|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:D82
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπóθεση Αρ. 1403/2012)
30 Ιανουαρίου, 2014
[ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΑΡΙΟΣ,
Αιτητής,
ν.
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,
ΤΜΗΜΑ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ,
Καθ'ων η αίτηση.
Αιτητής παρών προσωπικά.
Α. Ζερβού (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ'ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, Δ.: O αιτητής, ο οποίος χειρίζεται αυτοπροσώπως την υπόθεση του, προσβάλλει την απόφαση του Επαρχιακού Λειτουργού Ευημερίας Λεμεσού ημερομηνίας 26/7/2012, με την οποία διεκόπη η καταβολή σ' αυτόν δημοσίου βοηθήματος (αναπηρικού επιδόματος) από 1/8/2012. Η απόφαση κοινοποιήθηκε στον αιτητή με επιστολή των καθ'ων η αίτηση, ημερομηνίας 14/9/2012.
Τα γεγονότα που περιβάλλουν την προσφυγή είναι απλά. Τα συνοψίζω.
Ο αιτητής, 22 ετών σήμερα, παρουσιάζει σύμφωνα με τις ιατρικές γνωματεύσεις του φακέλου εκ γενετής σοβαρό πρόβλημα οράσεως (κερατόκωνος κερατοειδούς χιτώνα και των δύο οφθαλμών) με διαπιστωμένη χαμηλή οπτική οξύτητα 5/10 στο δεξί και 1/10 στον αριστερό οφθαλμό. Διαμένει με τους γονείς του και τις δύο μικρότερες αδερφές του στην Απαισιά της Επαρχίας Λεμεσού.
Στις 26/3/2008 ο αιτητής υπέβαλε αίτημα για παροχή δημοσίου βοηθήματος ως ανάπηρο άτομο, δυνάμει του άρθρου 2 του περί Δημοσίων Βοηθημάτων και Υπηρεσιών Νόμου του 2006, Ν. 95(Ι)/2006 (ο Νόμος), όπως αυτό μεταγενέστερα τροποποιήθηκε. Το αίτημα έγινε αποδεκτό. Ως αποτέλεσμα, άρχισε να καταβάλλεται στον αιτητή το ποσό των €568,97 (Μηνιαίο Δημόσιο Βοήθημα) και το ποσό των €142,38 (Μέτρα Κοινωνικής Συνοχής) από 1/6/2008, αφού όπως διαπιστώθηκε από αρμόδιους λειτουργούς στα πλαίσια κατ' οίκον επίσκεψης που διενεργήθηκε για το σκοπό αυτό, η κατάσταση της υγείας του παρουσίαζε σταδιακή χειροτέρευση.
Χειρουργικές επεμβάσεις (ενισχυτική διόρθωση κερατοειδή και στα δύο μάτια και εμφύτευση ενδοστρωματικού δακτυλίου στο αριστερό μάτι με θεραπεία «cross-linking»), στις οποίες ο αιτητής υποβλήθηκε στη συνέχεια, δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα, ενώ το 2010 έγινε απόρριψη του ενδοστρωματικού δακτυλίου και εξόρυξη του από τον κερατοειδή του αριστερού ματιού.
Στις 11/4/2012, αρμόδια Λειτουργός, ενεργώντας μέσα στα πλαίσια εξέτασης της περίπτωσης για την ανανέωση της έγκρισης του επιδόματος, πραγματοποίησε κατ' οίκον επίσκεψη με βάση την οποία, όπως σημείωσε στην έκθεσή της, διαπιστώθηκε ότι ο αιτητής «ήταν λειτουργικός καθόλη τη διάρκεια. Κινείτο στους χώρους του σπιτιού χωρίς δυσκολίες» και ότι «κατά τη συνάντηση ετοίμασε ρόφημα χωρίς καμιά δυσκολία». Εισηγήθηκε δε την απόρριψη του αναπηρικού επιδόματος.
Ζητήθηκε στη συνέχεια η γνωμάτευση του Δρα Βρυώνη Κυπερέση, Ειδικού Χειρούργου Οφθαλμίατρου, ο οποίος εξέτασε τον αιτητή στις 5/5/2012 και συμπλήρωσε το ειδικό έντυπο (ΥΚΕ 73) στο οποίο σημείωσε ότι ο αιτητής είναι ικανός για εργασία «με λήψη προληπτικών μέτρων».
