|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Dias United Publishing Co. Ltd ν. Kυπριακής Δημοκρατίας μέσω Yπουργού Oικονομικών (1996) 3 ΑΑΔ 550
Lumiere Television Ltd ν. Pαδιοτηλεοπτικών Yπηρεσιών Aντέννα P.T. Λίμιτεδ και Άλλων (1998) 3 ΑΑΔ 242
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 338/2011)
3 Σεπτεμβρίου, 2013
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ROKAS AEOLIKI CYPRUS LIMITED,
Αιτητές,
ΚΑΙ
1. ΕΙΔΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΘΕΝ ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ 33(Ι)/2003,
2. ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
ΕΙΔΙΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΙΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Κρ. Κυθραιώτου (κα.) για Γ. Κολοκασίδη, για τους Αιτητές.
Ε. Συμεωνίδου (κα.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Μ. Ιακώβου, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν τις εξής θεραπείες:
«Α. Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση, ημερομηνίας 28.12.2010 όπως η Επιτροπή Παραλαβής του Ειδικού Ταμείου Ανανεώσιμων Πηγών Ενεργείας και Εξοικονόμησης Ενέργειας (στο εξής η Επιτροπή Παραλαβής) προβεί σε εξέταση της αίτησης της εταιρείας T.P. Aeolian Dynamics Ltd στο Σχέδιο Χορηγιών για Ενθάρρυνση της Ηλεκτροπαραγωγής από Μεγάλα Εμπορικά Αιολικά, Ηλιοθερμικά και Φωτοβολταϊκά Συστήματα και την Αξιοποίηση της Βιομάζας (στο εξής το Σχέδιο) για το έτος 2010 είναι άκυρη και/ή στερείται οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος και/ή
Β. Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση, ημερομηνίας 29.12.2010, όπως εγκρίνουν την αίτηση της εταιρείας T.P. Aeolian Dynamics Ltd για χορηγία και/ή κρατική επιδότηση, βάσει του Σχεδίου, σε σχέση με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από την αξιοποίηση αιολικής ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή των κοινοτήτων Ψευδά-Αγίας Άννας της Επαρχίας Λάρνακας είναι άκυρη και/ή στερείται οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος και/ή
Γ. Δήλωση και/ή απόφαση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση να συνάψουν, κατά την 30.12.2010 σύμβαση με την εταιρεία T.P. Aeolian Dynamics Ltd η οποία διέπει την επιδότηση της παραγωγής, από την
T.P. Aeolian Dynamics Ltd, ηλεκτρικής ενέργειας στο σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή των κοινοτήτων Ψευδά-Αγίας Άννας της Επαρχίας Λάρνακας από την αξιοποίηση αιολικής ενέργειας είναι άκυρη και/ή στερείται οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος ή και
Δ. Οποιανδήποτε άλλη θεραπεία το Δικαστήριο θεωρήσει εύλογη και δίκαιη υπό τις περιστάσεις ή και
Ε. Έξοδα της παρούσης.»
Τα γεγονότα της υπόθεσης, όπως τα παρουσιάζουν οι αιτητές, είναι περίπλοκα. Τα ουσιώδη, όμως, για την παρούσα υπόθεση μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:
Οι αιτητές, που είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, και ιδρύθηκε το 2005, ασχολείται με την κατασκευή και λειτουργία Σταθμών Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας με τη χρήση Αιολικής Ενέργειας (Αιολικά Πάρκα), με σκοπό τη συμμετοχή της στο Σχέδιο Χορηγιών για Ενθάρρυνση της Ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Η αδειοδότηση αιολικών πάρκων εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (στο εξής ΡΑΕΚ) και η διαδικασία διέπεται από τον περί Ρυθμίσεως της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμο (Ν 122(Ι)/2003), όπως έχει τροποποιηθεί.
