ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

                                                                      (Υπόθεση Αρ. 495/2010)

 

20 Ιουλίου, 2012

 

[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΔΕΛΦΟΙ ΣΤΕΛΙΟΥ ΚΟΥΝΝΑ ΛΤΔ,

                              Αιτητές,

ν.

 

1.    ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ,

2.    ΑΡΧΗΣ ΛΙΜΕΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ,

                              Καθ΄ ων η αίτηση.

- - - - - -

Χρ. Πουτζιουρής, για τους Αιτητές.

Λ. Γρηγορίου, για τους Καθ΄ ων η αίτηση αρ. 1.

 

- - - - - -

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.:  Οι αιτητές  προσβάλλουν την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών (εφεξής ΑΑΠ) ημερ. 23.3.10 με την οποία ακυρώθηκε η απόφαση της Αρχής Λιμένων Κύπρου για την ανάθεση της προσφοράς αρ. Διαγωνισμού 20/09 που αφορούσε σε κατασκευαστικές εργασίες αξιοποίησης και ανάπλασης του χερσαίου χώρου του παλιού λιμανιού Λεμεσού στους ίδιους. Προσέβαλαν επίσης την απόφαση της ΑΛΚ με την οποία η πιο πάνω προσφορά, σε συμμόρφωση με την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής, κατακυρώθηκε στην εταιρεία Loizos Iordanou Constructions Ltd. Σε κάποιο στάδιο της δίκης, η προσφυγή κατά της Αρχής Λιμένων αποσύρθηκε και παρέμεινε ως προσβαλλόμενη μόνο η πρώτη απόφαση της ΑΑΠ.

 

Η καταρχήν απόφαση κατακύρωσης στους αιτητές για το ποσό των €17.555.043,50 που  είχε κοινοποιηθεί στους προσφοροδότες με επιστολή ημερ. 30.11.09 προσβλήθηκε με ιεραρχική προσφυγή ενώπιον της ΑΑΠ από τους Loizos Iordanou Constructions Ltd. Η ΑΑΠ εγκρίνοντας την ιεραρχική προσφυγή εξέδωσε ομόφωνη απόφαση στις 23.3.10 με την οποία ακύρωσε την κατακύρωση στους αιτητές ως μη αιτιολογημένη.

 

Είναι η θέση των αιτητών ότι λανθασμένα αποφασίστηκε από την καθ' ης η αίτηση  ότι η προσφορά τους ήταν εκτός προδιαγραφών επειδή δεν συμμορφώθηκαν με τον όρο 3.3.8 β.ii του Τόμου Α των εγγράφων του Διαγωνισμού. Ο επίμαχος όρος των εγγράφων του Διαγωνισμού «Οδηγίες προς Οικονομικούς Φορείς» προνοούσε ότι κάθε ενδιαφερόμενος φορέας θα πρέπει:

 

«κατά τα τελευταία πέντε (5) χρόνια να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 2 έργα ίδιας Κατηγορίας με το παρόν Εργο, αξίας τουλάχιστο €8.500.00= το κάθε ένα. Η έννοια «συμπλήρωση» σημαίνει κατά 80%.»

 

 

 

Η καθ' ης η αίτηση  κρίνοντας ουσιώδη τον πιο πάνω όρο και συσχετίζοντας τον με το έργο του Λυκείου Αραδίππου και του Νέου Κτηματολογίου Λάρνακας ως τα δυο έργα για τα οποία είχαν υποβάλει δικαιολογητικά οι αιτητές, αναφέρει καταληκτικά στην απόφαση της τα ακόλουθα:

 

«Αναφορικά με το Λύκειο Αραδίππου, ό,τι δόθηκε προς πλήρωση της τεθείσας προϋπόθεσης είναι τα πιο κάτω:

 

               1.          Δήλωση στα πλαίσια υποβαλλόμενου καταλόγου έργου που αποπεράτωσε η εταιρεία τα τελευταία πέντε χρόνια με αναφορά στο ως άνω έργο και καθορισμού του ποσού συμφωνίας στα £4.566.000.

               2.          Συμβόλαιο ημερομηνίας 5.2.2007 για το υπό αναφορά έργο όπου εμφαίνεται ως συμφωνηθέν το ποσό των £4.566.000.

               3.          Βεβαίωση του Υπουργείου Παιδείας υπογεγραμμένη εκ μέρους του Προϊσταμένου Τεχνικών Υπηρεσιών ημερ. 21.01.2009 η οποία πραγματώνει υπολογισμό ότι το ολικό κόστος θα ανέλθει στο ποσό των €8.500.000 σύμφωνα με τον τελικό λογαριασμό που έχει υποβληθεί.

               4.          Συνοπτική κατάσταση προσωρινού τελικού λογαριασμού που υπέβαλε ο εργολάβος σφραγισμένη από τις Τεχνικές Υπηρεσίες στην οποία αναφέρεται ως τελικό ποσό το ποσό των €8.615.586,02.

