ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομοθεσία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
Ν. 122(I)/2003 - Ο περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμος του 2003
Ν. 158(I)/1999 - Ο περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμος του 1999
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 312/2011)
12 Απριλίου, 2013
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ROKAS AEOLIKI CYPRUS LIMITED,
Αιτήτρια,
ν.
ΑΡΧΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΚΥΠΡΟΥ,
Καθ΄ης η Αίτηση.
Κρ. Κυθραιώτου (κα) για Γ. Κολοκασίδη, για την Αιτήτρια.
Ε. Μιχαήλ (κα) για Ιωαννίδη, Δημητρίου, για την Καθ΄ης η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Η Αιτήτρια ζητά δύο θεραπείες:-
(Α) Ακύρωση της απόφασης της Καθ' ης η αίτηση, η οποία ανακοινώθηκε και/ή κοινοποιήθηκε στην Αιτήτρια στις 23.12.2010, με την οποία αρνήθηκε να συνάψει Σύμβαση με την Αιτήτρια για Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας, η οποία θα παράγετο στο σταθμό παράγωγης ηλεκτρικής ενέργειας που θα δημιουργούσε η Αιτήτρια στην περιοχή των κοινοτήτων Κλαυδιά και Αλεθρικό της Επαρχίας Λάρνακας με τη χρήση αιολικής ενέργειας, και
(Β) Ακύρωση της απόφασης της Καθ' ης η Αίτηση να εφαρμόσει τις αποφάσεις της Υπουργικής Επιτροπής για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας η οποία κοινοποιήθηκε και/ή περιλαμβάνεται σε επιστολή της Καθ' ης η αίτηση προς την Αιτήτρια, ημερ. 10.1.2011 και η οποία είχε σαν αποτέλεσμα η Καθ' ης η αίτηση να μη συνάψει Σύμβαση Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας με την Αιτήτρια, η οποία ως εκ τούτου δεν μπόρεσε να ενταχθεί στο Σχέδιο Χορηγιών.
Τα γεγονότα της υπόθεσης
Για σκοπούς καλύτερης κατανόησης των περίπλοκων διαδικασιών που αφορούν σε θέματα ενέργειας, θα πρέπει να αναφερθεί ότι επειδή η παραγωγή διάφορων μορφών εναλλακτικής ενέργειας, όπως η αιολική, έχει πολύ ψηλό κόστος, το κράτος για να ενθαρρύνει την παραγωγή της, εξήγγειλε Σχέδιο Χορηγιών με το οποίο θα επιχορηγείτο η παραγόμενη ενέργεια, ώστε να καταστεί η παραγωγή της βιώσιμη. Το νομικό πλαίσιο ένταξης προσώπου στο Σχέδιο Χορηγιών, διέπεται κατά κύριο λόγο από τον περί Προώθησης και Ενθάρρυνσης της Χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της Εξοικονόμησης Ενέργειας Νόμο του 2003 (Ν. 33(Ι)/2003), στο εξής «ο Νόμος 33(Ι)/2003». Όπως θα γίνει αντιληπτό στη συνέχεια, η παραγόμενη ενέργεια θα πωλείτο στην ΑΗΚ σε καθορισμένη τιμή στην οποία θα προστίθετο και η επιδότηση από το Ειδικό Ταμείο Χορηγιών.
Tο κράτος για διάφορους λόγους, μεταξύ των οποίων και το μεγάλο κόστος των επιδοτήσεων, έθεσε διάφορους περιορισμούς για συμμετοχή στο Σχέδιο Χορηγιών 2009-2013 ως προς τη μέγιστη ισχύ των συστημάτων, καθώς και διάφορα άλλα κριτήρια.
Μια εταιρεία που θέλει να ενταχθεί στο Σχέδιο Χορηγιών θα πρέπει πρώτα να ακολουθήσει τη χρονοβόρα διαδικασία για εξασφάλιση όλων των αναγκαίων αδειών για δημιουργία και λειτουργία μονάδας παραγωγής ενέργειας από εναλλακτικές πηγές. Ειδικά για τα Αιολικά Πάρκα, που αφορά η παρούσα περίπτωση, η αδειοδότηση εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕΚ) και η διαδικασία διέπεται από τον περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμο του 2003 (Ν. 122(Ι)/2003).
