ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση Αρ. 397/2009)

 

30 Μαρτίου, 2012

 

[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΑ  ΑΡΘΡΑ  28(1) (2),  146  ΤΟΥ  ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

MERCAVIA  LTD,

Αιτητές,

ν.

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,  ΜΕΣΩ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ  ΤΜΗΜΑΤΟΣ  ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,

Καθ' ων η Αίτηση.

________________________

 

Νικολέτα Παπαμιχαήλ (κα), για Αντώνη Σ. Παπαντωνίου, για τους Αιτητές.

Λουΐζα Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

________________________

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.:  Με την παρούσα προσφυγή, οι αιτητές ζητούν όπως κηρυχθεί άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα απόφαση της Διευθύντριας Τμήματος Τελωνείων, ημερομηνίας 14/1/2009, με την οποία επιβλήθηκε στην εταιρεία G11 Holdings Ltd χρηματική επιβάρυνση ύψους €2.492,00 και τόκος προς 8% ετησίως από 13/8/2008, ως «εκ των υστέρων Βεβαίωση άλλης Τελωνειακής Οφειλής Αρ. 5/09», για την εισαγωγή ενός μεταχειρισμένου οχήματος από το Ηνωμένο Βασίλειο.

 

Στις 29/7/2008, η εταιρεία G11 Holdings Ltd εισήγαγε στην Κύπρο από το Ηνωμένο Βασίλειο, με φορτωτική, με τις Κυπριακές Αερογραμμές, ένα μεταχειρισμένο αυτοκίνητο μάρκας Porsche 911, Coupe.  Την ίδια ημέρα, καταχωρήθηκε στο λογισμικό του Τμήματος Τελωνείων από τον εκπρόσωπο των Κυπριακών Αερογραμμών σχετικό λογισμικό της πτήσης και του οχήματος, το οποίο αναγνωρίστηκε ως «κοινοτικού χαρακτήρα».  Το όχημα δεν υπόκειτο σε εισαγωγικούς δασμούς και φόρο προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.), υπόκειτο, όμως, σε φόρο κατανάλωσης, ως εντασσόμενο στην κατηγορία των «άλλων κοινοτικών προϊόντων», κατά τα προβλεπόμενα στον περί Φόρων Κατανάλωσης Νόμο του 2004 (Ν. 91(Ι)/2004), (όπως έχει τροποποιηθεί),  (ο «Νόμος»). 

 

Στις 12/8/2008, οι αιτητές, υπό την ιδιότητα των εξουσιοδοτημένων τελωνειακών πρακτόρων και/ή αντιπροσώπων της εταιρείας G11 Holdings Ltd, καταχώρισαν στο μηχανογραφημένο σύστημα «Θησέας» διασάφηση εισαγωγής του εν λόγω οχήματος, για σκοπούς θέσης αυτού σε ανάλωση και πληρωμή του φόρου κατανάλωσης, σύμφωνα με τις πρόνοιες του ΄Αρθρου 19 του Νόμου.  Η διασάφηση έγινε δεκτή για έλεγχο από το σύστημα την ίδια ημέρα και την επομένη, 13/8/2008, καταβλήθηκε από τους αιτητές το ποσό των €24.937,00, ως φόροι κατανάλωσης για την αποδέσμευσή του.

 

Αργότερα και, συγκεκριμένα, στις 14/1/2009, οι καθ' ων η αίτηση, λαμβάνοντας υπόψη τις παραγράφους 3 και 4 του περί Επιβολής και Είσπραξης του Φόρου Κατανάλωσης στα ΄Αλλα Κοινοτικά Προϊόντα που Αποστέλλονται από ΄Αλλα Κράτη Μέλη Διατάγματος του 2004, (Κ.Δ.Π. 447/2004)[1] πληροφόρησαν την G11 Holdings Ltd, με διπλοσυστημένη επιστολή, η οποία κοινοποιήθηκε στους αιτητές, ότι αυτή όφειλε να καταβάλει ποσό ύψους €2.492,00.  Παραθέτω σχετικό απόσπασμα της εν λόγω επιστολής:-

 

 «Κυρίους G11 HOLDINGS LTD

Λεωφ. Αρχιεπισκόπου Μακαρίου 229

Κτίριο ΜΕΛΙΣΣΑ

3105 Λευκωσία

 

Κύριοι,

 

ΕΚ  ΤΩΝ  ΥΣΤΕΡΩΝ  ΒΕΒΑΙΩΣΗ  ΑΛΛΗΣ  ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΗΣ  ΟΦΕΙΛΗΣ  ΑΡ.  5/09

 

΄Ενα (1) μεταχειρισμένο αυτοκίνητο PORSCHE 911 COUPE 3600 cc Αρ. πλαισίου:  WPOZZZ99Z7S788487