Όπως έχει αναφερθεί οι αιτητές ζητούν δηλώσεις και/ή ακυρωτικές αποφάσεις του Δικαστηρίου αναφορικά με αποφάσεις που λήφθηκαν από τους καθ΄ ων η αίτηση στις 28, 29 και 30.12.2010, όχι αναφορικά με τους ίδιους τους αιτητές, αλλά αναφορικά με την εταιρεία T.P. Aeolian Dynamics Ltd (ενδιαφερόμενο μέρος).
Είναι θέση των αιτητών ότι κατά τον Νοέμβριο του 2010 αυτοί κατείχαν όλες τις άδειες και/ή εγκρίσεις που απαιτούνται για την παραγωγή και λειτουργία αιολικού πάρκου. Κατά το Δεκέμβριο του 2010 οι αιτητές είχαν αλληλογραφία με διάφορα εμπλεκόμενα Τμήματα και Υπηρεσίες και τελικά στις 30.12.2010 (μια δηλαδή μέρα πριν τη λήξη της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων, την 31.12.2010) ταχυδρόμησαν στους αιτητές την αίτηση τους για χορηγία και επιδότηση από το Σχέδιο Χορηγιών για Ενθάρρυνση της Ηλεκτροπαραγωγής από Μεγάλα Εμπορικά Αιολικά, Ηλιοθερμικά και Φωτοβολταϊκά Συστήματα και την Αξιοποίηση της Βιομάζας (το Σχέδιο).
Στο μεταξύ, στις 28.12.2010 οι καθ΄ ων η αίτηση παρέλαβαν και εξέτασαν παρόμοια αίτηση του ενδιαφερομένου μέρους, στις 29.12.2010 οι καθ΄ ων η αίτηση ενέκριναν την αίτηση του ενδιαφερόμενου μέρους για χορηγία και/ή επιδότηση από το Σχέδιο και την 30.12.2010 οι καθ΄ ων η αίτηση υπέγραψαν και σχετική σύμβαση με το ενδιαφερόμενο μέρος, η οποία διέπει την επιδότηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από το σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του ενδιαφερόμενου μέρους που βρίσκεται σε περιοχή της επαρχίας Λάρνακας.
Δεν είναι σαφές πότε λήφθηκε από τους καθ΄ ων η αίτηση η προαναφερόμενη αίτηση των αιτητών ημερ. 30.12.2010, η οποία, όπως αναφέρθηκε, στάληκε ταχυδρομικώς. Το γεγονός ότι στάληκε ταχυδρομικώς αναφέρεται στην επιστολή ημερ. 3.1.2011, προς της εταιρεία Rokas Renewables, η οποία υπογράφεται από τον Πρόεδρο της Επιτροπής Διαχείρισης Ειδικού Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞΕ. Με την επιστολή εκείνη πληροφορούνται ουσιαστικά οι αιτητές ή ο κ. Δ. Γιαννάκη, Διευθυντής τους, ότι η αίτηση τους ημερ. 30.12.2010 δεν μπορεί να παραληφθεί από την Επιτροπή Διαχείρισης του Ειδικού Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞΕ επειδή δεν συνοδεύεται από όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά και δικαιολογητικά, όπως αυτά αναφέρονται στο έντυπο της αίτησης. Η απόφαση, που περιλαμβάνεται στην προαναφερόμενη επιστολή ημερ. 3.1.2011, προσβλήθηκε με την προσφυγή με αρ. 339/11, μεταξύ των ιδίων διαδίκων και με απόφαση του ημερ. 15.4.2013 ο αδελφός Δικαστής κ. Ερωτοκρίτου ακύρωσε την προαναφερόμενη απόφαση για το λόγο ότι η απόφαση λήφθηκε από αναρμόδιο όργανο.