Η Αιτήτρια είναι εταιρεία η οποία αποσκοπούσε στην εξασφάλιση αδειών για σκοπούς κατασκευής και λειτουργίας σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρήση αιολικής ενέργειας με σκοπό την συμμετοχή της στο Σχέδιο Χορηγιών για ενθάρρυνση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Τον Ιούλιο του 2010 τέθηκε σε ισχύ το Σχέδιο Χορηγιών για Ενθάρρυνση της Ηλεκτροπαραγωγής από Μεγάλα Εμπορικά Αιολικά, Ηλιοθερμικά και Φωτοβολταϊκά Συστήματα και την Αξιοποίηση Βιομάζας για το 2010 (στο εξής «το Σχέδιο»). Σύμφωνα με το Σχέδιο η υπεύθυνη για την αξιολόγηση των αιτήσεων, ήταν η Επιτροπή Διαχείρισης του Ειδικού Ταμείου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, στο εξής «η Επιτροπή Διαχείρισης». Για την κατηγορία μεγάλων εμπορικών αιολικών συστημάτων ηλεκτροπαραγωγής, στο εξής «κατηγορία ΝΜΑ1» το Σχέδιο προέβλεπε για την περίοδο 2009-2013 ότι θα εγκρίνονταν αιτήσεις συστημάτων με συνολική ισχύ τα 165 ΜW και ότι θα λαμβανόταν αυστηρά υπόψη η σειρά υποβολής της κάθε αίτησης. Επίσης σημειωνόταν ότι μέχρι το τέλος του 2009 είχαν ήδη ενταχθεί στο Σχέδιο αιολικά συστήματα συνολικής δυναμικότητας 133,5 MW. Κατά συνέπεια, θα μπορούσαν να εγκριθούν αιτήσεις που αφορούσαν δυναμικότητα μέχρι και 31,5 ΜW. Το Σχέδιο προέβλεπε και για την αγορά από την Καθ' ης η αίτηση, στο εξής «η ΑΗΚ», ηλεκτρικής ενέργειας η οποία παράγετο από ανανεώσιμες πηγές, η οποία θα διοχετευόταν στο δίκτυο διανομής/μεταφοράς και καθόριζε τον τρόπο υπολογισμού της επιδότησης. Ο χρόνος υποβολής της αίτησης και η περιορισμένη δυναμικότητα για την οποία θα δίνονταν χορηγίες, καθιστούσε τη σειρά με την οποία οι διάφοροι αιτητές θα υπέγραφαν σύμβαση με την ΑΗΚ για αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, πολύ σημαντικό παράγοντα στη διασφάλιση της χορηγίας.
Η Αιτήτρια ξεκίνησε από πολύ παλιά τις προσπάθειές της για εξασφάλιση των σχετικών αδειών για την κατασκευή αιολικού πάρκου. Ακολουθώντας τη νενομισμένη διαδικασία, στις 9.12.2005 υπέβαλε αίτηση στη ΡΑΕΚ για άδεια κατασκευής του συγκεκριμένου αιολικού πάρκου στην επαρχία Λάρνακας, συνολικής ισχύος 80,5 MW.
Στις 3.9.2007 κατέθεσε αίτηση στο Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς (στο εξής «ΔΣΜ»), για σύνδεση στο δίκτυο μεταφοράς σε σχέση με 80 ΜW. Στη συνέχεια τροποποίησε την αίτησή της μειώνοντας την ισχύ σε 50 ΜW και μετά σε 44 MW. Το 2008 υπέβαλε αίτηση για πολεοδομική άδεια σε σχέση με το αιολικό πάρκο. Η αίτηση εγκρίθηκε περί το τέλος του 2008 και μετά από σειρά τροποποιήσεων εκδόθηκε τελική πολεοδομική άδεια στις 29.3.2010.
Από τις αρχές του 2008 η Αιτήτρια κατέθεσε στη ΡΑΕΚ αίτηση για άδεια παραγωγής και λειτουργίας αιολικού πάρκου, με παραγωγή 50 ΜW. Η τελική άδεια εκδόθηκε από τη ΡΑΕΚ την 1.9.2010.
