ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ECLI:CY:AD:2014:D28
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1106/2011
15 Iανουαρίου, 2014
[Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ
2. ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΟΥΛΑΣ,
3. IL SPORTIVO PRIVE STUDIO LTD,
Αιτητές
- ΚΑΙ -
ΔΗΜΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
Καθ' ων η αίτηση
....................................
Δ. Στεφανίδης για Ιερόθεου, για τους αιτητές
Κ. Χρυσοστομίδης, για τους καθ' ων η αίτηση
.............................
A Π Ο Φ Α Σ Η
Λ. ΠΑΡΠΑΡΙΝΟΣ, Δ: Οι αιτητές 1 και 2, που είναι γυμναστές (personal trainers), από 1/4/11 εγγράφως ενοικίασαν τον 5ο όροφο του κτιρίου το οποίο βρίσκεται στην οδό Γιάννου Κρανιδιώτη 10, 1065 Λευκωσία, από τους ιδιοκτήτες Victorato Ltd., για περίοδο δύο ετών, ήτοι από 1/4/11 μέχρι 31/3/13. Στο χώρο αυτό θα δημιουργούσαν κέντρο προσωπικής εκγύμνασης (pilates studio) και αποκατάσταση τραυματισμών. Για το σκοπό αυτό ενέγραψαν την εταιρεία Il Sportivo Prive Studio Ltd (αιτητές 3).
Την 29/3/11 η εταιρεία Nice Day Developments Ltd ως εγγεγραμμένη ιδιοκτήτρια του 5ου ορόφου υπέβαλε την υπ' αρ. ΠΠΑ94/11 αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας σε σχέση με τον άνω όροφο, για αλλαγή της χρήσης του από γραφείο σε κέντρο προσωπικής εκγύμνασης και αποκατάστασης τραυματισμών.
Η Διαχειριστική Επιτροπή του κτιρίου με επιστολές της ημερ. 21/2/11 και 23/3/11 διατύπωνε την ένσταση της για την αιτούμενη αλλαγή χρήσεως. Το ίδιο έπραξε την 31/3/11 και η ιδιοκτήτρια εταιρεία Nice Day Development Ltd εκ μέρους και κατ' εντολή όλων των αγοραστών δυνάμει συμβολαίου όλων των υπολοίπων υποστατικών του κτιρίου. Την 17/4/11 οι πιο πάνω αγοραστές απέστειλαν νέα επιστολή τους με την οποία δήλωναν την αντίθετη τους στην αιτούμενη άδεια. Την 10/5/11 η Πολεοδομική Επιτροπή σε συνεδρία της εξέτασε το αίτημα και κατά πλειοψηφία αποφάσισε να εισηγηθεί την υπό όρους έγκριση χορήγησης της αιτούμενης πολεοδομικής άδειας. Το Δημοτικό Συμβούλιο την 2/6/11 εξέτασε την αίτηση και αποφάσισε κατά πλειοψηφία την απόρριψη της αίτησης καθ' ότι κρίθηκε ως οχληρή η προτεινόμενη χρήση και ότι θα υπάρξει σοβαρός επηρεασμός των ανέσεων των υπόλοιπων ενοίκων της οικοδομής. Η απόφαση αυτή προσβάλλεται από τους τρεις αιτητές με 23 λόγους. Από αυτούς προωθήθηκαν οι ακόλουθοι:
(α) Παράνομη σύνθεση της Πολεοδομικής Επιτροπής.
(β) Παραβίαση του Καν. 9 του περί Δήμων Νόμου λόγω έλλειψης απλής πλειοψηφίας στη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης.
(γ) Η απόφαση είναι παράνομη διότι οι καθ' ων η αίτηση παραγνώρισαν τις πρόνοιες του ισχύοντος Τοπικού Σχεδίου Λευκωσίας και τη Δήλωση Πολιτικής και άσκησαν πλημμελώς την διακριτική τους ευχέρεια κατά παράβαση των περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, Ν. 90/72.
(δ) Η εκτίμηση των καθ' ων η αίτηση περί «επηρεασμού των ανέσεων» των περιοίκων είναι αναιτιολόγητη και πεπλανημένη.
(ε) Πλάνη ως προς τον τύπο της ανάπτυξης και έλλειψη δέουσας έρευνας.
(στ) Παράκαμψη της εισήγησης της Πολεοδομικής Επιτροπής χωρίς ειδική και/ή νόμιμη αιτιολογία.