Αρ. μηχανής: 62707245

Αριθμός και ημερομηνία πρώτης εγγραφής:  LD07FXF 30.03.2007

 

Επιθυμώ να σας πληροφορήσω ότι αναφορικά με το πιο πάνω αυτοκίνητο οφείλετε να καταβάλετε στην Κυπριακή Δημοκρατία (Τμήμα Τελωνείων) τα ακόλουθα ποσά:

 

Περιγραφή	Ποσό €
(α)  Χρηματική Επιβάρυνση ίση προς το δέκα τοις εκατόν (10%) των καταβληθέντων ειδικών φόρων κατανάλωσης επί του πιο πάνω αυτοκινήτου	2.492
(β)  Τόκος προς οκτώ τοις εκατόν (8%) ετησίως επί της χρηματικής επιβάρυνσης από τις 13.8.2008 που αυτή κατέστη οφειλόμενη

 

Η πιο πάνω οφειλή σας προκύπτει από τα ακόλουθα γεγονότα:

 

Το υπό αναφορά αυτοκίνητο αφίχθηκε στις 29.7.2008 από το Ηνωμένο Βασίλειο στο Αεροδρόμιο Λάρνακας και την ίδια μέρα βεβαιώθηκε ο κοινοτικός του χαρακτήρας από το Τελωνείο Αεροδρομίου Λάρνακας.  Με βάση την παράγραφο 4 του περί Επιβολής και Είσπραξης του Φόρου Κατανάλωσης στα ΄Αλλα Κοινοτικά Προϊόντα που αποστέλλονται Από ΄Αλλα Κράτη Μέλη του 2004 (Κ.Δ.Π. 447/2004), οι φόροι κατανάλωσης στο αυτοκίνητο αυτό, έπρεπε να καταβληθούν το αργότερο μέχρι τις 12.8.2008.

 

Ενώ η διασάφηση COM4 αρ. 2008601373061 που υπέβαλαν οι νόμιμα εξουσιοδοτημένοι τελωνειακοί πράκτορες σας Mercavia Ltd από τη Λευκωσία, στο μηχανογραφημένο σύστημα του Τμήματος Τελωνείων για τη θέση του εν λόγω αυτοκινήτου σε ανάλωση, έγινε αποδεκτή στις 12.8.2008, ωστόσο αυτοί κατέβαλαν τους αναλογούντες φόρους κατανάλωσης και κατέστη δυνατή η αποδέσμευση του αυτοκινήτου στις 13.8.2008, δηλαδή μετά από την εκπνοή της προθεσμίας θέσης του αυτοκινήτου σε προορισμό.

 

Επειδή παραλείψατε να ολοκληρώσετε τη διαδικασία θέσης του αυτοκινήτου σε προορισμό εμπρόθεσμα, γεννήθηκε από τις 13.8.2008 άλλη τελωνειακή οφειλή για την καταβολή των αναλογούντων φόρων κατανάλωσης, χρηματικής επιβάρυνσης ίσης προς το δέκα τοις εκατόν (10%) του καταβλητέου ποσού των φόρων κατανάλωσης καθώς και τόκου προς οκτώ τοις εκατόν (8%) ετησίως επί του καταβλητέου ποσού συμπεριλαμβανομένης της χρηματικής επιβάρυνσης.

 

Κατά συνέπεια με την εκπρόθεσμη καταβολή εκ μέρους των τελωνειακών πρακτόρων σας των αναλογούντων φόρων κατανάλωσης μόνο, παραμένει ανεκπλήρωτη η υποχρέωση σας για την καταβολή της χρηματικής επιβάρυνσης που ανέρχεται στο ποσό των 2.492 ευρώ καθώς και τόκου προς οκτώ τοις εκατόν (8%) ετησίως επί του εν λόγω ποσού από τις 13.8.2008 που το ποσό αυτό κατέστη οφειλόμενο.

 

Η υπό αναφορά οφειλή σας βασίζεται στις ακόλουθες διατάξεις της Τελωνειακής Νομοθεσίας:»

 

 

 

Οι καθ' ων η αίτηση, με την ένστασή τους, εγείρουν προδικαστικά ζήτημα εκτελεστότητας της επίδικης απόφασης και έλλειψης εννόμου συμφέροντος των αιτητών.

 

Η συνήγορός τους, επικαλούμενη τα νομολογηθέντα στις Χρ. Σ. Χριστοφίδης Λτδ ν. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 772 και Καλαπαλίκκης κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 818, εισηγήθηκε ότι, εφόσον η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αφορά την επιβολή του φόρου κατανάλωσης, ο οποίος καταβλήθηκε ανεπιφύλακτα στις 13/8/2008, αλλά αφορά τη μεταγενέστερη χρηματική επιβάρυνση και τον τόκο, τα οποία προβλέπονται άμεσα από το ΄Αρθρο 23 του Νόμου,  η απόφαση στερείται εκτελεστότητας. 