Στο μεταξύ στις 23.2.2010 η Αιτήτρια, μετά από έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου, υπέγραψε σύμβαση μίσθωσης γης με τη Δημοκρατία.
Παράλληλα, με την εξασφάλιση των πιο πάνω αδειών και εγκρίσεων σε σχέση με το αιολικό πάρκο, η Αιτήτρια προέβη στις αναγκαίες διαδικασίες για την εξασφάλιση της αναγκαίας πολεοδομικής άδειας και άδειας οικοδομής σε σχέση με τον αναγκαίο υποσταθμό. Η ΑΗΚ ήταν κατά πάντα ουσιώδη χρόνο ενήμερη για τα τεκταινόμενα και συμμετείχε στις διαδικασίες και σε ορισμένες περιπτώσεις επωμιζόταν και μέρος των εξόδων των διαδικασιών και μελετών.
Στις 3.9.2010 η Αιτήτρια συμπλήρωσε την αίτηση σύνδεσης που είχε υποβάλει στο ΔΣΜ, ο οποίος έκδωσε σχετική προσφορά και καθόρισε τους όρους σύνδεσης. Ως αποτέλεσμα η Αιτήτρια στις 23.12.2010 υπέγραψε σχετική Σύμβαση Σύνδεσης με το ΔΣΜ. Η ΑΗΚ έτυχε της κατάλληλης ενημέρωσης από το ΔΣΜ.
Η Αιτήτρια με επιστολή της ημερ. 23.12.2010 ζήτησε από την ΑΗΚ τη σύναψη Σύμβασης Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, ώστε να ολοκληρώσει την αίτηση της για ένταξη της στο Σχέδιο Χορηγιών πριν την 31.12.2010, που ήταν η ημερομηνία που έληγε η προθεσμία υποβολής αιτήσεων. Την ίδια μέρα η ΑΗΚ πληροφόρησε προφορικά την Αιτήτρια ότι δεν θα προέβαινε στη σύναψη τέτοιας Σύμβασης για το λόγο ότι δεν υπήρχαν στο Σχέδιο αρκετά MW για να καλύψουν την αίτηση της Αιτήτριας. Φαίνεται ότι η ΑΗΚ είχε ήδη πληροφορηθεί ότι στο μεταξύ, στις 16.12.2010 σε συνεδρία της η Υπουργική Επιτροπή για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, αφού παρουσιάστηκαν ενώπιον της οι εταιρείες που βρίσκονταν στο τελικό στάδιο αδειοδότησης και δηλώθηκε ότι θα έπρεπε να τηρηθεί αυστηρά το όριο των 165 ΜW, αποφασίστηκε ότι για τα εναπομείναντα 18.3ΜW εγκριθούν οι εταιρείες TSP AEOLIAN με δυναμικότητα 10.8 ΜW και KETONIS DEVELOPMENT με δυναμικότητα 6 ΜW. Για την Αιτήτρια αποφασίστηκε ότι αυτή δεν μπορούσε να εγκριθεί, αφού η δυναμικότητα της (42 ΜW) ξεπερνούσε τα ΜW που είχαν απομείνει.
Με επιστολή της ημερ. 24.12.2010 η Αιτήτρια διαμαρτυρήθηκε και ζήτησε την άμεση υπογραφή Σύμβασης Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, εξηγώντας ταυτόχρονα ότι οι αποφάσεις αναφορικά με τις αιτήσεις που αφορούν το Σχέδιο λαμβάνονται από την Επιτροπή Διαχείρισης του Ειδικού Ταμείου και όχι από την Υπουργική Επιτροπή.