Καταχώρησαν ενστάσεις τόσο οι καθ΄ ων η αίτηση όσο και το ενδιαφερόμενο μέρος. Το ενδιαφερόμενο μέρος, στην ένσταση του, ήγειρε δύο προδικαστικές ενστάσεις. Πρώτον ότι το ζήτημα που θίγεται στην προσφυγή εμπίπτει στον τομέα του ιδιωτικού και όχι του δημοσίου δικαίου και επομένως δεν μπορεί να προσβληθεί με προσφυγή δυνάμει του άρθρου 146 του Συντάγματος και δεύτερον ότι οι αιτητές στερούνται «ενεστώς έννομο συμφέρον» όπως απαιτείται από τη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 146 του Συντάγματος. Οι καθ΄ ων η αίτηση, στην επιχειρηματολογία τους, συμμερίζονται και αναπτύσσουν την προδικαστική ένσταση αναφορικά με την έλλειψη ενεστώτος εννόμου συμφέροντος εκ μέρους των αιτητών.
Στην επιχειρηματολογία των μερών αναπτύσσονται με ικανό τρόπο οι θέσεις τους και ως προς την ουσία της προσφυγής.
Με απασχόλησε καταρχήν το ότι, με την προσφυγή αυτή, ουσιαστικά προσβάλλονται τρεις αποφάσεις των καθ΄ ων η αίτηση. Η απόφαση τους ημερ. 28.12.2010 για παραλαβή της αίτησης του ενδιαφερόμενου μέρους, η απόφαση τους ημερ. 29.12.2010 για έγκριση της αίτησης του ενδιαφερόμενου μέρους και η απόφαση τους ημερ. 30.12.2010 να συνάψουν σύμβαση με το ενδιαφερόμενο μέρος προς υλοποίηση της απόφασης για έγκριση της αίτησης. Είναι θεμελιωμένο ότι με το δικόγραφο της προσφυγής μόνο μια διοικητική πράξη μπορεί να προσβληθεί εκτός εάν προσβάλλονται δύο ή περισσότερες συναφείς πράξεις. Δύο πράξεις θεωρούνται συναφείς όταν η μια αποτελεί προϋπόθεση της άλλης ή όταν και οι δύο αφορούν τον ίδιο αιτητή, στηρίζονται στις ίδιες διατάξεις του νόμου, έχουν ταυτόσημη αιτιολογία και εκδόθηκαν στην ίδια διοικητική διαδικασία από το ίδιο όργανο (Δέστε: Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-59, σελ. 274, Θ. Τσάτσου, «Η Αίτησις Ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας», 3η έκδοση , σελ. 357 και Ν. Χρ. Χαραλάμπους, «Η Δράση και ο Έλεγχος της Δημόσιας Διοίκησης», 2η έκδοση, σελ. 42).
Το ζήτημα της προσβολής τριών πράξεων δεν τέθηκε από οιανδήποτε πλευρά και, υπό τις περιστάσεις, θα θεωρήσω ότι οι τρεις προσβαλλόμενες πράξεις είναι συναφείς εφόσον η παραλαβή της αίτησης είναι προϋπόθεση της έγκρισης της και η έγκριση είναι προϋπόθεση της σύναψης σχετικής σύμβασης και επομένως μπορούν να προσβληθούν με μία προσφυγή.
Από τις δύο προδικαστικές ενστάσεις θεωρώ σκόπιμο να εξετάσω πρώτα εκείνη που αφορά την έλλειψη ενεστώτος εννόμου συμφέροντος, εκ μέρους των αιτητών, να προσβάλουν τις προαναφερόμενες πράξεις. Στο σύγγραμμα Ν. Χρ. Χαράλαμπους, «Η Δράση και ο Έλεγχος της Δημόσιας Διοίκησης», 2η έκδοση, στις σελ. 136 και επόμενες επεξηγείται η έννοια του εννόμου συμφέροντος. Το έννομο συμφέρον πρέπει να είναι ενεστώς, άμεσο και προσωπικό. Ενεστώς είναι το έννομο συμφέρον που υπάρχει όταν ασκείται η προσφυγή και όχι εκείνο που ελπίζεται να δημιουργηθεί στο μέλλον. Το έννομο συμφέρον θεωρείται ως ενεστώς και στην περίπτωση που η βλάβη στον αιτητή δεν έχει επέλθει κατά το χρόνο της προσβολής της πράξης αλλά θεωρείται βέβαιο και αναπόφευκτο ότι θα επέλθει στο μέλλον (Δέστε: Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας (Αρ. 1) (1996) 1 Α.Α.Δ. 73, Λοχίας Γεωργίου κ.α. ν. Παναγή κ.α. & Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 81, Π.Δ. Δαγτόγλου, Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο, 2η έκδοση, παρα. 537-545 και Στασινοπούλου, Δίκαιο των Διοικητικών Διαφορών, Έκδοση 1964, σελ. 199).
