ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1700/2009)
5 Σεπτεμβρίου, 2013
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 23, 25, 28, 29 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΤΟΥΒΛΟΠΟΙΕΙΑ ΠΑΛΑΙΚΥΘΡΟΥ «Ο ΓΙΓΑΣ» ΛΤΔ,
Αιτητές,
ν.
ΔΗΜΟΥ ΙΔΑΛΙΟΥ,
Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Χρίστος Ιωσηφίδης, για τους Αιτητές.
Παναγιώτης Παπαγεωργίου, για τους Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Με την παρούσα προσφυγή, οι αιτητές υποστηρίζουν ότι είναι άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα η απόφαση των καθ' ων η αίτηση, με την οποία αυτοί αρνήθηκαν να τους παραχωρήσουν άδεια λειτουργίας του τουβλοποιείου τους για το έτος 2009.
΄Ακυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα θεωρούν, επίσης, οι αιτητές την παράλειψη των καθ' ων η αίτηση να τους πληροφορήσουν, εντός ευλόγου χρόνου, για την έκδοση ή μη άδειας λειτουργίας του τουβλοποιείου τους για το έτος 2009.
Οι αιτητές, οι οποίοι ασχολούνται με την επιχείρηση τουβλοποιείας, μέχρι το 1974 είχαν εργοστάσιο στο Παλαίκυθρο. Συνεπεία της τουρκικής εισβολής, το εγκατέλειψαν και επαναδραστηριοποιήθηκαν στις ελεύθερες περιοχές, εξασφαλίζοντας για το σκοπό αυτό, το 1976, την υπ' Αρ. 11104 ΄Αδεια Οικοδομής, για την ανέγερση τεσσάρων υποστατικών στα τεμάχια Αρ. 446 και 447, Φ/Σχ. 30147, σε περιοχή του Δήμου Ιδαλίου, (ο «Δήμος»), που ήταν, τότε, Γεωργική Ζώνη. Η μεταγενέστερη ένταξη της περιοχής σε Οικιστική Ζώνη προκάλεσε διάφορα προβλήματα στην έκδοση των αναγκαίων για τους αιτητές οικοδομικών και πολεοδομικών αδειών, για επεκτάσεις που, στο μεταξύ, είχαν γίνει στα υποστατικά τους. Τα θέματα αυτά εξετάστηκαν στις υποθέσεις Τουβλοποιεία Παλαικύθρου «ο Γίγας» Λτδ. v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 611/05, 19/2/08 και Τουβλοπ. Παλαικύθρου «Ο Γίγας» Λτδ ν. Δημοκρατίας (2011) 3 Α.Α.Δ. 218.
Για τους σκοπούς της παρούσας, είναι αρκετό να αναφερθεί ότι οι καθ' ων η αίτηση, για την περίοδο 2005 - 2007, εξέδωσαν για το υποστατικό των αιτητών «΄Αδεια Λειτουργίας Επαγγελματικού Υποστατικού» και εισέπραξαν τα αντίστοιχα τέλη.
Οι αιτητές, επειδή, για τα έτη 2008 και 2009, δεν έλαβαν παρόμοια άδεια, με επιστολή τους ημερομηνίας 30/4/2009, ζήτησαν από τους καθ' ων η αίτηση να τους αποσταλεί η άδεια για το 2009, επισυνάπτοντας επιταγή για το ποσό των €222,00, για πληρωμή του ανάλογου τέλους. Δεν υπήρξε ανταπόκριση από την πλευρά των καθ' ων η αίτηση, με αποτέλεσμα οι αιτητές να αποστείλουν νέα επιστολή, ημερομηνίας 1/7/2009, ζητώντας επίσπευση της έκδοσης της αιτούμενης άδειας.
Το θέμα απασχόλησε τους καθ' ων η αίτηση κατά τη συνεδρία τους ημερομηνίας 7/7/2009, όπου οι εκπρόσωποι των αιτητών παρουσίασαν τις απόψεις τους. Το Δημοτικό Συμβούλιο των καθ' ων η αίτηση, (το «Δημοτικό Συμβούλιο»), αποφάσισε να επανεξετάσει το θέμα στην επόμενη συνεδρία του, «... αφού πρώτα ζητηθεί από τον Νομικό Σύμβουλο όπως ετοιμάσει και υποβάλει κείμενο που θα συνοδεύει την τυχόν απόφαση παραχώρησης άδειας λειτουργίας το οποίο να κατοχυρώνει την πλήρη απαλλαγή του Δήμου από οποιεσδήποτε μελλοντικές απαιτήσεις της εταιρείας σε σχέση με τις αποζημιώσεις για τις εγκαταστάσεις της εταιρείας».