Ακολούθως η ΑΗΚ στις 24.12.2010, με επιστολή της προς τον Υπουργό Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, αναφερόμενη στην επιστολή ημερ. 24.12.2010 που έλαβε από την Αιτήτρια, ζήτησε να επιβεβαιωθεί η αρχική απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής, ότι δηλαδή δεν μπορεί να υπογραφεί σύμβαση μεταξύ Αιτήτριας και ΑΗΚ, για το λόγο ότι η δυναμικότητα της Αιτήτριας ξεπερνούσε το όριο των εναπομεινάντων ΜW.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Γενικού Διευθυντή της ΑΗΚ, του Υπουργού και της Γενικής Διευθύντριας του Υπουργείου, επιβεβαιώθηκε η αρχική απόφαση και δόθηκαν προφορικές οδηγίες στην ΑΗΚ, να μην προχωρήσει στην υπογραφή οιωνδήποτε συμβάσεων που να υπερβαίνουν το όριο των 165 ΜW.
Η Αιτήτρια αναγκάστηκε να καταβάλει μια ύστατη προσπάθεια για να πείσει την ΑΗΚ. Στις 29.12.2010 απέστειλε επείγουσα επιστολή στον Γενικό Διευθυντή με κοινοποίηση στον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της ΑΗΚ. Το περιεχόμενο της επιστολής έχει ως εξής:-
«Αγαπητέ κύριε Στυλιανού,
Εδώ και μέρες περιμένουμε να μας καλέσετε να υπογράψουμε την σύμβαση μεταξύ Παραγωγού και ΑΗΚ (Electricity Power Purchase Contract) ή να μας δώσετε μια γραπτή απάντηση γιατί δεν μπορούμε να υπογράψουμε την σύμβαση, αλλά δυστυχώς για λόγους που δεν γνωρίζουμε δεν ανταποκρίνεστε στο αίτημα μας.
Γνωρίζετε πολύ καλά και το είχαμε τονίσει στην επιστολή μας με ημερομηνία 24η Δεκεμβρίου 2010 ότι επειδή κλείνει το σχέδιο την 31.12.2010 πρέπει να καταθέσουμε στην Επιτροπή Διαχείρισης Ειδικού Ταμείου ΑΠΕ και Εξοικονόμησης Ενέργειας πριν την πιο πάνω ημερομηνία δυστυχώς δεν ανταποκρίνεστε με αποτέλεσμα η εταιρεία μας να τιμωρείται και να κινδυνεύει να ζημιώσει εκατομμύρια ευρώ από αυτή την καθυστέρηση.
Επαναλαμβάνω ακόμη μία φορά, δεν είναι τυχαίο που στις 23.12.2010 ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς μας έδωσε τους όρους Σύνδεσης τους οποίους κάναμε αμέσως αποδεκτούς, πληρώσαμε €300,000 δικαιώματα και υπογράψαμε την σχετική Σύμβαση. Ας προχωρήσουμε με την Σύμβαση και ας αφήσουμε το Υπουργείο Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού και ειδικά η Επιτροπή Διαχείρισης Ειδικού Ταμείου ΑΠΕ και Εξοικονόμησης Ενέργειας να χειριστεί την αίτηση μας.
Ευχαριστούμε και περιμένουμε να ακούσουμε από εσάς σύντομα. Μας έχει μείνει μόνο η αυριανή μέρα.
Για την εταιρεία Rokas Aeoliki Cy Ltd
Δημήτρης Γιαννάκη
Σύμβουλος/Διευθυντής»
Επειδή δεν υπήρξε ανταπόκριση και η τελευταία ημέρα υποβολής αιτήσεων για ένταξη στο Σχέδιο Χορηγιών έληγε την 31.12.2010, η Αιτήτρια αναγκάστηκε στις 30.12.2010 να υποβάλει την αίτηση της στην Επιτροπή Διαχείρισης Ειδικού Ταμείου. Στη συνοδευτική επιστολή ημερ. 29.12.2010 που απευθυνόταν στον Πρόεδρο της Επιτροπής Διαχείρισης, αναφέρονται τα εξής:-
«Κύριε Πρόεδρε,
Αιολικό Πάρκο Κλαυδιάς της εταιρείας Rokas Aeoliki Cy Ltd
Μετά από μια μεγάλη, δύσκολη και πολυέξοδη προσπάθεια που κράτησε έξι (6) ολόκληρα χρόνια καταθέτουμε την αίτηση μας στην Επιτροπή Διαχείρισης Ειδικού Ταμείου ΑΠΕ & ΕΞ.Ε, για το Αιολικό Πάρκο της εταιρείας Rokas Aeoliki Cy Ltd στα Κλαυδιά.