Με βάση την πιο πάνω γνωμάτευση και την απορριπτική εισήγηση της Λειτουργού, ο Επαρχιακός Λειτουργός αποφάσισε τη διακοπή καταβολής του βοηθήματος από 1/8/2012.
Αμφισβητώντας το κύρος της απόφασης ο αιτητής υποβάλλει ότι αυτή ελήφθη καθ' υπέρβαση εξουσίας και χωρίς δέουσα έρευνα του συνόλου των ιατρικών πιστοποιητικών, με αποκλειστικό έρεισμα την αναρμόδια άποψη της Λειτουργού που τον επισκέφθηκε στις 11/4/2012 και χωρίς να παραπεμφθεί ενώπιον της Πολυθεματικής Ομάδας που προβλέπεται στο Ν. 95(1)/2006.
Ισχυρίζεται περαιτέρω ότι η απόφαση ελήφθη από μη εξουσιοδοτημένο πρόσωπο κατ' αναλογίαν προς τα νομολογηθέντα στη Νίκη Φλουρέντζου v. Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Υπόθεση Αρ. 223/2012, ημερομηνίας 28/5/2013.
Η πλευρά των καθ'ων η αίτηση παρουσίασε εξουσιοδοτήσεις της Διευθύντριας των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων προς δύο Λειτουργούς Κοινωνικών Ασφαλίσεων Α΄ και συγκεκριμένα προς τους Φλώρα Μούστρα και Ανδρέα Πελεκανή του Γραφείου Λεμεσού, για σκοπούς εφαρμογής των προνοιών του Ν. 95(Ι)/2006 και υπογραφής των απορριπτικών επιστολών σε περίπτωση μη έγκρισης δημοσίου βοηθήματος.
Στην παρούσα περίπτωση, όπως προκύπτει από το φάκελο της υπόθεσης τον οποίο διεξήλθα, η απόφαση για διακοπή του βοηθήματος του αιτητή, ελήφθη στις 30/7/2012 από Επαρχιακό Λειτουργό Ευημερίας, κάποιον Ανδρέα Λοϊζίδη, ο οποίος όμως δεν περιλαμβάνεται στους εξουσιοδοτημένους προς τούτο Λειτουργούς. Το γεγονός ότι στη συνέχεια η απόφαση κοινοποιήθηκε στον αιτητή με επιστολή της εξουσιοδοτημένης Φλώρας Μούστρα, δεν διαφοροποιεί, κατά τη γνώμη μου, τα πράγματα.
Σύμφωνα με το άρθρο 5 του Νόμου, η απόφαση αν κάποιος αιτητής ή λήπτης πληροί τις προϋποθέσεις για παροχή σε αυτόν δημοσίου βοηθήματος αποτελεί καθήκον του «Διευθυντή», που σύμφωνα με το άρθρο 2 του Νόμου σημαίνει το Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ή τον κατάλληλα εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπό του.
Στην υπόθεση Κούτσιου ν. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 987 - απόφαση πλειοψηφίας - στη σελ. 994 λέχθηκαν τα εξής από την Ολομέλεια:
"Στην απουσία έγγραφης καταχώρισης που να επιβεβαιώνει ότι η απόφαση για τη μετάθεση έχει ληφθεί από το όργανο στο οποίο ο Νόμος έχει εναποθέσει την σχετική αρμοδιότητα θεωρούμε ότι το τεκμήριο της κανονικότητας των διοικητικών πράξεων δεν διαθέτει την εμβέλεια να ενδύει με τον μανδύα της νομιμότητας τα όσα χρειάζονται να συντελεσθούν για να διενεργηθεί νόμιμα μια μετάθεση - καταγράφονται στις παραγ. (1) - (3), πιο πάνω. Αντίθετη προσέγγιση θα ισοδυναμούσε με καταστρατήγηση των αρχών της χρηστής διοίκησης οι οποίες υπαγορεύουν την τήρηση εγγράφων καταχωρίσεων το δε τεκμήριο της κανονικότητας θα προσέφερε ασυλία σε πράξεις αναρμοδίων οργάνων με τη δικαιολογία ότι είχαν ενεργήσει ύστερα από οδηγίες των αρμοδίων οργάνων."