Ακολούθησε νέα συνεδρία στις 21/9/2009, κατά την οποία αποφασίστηκε, υπό το φως της απόρριψης, από το Ανώτατο Δικαστήριο, της Προσφυγής των αιτητών Αρ. 611/05 εναντίον απόφασης του Επάρχου Λευκωσίας να αρνηθεί τη χορήγηση της αιτηθείσας από τους αιτητές άδειας οικοδομής των εγκαταστάσεων του τουβλοποιείου τους, της Αναθεωρητικής Έφεσης Αρ. 44/08, που υπεβλήθη από τους αιτητές εναντίον της πρωτόδικης απόφασης στην πιο πάνω προσφυγή τους και εκκρεμούσε ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, της νομολογίας των κυπριακών Δικαστηρίων, του ΄Αρθρου 8 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999, (Ν. 158(Ι)/99), του ΄Αρθρου 10 του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου, Κεφ. 96, του ΄Αρθρου 103 του περί Δήμων Νόμου του 1985, (Ν. 111/85), (όπως τροποποιήθηκε), (ο «Νόμος»), και του γεγονότος ότι το εργοστάσιο βρίσκεται εντός της οικιστικής περιοχής και περιβάλλεται από κατοικίες, «να μην παραχωρηθεί άδεια λειτουργίας για το τουβλοποιείο για το τρέχον έτος».
Οι αιτητές, οι οποίοι έλαβαν γνώση της απόφασης με την επιστολή ημερομηνίας 7/10/2009, προχώρησαν στην καταχώριση της παρούσας προσφυγής στις 16/12/2009, υποστηρίζοντας ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι το αποτέλεσμα πλάνης περί το νόμο και αντιφατικής συμπεριφοράς της διοίκησης, παραβιάζει τα ΄Αρθρα 23.1 και 25 του Συντάγματος και την αρχή της αναλογικότητας και στερείται δέουσας έρευνας.
Προδικαστική ένσταση για έλλειψη εννόμου συμφέροντος των αιτητών, που είχε εγερθεί στην ένσταση των καθ' ων η αίτηση, αποσύρθηκε.
Είναι η θέση των αιτητών ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στηρίζεται σε εσφαλμένη αντίληψη των διατάξεων του ΄Αρθρου 103(1) του Νόμου, για το λόγο ότι η άδεια, για την οποία γίνεται λόγος στη συγκεκριμένη πρόνοια, δεν είναι ετήσια, αλλά χορηγείται μία φορά και πριν από την άσκηση της επιχείρησης, μέσα στην οικοδομή ή χώρο που περιλαμβάνεται στα όρια του Δήμου. Εφόσον δε το νομικό καθεστώς παραμένει αναλλοίωτο, ο Δήμος απλά εισπράττει τα προβλεπόμενα στο Νόμο τέλη λειτουργίας του υποστατικού. Στην περίπτωσή τους, ισχυρίζονται, τους είχε χορηγηθεί η άδεια λειτουργίας του εργοστασίου «μια φορά και πριν από την άσκηση της επιχείρησης, κατά ή περί το 1976» μέσα στην οικοδομή ή μέσα στο χώρο του εργοστασίου που περιλαμβάνεται στα όρια του Δήμου. Αυτό τεκμαίρεται και από τις κατ' επανάληψη εισπράξεις τελών από το Δήμο, τόσο για την έκδοση και/ή ανανέωση της άδειας λειτουργίας του τουβλοποιείου τους όσο και από τη συνεχιζόμενη μέχρι και σήμερα είσπραξη τελών για σκύβαλα και επαγγελματική άδεια. Οι καθ' ων η αίτηση, ισχυρίζονται, έχουν συγχύσει την επιβολή ετήσιων τελών για την άσκηση επαγγέλματος και το δικαίωμα που επιβάλλεται πριν από την άσκηση οποιουδήποτε επαγγέλματος στο υποστατικό τους που βρίσκεται στα γεωγραφικά όρια του Δήμου.