............................................................................

 

Αναφορικά δε με την υπό (3) βεβαίωση παρατηρούμε ότι το περιεχόμενο της παραπέμπει σε υπολογισμό στο όριο της τεθείσας προδιαγραφής. Η ανάγνωση της δεν αποκλείει την τελική διαμόρφωση της αξίας του έργου κάτω από την υπολογιζόμενη τιμή. Δεν πρόκειται για βεβαίωση της αξίας του έργου αλλά για μια αυτοαναιρούμενη βεβαίωση υπολογισμού αφού η εξασφάλιση της βεβαιότητας αποκλείει τον υπολογισμό παραπέμποντας μάλλον σε μέτρηση. Παραπέμπει δε στον τελικό λογαριασμό που είχε υποβληθεί στον οποίο όμως δεν υπάρχουν εγκεκριμένες τιμές.

 

Ο,τι δε έχει υποβληθεί ενώπιον μας ως τελικός λογαριασμός είναι μια επανομαζόμενη «Συνοπτική Κατάσταση Προσωρινού Τελικού Λογαριασμού» που έχει δοθεί διά μέσου της διαδικασίας των διευκρινίσεων, της οποίας η ορθότητα αμφισβητείται. Χωρίς να υπεισέλθουμε στο θέμα των διευκρινίσεων, κατά πόσον δηλαδή οι τελευταίες έγιναν νομότυπα παρατηρούμε ότι το προσκομισθέν έγγραφο τίποτε δεν μπορεί να προσθέσει στη βεβαιότητα που απαιτείται αναφορικά με την αξία του υπό αναφορά έργου. Δεν αποτελεί παρά μια κατάσταση των απαιτήσεων του εργολάβου. Στις επισυνημμένες δε σε αυτό σελίδες δεν φαίνονται εγκεκριμένα οιαδήποτε ποσά πέραν του σημείου (40) για το ποσό των Λ.Κ. 280.00. Ούτε πουθενά αλλού αναφέρεται οτιδήποτε που να καταδεικνύει ότι πρόκειται περί βεβαιώσεως ή πιστοποιήσεως του ως άνω ποσού.

 

Δεν μπορούμε δε να μην παρατηρήσουμε ότι ο ίδιος ο επιτυχόντας κατά την υποβολή της προσφοράς του προσδιόρισε το ποσό της συμφωνίας που εν πάση περιπτώσει ήταν μικρότερο από €8.500.000 χωρίς να σημειώσει οτιδήποτε συμπληρωματικό αναφορικά με τη διαμορφωθείσα αξία του έργου, δεδομένου μάλιστα και της συμπλήρωσης του υπό αναφορά έργου κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς του αλλά και των όσων απαιτούντο όπως υποβληθούν σύμφωνα με το παράρτημα 6 των εγγράφων του Διαγωνισμού.»

 

 

Οι αιτητές προβάλλουν ως λόγο ακύρωσης της πιο πάνω απόφασης ότι αυτή είναι αναιτιολόγητη στο βαθμό που σχολιάζει μόνο δυο έγγραφα, ήτοι τη βεβαίωση ημερ. 21.1.09 και τη Συνοπτική Κατάσταση Προσωρινού Τελικού λογαριασμού, χωρίς να εξετάσει  τα υπόλοιπα έγγραφα που είχε ενώπιον της η αναθέτουσα αρχή και μπορούσαν να επιβεβαιώσουν το ποσό της συνολικής αξίας του έργου.

 

 Τα έγγραφα που αφορούσαν το συγκεκριμένο έργο κατά την παραδοχή και της ίδιας της Αρχής Λιμένων στην γραπτή της αγόρευση ενώπιον της ΑΑΠ ήταν τα δυο έγγραφα που σχολιάστηκαν στην απόφαση της πιο πάνω. (Βλ. ακόμη σελ. 8 του περιγράμματος αγόρευσης του αναθέτοντος φορέα). Τα άλλα έγγραφα που επικαλούνται οι αιτητές είναι η απόφαση του Προϊσταμένου των Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας ημερ. 18.11.09 προς το Γενικό Διευθυντή της Αναθέτουσας Αρχής με την οποία βεβαιώνει ότι σύμφωνα με το ποσό τελικού λογαριασμού που υπέβαλε ο εργολάβος (€8.962.000) το τελικό κόστος θα ανέλθει στα €8.615.000. Το συγκεκριμένο έγγραφο όμως εξετάστηκε από την ΑΑΠ και το σχολίασε ως εξής:

 