Η καθυστέρηση για να καταθέσουμε την αίτηση μας στην Επιτροπή Διαχείρισης Ειδικού Ταμείου ΑΠΕ & ΕΞ.Ε, οφείλεται στην άρνηση του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς να υπογράψει την μεταξύ μας σύμβαση έγκαιρα. Παρόλο που καταθέσαμε την αίτηση μας στον ΔΣΜ πριν δύο χρόνια, μόλις πριν έξι μέρες μας κάλεσε για να υπογράψουμε την σύμβαση. Προηγουμένως όμως ο ΔΣΜ προώθησε τρεις αιτήσεις άλλων εταιριών που μόλις πρόσφατα κατέθεσαν τις αιτήσεις για την Σύμβαση Σύνδεσης.
Επίσης να αναφέρουμε ότι δεν έχουμε εσωκλείσει την Σύμβαση μεταξύ Παραγωγού και ΑΗΚ (Electricity Power Purchase Contract) διότι δυστυχώς η διεύθυνση της ΑΗΚ χωρίς καμία εξήγηση αρνήθηκε να προχωρήσει στην υπογραφή της πιο πάνω Σύμβασης. Μέχρι και αυτή την στιγμή η Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου δεν μας έχει ενημερώσει γραπτώς για την πιο πάνω απόφαση της.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι η αίτηση μας θα μελετηθεί και θα έχουμε την θετική σας απάντηση σύντομα. Ταυτόχρονα δε να προχωρήσουμε σε διαπραγματεύσεις για την υπογραφή της Σύμβασης μεταξύ Παραγωγού και ΑΗΚ (Electricity Power Purchase Contract).
Για την εταιρεία Rokas Aeoliki CY Ltd
Δημήτρης Γιαννάκη
Σύμβουλος/Διευθυντής»
Στις 3.1.2011 ο Πρόεδρος της Επιτροπής Διαχείρισης απάντησε στην Αιτήτρια, πληροφορώντας την ότι η αίτηση της απορρίφθηκε για δύο λόγους. Ο ένας αφορούσε στο ότι δεν προσδιορίστηκαν στοιχεία των συνεταίρων ή μετόχων και ο άλλος ότι δεν προσκομίστηκε η Σύμβαση Αγοράς της ΑΗΚ για είκοσι χρόνια. Η άρνηση της Επιτροπής να δεχθεί την αίτηση δεν θα με απασχολήσει, αφού είναι αντικείμενο άλλης προσφυγής. Εκείνο που θα με απασχολήσει εδώ είναι η άρνηση της ΑΗΚ να υπογράψει τη Σύμβαση Αγοράς.
Η Αιτήτρια εναντίον της προσβαλλόμενης απόφασης προβάλλει οκτώ λόγους ακύρωσης:- (1) Παράβαση και/ή λανθασμένη νομική ερμηνεία και/ή εφαρμογή των προνοιών του περί Ανάπτυξης του Ηλεκτρισμού Νόμου, Κεφ. 171, (2) παράβαση και/ή λανθασμένη νομική ερμηνεία και/ή εφαρμογή των προνοιών του Νόμου 33(Ι)/2003), (3) παράβαση και/ή λανθασμένη νομική ερμηνεία και/ή εφαρμογή των προνοιών του Σχεδίου και/ή των προνοιών της απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Αρ. 143/09, (4) παράβαση ουσιώδους τύπου και διαδικασίας, (5) κακή άσκηση διακριτικής εξουσίας και πλάνη περί τα πράγματα, (6) μη επαρκής αιτιολογία, (7) παραβίαση της αρχής της ισότητας και (8) παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας.
