|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1186/2009)
20 Σεπτεμβρίου, 2012
[ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
F & A CAR SUPERMARKET LTD,
Αιτητές,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,
Καθ΄ων η Αίτηση.
Α. Αρτεμίου, για τους Αιτητές.
Ε. Γαβριήλ (κα), για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, Δ.: Με την προσφυγή ζητείται η ακύρωση της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερ. 23.6.2009, με την οποία αποφασίστηκε ότι οι Αιτητές οφείλουν στη Δημοκρατία το ποσό των €31.852, πλέον νόμιμο τόκο, το οποίο αντιπροσωπεύει διάφορους φόρους.
Τα γεγονότα της υπόθεσης
Οι Αιτητές είναι εταιρεία η οποία, μεταξύ άλλων, ασχολείται με την εισαγωγή και εμπορία μεταχειρισμένων αυτοκινήτων από διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ιαπωνίας. Μεταξύ των ετών 2001 και 2002 εισήγαγαν 35 μεταχειρισμένα αυτοκίνητα από την Ιαπωνία, από τα οποία μόνο τα 23 είναι σχετικά με την παρούσα προσφυγή. Γι' αυτά απαιτήθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, κάθε διαφορά εισαγωγικών δασμών (€1.671), φόρων κατανάλωσης (€14.149) και ΦΠΑ (€16.032) που συνολικά ανέρχονται στο ποσό των €31.852 και το οποίο δεν καταβλήθηκε κατά τον εκάστοτε ουσιώδη χρόνο του τελωνισμού ενός εκάστου οχήματος.
Η εισαγωγή και ο τελωνισμός των οχημάτων, πραγματοποιήθηκε με διασαφήσεις και οι εισαγωγικοί δασμοί, φόροι κατανάλωσης και ΦΠΑ, βεβαιώθηκαν με τους συντελεστές που ίσχυαν κατά τον εκάστοτε ουσιώδη χρόνο, στη βάση των ενδεικτικών αξιών που προσδιορίζονταν σε σχετικό κατάλογο τον οποίο εφάρμοζε το Τμήμα Τελωνείων, στις περιπτώσεις που εγείρονταν αμφιβολίες για το αληθές ή την ακρίβεια της δηλωθείσας αξίας εισαχθέντων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων. Διευκρινίζεται ότι 7 από τα 23 οχήματα, τελωνίστηκαν με βάση τις δηλωθείσες τιμολογιακές τιμές στη βάση των διατάξεων του περί Τελωνειακών Δασμών και Φόρων Καταναλώσεως (Τροποποιητικού) (αρ. 8) Νόμου του 2003 (Ν.175(Ι)/2003), δεδομένου ότι κατά το χρόνο τελωνισμού τους ο κατάλογος με τις ενδεικτικές τιμές καταργήθηκε.
Μετά από διερεύνηση της δασμολογητέας αξίας μεταχειρισμένων αυτοκινήτων ιαπωνικής προέλευσης, τα οποία εισήχθηκαν στη Δημοκρατία από τους Αιτητές, προέκυψαν ενδείξεις υποτιμολογήσεων. Ως εκ τούτου, στις 23.12.2002 το Τμήμα Τελωνείων, ζήτησε από τις τελωνειακές αρχές της Ιαπωνίας πληροφορίες που σχετίζονταν με την πραγματικά πληρωθείσα τιμή (πραγματική τιμολογιακή αξία) των πιο πάνω αυτοκινήτων.
Στις 14.1.2003 οι Ιαπωνικές Τελωνειακές Αρχές, λόγω έλλειψης χρόνου δεν μπορούσαν να ελέγξουν όλα τα τιμολόγια που τους είχαν αποσταλεί και ζήτησαν από το Τμήμα Τελωνείων της Δημοκρατίας να επιλέξει κατά προτεραιότητα περίπου 5 εξ αυτών. Το αρχιτελωνείο στις 28.1.2003, υπέδειξε 6 τιμολόγια που είχαν σχέση με τα αυτοκίνητα που αφορούσαν στην παρούσα διαδικασία.