Έχω την άποψη ότι η εμπλοκή του μη εξουσιοδοτημένου Λειτουργού στη λήψη της απόφασης για διακοπή του βοηθήματος κατέστησε την απόφαση παράνομη ως αναρμοδίως ληφθείσα.
Τα πιο πάνω είναι αρκετός λόγος, κατά τη γνώμη μου, για να επιτύχει η προσφυγή και να ακυρωθεί η επίδικη απόφαση. Παρά ταύτα, θα προχωρήσω και στην εξέταση της ουσίας.
Είναι προφανές ότι η απόφαση στηρίχθηκε αφενός στην εντύπωση που σχημάτισε για την κατάσταση του αιτητή η Λειτουργός που τον επισκέφθηκε στις 11/4/2012 και αφετέρου στο πόρισμα του Δρα Β. Κυπερέση.
Η μεν πρώτη αρκέστηκε στη διατύπωση της άποψης ότι ο αιτητής ήταν λειτουργικός, ότι κινείτο στο χώρο του σπιτιού και ετοίμασε το ρόφημα του χωρίς δυσκολία. Αυτή όμως η πρόχειρη διατύπωση και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες σχηματίσθηκε η εντύπωση, δημιουργούν αμφιβολίες με δεδομένο ότι επρόκειτο για επίσκεψη σε ένα χώρο εντελώς οικείο στον αιτητή και οι ενέργειες που αποδόθηκαν σε αυτόν δεν αποτελούν βάση για ασφαλή συμπεράσματα ούτε αιτιολογημένες ενδείξεις βελτίωσης της κατάστασης του.
Το δε ιατρικό πόρισμα του Δρα Κυπερέση, όπως καταγράφεται στο έντυπο ΥΚΕ 73, ημερομηνίας 5/5/2012, αναφέρει στη παράγραφο 3 («Διάγνωση») τα ακόλουθα:
"Εκ γενετής κερατόκονος, κατάσταση μετά από απόρριψη και εξώρυξη ενδοστρωματικού δακτυλίου κερατοειδή αριστερού οφθαλμού και πολλαπλά ενισχυτικά Laser (crosslinking) λέπτυνση κερατοειδή αριστερού οφθαλμού".
Τα πιο πάνω ευρήματα δεν φαίνεται να διαφοροποιούνται από προηγούμενες ιατρικές διαγνώσεις και πιστοποιητικά που βρίσκονται στο φάκελο. Μεταξύ αυτών και η γνωμάτευση του εξ Ελλάδος Καθηγητή Οφθαλμολογίας, Γ. Πετρούτσου, ημερομηνίας 21/4/2012, ο οποίος αποφάνθηκε ότι ήταν απαραίτητη η διενέργεια διαμπερούς κερατοπλαστικής του αριστερού οφθαλμού του αιτητή του οποίου η όραση ήταν κάτω από 1/10 αλλά και η διάγνωση του Δρα Κυπερέση ημερομηνίας 4/8/2010, που ήταν πανομοιότυπη με αυτήν της 5/5/2012, με την πρόσθετη επισήμανση ότι ο αιτητής πρέπει να βρίσκεται υπό συνεχή παρακολούθηση.
Εγκρίνοντας τη συνέχιση της παροχής του δημόσιου βοηθήματος στον αιτητή το 2010, οι καθ'ων η αίτηση είχαν καταλήξει ότι το πρόβλημα υγείας του αιτητή προκαλούσε σ' αυτόν σοβαρή μειονεξία. Εφόσον η κατάσταση του αιτητή δεν έχει έκτοτε αποδεδειγμένα βελτιωθεί, η επίδικη απόφαση δεν μπορεί παρά, κρινόμενη υπό τις περιστάσεις, να θεωρηθεί προϊόν πλάνης και ως τέτοια να ακυρωθεί.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή επιτυγχάνει. Δεδομένου ότι ο αιτητής καταχώρισε και προώθησε την προσφυγή του χωρίς τη βοήθεια δικηγόρου, επιδικάζονται υπέρ του τα πραγματικά του έξοδα. Η επίδικη απόφαση ακυρώνεται.
Α. ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ,
Δ.
/ΔΓ