|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ECLI:CY:AD:2014:D47
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 108/2012)
22 Ιανουαρίου, 2014
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΚΩΣΤΑΣ ΣΑΡΜΙΑΣ,
Αιτητής,
ΚΑΙ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Ο Αιτητής παρουσιάζεται προσωπικά.
Μ. Στυλιανού, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Ο αιτητής στην εξεταζόμενη προσφυγή παρουσιάζεται αυτοπροσώπως και προσβάλλει την απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση να μην του εγκρίνουν το αίτημά του για χορήγηση αναπηρικού επιδόματος καταγράφοντας στην αίτηση του ότι:
«Από την 1/2011 αιτήθηκα το αναπηρικό επίδομα μου αλλά το Γραφείο Ευημερίας αρνείται να μου το παραχωρήσει. Ζητώ έγκριση της προσφυγής μου».
Σημειώνω συναφώς ότι δεν αναφέρεται στην προσφυγή ποια είναι ακριβώς η διοικητική πράξη ή απόφαση που προσβάλλεται ούτε περιλαμβάνονται οποιοιδήποτε λόγοι ακυρώσεως.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό 7 του περί Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου Διαδικαστικού Κανονισμού του 1962, ο αιτητής θα πρέπει να εξειδικεύσει ρητά και να αιτιολογήσει πλήρως τους νομικούς λόγους ακύρωσης. Θέματα που εγείρονται κατά παράβαση του Κανονισμού 7, δεν εξετάζονται κατά τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Ωστόσο ο διαδικαστικός αυτός Κανονισμός τυγχάνει χαλάρωσης όταν διάδικος εμφανίζεται χωρίς δικηγόρο, όπως στην προκείμενη περίπτωση. Υπό τις περιστάσεις θα προχωρήσω στην εξέταση της αίτησης, με βάση τα ενώπιον μου στοιχεία.
Στις 25.1.2011, ο αιτητής υπέβαλε αίτηση για παροχή δημόσιου βοηθήματος επικαλούμενος ότι το εισόδημα της συζύγου του δεν ήταν επαρκές για να καλύψει τις ανάγκες τις οικογένειας του.
Στις 12.4.2011, εγκρίθηκε συμπληρωματικό μηνιαίο δημόσιο βοήθημα με αναδρομική ισχύ από τις 25.1.2011 μέχρι και τις 31.12.2011. Το πιο πάνω συμπληρωματικό βοήθημα υπολογιζόταν σε μηνιαία βάση λαμβάνοντας υπόψη τις δόσεις και τόκους ενυπόθηκου δανείου του ζεύγους, καθώς επίσης και το μηνιαίο εισόδημα της κας Σαρμία το οποίο δεν ήταν σταθερό και παρουσίαζε συχνά αυξομειώσεις.
Στις 13.4.2011 λόγω της κατάστασης της υγείας του αιτητή έγινε παραπομπή του σε Ιατροσυμβούλιο στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας .
Στις 6.10.2011 με γραπτή επιστολή από το Ιατροσυμβούλιο του Γενικού Νοσοκομείου Λάρνακας, οι καθ' ων η αίτηση ενημερώθηκαν ότι ο αιτητής αφού διαγνώστηκε με σοβαρής μορφής οστεοαρθρίτιδα, κρίθηκε ανίκανος για εργασία.
Στις 12.12.2011, ο αιτητής υπέβαλε γραπτώς αίτημα χορήγησης αναπηρικού επιδόματος στηριζόμενος στην γνωμάτευση του Ιατροσυμβουλίου.
Στις 4.1.2012 το αίτημα του αιτητή για αναπηρικό επίδομα απορρίφθηκε και ενημερώθηκε για το δικαίωμα του να υποβάλει ένσταση για να εξεταστεί η περίπτωση του από Συμβουλευτική Πολυθεματική Ομάδα.