Οι αιτητές στην επιχειρηματολογία τους, σύμφωνα με την οποία αυτοί είχαν και έχουν ενεστώς έννομο συμφέρον στην έγερση και προώθηση της παρούσας προσφυγής, βασίζονται κυρίως σε δύο αποφάσεις, την Dias United Publ. Co. Ltd v. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 550 και την απόφαση της πλειοψηφίας στην Lumiere T.V. Ltd v. Αντέννα Ρ.Τ. Λτδ κ.α. (1998) 3 Α.Α.Δ. 242. Στην υπόθεση Dias (ανωτέρω) επεξηγήθηκε η έννοια του ενεστώτος εννόμου συμφέροντος σύμφωνα με το άρθρο 146.2 του Συντάγματος και έγινε αναφορά και στην υπόθεση Μενελάου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 370. Αποφασίστηκε ότι οι προσφεύγοντες, οι οποίοι είχαν αποκτήσει άδεια λειτουργίας ραδιοφωνικού σταθμού πολλά χρόνια μετά τη χορήγηση άδειας από τον Υπουργό Οικονομικών στο ΡΙΚ (Ε/Μ) για τη λειτουργία λαχείου, εστερούντο δικαιώματος να προσβάλουν την απόφαση, επειδή δεν είχε θιγεί, κατά το χρόνο έκδοσης της απόφασης, ίδιον συμφέρον. Δεν είχαν δηλαδή δικαίωμα λειτουργίας ραδιοφωνικού σταθμού όταν εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση.
Στην απόφαση Lumiere (ανωτέρω) τονίστηκε, από την πλειοψηφία της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ότι το έννομο συμφέρον πρέπει να είναι παρόν (ενεστώς) με την έννοια ότι είναι υπαρκτό κατά το χρόνο άσκησης της προσφυγής. Όμως η λέξει παρόν μπορεί να συμπεριλάβει και το συμφέρον που απειλείται με βεβαιότητα στο άμεσο μέλλον. Η έννοια του εννόμου συμφέροντος είναι αρκετά πλατιά και δεν εξισώνεται, κατ΄ ανάγκη, με το αγώγιμο νομικό δικαίωμα. Στην υπόθεση εκείνη ο «Αντέννα» είχε ήδη υποβάλει αίτηση για την παροχή άδειας ίδρυσης και λειτουργίας τηλεοπτικού σταθμού και στο σχετικό πρακτικό της συνεδρίας του Υπουργικού Συμβουλίου αναφερόταν, ως απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ότι θα «δοθεί άδεια» εφόσον τηρούνται οι όροι που καθορίζει ο νόμος. Αυτό έγινε προτού ληφθεί απόφαση για χορήγηση άδειας στη Lumiere. Κρίθηκε ότι η σχετική αναφορά του Υπουργικού Συμβουλίου ότι θα «δοθεί άδεια» δεν κατέτασσε μεν τον «Αντέννα» στην κατηγορία των αδειούχων, αλλά εκδήλωνε την πρόθεση του Υπουργικού Συμβουλίου να χορηγήσει άδεια εφόσον τηρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις του Νόμου οι οποίες δεν αμφισβητήθηκε ότι, τότε, υπήρχαν. Υπό τις περιστάσεις της προαναφερόμενης υπόθεσης θεωρήθηκε ότι οι εφεσίβλητοι-αιτητές (Αντέννα) είχαν έννομο συμφέρον να προσβάλουν την άδεια που δόθηκε στους εφεσείοντες-ενδιαφερόμενο μέρος (Lumiere). Στην απόφαση μειοψηφίας που έδωσε ο τότε Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Πικής έγινε αναφορά σε σχετική νομολογία και αποφασίστηκε ότι η προαναφερόμενη απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου δεν ήταν εκτελεστή διοικητική πράξη και επομένως ο «Αντέννα» δεν είχε δικαίωμα λειτουργίας τηλεοπτικού σταθμού και κατά συνέπεια δεν είχε ενεστώς έννομο συμφέρον να προσβάλει την κατοχή άδειας λειτουργίας τηλεοπτικού σταθμού του «ανταγωνιστή» του Lumiere, στο τηλεοπτικό πεδίο.