Οι Τελωνειακές Αρχές της Ιαπωνίας σε απάντηση τους στις 24.2.2003, ανάφεραν ότι οι τιμολογιακές αξίες των αυτοκινήτων στα κυπριακά τιμολόγια, ήταν χαμηλότερες σε σύγκριση με τα ιαπωνικά τιμολόγια, αποστέλλοντας παράλληλα σχετικό λεπτομερή πίνακα για κάθε τιμολόγιο και κάθε αυτοκίνητο, βεβαιώνοντας παράλληλα ότι οι υποτιμολογήσεις κυμαίνονταν ανάλογα με το είδος και το μοντέλο του αυτοκινήτου μεταξύ 5% και 45%.
Το Τμήμα Τελωνείων της Δημοκρατίας, αξιολογώντας το σύνολο των ενώπιον του στοιχείων, απαίτησε αρχικά από τους Αιτητές κατά τον Ιούνιο και Ιούλιο 2003, την καταβολή των αποφευχθέντων δασμών και φόρων σε 31 αυτοκίνητα λόγω αναληθούς δήλωσης σε σχέση με τη δασμολογητέα αξία τους. Κατά της απαίτησης αυτής, οι Αιτητές καταχώρησαν τις προσφυγές με αρ. 545/2003 - 559/2003 και 572/03 - 586/03. Κατόπιν όμως εισήγησης της Νομικής Υπηρεσίας, το Τμήμα Τελωνείων ανακάλεσε στις 7.11.2003 την απόφαση για απαίτηση των δασμών και φόρων και οι προσφυγές αποσύρθηκαν.
Στη συνέχεια το Τμήμα Τελωνείων ζήτησε με επιστολές ημερ. 15.6.2004 και 15.12.2004 από τους Αιτητές, την προσκόμιση περαιτέρω στοιχείων που να επιβεβαιώνουν το αληθές ή την ακρίβεια της δηλωθείσας αξίας σε σχέση με τα συγκεκριμένα αυτοκίνητα. Ακολούθως το Τμήμα Τελωνείων, ενόψει του γεγονότος ότι οι Αιτητές δεν προσκόμισαν οποιαδήποτε νέα στοιχεία, απέστειλε στις 11.5.2005 διπλοσυστημένη επιστολή, για τον οριστικό προσδιορισμό της τελωνειακής αξίας των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, η οποία επεστράφη από το Ταχυδρομείο ως αζήτητη.
Στις 13.2.2009, το Τμήμα Τελωνείων, ενόψει της θέσης τους, ότι η οφειλή που προέκυψε από τους αποφευχθέντες δασμούς και φόρους λόγω της αναληθούς δήλωσης της δασμολογητέας αξίας δεν είχε παραγραφεί, εξέδωσε το Σημείωμα Απαίτησης Αρ. 43/09, το οποίο αφορούσε οφειλή για 30 αυτοκίνητα για τα οποία διαπιστώθηκε αναληθής δήλωση της δασμολογητέας αξίας τους. Εναντίον της πιο πάνω απαίτησης, η Αιτήτρια καταχώρησε στις 23.3.2009 την προσφυγή με αρ. 321/2009. Μετά από επαναξιολόγηση όλων των διαθέσιμων στοιχείων, η απαίτηση του Τμήματος περιορίστηκε στα 23 οχήματα, τα οποία περιλαμβάνονταν στην επιστολή των Ιαπωνικών Αρχών, και η οφειλή επαναδιεκδικήθηκε με την επίδικη πράξη ημερ. 23.6.2009. Έγινε επίσης ανάκληση του Σημειώματος Απαίτησης Αρ. 43/09, ημερ. 13.2.2009.
Εναντίον της προσβαλλόμενης απόφασης οι Αιτητές προβάλλουν 4 λόγους ακυρότητας:- (1) Παραβίαση των αρχών της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης και παραγραφή, (2) παραβίαση του δικαιώματος προηγούμενης ακρόασης, (3) μη δέουσα έρευνα και (4) νομική πλάνη.