 

Αντίθετα, οι αιτητές υποστηρίζουν το εκτελεστό της προσβαλλόμενης απόφασης, κατ' επίκληση του γεγονότος ότι, με αυτήν, επιβάλλεται υποχρέωση η οποία δεν υφίστατο προηγουμένως και για την οποία οι καθ' ων η αίτηση υπογράμμισαν ότι, σε περίπτωση μη έγκαιρης εξόφλησης, θα προχωρήσουν στη λήψη δικαστικών μέτρων.

 

Έχοντας εξετάσει τα πιο πάνω, καταλήγω ότι η θέση των καθ' ων η αίτηση δεν ευσταθεί.  Η περίπτωση είναι εντελώς διαφορετική από τις περιπτώσεις στις οποίες αφορά η νομολογία στην οποία παρέπεμψε η συνήγορός τους.  Εδώ οι αιτητές αμφισβητούν τη νομιμότητα της πρόσθετης επιβάρυνσης και του τόκου στη βάση του ισχυρισμού ότι οι φόροι κατανάλωσης για το όχημα καταβλήθηκαν εμπρόθεσμα και σύμφωνα με τις υποδείξεις των καθ' ων η αίτηση, έτσι ώστε δεν παρεχόταν δυνατότητα, κατ' εφαρμογή των προνοιών του νόμου, να επιβληθεί εκ των υστέρων βεβαίωση άλλης τελωνειακής οφειλής.  Η προσβαλλόμενη απόφαση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την απόφαση των καθ' ων η αίτηση ως προς το πότε το όχημα τέθηκε σε ανάλωση, με αποτέλεσμα αυτή να μη στερείται εκτελεστότητας.  Οι αιτητές, στη βάση εγγράφων, και, συγκεκριμένα, του συνημμένου Α στη γραπτή αγόρευση της συνηγόρου τους - Αίτηση Βεβαίωσης Κοινοτικού Χαρακτήρα - αμφισβητούν την εκπνοή του χρόνου εντός του οποίου υπήρχε υποχρέωση καταβολής του ποσού του φόρου κατανάλωσης και όχι το ποσό αυτό καθ' εαυτό, το οποίο κατέβαλαν ανεπιφύλακτα.  Για το εν λόγω ζήτημα, δόθηκε άδεια και παρουσιάστηκε μαρτυρία, υπό μορφή ενόρκων δηλώσεων, και από τα δύο μέρη. 

 

Με την απόρριψη της προδικαστικής ένστασης σε σχέση με την εκτελεστότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, προχωρώ να εξετάσω το ζήτημα του εννόμου συμφέροντος των αιτητών.

 

Οι καθ' ων η αίτηση ισχυρίζονται ότι οι αιτητές δεν έχουν έννομο συμφέρον να αμφισβητήσουν τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, αφού αυτή αφορά όχι τους ιδίους αλλά την G11 Holdings Ltd.

 

Οι αιτητές, με αναφορά στον Κ. 17(1) των περί Χορηγήσεως Αδείας εις Τελωνειακούς Πράκτορας και Βοηθούς Τελωνειακούς Πράκτορας Κανονισμούς του 1974, (Κ.Δ.Π. 119/74), (οι «Κανονισμοί), όπου προβλέπεται ότι ο τελωνειακός πράκτορας ή ο βοηθός τελωνειακός πράκτορας και ο εισαγωγέας ή ο εξαγωγέας διά λογαριασμό του οποίου αυτός ενεργεί ευθύνονται αλληλεγγύως έναντι των Τελωνειακών Αρχών της Δημοκρατίας για την καταβολή παντός δασμού, φόρου, ή τέλους, ή άλλου δικαιώματος αναφορικά με οποιαδήποτε εμπορεύματα, απορρίπτουν τους ισχυρισμούς των καθ' ων η αίτηση.  Η G11 Holdings Ltd και οι ίδιοι, ισχυρίζονται, βρίσκονται σε «... ειδική έννομη σχέση με την προσβαλλόμενη πράξη η οποία τους προκαλεί άμεσα βλάβη, αφού καλούνται από τους Καθ' ων να καταβάλουν συγκεκριμένο ποσό, για το οποίο, σύμφωνα με τον κανονισμό 17 της Κ.Δ.Π. 119/74 ευθύνονται αλληλεγγύως με τον εισαγωγέα.»

 

Είναι καλά νομολογημένο ότι ένας, για να μπορεί να προσβάλει μια πράξη με προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, πρέπει να έχει συμφέρον, το οποίο, πρώτα απ' όλα, πρέπει να είναι έννομο και το έννομό του αυτό συμφέρον να είναι ενεστώς, άμεσο και προσωπικό.  Ο αιτητής έχει το βάρος να αποδείξει ότι έχει έννομο συμφέρον να προσβάλει την πράξη - (βλ. Papantoniou ν. E.A.C. (1986) 3 Α.Α.Δ. 105).  Αυτός πρέπει να ικανοποιήσει το δικαστήριο ότι, από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, λόγω της ειδικής σχέσης που τον συνδέει με αυτή, έχει υποστεί βλάβη.