(ζ) Η τελική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου είναι αναιτιολόγητη, με αυτή παραβιάσθηκαν οι αρχές της χρηστής διοίκησης και αμεροληψίας και λήφθηκε κατά κατάχρηση εξουσίας.
Οι καθ'ών η αίτηση αρνούνται τους πιο πάνω λόγους προβάλλοντας ότι είναι αβάσιμοι και είναι η θέση τους ότι η προσβαλλόμενη πράξη λήφθηκε ορθά και νόμιμα από το αρμόδιο όργανο μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των νόμιμων εξουσιών τους.
Περαιτέρω ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.
Πέραν των πιο πάνω υποβάλουν και την προδικαστική ένσταση μη νομιμοποίησης των αιτητών στην προσβολή της επίδικης πράξης και ότι στερούνται ιδίου και/ή προσωπικού και/ή άμεσου και/ή ενεστώτος εννόμου συμφέροντος καθ' ότι δεν είναι οι ιδιοκτήτες του επίδικου υποστατικού και δεν ήσαν οι αιτητές στην αίτηση για αλλαγή χρήσης του.
Θα πρέπει ν' αναφερθεί ότι αίτηση των αιτητών ημερ. 2/12/12 για χορήγηση άδειας προσαγωγής μαρτυρίας «προκειμένου να αποδειχθεί ότι από την επίδικη απόφαση οι αιτητές υπέστησαν ζημιές και έλκουν άμεσο, προσωπικό και ενεστώς έννομο συμφέρον» απορρίφθηκε με ενδιάμεση απόφαση του Δικαστηρίου ημερ. 18/4/12.
Είναι παραδεκτό από τους αιτητές ότι εγκατέλειψαν το επίδικο υποστατικό και σε σχετική παρατήρηση του Δικαστηρίου, ο ευπαίδευτος συνήγορος τους δήλωσε ότι, η προσφυγή προωθείται λόγω του ότι «υπάρχει το κατάλοιπο της ζημιάς για τα έξοδα που έχουν υποβληθεί» οι αιτητές.
Σύμφωνα με τη νομολογία το Διοικητικό Δικαστήριο δύναται να εξετάσει αυτεπάγγελτα ζητήματα που δεν εγείρονται στο δικόγραφο, αν κρίνει ότι αυτά είναι δημοσίας τάξης. (Βλ. Νίκολας ν. Δημοκρατίας (2011) 3 Α.Α.Δ. 583). Ως ζητήματα δημόσιας τάξης αναγνώρισε η νομολογία, χωρίς ν' αποκλείσει επέκταση τους, αυτά που αφορούν τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου, το εμπρόθεσμο, την εκτελεστότητα, την αρμοδιότητα του οργάνου που εξέδωσε την απόφαση και το έννομο συμφέρον. (Βλ. Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (1995) 3 Α.Α.Δ. 255, Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου ν. Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού (2002) 3 Α.Α.Δ. 314, Sigma Radio TV Ltd v. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2005) 3 Α.Α.Δ. 130).
Η προδικαστική ένσταση των καθ' ων η αίτηση αφορά την ύπαρξη ή μη εννόμου συμφέροντος των αιτητών υπό την ιδιότητα τους ως ενοικιαστών να προωθήσουν την παρούσα προσφυγή. Προηγείται όμως του ζητήματος αυτού το θέμα κατά πόσο ενόψει του ότι οι αιτητές δεν είναι πλέον ενοικιαστές, η δίκη καταργείται λόγω εξαφάνισης του αντικειμένου της και ανυπαρξίας κατάλοιπου ζημίας.
Στην υπόθεση Στράκκα Λτδ. ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 643 αναφέρονται τ' ακόλουθα, σχετικά στη σελ. 651:
«Αποτελεί βασική αρχή του δικαίου ότι η δίκη καταργείται για διάφορους λόγους στους οποίους περιλαμβάνεται η έλλειψη αντικειμένου. Κατά κανόνα η προσφυγή δεν μπορεί να προωθηθεί και πρέπει να διαγραφεί αν μετά την καταχώρηση και πριν την εκδίκασή της επισυμβούν γεγονότα που έχουν ως συνέπεια την εξαφάνιση του αντικειμένου της, όπως π.χ. η ρητή ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης στο σύνολό της, η σιωπηρά ανάκλησή της η οποία εξυπακούεται από νέα πράξη του ίδιου οργάνου που ρυθμίζει το ίδιο θέμα και η πλήρης ικανοποίηση της αξίωσης του αιτητή. Στις περιπτώσεις αυτές η δίκη καταργείται γιατί η συνέχισή της δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό. Στην περίπτωση όμως που έχουν προκύψει στον αιτητή ζημιογόνες συνέπειες από την προσβαλλόμενη διοικητική πράξη ή παράλειψη ενώ αυτή βρισκόταν ακόμα σε ισχύ, η δίκη δεν καταργείται. Εναπόκειται, βέβαια, στον εκάστοτε αιτητή να αποδείξει ότι έχουν ήδη προκύψει σ' αυτόν ζημιογόνες συνέπειες από την προσβαλλόμενη πράξη πριν την ανάκλησή της ή την ικανοποίηση της αξίωσής του και συντρέχει, επομένως, λόγος για τη συνέχιση της δίκης.»
