ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Συνεκδ. Υποθέσεις Αρ. 1700/2008, 1701/2008, 1702/2008,
1703/2008, 1704/2008, 1705/2008)
11 Σεπτεμβρίου, 2012
[ΝΙΚΟΛΑЇΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθεση Αρ. 1700/2008)
1. ΠΕΤΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗ
2. KOTSONIS ENTERPRISES LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ων η αίτηση.
_______________
(Υπόθεση Αρ. 1701/2008)
1. ΠΕΤΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗ
2. KOTSONIS ENTERPRISES LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1702/2008)
1. ΠΕΤΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗ
2. KOTSONIS ENTERPRISES LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ων η αίτηση.
_______________
(Υπόθεση Αρ. 1703/2008)
1. ΠΕΤΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗ
2. KOTSONIS ENTERPRISES LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ων η αίτηση.
_______________
(Υπόθεση Αρ. 1704/2008)
1. ΠΕΤΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗ
2. KOTSONIS ENTERPRISES LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ων η αίτηση.
_______________
(Υπόθεση Αρ. 1705/2008)
1. ΠΕΤΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΓΙΑΣΕΜΙΔΗ
2. KOTSONIS ENTERPRISES LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ων η αίτηση.
____________
Θ. Μ. Ιωαννίδης, για τους Αιτητές (σε όλες τις προσφυγές).
Θ. Πιπερή-Χριστοδούλου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ, Δ.: Με τις παρούσες προσφυγές οι αιτητές αξιώνουν ακύρωση της απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση, με την οποία απέρριψαν αίτημά τους για επιστροφή συγκεκριμένων κτημάτων στο Δήμο Στροβόλου της Επαρχίας Λευκωσίας.
Στις 8.7.1989 ο Δήμος Στροβόλου χορήγησε στους αιτητές άδεια διαχωρισμού οικοπέδων, στην οποία περιελήφθη, μεταξύ άλλων και όρος για κατασκευή τμήματος δρόμου πρωταρχικής σημασίας, που επηρέαζε τα υπό διαχωρισμό τεμάχια.
Το Ανώτατο Δικαστήριο στο οποίο προσέφυγαν οι ιδιοκτήτες των τεμαχίων αποφάσισε την ακύρωση της απόφασης του Δήμου και μετά την έκδοση της επίδικης άδειας διαχωρισμού, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως προώθησε την απαλλοτρίωση της έκτασης γης που ήταν αναγκαία για την κατασκευή του πιο πάνω δρόμου πρωταρχικής σημασίας.
Σε κάποιο στάδιο οι καθ΄ ω η αίτηση διαπίστωσαν ότι το τεμάχιο υπ΄ αρ. 1226, του Φύλλου/Σχεδίου 30.22.W1, το οποίο αφορά την παρούσα προσφυγή, δεν εμφανίζεται στη Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης, Α.Δ.Π. 1000, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, υπ΄ αρ. 3345, ημερομηνίας 20.8.1999. Το πιο πάνω τεμάχιο, μαζί με άλλα, προήλθε από τα τεμάχια υπ΄ αρ. 188, 222 και 192 του Φύλλου/Σχεδίου 30.22.W1, τα οποία και εμφανίζονται στη Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης και στο σχετικό Διάταγμα.
Οι καθ΄ ων η αίτηση υποστηρίζουν ότι ήδη έχει κατασκευαστεί ένα τμήμα του οδικού δικτύου, ενώ εντός του 2009 αναμενόταν να ξεκινήσει η υλοποίηση του ανισόπεδου κόμβου στη συμβολή του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας-Λεμεσού με το δρόμο που διέρχεται νοτίως του σταδίου Γ.Σ.Π και η επέκτασή του τόσο προς ανατολικά, όσο και προς δυσμάς.
Οι αιτητές υποστηρίζουν ότι η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου στην οποία αναφέρθηκαν οι καθ΄ ων η αίτηση (Α.Ε. 1481), αφορούσε την ακύρωση όρου που επέβαλε ο Δήμος Στροβόλου, με τον οποίο παρανόμως είχαν διαταχθεί οι αιτητές να κατασκευάσουν δρόμο πρωταρχικής σημασίας στα υπό διαχωρισμό οικόπεδα. Μετά την ακύρωση του όρου οι καθ΄ ων η αίτηση ανέλαβαν να κατασκευάσουν το δρόμο πρωταρχικής σημασίας.
