ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 660/2009)
2 Οκτωβρίου, 2012
[ΝΙΚΟΛΑЇΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΠΑΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ,
Αιτητής,
ν.
1. ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΚΑΚΙΟΥ
2. ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΚΑΚIΟΥ,
Καθ΄ων η αίτηση.
_______________
Μ. Καλλιγέρου (κα), για τον Αιτητή.
Δ. Χριστοδούλου για Παπαχαραλάμπους και Αγγελίδη, για τους Καθ΄ ων η αίτηση 1.
______________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Ο αιτητής αξιώνει ακύρωση της απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση 1 με την οποία απορρίφθηκε αίτημά του για επιστροφή του απαλλοτριωθέντος ακινήτου, Φ/Σχ.29/5, Τεμάχιο 262/1 στο χωριό Ακάκι, σε διαδικασία επανεξέτασης ύστερα από ακυρωτική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στην υπόθεση υπ΄ αρ. 412/06, ημερ. 12.1.2009. Η προσφυγή εναντίον των καθ΄ ων η αίτηση 2 αποσύρθηκε.
Ο αιτητής αξιώνει την επιστροφή του συγκεκριμένου τεμαχίου υποστηρίζοντας ότι οι καθ΄ ων η αίτηση παρέλειψαν εντός ευλόγου χρόνου να προβούν σε υλοποίηση του σκοπού της απαλλοτρίωσης. Η προηγούμενη του προσφυγή εναντίον της αρχικής απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση ήταν επιτυχής, λόγω του ότι είχε ληφθεί από όργανο με μη νόμιμη σύνθεση.
Ο αιτητής είναι ιδιοκτήτης ακινήτου στο χωρίο Ακάκι το οποίο οι καθ΄ ων η αίτηση αποφάσισαν να απαλλοτριώσουν μαζί με άλλα τεμάχια για τη δημιουργία πλατείας, με τη Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης υπ΄ αρ. 374, ημερομηνίας 19.3.1993.
Οι καθ΄ ων η αίτηση ισχυρίζονται αντίθετα ότι το απαλλοτριωθέν τεμάχιο ενσωματώθηκε στα σχέδια του όλου έργου και μετατράπηκε σε χώρο στάθμευσης.
Η θέση της νομολογίας είναι από καιρό καθιερωμένη. Στην υπόθεση Ζήνων Ευθυμιάδης Εστέϊτς Λτδ ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 166, αποφασίστηκε ότι κατά πόσο ο σκοπός της απαλλοτρίωσης δεν έχει καταστεί εφικτός, θα κριθεί πλέον με αναφορά στο σύνολο των δεδομένων όπως έχουν διαμορφωθεί, σε συνάρτηση πάντοτε προς το σχετικό προς το ερώτημα χρόνο, περιλαμβανομένων των προηγηθέντων αλλά και των ακολουθησάντων την αρνητική απόφαση δεδομένων. Η νομιμότητα της απαλλοτρίωσης εξυπακούει το εξ υπαρχής εφικτό πραγματοποίησης του σκοπού της. Εν τούτοις παρέχεται στη διοίκηση η τριετής περίοδος, ώστε εμπράκτως πλέον, έχοντας τώρα νόμιμη εξουσία επί του κτήματος, να προβεί σε εκείνες τις ενέργειες που εύλογα και αναλόγως του έργου ακολουθούν προς πραγμάτωσή του. Η έννοια του εφικτού να πραγματοποιηθεί, έχει αναφορά όχι προς τις υποκειμενικές προθέσεις ή επιθυμίες της διοίκησης, αλλά προς τα αντικειμενικά δεδομένα του πράγματος που αφορούν τις ενέργειες της διοίκησης προς υλοποίηση του έργου.