«Οι Αιτητές κατά την ακροαματική διαδικασία έχουν αναφέρει ότι στο Διοικητικό Φάκελο έχουν εντοπίσει και επιστολή του Προϊστάμενου των Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας ημερ. 18/11/2009 προς τον Γενικό Διευθυντή της Αναθέτουσας Αρχής, με την οποία βεβαιώνει ότι σύμφωνα με τον Τελικό Λογαριασμό που υπέβαλε ο Εργολάβος, αναμένεται ότι το Τελικό κόστος θα ανέλθει στα €8.615.00. Πέραν του γεγονότος ότι και αυτή η Βεβαίωση είναι χωρίς πιστοποίηση από τον Επιμετρητή Ποσοτήτων και τον Επιβλέποντα Αρχιτέκτονα, επιβεβαιώνει και το γεγονός ότι ο Προσωρινός Τελικός Λογαριασμός που υποβλήθηκε στην Επιτροπή Αξιολόγησης στις ή γύρω στις 20/10/2009 είναι οι αυτούσιες διεκδικήσεις του Εργολάβου, προτού αυτές να ελεγχθούν και να πιστοποιηθούν από τα Αρμόδια Οργανα.»

 

 

 

Το μόνο που προσθέτει είναι την τεκμηρίωση του πρόσθετου κόστους του έργου, αλλά και πάλιν ούτε και με αυτό το έγγραφο να αποδεικνύεται το τελικά ελεγμένο και πιστοποιημένο κόστος του έργου. Το υπόλοιπα έγγραφα, πιστοποιητικό πληρωμής εργολαβίας ημερ. 16.12.08 και η εκτίμηση πληρωμής εργολάβου ημερ. 7.12.08 στα οποία αναφέρθηκαν οι αιτητές δεν αφορούν στο κόστος του έργου αλλά σε επιμέρους πληρωμές και γι΄ αυτό προφανώς δεν απασχόλησαν.

 

Η πλήρωση του συγκεκριμένου όρου αποτελούσε ουσιώδες στοιχείο που αφορούσε στον έλεγχο της επάρκειας του προσφοροδότη για έργα αυτού του μεγέθους. Συνεπώς συνεπαγόταν αυστηρή ερμηνεία και επαρκή διερεύνηση. Η ΑΑΠ τεκμηριωμένα ανέλυσε τους λόγους για τους οποίους τόσο η βεβαίωση ημερ. 21.1.09 όσο και η συνοπτική κατάσταση προσωρινού λογαριασμού δεν στοιχειοθετούσαν την αξία του έργου, αλλά αφενός παραπέμπουν σε μια κατ' εκτίμηση μέτρηση και αφετέρου σε μια κατάσταση απαιτήσεων του εργολάβου.

 

Ο ισχυρισμός των αιτητών ότι η ΑΑΠ άσκησε πρωτογενή κρίση, εκτός των αρμοδιοτήτων του αναθεωρητικού ελέγχου, δεν είναι βάσιμος. Η ΑΑΠ δεν αμφισβήτησε κυβερνητικά έγγραφα ούτε άσκησε τεχνική κρίση. Στα πλαίσια του ελέγχου των εγγράφων που η ίδια η αναθέτουσα αρχή είχε ενώπιον της, επεσήμανε προφανείς αδυναμίες βάσει των οποίων το συμπέρασμα της αναθέτουσας αρχής καθίστατο επισφαλές και πεπλανημένο. Εξάλλου,  επειδή το σχετικό έργο κατά την υποβολή της προσφοράς των αιτητών είχε ήδη συμπληρωθεί και επειδή η αναθέτουσα αρχή είχε ζητήσει από τους αιτητές στη βάση της «παρ. Β 3 ΙΙΙ.2.3 Τεχνική Ικανότητα»[1] των εγγράφων της Προσφοράς, να προσκομίσουν γραπτή επιβεβαίωση του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, του τελικού κόστους ή της τελικής αξίας του έργου (αν έχει ήδη υπολογιστεί), οι αιτητές όφειλαν να αποδείξουν με δεόντως πιστοποιημένο από τον επιμετρητή ποσοτήτων και το μηχανικό του έργου τελικό λογαριασμό τις εγκριθείσες τιμές και τη συνολική αξία του. Ευλογα κρίθηκε ότι ένα τέτοιο έγγραφο θα ήταν δεσμευτικό προς απόδειξη της κατ΄ ελάχιστον αξίας του έργου, εφόσον μάλιστα αυτό είχε ήδη παραδοθεί.

 

Οι δικηγόροι των καθ' ων η αίτηση ισχυρίστηκαν ενώπιον της ΑΑΠ ότι ο επίμαχος όρος δεν αναφέρεται σε κόστος κατασκευής του έργου αλλά στην αξία εκτέλεσης του και δεν απαιτεί πλήρη παράδοση αλλά είναι ικανοποιητικό έργο αξίας 8.500.000 να έχει συμπληρωθεί κατά 80%. Συμφωνώ με την ερμηνεία αυτή που ωστόσο δεν βλέπω πως  επηρεάζει την προσβαλλόμενη απόφαση, εφόσον το συγκεκριμένο έργο είχε ήδη περατωθεί.

 

Ενόψει των πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται με έξοδα. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

 

                                                                  Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.

 

 

 

 

ΣΦ.