Στις 9.2.2012 ο αιτητής υπέβαλε γραπτή ένσταση για την μη έγκριση αναπηρικού επιδόματος και ζήτησε όπως επανεξεταστεί το αίτημα του από την Συμβουλευτική Πολυθεματική Ομάδα.
Στις 22.2.2012 με συστημένη επιστολή των καθ' ων η αίτηση, ενημερώθηκε ο Αιτητής για τους λόγους απόρριψης του αιτήματός του και ότι η περίπτωση του έχει αποσταλεί για επανεξέταση στη Συμβουλευτική Πολυθεματική Ομάδα.
Παρατίθεται το περιεχόμενο της επιστολής εκείνης:
«Αγαπητέ Κύριε,
Αναφέρομαι στην Επιστολή σας ημερ. 12/12/2012 προς την Υπηρεσία μας, με αίτημα την παροχή αναπηρικού επιδόματος, στηριζόμενος στην γνωμάτευση του Ιατροσυμβουλίου και σας ενημερώνω τα ακόλουθα:
Κατανοούμε τις κοινωνικο-οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει η οικογένεια σας και σας διαβεβαιώνω ότι εξετάστηκαν με τη δέουσα πρoσoxή και πάντοτε σύμφωνα με τα δικαιώματα σας όπως προνοεί ο περί Δημοσίων Βοηθημάτων Νόμος 95(Ι)/2006.
Από την μελέτη των δεδομένων της περίπτωσης σας έχετε βοηθηθεί μηνιαίως από το Δημόσιο Βοήθημα, από 01/12/2009 μέχρι 31/03/2010 και από τις 12/04/2011 μέχρι 31/12/2011.
Σχετικά με το αίτημα σας για παροχή αναπηρικών δικαιωμάτων σας πληροφορώ ότι σύμφωνα με την απόφαση των μελών του Ιατροσυμβουλίου, έχετε κριθεί ως ανίκανος για εργασία και όχι ως ανάπηρο άτομο.
Όπως ενημερωθήκατε από τη Λειτουργό Κοινωνικών Υπηρεσιών, έχετε το δικαίωμα υποβολής γραπτής ένστασης, την οποία ήδη έχετε υποβάλει στις 09/02/2012.
Η περίπτωση σας έχει αποσταλεί για επανεξέταση του αιτήματός σας στη Συμβουλευτική Πoλυθεματική ομάδα.
Είμαστε στη διάθεση σας για οποιεσδήποτε επιπρόσθετες πληροφορίες και εξηγήσεις χρειαστείτε.»
Σημειώνω συναφώς ότι το αίτημα του αιτητή απορρίφθηκε εκ νέου από την Πολυθεματική Ομάδα.
Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων, ο αιτητής ανέφερε: «Πήγαμε και δεύτερη φορά στο Ιατρικό Συμβούλιο και με απέρριψε μου έδωσαν μια φόρμα να την γεμίζω κάθε χρόνο ότι δεν μπορώ να εργαστώ. Την πρώτη φορά που πήγα στο Ιατρικό Συμβούλιο μου είπαν πως τα πρώτα €512.- της γυναίκας μου δεν θα αφαιρούνται και μετά ήρθε η απόφαση και μου είπαν ότι άλλαξαν οι νόμοι.»
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση προέβηκε στην εξής δήλωση: «Θέλω όμως να προσθέσω ότι του έδωσαν την φόρμα να την συμπληρώνει κατά πόσο είναι ανίκανος για εργασία και του δίνουν επίδομα τώρα εδώ και δύο μήνες. Είναι μια πολύ συγχυσμένη κατάσταση.»
Εξακολουθεί όμως να παραμένει η θέση των καθ' ων η αίτηση ότι οι ισχυρισμοί του αιτητή είναι γενικοί, αόριστοι και ατεκμηρίωτοι.