Το Δικαστήριο στο στάδιο αυτό δεν εξετάζει την έκταση των ζημιών, αλλά ερευνά αν εκ πρώτης όψεως παραμένει ζημιά ή βλάβη η οποία δεν εξαλείφθηκε για να αποφασίσει αν η δίκη καταργείται ή συνεχίζεται (βλ. Παπαδόπουλος ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 973, 979, Μιχαηλίδης ν. Δημοκρατίας (2011) 3 Α.Α.Δ. 33.
Στην υπό εξέταση υπόθεση, όπως έχει αναφερθεί και είναι παραδεκτό, οι αιτητές 1 και 2 δεν είναι ενοικιαστές πλέον του επίδικου υποστατικού. Αυτό από μόνο του παρουσιάζει μεταβολή στα αντικειμενικά δεδομένα που επήλθαν μετά την καταχώρηση της αγωγής οπότε η δίκη καταργείται. Όπως αναφέρεται στο σύγγραμμα Ε. Π. Σπηλιωτόπουλου «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», 12η έκδοση, Τόμος Ι, σελ. 85, παραγρ. 457, διαφοροποιήσεις που επέρχονται στην εξέλιξη των γεγονότων δυνατόν να έχουν ως αποτέλεσμα την εξαφάνιση του έννομου συμφέροντος είτε για υποκειμενικούς είτε για αντικειμενικούς λόγους. Επίσης ότι όπου η μεταβολή στα αντικειμενικά δεδομένα επέρχεται μεταγενέστερα της καταθέσεως της προσφυγής τότε «... η δίκη καταργείται λόγω έλλειψης αντικειμένου».
Στην Maghdesian v. Δημοκρατίας (2004) 3 Α.Α.Δ. 437 κρίθηκε ότι τόσο η προσφυγή όσο και η έφεση ήταν ουσιαστικά άνευ αντικειμένου δεδομένου ότι τα δυο παιδιά του εφεσείοντα ενηλικιώθηκαν μέχρι την ακρόαση αίτησης του στο Οικογενειακό Εφετείο γι' επικοινωνία μαζί τους. Το παράπονο του ήταν η άρνηση παραχώρησης σ' αυτόν άδειας ολιγοήμερης παραμονής στην Κύπρο για υποστήριξη της άνω αίτησης του, τόσο πρωτόδικα όσο και κατ' έφεση.
Όσον αφορά τους αιτητές αρ. 3, αυτοί ουδέποτε ήσαν ενοικιαστές και δεν συνδέονται με καμιά έννομη σχέση με τους ιδιοκτήτες ή κατασκευαστές του επίδικου υποστατικού ή ακόμη με αυτούς που υπέβαλαν την αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας (ΠΠΑ 94/11).
Αναφορικά με το έννομο συμφέρον θα πρέπει να καταδεικνύεται ως υπάρχον τόσο κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης, όσο και κατά την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως, αλλά και κατά την επί του Δικαστηρίου συζήτηση (βλ. Ε.Π. Σπηλιωτόπουλου «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου» σελ. 85-87). Έννομο συμφέρον προώθησης της προσφυγής διατηρείται όταν προκύπτουν ενδεχόμενες ζημιογόνες συνέπειες από τη διοικητική πράξη, όταν αυτή ακόμη ευρίσκεται σε ισχύ. Ως αποτέλεσμα εναπόκειται στον εκάστοτε αιτητή να πείσει το Δικαστήριο ότι έχουν όντως προκύψει τέτοιες ζημιογόνες συνέπειες, υπαρκτές και δεδομένες έστω και ως εκ πρώτης όψεως διαπίστωση. Η διαπίστωση αυτή πρέπει να είναι πραγματική και να δικογραφείται από τον εκάστοτε αιτητή.