Παράβαση και/ή λανθασμένη νομική ερμηνεία και/ή εφαρμογή των προνοιών του Κεφ. 171 και του Νόμου 33(Ι)/2003 - Παράβαση ουσιώδους τύπου και διαδικασίας - Κακή άσκηση διακριτικής εξουσίας και πλάνη περί το νόμο και τα πράγματα - Λόγοι ακύρωσης 1, 2, 4 και 5
Η Αιτήτρια προβάλλει ότι η ΑΗΚ δεν είχε υποχρέωση να εφαρμόσει ή και εκτελέσει τις αποφάσεις της Υπουργικής Επιτροπής για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, αφού με βάση τις πρόνοιες της νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία της ΑΗΚ, ήτοι το άρθρο 12 του Κεφ. 171, δεν προβλέπεται τέτοια νομική υποχρέωση και ως εκ τούτου η ΑΗΚ θα έπρεπε να εξετάσει την περίπτωση με βάση τη δική της κρίση και ασκώντας τα καθήκοντα της σύμφωνα με τις πρόνοιες του πιο πάνω άρθρου του Νόμου. Περαιτέρω προβάλλει ότι η ΑΗΚ έχει υποχρέωση να συμμορφώνεται με τις οδηγίες μόνο του Υπουργού Εμπορίου, Τουρισμού και Βιομηχανίας, ο οποίος είναι ο μόνος που, σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 9Α(1) του Κεφ. 171, «δύναται, κατόπιν συμβουλευτικής γνωμοδότησης της Αρχής, να εκδίδει προς αυτήν οδηγίες γενικής φύσης ως προς την άσκηση των αρμοδιοτήτων αυτής, αναγκαίες για το γενικό συμφέρον της Δημοκρατίας, η δε Αρχή οφείλει να εφαρμόσει κάθε τέτοια οδηγία». Επομένως, ισχυρίζεται η Αιτήτρια, η ΑΗΚ δεν είχε νομική υποχρέωση να ακολουθήσει τις Οδηγίες της Υπουργικής Επιτροπής. Όπως περαιτέρω ισχυρίζεται η Αιτήτρια, η άσκηση διακριτικής ευχέρειας κατευθυνόμενης από άλλο όργανο, παραβιάζει την αρχή του διοικητικού δικαίου που κωδικοποιείται στο άρθρο 44(2) του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99).
Από την άλλη, η ΑΗΚ ισχυρίζεται ότι η Αιτήτρια ζήτησε τη σύναψη Σύμβασης στις 23.12.2010, δηλαδή μετά τη λήψη της απόφασης στις 16.12.2010 από την Υπουργική Επιτροπή, για μη ένταξη της Αιτήτριας στο Σχέδιο και αφού η μέγιστη ισχύς είχε ήδη ικανοποιηθεί. Επομένως, ισχυρίζεται η ΑΗΚ, η υπογραφή οποιασδήποτε Σύμβασης θα ήταν άνευ αντικειμένου.
Οι λόγοι ακυρότητας ευσταθούν.
Κατ' αρχάς θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η Αιτήτρια επιδίωκε τη σύναψη Σύμβασης Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας από την ΑΗΚ, με προϋπόθεση την ένταξη της στο Σχέδιο Χορηγιών και όχι την υπογραφή Σύμβασης ανεξάρτητα τούτου. Από τη στιγμή που η Σύμβαση σχετίζεται με το Σχέδιο, ο καθορισμός της τιμής αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας συνδεόταν άμεσα με την επιδότηση που θα παρεχόταν από το Ειδικό Ταμείο με βάση το Σχέδιο. Για να ενταχθούν στο Σχέδιο Χορηγιών οι ενδιαφερόμενοι, θα έπρεπε πρώτα να εξασφαλίσουν όλες τις απαιτούμενες άδειες από τη ΡΑΕΚ για δημιουργία και λειτουργία αιολικού πάρκου και στη συνέχεια να ενταχθούν στο Σχέδιο Χορηγιών, αφού προηγουμένως εξασφαλίσουν τη Σύμβαση Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας από την ΑΗΚ.