 

Στην Joannou & Paraskevaides Ltd ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 341, αναφέρεται ότι άμεσο είναι το:-  (σελ. 345)

 

«... έννομο συμφέρον το οποίο ερείδεται ευθέως σε δικαιώματα ή γενικότερα σε έννομες καταστάσεις του αιτητή, μεταξύ δε της διοικητικής πράξης ή παράλειψης που προσβάλλεται και της βλάβης αυτού που επιδιώκει την ακύρωσή της, θα πρέπει να υφίσταται αιτιώδης σχέση, χωρίς να παρεμβάλλεται, όπως στην παρούσα περίπτωση, συμφέρον τρίτου προσώπου.  ΄Οταν παρεμβάλλεται συμφέρον τρίτου, τότε το έννομο συμφέρον δεν είναι άμεσο, ακόμη κι αν ενδέχεται να ζημιωθούν τα έννομα συμφέροντα του αιτητή εμμέσως ή εξ αντανακλάσεως.»

 

 

 

Οι αιτητές υποστήριξαν ότι καταχώρισαν την προσφυγή υπό την ιδιότητά τους ως αντιπρόσωποι της G11 Holdings Ltd αλλά και της υποχρέωσής τους για καταβολή του ποσού. 

 

΄Εχω εξετάσει τις θέσεις των μερών, καταλήγω, όμως, ότι, στην παρούσα περίπτωση, δε θεμελιώνεται ίδιον και άμεσο συμφέρον των αιτητών.  Η ζημιά που αυτοί επιδιώκουν να αποτρέψουν δεν προξενήθηκε στους ιδίους.  Οι καθ' ων η αίτηση, με την προσβαλλόμενη απόφαση, επέβαλαν την «εκ των υστέρων Βεβαίωση άλλης Τελωνειακής Οφειλής Αρ. 5/09» στην G11 Holdings Ltd.  Η κοινοποίηση και μόνο της απόφασης στους αιτητές δεν είναι αρκετή για τη θεμελίωση εννόμου συμφέροντος, όπως δεν είναι αρκετή η πρόνοια του Κ. 17 των Κανονισμών.  Το έννομο συμφέρον δεν μπορεί να θεμελιωθεί με νόμο.

 

Η διαπίστωση του συμφέροντος είναι έργο του δικαστηρίου, με τα δεδομένα κάθε υπόθεσης - (βλ. Vakana & Others v. Republic (1987) 3 C.L.R. 317).  ΄Οπως, χαρακτηριστικά, αναφέρεται από το Δένδια στο «Διοικητικόν Δίκαιον», Τόμος Γ, Διοικητική Δικαιοσύνη, σελ. 277:-

 

«Το έννομον προσωπικόν συμφέρον πρέπει να είναι  ά μ ε σ ο ν  υπό την έννοιαν, ότι, κατά την μεταξύ της εκδόσεως της πράξεως και της εξ αυτής προκαλουμένης εις τον προσφεύγοντα ζημίας αιτιώδη σχέσιν, δεν πρέπει να παρεμβάλληται συμφέρον τρίτου εις τρόπον ώστε η ζημία του προσφεύγοντος να εμφανίζηται ως κατ' αντανάκλασιν συνέπεια της ην υφίσταται ο αμέσως εκ της πράξεως θιγόμενος.»

 

 

 

Και αν ακόμη ήθελε γίνει δεκτό, όπως είναι θέση των αιτητών, ότι, σύμφωνα με τον Κ. 17(1) των Κανονισμών, αυτοί ευθύνονται αλληλέγγυα για την καταβολή του ποσού, οι καθ' ων η αίτηση δεν τους έχουν καταστήσει υπεύθυνους γι' αυτή.  Επέλεξαν την «εκ των υστέρων Βεβαίωση άλλης Τελωνειακής Οφειλής» να την επιβάλουν στον εισαγωγέα και μόνο.  Στην Epsilon Electromechanical Ltd v. AHK (2000) 3 Α.Α.Δ. 379, αναφέρθηκε ότι η καταχώριση προσφυγής υπό την ιδιότητα του αντιπροσώπου είναι απαράδεκτη. 

 

Ενόψει των πιο πάνω, η προσφυγή κρίνεται απαράδεκτη και απορρίπτεται, λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος, με έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση, όπως αυτά θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή.

 

 

 

 

 

 

                                                                         Ε. Παπαδοπούλου,

                                                                                     Δ.

 

 

 

 

 

 

 

 

/ΚΧ"Π, ΜΠ