Φαίνεται επίσης ότι το μέρος του οδικού δικτύου το οποίο αναφέρουν οι καθ΄ ων η αίτηση ότι έχει ήδη κατασκευαστεί, κατασκευάστηκε πριν την απαλλοτρίωση των επίδικων κτημάτων, ενώ ο ανισόπεδος κόμβος στη συμβολή του αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας Λεμεσού, καμία σχέση δεν έχει με τα επίδικα ακίνητα.
Είναι η θέση των αιτητών ότι από το 1999, οι καθ΄ ων η αίτηση δεν έχουν προβεί σε οποιανδήποτε ενέργεια για υλοποίηση των σκοπών της απαλλοτρίωσης των συγκεκριμένων κτημάτων, ενώ δεν έχει κατασκευαστεί ούτε πρόσβαση προς τα τεμάχια. Ο δρόμος που χρησιμοποιείται επί του παρόντος είναι ιδιωτικός.
Ενώ σε κάποιο αρχικό στάδιο της διαδικασίας η ευπαίδευτος συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση δήλωσε ότι εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι δεν θα υποστήριζαν την προσβαλλόμενη απόφαση, εν τούτοις, φαίνεται να ανακάλεσαν την αρχική τους θέση και προέβηκαν σε κατάθεση γραπτής αγόρευσης για τους καθ΄ ων η αίτηση.
Οι καθ΄ ων η αίτηση κατά τη διάρκεια των διευκρινίσεων παραδέχτηκαν ότι επί τόπου δεν έχουν γίνει έργα, αλλά υποστήριξαν ότι ο σχεδιασμός υπάρχει. Η απαλλοτρίωση έγινε το 1998, τα κατασκευαστικά σχέδια έγιναν το 1999 και έκτοτε δεν έγινε οποιαδήποτε ενέργεια ως προς τα απαλλοτριωθέντα. Η κατασκευή του συγκεκριμένου τμήματος του οδικού δικτύου είναι, όπως δήλωσε η ευπαίδευτος συνήγορος των καθ΄ ων η αίτηση, στις επόμενες προτεραιότητες.
Υπό τις περιστάσεις δεν χρειάζεται να λεχθούν πολλά. Το Άρθρο 23.5 του Συντάγματος προβλέπει ότι αν εντός τριών ετών από της απαλλοτρίωσης, δεν καταστεί εφικτός ο σκοπός, η απαλλοτριούσα αρχή, ευθύς μετά την εκπνοή της προθεσμίας, υποχρεούται να προσφέρει την ιδιοκτησία επί καταβολή της τιμής κτήσης στο πρόσωπο παρά το οποίο την απαλλοτρίωσε και το οποίο δικαιούται μέσα σε τρεις μήνες από της λήψης της προσφοράς να γνωστοποιήσει την αποδοχή ή μη αυτής.
Το θέμα έχει ρυθμιστεί από την Πλήρη Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου στην υπόθεση Ζήνων Ευθυμιάδης Εστέϊτς Λτδ ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 166, όπου τονίστηκε ότι η απαλλοτριούσα αρχή οφείλει μέσα στα τρία χρόνια που προβλέπονται από το Σύνταγμα, να προβεί στις ευλόγως αναγκαίες ενέργειες προς υλοποίηση του έργου. (Βλέπε επίσης Τσιολή κ.α. ν. Επάρχου Λευκωσίας κ.α. (2007) 3 Α.Α.Δ. 522 αλλά και Συμεωνίδου ν. Δημοκρατίας (2000) 4 Α.Α.Δ. 824).
Οι καθ΄ ων η αίτηση περιορίστηκαν στη γραπτή τους αγόρευση σε γενικολογίες και αναφορά σε νομολογία η οποία επικρατούσε πριν την υπόθεση Ζήνων Ευθυμιάδης Εστέϊτς Λτδ ν. Δημοκρατίας, ανωτέρω, αλλά και σε συγγράμματα τα οποία απεικόνιζαν την προ της πιο πάνω υπόθεσης νομική κατάσταση.
Οι προσφυγές επιτυγχάνουν και η προσβαλλόμενη πράξη ακυρώνεται, με έξοδα εναντίον των καθ΄ ων η αίτηση, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο, πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει.
Φρ. Νικολαΐδης, Δ.
/ΜΔ