Η Αιτήτρια ακολουθώντας όλες τις διαδικασίες, στις 23.12.2010 υπέγραψε Σύμβαση Σύνδεσης με το ΔΣΜ, ώστε να μπορεί να συνδεθεί με το Σύστημα Μεταφοράς. Εκείνο που απέμενε για ολοκλήρωση της διαδικασίας ήταν η εξασφάλιση των αναγκαίων εγκρίσεων και αδειών από την ΑΗΚ για τα έργα σύνδεσης και η υπογραφή Σύμβασης Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας της ισχύος που τελικά θα εγκρίνετο για επιδότηση από την Επιτροπή Διαχείρισης του Ειδικού Ταμείου. Δεν τέθηκαν ενώπιον μου στοιχεία για εξασφάλιση των αναγκαίων αδειών από την Καθ' ης η αίτηση για τα έργα σύνδεσης. Το θέμα όμως δεν έχει σημασία, γιατί η άρνηση της ΑΗΚ να συνάψει Σύμβαση Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, στηρίζεται στην απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής και στη μη ύπαρξη αρκετών MW για να καλύψουν την αίτηση της Αιτήτριας. Αυτό είναι και το θέμα που θα εξετάσω αμέσως μετά.
Η άρνηση της ΑΗΚ στην ουσία στηρίζεται στις αποφάσεις της Υπουργικής Επιτροπής, η οποία όμως δεν είναι θεσμοθετημένο όργανο για τη λήψη αποφάσεων επί του θέματος. Σύμφωνα με το Νόμο 33(Ι)/2003 αρμόδια για θέματα ενθάρρυνσης και εκμετάλλευσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, είναι η Επιτροπή Διαχείρισης του Ειδικού Ταμείου που καθιδρύθηκε από το άρθρο 4 του Νόμου 33(Ι)/2003. Η Επιτροπή Διαχείρισης του Ειδικού Ταμείου είναι αρμόδια για να διαχειρίζεται το Ταμείο μέσω του οποίου γίνονται οι επιδοτήσεις και χρηματοδοτήσεις των διαφόρων Σχεδίων. Εν πάση περιπτώσει, η Επιτροπή Διαχείρισης τελεί υπό τη γενική εποπτεία του Υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού (βλ. άρθρα 2 και 7 του Νόμου 33(Ι)/2003). Ο ίδιος Υπουργός είναι και ο αρμόδιος Υπουργός δυνάμει του άρθρου 9Α του περί Ανάπτυξης Ηλεκτρισμού Νόμου, Κεφ. 171, να εκδίδει προς την ΑΗΚ οδηγίες γενικής φύσης, ως προς την άσκηση των αρμοδιοτήτων της. Όπως και να ειδωθεί το θέμα, η Αρχή πεπλανημένα στήριξε την απόφασή της για μη υπογραφή της Σύμβασης με την Αιτήτρια, στην απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής η οποία είναι όργανο ξένο προς τα θεσμοθετημένα όργανα στα οποία η ΑΗΚ όφειλε να στραφεί αν ήθελε καθοδήγηση. Ανεξάρτητα τούτου, η ΑΗΚ δέχθηκε την απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής κατά τρόπο δέσμιο, χωρίς η ίδια να ασκήσει τη διακριτική της ευχέρεια που είχε διά νόμου. Όμως, απ' ό,τι φαίνεται η Υπουργική Επιτροπή δεν συστήθηκε δια νόμου, αλλά από το Υπουργικό Συμβούλιο με σκοπό τη χάραξη γενικής πολιτικής προς καθοδήγηση των δια νόμου αρμοδίων οργάνων. Δεν είχε όμως εξουσία να ασκήσει διοικητική λειτουργία εις αντικατάσταση των αρμοδίων οργάνων.
Πέραν των πιο πάνω, η ΑΗΚ δεν φαίνεται να διερεύνησε και ούτε προβληματίστηκε κατά πόσον θα έπρεπε να υπογράψει Σύμβαση με την Αιτήτρια, υπό όρους που θα συνέδεαν την υλοποίηση της Σύμβασης με την ΑΗΚ με τις όποιες αποφάσεις της Επιτροπής Διαχείρισης του Ειδικού Ταμείου που θα ακολουθούσαν. Αυτό θα διευκόλυνε την Αιτήτρια να συμπληρώσει την αίτησή της και να μπορέσει να την υποβάλει ολοκληρωμένη πλέον στην Επιτροπή Διαχείρισης του Ταμείου, πριν την 31.12.2010 που έληγε η σχετική ημερομηνία.