Η απαλλοτριούσα αρχή μέσα στα τρία χρόνια που προβλέπονται από το Σύνταγμα θα πρέπει να λάβει ουσιαστικά μέτρα που να καθιστούν το σκοπό της απαλλοτρίωσης εφικτό, δηλαδή υλοποιήσιμο μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα. Η ερμηνεία αυτή συνάδει και με το όλο πνεύμα του ΄Αρθρου 23 του Συντάγματος που προστατεύει την ατομική ιδιοκτησία, η στέρηση της οποίας, επιτρέπεται μόνο κάτω από πολύ αυστηρούς όρους και για τους λόγους που αναφέρονται στο ΄Αρθρο 23.4 (βλέπε Συμεωνίδου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 641/99, ημερ. 15.9.2000).
Οι καθ΄ ων η αίτηση απευθύνθηκαν στον Υπουργό Οικονομικών ζητώντας οικονομική στήριξη για τη δημιουργία πλατείας, εννιά ολόκληρα χρόνια μετά το διάταγμα. Μάλιστα στο αίτημά τους για οικονομική βοήθεια αναφέρουν πως ήδη, κατά την εποχή εκείνη, είχαν προβεί στην απόκτηση ιδιωτικής περιουσίας. Τελικά τα σχέδια αναδιαμορφώθηκαν, κάποια ακίνητα που είχαν απαλλοτριωθεί εξαιρέθηκαν και κάποια άλλα πρόσθετα αγοράστηκαν από τους καθ΄ ων η αίτηση. Σχεδιάστηκε να κατασκευαστεί κοινοτικός χώρος στάθμευσης που εντασσόταν στη φάση Β του έργου.
Οι καθ΄ ων η αίτηση προχώρησαν στην κατασκευή του χώρου στάθμευσης μετά που ο αιτητής αξίωσε την επιστροφή του ακινήτου του, μετά ακόμα και την έγερση της προσφυγής.
Είναι συζητήσιμο κατά πόσο η κατασκευή ενός χώρου στάθμευσης μπορεί να θεωρηθεί ότι συνιστά μέρος της πλατείας για την ανέγερση της οποίας δημοσιεύτηκε το διάταγμα απαλλοτριώσεως. Κι΄ αυτό φέρνει στην επιφάνεια το θέμα της υποχρέωσης της διοίκησης να καθορίζει, με μεγάλη θα έλεγα λεπτομέρεια, το υπό κατασκευή έργο. Γενικόλογες διατυπώσεις, θα πρέπει να αποφεύγονται. Η αιτιολογία η οποία θα πρέπει να δίδεται για τη σκοπούμενη απαλλοτρίωση θα πρέπει να είναι εξειδικευμένη, ούτως ώστε να είναι δυνατός ο δικαστικός έλεγχος της υλοποίησης του έργου.
Πέραν τούτου, θα πρέπει να επισημάνω ότι ο χώρος στάθμευσης, ακόμα κι΄ αν βρίσκεται στα πλαίσια των σκοπών της απαλλοτρίωσης, ανεγέρθηκε μόλις μετά την αξίωση του αιτητή να του επιστραφεί το συγκεκριμένο τεμάχιο. Αν αυτό μπορούσε να επιτραπεί, θα παρεχόταν έτσι στη διοίκηση κάθε φορά ο τρόπος να αποφεύγει την επιστροφή απαλλοτριωθέντων τεμαχίων των οποίων δεν έγινε χρήση, προβαίνοντας σε εκτέλεση των έργων μετά την αξίωση για επιστροφή του ακινήτου.
Πριν καταλήξω θα ήθελα να επισημάνω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι, εν πάση περιπτώσει, πλήρως αναιτιολόγητη, αφού χωρίς να δοθεί οποιαδήποτε εξήγηση, το Κοινοτικό Συμβούλιο αποφασίζει τη μη επιστροφή του συγκεκριμένου τεμαχίου.
Η προσφυγή επιτρέπεται και η προσβαλλόμενη πράξη ακυρώνεται, με έξοδα εναντίον των καθ΄ ων η αίτηση, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο, πλέον ΦΠ.Α., αν υπάρχει.
Φρ. Νικολαΐδης, Δ.
/ΜΔ