Εξέτασα με προσοχή όλα τα ενώπιον μου στοιχεία και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι οι αιτητές δεν απέδειξαν ότι είχαν ή ότι έχουν ενεστώς έννομο συμφέρον να προσβάλουν την έγκριση της προαναφερόμενης αίτησης του ενδιαφερόμενου μέρους, από τους καθ΄ ων η αίτηση και τη σύναψη της σχετικής σύμβασης. Κατέληξα στο συμπέρασμα αυτό αφού έλαβα υπόψη ότι η αίτηση του ενδιαφερόμενου μέρους υποβλήθηκε στις 28.12.2010, εγκρίθηκε στις 29.12.2010 και η σύμβαση υπογράφηκε την 30.12.2010. Οι αιτητές έστειλαν ταχυδρομικώς τη δική τους αίτηση την 30.12.2010, δεν υπάρχει σαφής ένδειξη ως προς την ημερομηνία λήψης της αίτησης από τους καθ΄ ων η αίτηση, η ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων ήταν η 31.12.2010 και η αίτηση των αιτητών απορρίφθηκε την 3.1.2011 επειδή δεν συνοδευόταν από τα απαραίτητα στοιχεία και δικαιολογητικά, αλλά η απόφαση εκείνη ακυρώθηκε στη συνέχεια επειδή δεν λήφθηκε από αρμόδιο όργανο.
Υπό τις προαναφερόμενες περιστάσεις δεν μπορώ να θεωρήσω ότι οι αιτητές είχαν οποιοδήποτε ενεστώς έννομο συμφέρον που απειλείτο, με βεβαιότητα, στο άμεσο μέλλον. Όταν εγκρίθηκε η αίτηση του ενδιαφερόμενου μέρους στις 29.12.2010 η αίτηση των αιτητών δεν είχε καν υποβληθεί και δεν είναι βέβαιο αν η αίτηση τους υποβλήθηκε εμπρόθεσμα, ή αν είχε πιθανότητες να εγκριθεί. Με αυτά τα δεδομένα θεωρώ ότι δεν μπορεί να αναγνωρισθεί στους αιτητές η ιδιότητα του «ανταγωνιστή» του ενδιαφερόμενου μέρους και επομένως δεν μπορεί να τους αναγνωρισθεί και ενεστώς έννομο συμφέρον. Τα γεγονότα στην υπόθεση Lumiere (ανωτέρω) ήταν πολύ διαφορετικά, κατά την κρίση μου, από τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης. Επιπρόσθετα, έστω και αν οι αιτητές έδειχναν ότι η αίτηση τους θα εγκρινόταν δεν έδειξαν ότι η προηγούμενη έγκριση της αίτησης του ενδιαφερόμενου μέρους θα επηρέαζε τα συμφέροντα τους, άμεσα, αρνητικά.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω θεωρώ την ένσταση για έλλειψη ενεστώτος εννόμου συμφέροντος εκ μέρους των αιτητών ως βάσιμη και επομένως απορρίπτω την προσφυγή χωρίς περαιτέρω εξέταση της άλλης ένστασης και της ουσίας της υπόθεσης.
Υπό τις περιστάσεις η προσφυγή απορρίπτεται με €1.200.- έξοδα εις βάρος των αιτητών και υπέρ των καθ΄ ων η αίτηση. Καμιά διαταγή για έξοδα αναφορικά με το ενδιαφερόμενο μέρος, όπως είναι η πρακτική.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.