα γένηται συμφώνως προς Κανονισμούς εκδοθησομένους δυνάμει του παρόντος Νόμου.
68.-(1) Εάν καθ' οιονδήποτε τρόπον ήθελε προκύψει ουσιώδης ζημία εις βάρος ιδιοκτησίας τινός συνεπεία της εφαρμογής των προνοιών του παρόντος Νόμου, δέον να καταβάλληται δικαία αποζημίωσις.
(2) Αποζημίωσις καταβάλλεται δυνάμει και τηρουμένων των διατάξεων του παρόντος Μέρους, μόνον οσάκις αποδειχθή υπό του απαιτούντος αυτήν ότι, συνεπεία πολεοδομικής αποφάσεως επηρεαζούσης την ακίνητον ιδιοκτησίαν εν σχέσει προς την οποίαν υποβάλλεται η απαίτησις, επήλθεν ουσιώδης μείωσις της οικονομικής αξίας της ιδιοκτησίας ταύτης.
(3) Για τον υπολογισμόν της αποζημίωσης για ουσιώδη μείωση της οικονομικής αξίας ακίνητης ιδιοκτησίας που επηρεάστηκε από πολεοδομική απόφαση θα λαμβάνονται υπόψη οι κανόνες που εκτίθενται στο άρθρο 10 του περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμου στο μέτρο που οι κανόνες αυτοί είναι εφαρμόσιμοι, όπως και όλα τα άλλα κατά περίπτωση περιστατικά. Οι διατάξεις του ίδιου Νόμου εφαρμόζονται επίσης σε ό,τι αφορά την καταβολή της αποζημίωσης, εφόσο οι διατάξεις αυτές δεν προσκρούουν σε ρητή διάταξη του παρόντος Νόμου.»
Όλα όσα αφορούν τη διαδικασία χειρισμού της ειδοποίησης απαίτησης αποζημίωσης και τον καθορισμό της αποζημίωσης, καθορίζονται από τους περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας (Αποζημίωση) Κανονισμούς του 1990, ΚΔΠ 56/90.
Υπό τας περιστάσεις, κρίνω ότι η απορριπτική απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών δεν συνιστά πράξη εμπίπτουσα στον αναθεωρητικό έλεγχο του Άρθρου 146 του Συντάγματος. Συνιστά απόφαση εν τη εννοία του άρθρου 67 του Νόμου, δημιουργική του δικαιώματος των Αιτητών για αξίωση αποζημίωσης ενώπιον αρμόδιου Δικαστηρίου για μείωση της οικονομικής αξίας της ιδιοκτησίας που επηρεάστηκε από την υπό κρίση πολεοδομική απόφαση.
Η Αίτηση απορρίπτεται με €1.600 έξοδα υπέρ των Καθ΄ ων η αίτηση.
Δ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.
/ΦΚ