Σύμφωνα με το άρθρο 5 του Περί Δημοσίων Βοηθημάτων Νόμου, Ν 95(Ι)/2006, (ο «Νόμος»):
«Η απόφαση αν κάποιος αιτητής ή λήπτης πληροί τις προϋποθέσεις για παροχή σ' αυτόν δημόσιου βοηθήματος καθώς και για το ύψος του το βοηθήματος οποίο δικαιούται, αποτελεί καθήκον του Διευθυντή και κάθε τέτοια απόφαση πρέπει να είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου και οποιωνδήποτε Κανονισμών που εκδίδονται με βάση αυτόν:
Νοείται ότι ο Διευθυντής δύναται να αναθέτει σε οποιοδήποτε Λειτουργό των Υπηρεσιών του ή σε επιτροπή αποτελούμενη από Λειτουργούς των Υπηρεσιών του ή από άλλα άτομα, να εξετάζει ορισμένα θέματα που αναφύονται από την αίτηση και να υποβάλλει στον ίδιο σχετική έκθεση.»
Στο άρθρο 2 του Νόμου «Διευθυντής» σημαίνει το Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ή τον κατάλληλα εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπό του.
Έχοντας κατά νουν τις πιο πάνω νομοθετικές πρόνοιες, προέχει η εξέταση του ζητήματος της αρμοδιότητας του οργάνου που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση, ζήτημα που δύναται να εξεταστεί αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο καθώς συνδέεται με θέματα δημόσιας τάξης.
Αναφέρω συναφώς ότι στις 4.1.2012, η Λειτουργός κα. Ανδρούλλα Ιωάννου, που ετοίμασε τη σχετική έκθεση για το ιστορικό της περίπτωσης του αιτητή, κατέγραψε συγκεκριμένα τα ακόλουθα:
«Πρόκειται για 52χρονον ο οποίος έζησε 30 χρόνια περίπου στην Αγγλία. Η σύζυγος του γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αγγλία. Σήμερα είναι 43 χρονών. Το ζεύγος έχει δύο ενήλικα και δύο ανήλικα παιδιά.
Όταν η οικογένεια επαναπατρίστηκε ο αναφερόμενος λειτούργησε για 6 μήνες περίπου φούρνο στο Κίτι, στη συνέχεια απασχολήθηκε σε ζαχαροπλαστείο σε φούρνους και στις οικοδομές. Όταν διέκοψε την απασχόληση του έλαβε ανεργιακό επίδομα. Είναι ανίκανος για εργασία βάσει απόφασης ιατροσυμβουλίου κυανούν 101, λόγω σοβαρής μορφής οστεοαρθρίτιδας οσφυϊκής μοίρας και οστεοαρθρίτιδας γονάτων και δεν τυγχάνει δικαιώματα από το Τμήμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Η σύζυγος του εγγραφόταν στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης για εξεύρεση απασχόλησης μέχρι που τον 9/2009 εργοδοτήθηκε ως πωλήτρια (Κ.22).
Ο αναφερόμενος στην επιστολή του ημερ. 12/12/2011 (Κ.113) προς τις Υπηρεσίες μας διεκδικεί την παροχή αναπηρικού επιδόματος στηριζόμενος στη γνωμάτευση του Ιατροσυμβουλίου.
Στις 14/09/2011 τα μέλη του Ιατροσυμβουλίου αφού εξέτασαν τον αναφερόμενο τον έκριναν ανίκανο για εργασία λόγω σοβαρής μορφής οστεοαρθρίτιδας οσφυϊκής μοίρας και οστεοαρθρίτιδας γονάτων. Στη γνωμάτευση του το Ιατροσυμβούλιο δεν τον έχει κρίνει ανάπηρο άτομο. Από τη συνεργασία μου με τον αναφερόμενο διαφάνηκε πως κινείται και αυτοεξυπηρετείται. Οδηγεί αυτοκίνητο και κάθε μήνα έρχεται στο Γραφείο για να προσκομίσει απόκομμα μισθοδοσίας της συζύγου του και την απόδειξη πληρωμής της δόσης και τόκου ενυπόθηκου δανείου.