Τα πιο πάνω δε σχολιάζονται από τους καθ' ων η αίτηση, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι οι ενέργειες των αιτητών απέβλεπαν στην εξυπηρέτηση αλλότριων σκοπών και, δη, στη νομιμοποίηση των παράνομων οικοδομών τους και στην εξασφάλιση αυξημένου ποσού αποζημιώσεων, σε περίπτωση μετακίνησης του τουβλοποιείου τους.
Μετά την επιφύλαξη της απόφασης, δύο άλλες προσφυγές των αιτητών, που είχαν ως αντικείμενο την παράλειψη έκδοσης άδειας λειτουργίας επαγγελματικού υποστατικού για το έτος 2008 και τη μη παραχώρηση άδειας λειτουργίας για το 2010, απορρίφθηκαν - (βλ. Τουβλοποιεία Παλαικύθρου «Ο Γίγας» Λτδ v. Δήμου Ιδαλίου, Υπόθεση Αρ. 1701/09, 2/10/12 και Τουβλοποιεία Παλαικύθρου «Ο Γίγας» Λτδ v. Δήμου Ιδαλίου, Υπόθεση Αρ. 1135/10, 2/10/12, (αντίστοιχα)). Στην πρώτη περίπτωση, κρίθηκε ότι δεν υπήρχε παράλειψη υπό την έννοια του ΄Αρθρου 146.1 του Συντάγματος, ενώ, στη δεύτερη, αφού έγινε αναφορά στις σχετικές πρόνοιες του Νόμου, κρίθηκε πως οι καθ' ων η αίτηση είχαν δικαίωμα να εξετάζουν κάθε έτος κατά πόσο θα εξέδιδαν ή όχι άδεια και, επομένως, μετά τη διαπίστωση μη ύπαρξης άδειας οικοδομής για το τουβλοποιείο των αιτητών, δικαιολογημένα αναθεώρησαν τη στάση τους και δεν εξέδωσαν και/ή ανανέωσαν την ετήσια άδεια λειτουργίας για το 2010. Στην απόφαση, αναφέρονται:-
«Ο ισχυρισμός του ευπαιδεύτου συνηγόρου των αιτητών περί πλάνης περί το νόμο, παρερμηνείας δηλαδή του άρθρου 103 του περί Δήμων Νόμου του 1985 (Ν.111/85 όπως έχει τροποποιηθεί), έγκειται στο ότι το άρθρο αυτό, κατά την άποψή του, προβλέπει για μια και μόνο άδεια που δεν είναι ετήσια, αλλά συνεχίζει από την έκδοση της, και επομένως έπρεπε απλώς οι καθ' ων η αίτηση να δεχθούν τα σχετικά τέλη €222,00 και να ανανεώσουν την άδεια.
Το άρθρο 103 του Νόμου, που βρίσκεται κάτω από τον τίτλο ΑΔΕΙΑΙ ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΟΣ ΄Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ διαλαμβάνει ως εξής:
'103.(1) Ουδέν πρόσωπον διατηρεί εντός των δημοτικών ορίων οιουδήποτε δήμου οιανδήποτε οικοδομήν ή χώρον εντός των οποίων ασκείται οιαδήποτε επιχείρησις, βιομηχανία, εμπόριον, επάγγελμα ή επιτήδευμα, άνευ αδείας λαμβανομένης προηγουμένως από το συμβούλιον του τοιούτου δήμου:
Νοείται ότι το συμβούλιο μπορεί να μην επιβάλλει τέλος για την άσκηση ορισμένων ειδών επιχειρήσεων, βιομηχανιών, επαγγελμάτων, επιτηδευμάτων ή εμπορίου:
Νοείται περαιτέρω ότι το συμβούλιο μπορεί να επιβάλει τέλη για τις άδειες λειτουργίας επαγγελματικών υποστατικών, τα οποία δεν υπερβαίνουν τα εκτιθέμενα στον Έβδομο Πίνακα.
(2) Οιαδήποτε άδεια χορηγουμένη δυνάμει του εδαφίου (1) δύναται να υπόκειται εις τοιούτους όρους και προϋποθέσεις τας οποίας δύναται να επιβάλλη το συμβούλιον εις εκάστην περίπτωσιν, και την πληρωμήν τοιούτου δικαιώματος ως το συμβούλιον δύναται να καθορίζη διά αποφάσεως αυτού.
..........................................................................................................'