Παραβίαση των αρχών της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης και παραγραφή - Λόγος ακύρωσης 1
Πρόκειται για πολυσύνθετο λόγο. Οι Αιτητές συγκεκριμένα προβάλλουν ότι οι διαδοχικές αποφάσεις των Καθ' ων η αίτηση και οι αντίστοιχες ανακλήσεις τους, συνιστούν παραβίαση των αρχών της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης. Περαιτέρω προβάλλουν ότι υπήρξε παραγραφή.
Ο λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.
Κατ' αρχάς, στις περιπτώσεις που φορολογία θα πρέπει να καταβληθεί από το διοικούμενο προς το Κράτος, είτε πρόκειται για φόρο εισοδήματος ή ΦΠΑ ή τελωνειακούς δασμούς, όπως είναι η παρούσα, ο διοικούμενος έχει την υποχρέωση να προβαίνει σε πλήρεις και ορθές δηλώσεις. Στην παρούσα περίπτωση, οι διαδοχικές ανακλήσεις και αντίστοιχες διοικητικές πράξεις οφείλονται αποκλειστικά στη συμπεριφορά των Αιτητών, οι οποίοι από τις αρχικές ενδείξεις που υπάρχουν, φαινόταν ότι απέκρυψαν ή τουλάχιστον παρέλειψαν να προβούν σε ορθές δηλώσεις όσον αφορά την πραγματική τιμολογιακή αξία των επίδικων οχημάτων. Οπότε οι Καθ' ων η αίτηση αναγκάστηκαν από μόνοι τους να προσφύγουν στις αρμόδιες τελωνειακές αρχές της χώρας εξαγωγής των επίδικων οχημάτων, με σκοπό να μπορέσουν να διαπιστώσουν την ακριβή τιμολογιακή αξία τους. Είναι γι' αυτούς τους λόγους που οι Καθ' ων η αίτηση αναγκάστηκαν να αναθεωρήσουν και ανακαλέσουν τις αποφάσεις τους και όχι από κακοπιστία για να ταλαιπωρούν, χωρίς λόγο, τους Αιτητές. Επομένως, καμιά παραβίαση της αρχής της καλής πίστης δεν διαπιστώνεται.
Δεν διαπιστώνω ούτε παραβίαση των αρχών χρηστής διοίκησης. Οι αρχές της χρηστής διοίκησης επιβάλλουν ότι διοικητικά όργανα κατά την άσκηση της διακριτικής τους εξουσίας υποχρεούνται να ενεργούν σύμφωνα με το περί δικαίου αίσθημα, ώστε κατά την εφαρμογή των σχετικών νομοθετικών διατάξεων να αποφεύγονται ανεπιεικείς και άδικες λύσεις (βλ. άρθρο 50, Ν. 158(Ι)/1999). Στην προκειμένη περίπτωση δεν διαπιστώνω να τίθεται υπό τις περιστάσεις, πρόκληση αδικίας ή να προκαλείται το περί δικαίου αίσθημα από τον τρόπο που οι Καθ' ων η αίτηση προσπάθησαν να εφαρμόσουν τις πρόνοιες του Νόμου, με απώτερο στόχο να απαιτήσουν οφειλόμενους δασμούς προς το κράτος.
Παρά την πιο πάνω διαπίστωση, θα πρέπει επίσης να εξεταστεί κατά πόσον η ανάκληση από τη διοίκηση, μετά πάροδο εύλογου χρόνου, πράξης η οποία στο μεταξύ δημιούργησε δικαιώματα και γενικά ευνοϊκές για το διοικούμενο καταστάσεις, συνιστά παράβαση των αρχών της χρηστής διοίκησης. Ούτε αυτή η εισήγηση του δικηγόρου των Αιτητών ευσταθεί. Σύμφωνα με το άρθρο 54(2) του Νόμου 158(Ι)/99 το οποίο κωδικοποιεί τη σχετική αρχή, επιτρέπεται η ανάκληση παράνομης πράξης και μετά παρέλευση ευλόγου χρόνου, αν αυτή εκδόθηκε έπειτα από δόλια ή απατηλή ενέργεια του ενδιαφερόμενου ή αν ο ενδιαφερόμενος ήταν ενήμερος της παρανομίας της πράξης ή για λόγους δημοσίου συμφέροντος, όπως είναι η είσπραξη τελωνειακών και άλλων φόρων που αφορά η παρούσα περίπτωση. Στην υπόθεση Frakapor Co Ltd v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 1499/99, ημερ. 12.7.2001, τονίστηκε ότι «η αρχή της χρηστής διοίκησης δεν παραγράφει τα χρέη προς το κράτος, αντίθετα επιμένει στην είσπραξη τους». Επίσης το άρθρο 54(3) του Νόμου 158(Ι)/99 επιτρέπει ακόμα και την ανάκληση νόμιμης διοικητικής πράξης, μετά την πάροδο ευλόγου χρόνου, αν η ανάκληση δικαιολογείται για λόγους δημοσίου συμφέροντος.