Εισηγούμαι την μη έγκριση του αναφερόμενου ως ανάπηρου.»
Την ίδια μέρα, η Επόπτης (Λειτουργός) κα. Χρυστάλλα Χριστοφόρου, απέρριψε το αίτημα του αιτητή για χορήγηση τέτοιου βοηθήματος σημειώνοντας τα εξής:
«Στη γνωμάτευση του το Ιατροσυμβούλιο δεν τον έχει κρίνει ανάπηρο άτομο.
Από τη περιγραφή της λειτουργού φαίνεται οτι ο αναφερόμενος είναι σε θέση να κινείται και αυτοεξυπηρετείται.
Ως εκ τούτου ΔΕΝ εγκρίνεται ως ανάπηρο άτομο βάσει του άρθρου 2 του Ν.95(Ι)/2006 και των προνοιών των άρθρων 8(ζ) και 3(10) (α) (ι) του ίδιου Νόμου.
Να ενημερωθεί για το δικαίωμα του να υποβάλει ένσταση και να εξεταστεί από την ΣΠΟ».
Παρόλο που δεν αναφέρεται στην προσφυγή ποια είναι η διοικητική πράξη ή απόφαση που προσβάλλεται με αυτή, υποθέτω ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι η πιο πάνω, ήτοι της 4.1.2012[1].
Μια πράξη όμως για να είναι έγκυρη, ως εκδιδόμενη από διοικητικό όργανο, θα πρέπει να συνοδεύεται από τη δέουσα εξουσιοδότηση. Στην υπόθεση Κούτσιου ν. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 987, στη σελ. 994, λέχθηκαν από την πλειοψηφία της Ολομέλειας, τα εξής σχετικά:
"Στην απουσία έγγραφης καταχώρισης που να επιβεβαιώνει ότι η απόφαση για τη μετάθεση έχει ληφθεί από το όργανο στο οποίο ο Νόμος έχει εναποθέσει την σχετική αρμοδιότητα θεωρούμε ότι το τεκμήριο της κανονικότητας των διοικητικών πράξεων δεν διαθέτει την εμβέλεια να ενδύει με τον μανδύα της νομιμότητας τα όσα χρειάζονται να συντελεσθούν για να διενεργηθεί νόμιμα μια μετάθεση - καταγράφονται στις παραγ. (1) - (3), πιο πάνω. Αντίθετη προσέγγιση θα ισοδυναμούσε με καταστρατήγηση των αρχών της χρηστής διοίκησης οι οποίες υπαγορεύουν την τήρηση εγγράφων καταχωρίσεων το δε τεκμήριο της κανονικότητας θα προσέφερε ασυλία σε πράξεις αναρμοδίων οργάνων με τη δικαιολογία ότι είχαν ενεργήσει ύστερα από οδηγίες των αρμοδίων οργάνων.»
Έχω διεξέλθει το διοικητικό φάκελο και δεν έχω εντοπίσει σ' αυτόν να υπάρχει οποιαδήποτε απόφαση του Διευθυντή, ή οποιαδήποτε εξουσιοδότηση ή ανάθεση στη συγκεκριμένη Λειτουργό κα. Χρυστάλλα Χριστοφόρου για λήψη απόφασης εκ μέρους του.
Σημειώνω συναφώς ότι η επιστολή που ακολούθησε, ημερ. 22 Φεβρουαρίου 2012, υπογράφεται από την προϊστάμενη του Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λάρνακας.
Συνακόλουθα, ελλείψει απόφασης του αρμοδίου οργάνου, που δεν είναι άλλο από το Διευθυντή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, η κοινοποιηθείσα στον αιτητή απόρριψη του αιτήματος του είναι άκυρη.
Η προσφυγή επιτυγχάνει, η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται. Έξοδα €300.- επιδικάζονται υπέρ του αιτητή και εναντίον των καθ΄ων η αίτηση.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
/ΕΑΠ. Δ.