Η παράλειψη της ΑΗΚ να υπογράψει τη Σύμβαση Αγοράς στηρίζεται στην πεπλανημένη αντίληψη ότι η απόφαση της Υπουργικής Επιτροπής ήταν δεσμευτική, που δεν ήταν, εφόσον επρόκειτο για αναρμόδιο όργανο για σκοπούς του Νόμου. Πέραν τούτου, η ΑΗΚ άσκησε εσφαλμένα τη διακριτική της ευχέρεια και αρνούμενη να υπογράψει τη Σύμβαση Αγοράς, έστω και υπό όρους, ξέφυγε των ακραίων ορίων άσκησης της διακριτικής της ευχέρειας. Το Σχέδιο Χορηγιών, στο οποίο η ΑΗΚ, ως εξουσιοδοτημένος παροχέας ήταν μέλος (δυνάμει του Νόμου 33(Ι)/2003 και της Απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Αρ. 143/2009), προέβλεπε ότι τελευταία ημερομηνία για την υποβολή αίτησης ήταν η 31.12.2010 και επομένως η ΑΗΚ όφειλε να ήταν ιδιαίτερα προσεκτική προτού αρνηθεί να υπογράψει τη Σύμβαση. Κατά την άποψή μου, ενήργησε εντελώς έξω από τα πλαίσια που προέβλεπε ο Νόμος και το Σχέδιο. Η παράλειψη της να συμμορφωθεί με τους τύπους που απαιτούσε ο Νόμος, ήταν υπό τις περιστάσεις, ουσιώδης, καθότι αποτέλεσε ένα από τους δύο λόγους για απόρριψη της αίτησης της από την Επιτροπή Διαχείρισης του Ειδικού Ταμείου. Παράβαση ουσιώδους τύπου σύμφωνα με τις αρχές του διοικητικού δικαίου, όπως αυτές κωδικοποιούνται στο άρθρο 13 του Ν. 158(Ι)/99, καθιστά την πράξη παράνομη.
Ανεπαρκής αιτιολογία - Λόγος ακύρωσης 6
Πάσχουσα είναι και η αιτιολογία που έδωσε η ΑΗΚ. Κατ' αρχάς δόθηκε προφορική απάντηση η οποία δεν μπορεί να ικανοποιεί τα κριτήρια μιας επαρκώς αιτιολογημένης απόφασης, η οποία πρέπει να είναι σαφής ως προς τον πραγματικό λόγο που λαμβάνεται η απόφαση. Ούτε και η μεταγενέστερη γραπτή απόφαση της Καθ' ης η αίτηση ημερ. 10.1.2011 μπορεί να αποτελεί επαρκή αιτιολογία, αφού πέραν του ότι δόθηκε μετά την 31.12.2010 που έληγε η ημερομηνία υποβολής αιτήσεων στην Επιτροπή Διαχείρισης του Ταμείου, παρέπεμπε την Αιτήτρια στο Υπουργείο, χωρίς η ίδια η ΑΗΚ να λαμβάνει θέση. Απλά επανέλαβε τις πεπλανημένες αντιλήψεις της ότι εφαρμόζει τις αποφάσεις της Υπουργικής Επιτροπής για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Ενόψει της επιτυχίας των λόγων ακυρότητας 1, 2, 4, 5 και 6, η εξέταση των υπόλοιπων λόγων καθίστανται άνευ αντικειμένου.
Προτού δώσω την τελική μου κατάληξη, οφείλω να ευχαριστήσω τις δύο ευπαίδευτες συνηγόρους, την κα Κυθραιώτου και την κα Μιχαήλ, που παρά την περιπλοκότητα των ζητημάτων που συζητήθηκαν, με υπομονή και δεξιότητα έθεσαν ενώπιον μου το αναγκαίο νομικό υπόβαθρο το οποίο αποδείχθηκε πολύτιμη βοήθεια.
Η προσφυγή επιτυγχάνει με €1.700 έξοδα, πλέον ΦΠΑ, υπέρ της Αιτήτριας και η προσβαλλόμενη απόφαση της ΑΗΚ ακυρώνεται δυνάμει του Άρθρου 146.4(β).
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.
/ΕΠς