(Η υπογράμμιση είναι δική μου)
Είναι γεγονός ότι στο πιο πάνω άρθρο δεν διαλαμβάνεται ρητά ότι η άδεια είναι ετήσια. ΄Ομως στο εδάφιο (2) προβλέπεται ότι η άδεια 'υπόκειται εις τοιούτους όρους και προϋποθέσεις τας οποίας δύναται να επιβάλει το συμβούλιον ...' Από τη δέσμη εγγράφων που παρουσιάσθηκαν από τους αιτητές (με τη συμφωνία των καθ' ων η αίτηση) ως τεκμήριο 1, προκύπτει ότι ήδη για τα έτη 2005, 2006 και 2007 οι άδειες ήταν ετήσιες και δεν υπήρξε διαμαρτυρία από πλευράς αιτητών. Ο ΕΒΔΟΜΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ του Νόμου που αφορά '΄Αδεια επαγγελματικού υποστατικού' μιλά για 'Ετήσιον δικαίωμα μη υπερβαίνον £.....' και προβλέπει για '1. Ετήσιαι ΄Αδειαι' και '2. Εξάμηνοι ΄Αδειαι'.
Είναι φανερό από τα πιο πάνω ότι, όπως έχει ο Νόμος, οι καθ' ων η αίτηση είχαν δικαίωμα όπως για κάθε έτος εξετάζεται ξεχωριστά το κατά πόσο θα εκδώσουν ή όχι άδεια. Επομένως ο ισχυρισμός περί πλάνης περί το νόμο δεν ευσταθεί.»
Με κάθε εκτίμηση προς τον αδελφό Δικαστή που εξέδωσε την πιο πάνω απόφαση, δε συμφωνώ ότι οι νομοθετικές διατάξεις που εκτίθενται παρέχουν το δικαίωμα στους καθ' ων η αίτηση να αποφασίζουν, για κάθε έτος χωριστά, εάν θα εκδώσουν ή όχι άδεια.
Η αναφορά στο εδάφιο (2) του ΄Αρθρου 103 του Νόμου σε όρους και προϋποθέσεις που μπορεί να επιβάλλει το Συμβούλιο σε οποιαδήποτε άδεια που χορηγείται δυνάμει του εδαφίου (1) του ιδίου ΄Αρθρου, δεν οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η εν λόγω άδεια αποτελεί αυτοτελή ετήσια άδεια, της οποίας η ισχύς εκπνέει κατά τη λήξη του έτους στο οποίο αυτή αφορά και για την ανανέωση ή επανέκδοσή της είναι αναγκαία η προηγούμενη θετική πράξη του Συμβουλίου. Οι όροι και προϋποθέσεις, που δυνητικά επιβάλλονται από το Συμβούλιο, σε κάθε περίπτωση, αφορούν την εφάπαξ χορήγηση της άδειας λειτουργίας επαγγελματικού υποστατικού, η οποία, μετά την έκδοσή της, παραμένει σε ισχύ μέχρις ότου ανακληθεί από το ίδιο όργανο που την εξέδωσε. Σχετική είναι και η σημείωση Αρ. 5 στο ΄Εντυπο της ΄Αδειας περί ανάκλησης ή ακύρωσής της, σε περίπτωση παράβασης των όρων της.
Επομένως, στην παρούσα περίπτωση, κάτω από συνθήκες πλάνης, οι καθ' ων η αίτηση αποφάσισαν να μην παραχωρήσουν άδεια λειτουργίας του τουβλοποιείου για το 2009, θεωρώντας ότι επρόκειτο για έκδοση νέας άδειας.
Η επιβολή και η είσπραξη των ανάλογων τελών και δικαιωμάτων του «Έβδομου Πίνακα» δε συνιστά, αφ' εαυτής, συστατικό στοιχείο της άδειας που εκδίδεται προηγουμένως κατά το ΄Αρθρο 103(1) του Νόμου.
Είναι φανερό πως, στην παρούσα περίπτωση, η δυνατότητα που παρείχετο από το Νόμο στους καθ' ων η αίτηση περιοριζόταν στην ανάκληση της άδειας λειτουργίας του υποστατικού των αιτητών, η οποία, βεβαίως, θα πρέπει να εξεταστεί υπό το φως των γεγονότων της υπόθεσης.
Η προσφυγή επιτυγχάνει, με έξοδα υπέρ των αιτητών, όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή.
Η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, σύμφωνα με το ΄Αρθρο 146.4(β) του Συντάγματος.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΣ, ΜΠ