Ως προς την τρίτη εισήγηση για παραγραφή, οι Αιτητές διατείνονται ότι σύμφωνα με το άρθρο 44(1) του περί Τελωνειακού Κώδικα Νόμου του 2004 (Ν. 94(Ι)/2004), ο οποίος αντικατέστησε τον περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμο του 1967 (Ν. 82/1967), η βεβαίωση οφειλής θα πρέπει να εκδίδεται εντός 6 μηνών από την ημερομηνία που επήλθε το γεγονός που την προκάλεσε. Στην προκειμένη περίπτωση, ανέφερε ο δικηγόρος των Αιτητών, τα αυτοκίνητα εισήχθηκαν το 2002 και η Βεβαίωση εκδόθηκε το 2009.
Δεν ευσταθεί ούτε αυτό το μέρος του πρώτου λόγου ακυρότητας. Όπως ορθά υπέδειξε η δικηγόρος των Καθ' ων η αίτηση, στην προκειμένη περίπτωση δεν τυγχάνει εφαρμογής ο Νόμος 94(Ι)/2004, αλλά ο Νόμος 82/1967, αφού ουσιώδης χρόνος για την είσπραξη των επίδικων οφειλών προς το κράτος, ήταν το έτος 2002. Οι Αιτητές αναφέρονται στη σελίδα 3 της αγόρευσης του δικηγόρου τους, σε έκδοση «Βεβαίωσης» δυνάμει του άρθρου 44(1) του Ν. 94(Ι)/2004, αλλά αυτό είναι πεπλανημένο. Στην επιστολή ημερ. 23.6.2009 στην οποία περιέχεται η προσβαλλόμενη πράξη, όχι μόνο δεν γίνεται αναφορά σε «Βεβαίωση Φορολογίας», όρος που χρησιμοποιείται στο Ν. 94(Ι)/2004, αλλά γίνεται αναφορά σε «Απαίτηση» ο οποίος είναι όρος που χρησιμοποιείται στο Ν. 82/1967. Πέραν τούτου, η πιο πάνω επιστολή αναφέρει ρητά ότι το «Σημείωμα Απαίτησης» υποβάλλεται δυνάμει του Ν. 82/67, αλλά ότι θα επιχειρείτο η είσπραξη της απαίτησης δυνάμει του Ν. 94(Ι)/2004.
Δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης - Λόγος ακύρωσης 2
Οι Αιτητές ισχυρίζονται ότι παρόλο που οι Καθ' ων η αίτηση εξέδωσαν «Απαίτηση», δυσμενή για τους ίδιους, δεν τους έδωσαν την ευκαιρία να υποβάλουν τις απόψεις τους.
Ο διοικούμενος εκτός από τις περιπτώσεις που ο νόμος προβλέπει ρητά, έχει δικαίωμα ακρόασης πριν από την έκδοση εναντίον του κάποιας απόφασης, σε κάθε περίπτωση που θα επηρεαστεί από την έκδοση πράξης ή από τη λήψη διοικητικού μέτρου που είναι πειθαρχικής φύσεως ή που έχει το χαρακτήρα της κύρωσης ή που είναι άλλως πως δυσμενής φύσεως. Η συγκεκριμένη αρχή κωδικοποιείται στο άρθρο 43 του Ν. 158(Ι)/99.