Στην Καμένος ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 25 στη σελ. 34 αναφέρονται τ' ακόλουθα από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου:
«Πρέπει να τονίσουμε με έμφαση ότι τα νομικά ζητήματα καθώς και όλα τα επίδικα θέματα σε μια προσφυγή εξετάζονται και αποφασίζονται με βάσει μόνο το πραγματικό βάθρο που τα μέρη θέτουν στο δικόγραφό τους και στα οποία στηρίζουν την υπόθεση τους - στην κρινόμενη περίπτωση στην ένσταση και στα διάφορα έγγραφα που την συνοδεύουν. Οποιαδήποτε άλλη προσέγγιση είναι ανεπίτρεπτη γιατί έρχεται σε αντίθεση με τους δικονομικούς θεσμούς.»
(Βλ. και Κοινότης Λυσού κ.α. ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 537, 541)
Στην παρούσα προσφυγή το μόνο σχετικό που δικογραφείται είναι στην παραγρ. 3 των γεγονότων όπου αναφέρονται τ' ακόλουθα:
«3. Επειδή το εν λόγω υποστατικό ήταν γραφείο, οι αιτητές προέβησαν σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προς εξασφάλιση της αναγκαίας πολεοδομικής άδειας για αλλαγή χρήσης ήτοι την ετοιμασία αρχιτεκτονικής μελέτης και σχεδίου από αρχιτέκτονα, την ενοικίαση επιπρόσθετων χώρων στάθμευσης από ιδιώτη για την εξασφάλιση των αναγκαίων χώρων στάθμευσης, την υποβολή σχετικής αίτησης (ΠΠΑ94/11) προς τον Δήμο Λευκωσίας καθώς και την καταβολή συνολικού ποσού €1025 προς εξέταση της.»
Τα πιο πάνω που παρουσιάζονται από τους αιτητές ως ζημιά προσδίδουσα σ' αυτούς έννομο συμφέρον για συνέχιση της προσφυγής.
Αναμφίβολα τα πιο πάνω έξοδα δεν αποτελούν ζημιά που παρήχθη στη διάρκεια της ισχύος της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης. Στην Καλλιμάχου και άλλοι ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 135, η Ολομέλεια είπε τ' ακόλουθα στη σελ. 143:
«Ανεξάρτητα από την ανάκληση της διοικητικής πράξης ή απόφασης, αν στη διάρκεια της ισχύος της παρήχθησαν αποτελέσματα που ζημιώνουν τον αιτητή που δεν αντιμετωπίστηκαν, ή εξαλείφθηκαν με την ανάκληση, η προσφυγή πρέπει να αποφασιστεί από το Δικαστήριο με σκοπό την ακύρωση, για να μπορεί ο αιτητής με βάση την παράγραφο 6 να ζητήσει αποζημίωση.
(Βλ. Christos Malliotis and Others and the Municipality of Nicosia (1965) 3 C.L.R. 75, Christodoulides v. the Republic (1978) 3 C.L.R. 189, Irrigation Division "Katzilos" v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1068, 1083, Agrotis v. Republic (1983) 3 C.L.R. 1397, Strakka Ltd. v. The Republic of Cyprus, and Another (Υπόθεση αρ. 163/86, Απόφαση δόθηκε στις 15/4/1988) και Χρίστος Παπαδόπουλος ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (Υπόθεση αρ. 125/86 (Ολ.) απόφαση δόθηκε στις 25/4/1989)).»
Στην Στράκκα Λτδ. ν. Δημοκρατιας (1991) 3 Α.Α.Δ. 643, 656 η Ολομέλεια υιοθέτησε πλήρως το σχετικό απόσπασμα της πρωτόδικης απόφασης που αναφερόταν στις ζημιογόνες συνέπειες που έχει ως εξής:
«When we speak of damage, detriment, or prejudice in this context we must confine it to damage arising solely and directly from the sub judice act itself and note from any other source. In other words the cause and source of the damage must be the sub judice act and note causes or sources incidental to the sub judice act such as the grounds upon which it was founded..."
Είναι συνεπώς η κατάληξη του Δικαστηρίου ότι δεν υπάρχει ενώπιον του Δικαστηρίου οποιοδήποτε στοιχείο που να δημιουργεί εκ πρώτης όψεως υπόθεση για βλάβη ή ζημιά που δημιουργήθηκε στη διάρκεια της ισχύος της προσβαλλόμενης απόφασης.
Η προσφυγή αναπόφευκτα, για τους λόγους που έχουν αναφερθεί, απορρίπτεται με €1500 έξοδα σε βάρος των αιτητών.
Λ. Παρπαρίνος, Δ.