Η παρούσα περίπτωση αφορά σε φορολογικής φύσεως υπόθεση, για την οποία δεν υφίσταται καμία από τις πιο πάνω περιπτώσεις, ώστε να τίθεται θέμα προηγούμενης ακρόασης. Πέραν τούτου, η προσβαλλόμενη απόφαση προέκυψε μέσα από καθαρά αντικειμενικά κριτήρια και όχι με βάση εκτίμηση της υποκειμενικής συμπεριφοράς των Αιτητών και ως εκ τούτου δεν τίθεται θέμα προηγούμενης ακρόασης. Σχετικά είναι τα όσα νομολογήθηκαν στην Frakapor Logistics Ltd v. Δημοκρατίας, Υπόθ. Αρ. 880/04 κ.α., ημερ. 5.5.2006 και Χατζηδημητρίου ν. Δημοκρατίας (1999) 3 ΑΑΔ 361). Εν πάση περιπτώσει, οι Καθ' ων η αίτηση ζήτησαν επανειλημμένα από τους Αιτητές να τους δώσουν στοιχεία, αλλά παρέλειψαν να το πράξουν. Αν ήθελαν να εκφέρουν άποψη, τους δόθηκε η ευκαιρία, αλλά δεν την αξιοποίησαν. Επομένως, ούτε αυτός ο λόγος ακυρότητας ευσταθεί.
Έλλειψη δέουσας έρευνας - Λόγος ακύρωσης 3
Οι Αιτητές προβάλλουν ότι οι Καθ' ων η αίτηση παρέμειναν με την έρευνα του 2003 και δεν διεξήγαγαν νέα έρευνα ως όφειλαν.
Ο λόγος ακύρωσης δεν ευσταθεί.
Οι Καθ' ων η αίτηση κατά πάντα ουσιώδη χρόνο ήτοι το 2002, είχαν ενώπιον τους την εισαγωγή από μέρους των Αιτητών ενός αριθμού μεταχειρισμένων οχημάτων από την Ιαπωνία. Γι' αυτά οι Αιτητές, κατά παράβαση τις σχετικής υποχρέωσής τους, δεν έθεσαν ενώπιον των Καθ' ων η αίτηση πλήρη και ακριβή στοιχεία κατά την υποβολή των επίδικων δηλώσεών τους, ως προς την πραγματική τιμολογιακή τους αξία. Οι Καθ' ων η αίτηση, οι οποίοι είχαν υποψίες για υποτιμολογημένες αξίες, για σκοπούς ορθής φορολογίας και τη διακρίβωση και διαπίστωση της ακριβούς τιμολογιακής αξίας των επίδικων οχημάτων, ζήτησαν μέχρι και τη συνδρομή των αρμόδιων Τελωνειακών Αρχών της Ιαπωνίας, από την οποία εξήχθησαν τα οχήματα. Με βάση αυτά τα δεδομένα, η έρευνα τους, κατά την άποψη μου ήταν ορθή και πλήρης και είχε ως αποτέλεσμα οι Καθ' ων η αίτηση να συλλέξουν όλα τα απαιτούμενα ουσιώδη στοιχεία, ώστε να καταλήξουν εύλογα στην προσβαλλόμενη απόφαση.
Νομική πλάνη - Λόγος ακύρωσης 4
Οι Αιτητές επαναλαμβάνουν τα όσα προβάλλουν και πιο πάνω για δήθεν παραγραφή, έχοντας τη θέση ότι εφαρμοστέα νομοθεσία είναι ο περί Τελωνειακού Κώδικα Νόμος του 2004 (N.94(1)/2004) και όχι οι περί Τελωνείων και Φόρων Καταναλώσεως Νόμοι του 1967 (Ν.82/67), την οποία πεπλανημένα εφάρμοσαν οι Αιτητές.
Έχω ήδη απαντήσει στο θέμα στα πλαίσια εξέτασης του πρώτου λόγου ακυρότητας και δεν χρειάζεται να προσθέσω οτιδήποτε άλλο. Καμία πλάνη δεν διαπιστώνεται και επομένως ούτε αυτός ο λόγος ακυρότητας ευσταθεί.
Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται, με €1.300 έξοδα υπέρ των Καθ' ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται δυνάμει του Άρθρου 146.4(α) του Συντάγματος.
(Υπ.) Γ. Ερωτοκρίτου, Δ.