ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση Αρ. 1358/2010 )

 

15 Μαρτίου, 2012

 

[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/ΣΤΗΣ]

 

1.   ΒΑΡΒΑΡΑ ΖΟΥΒΑΝΗ ΚΟΥΖΑΛΗ,

2.   ΑΔΑΜΟΣ ΜΙΧΑΗΛ ΚΙΡΓΙΑ,

Αιτητές,

ν.

 

ΔΗΜΟΥ ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΥ,

Καθ΄ ου η αίτηση.

_ _ _ _ _ _

Α. Λάντος, για τους Αιτητές.

Μ. Μουαΐμης, για τον Καθ΄ ου η αίτηση.

_ _ _ _ _ _

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Τo τεμάχιο ιδιοκτησίας των αιτητών το οποίο διαχωρίστηκε σε δυο τεμάχια, τεμάχιο 661, Σχέδιο 2-294-379 με αρ. εγγραφής 18153 και τεμάχιο 55, σχέδιο 2-294-379 και αρ. εγγραφής 18154 στο Παραλίμνι, απαλλοτριώθηκε με γνωστοποίηση απαλλοτρίωσης από τον καθ' ου η αίτηση στις 15.9.89 για τη δημιουργία νέου δρόμου στην τουριστική περιοχή. Ο καθ' ου η αίτηση, κατέβαλε το ποσό των 100ΛΚ πλέον τόκους για σκοπούς εγγραφής όλων των απαλλοτριωθέντων κτημάτων, συμπεριλαμβανομένου και του επίδικου. Ο καθ' ου η αίτηση έχει προβεί στην εκτέλεση του έργου και προχώρησε στην ασφαλτόστρωση και εγγραφή του δρόμου, εκτός ενός μέρους των απαλλοτριωθέντων, όπου υπάρχει μεγάλη υδατοδεξαμενή και θερμοκήπιο που είχαν κατασκευάσει οι αιτητές και χρησιμοποιούσαν για τις γεωργικές τους εργασίες.

 

Οι αιτητές με επιστολή του δικηγόρου τους ημερ. 3.4.10, ζήτησαν επιστροφή μέρους των απαλλοτριωθέντων τεμαχίων έκτασης 862 τ.μ., το οποίο δεν είχε χρησιμοποιηθεί για τους σκοπούς της απαλλοτρίωσης. Απόσπασμα της εν λόγω επιστολής παρατίθεται,

 

«Στις 16/02/1996 με επιστολή του Κτηματολογίου Αμμοχώστου που ενεργούσε εκ μέρους σας πληροφορούσε τους πελάτες μου ότι η υπολογισθείσα αποζημίωση από το μηδέν καθορίστηκε σε 5 Λίρες Κύπρου. Σύμφωνα με τις Διατάξεις της Νομοθεσίας επειδή το ποσό της αποζημίωσης ήτο μικρότερο των 500 Λιρών Κύπρου είχατε δικαίωμα να εγγράψετε το κτήμα επ΄ ονόματι σας καταθέτοντας ταυτόχρονα στο Γενικό Λογιστή το ποσό των £5.

 

Με βάση τη Γνωστοποίηση και την έκδοση του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης προχωρήσατε στην κατασκευή μέρους του δρόμου. Με βάση τη σημερινή επί τόπου κατάσταση χρησιμοποιείτε από τα 1235τ.μ. μόνο τα 373 τ.μ. τα δε 862 τ.μ. δεν έχουν χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα για λόγο που μόνο εσείς γνωρίζετε.

 

Επειδή μέχρι σήμερα δεν έχετε χρησιμοποιήσει την απαλλοτριωθείσα έκταση στο σύνολό της, οι πελάτες μου ζητούν όπως αυτή τους επιστραφεί σύμφωνα με την Διάταξη του άρθρου του Περί Αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης Νόμου 15/62.»

 

 

 

Οι καθ' ων η αίτηση δεν απάντησαν στο αίτημα με αποτέλεσμα οι αιτητές να καταχωρήσουν την παρούσα προσφυγή με την οποία ζητούν την ακύρωση της συνεχιζόμενης παράλειψης του καθ' ου η αίτηση να απαντήσει στην πιο πάνω επιστολή των αιτητών και στο αίτημα επιστροφής μέρους του απαλλοτριωθέντος ακινήτου.

 

Οι αιτητές προβάλλουν ως έρεισμα της προσφυγής τους τα άρθρα 29 και 23(5) του Συντάγματος.

 

Το άρθρο 29 του Συντάγματος έχει εξεταστεί σε αριθμό υποθέσεων στις οποίες τονίστηκε ότι η παράλειψη της αρμόδιας αρχής να δώσει απάντηση σε αίτημα ή παράπονο που άπτεται της άσκησης εκτελεστικής ή διοικητικής λειτουργίας μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προσφυγής. (Iδε Xenophontos v. The Republic 2 RSCC 89, Yialousa Savings Bank Ltd v. The Republic (Minister of Finance as Controller of Banks) and another (1977) 3 CLR 25). Το άρθρο 29 παρέχει το δικαίωμα στον πολίτη και δημιουργεί την υποχρέωση στην αρχή να αποφασίσει μέσα σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα και να δώσει μια αιτιολογημένη απόφαση (Δημοτική Επιτροπή Αγίου Δομετίου ν. Χριστοφόρου και άλλων (1994) 3 ΑΑΔ 434). Έτσι ανυψώνεται νομικά και ηθικά ο πολίτης, γιατί, με συνταγματική επιταγή, τυγχάνει εμπράκτως σεβασμού από τις δημόσιες αρχές.

 

Στην προκειμένη περίπτωση, το αίτημα που υποβλήθηκε μέσω της επίμαχης επιστολής εδραζόταν στο άρθρο 23(5) του Συντάγματος καθώς και στο άρθρο 15(1) του περί Αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης Νόμου του 1962  και αφορούσε στην υποχρέωση του καθ' ου η αίτηση να επιστρέψει το μέρος του απαλλοτριωθέντος ακινήτου το οποίο, δεν είχε αξιοποιηθεί, κατ' ισχυρισμό των αιτητών, για τους σκοπούς της απαλλοτρίωσης, παρά την παρέλευση εικοσαετίας αφότου έληξε η εκ του Συντάγματος προβλεπόμενη προθεσμία. Συνεπώς δεν χωρεί αμφιβολία ότι πρόκειται για αίτημα του οποίου η άρνηση ή αποδοχή θα αποτελούσε εκτελεστή διοικητική πράξη, στην έννοια του άρθρου 146.1 του Συντάγματος. Ενόψει τούτου, ο καθ' ου η αίτηση όφειλε στα πλαίσια της χρηστής διοίκησης αλλά και της επιταγής του άρθρου 29 του Συντάγματος να απαντήσει.

 

Εξάλλου παρά το μακρύ ιστορικό της υπόθεσης όπως αυτή αναδεικνύεται από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και παρά τις κατά καιρούς αποφάσεις του καθ' ου η αίτηση που παρέμειναν ανεκτέλεστες, όπως η προτεινόμενη καταβολή αποζημίωσης στους αιτητές με σκοπό τη μετακίνηση και/ή απομάκρυνση της δεξαμενής καθώς και η κατεδάφιση της δεξαμενής των αιτητών και όποιων άλλων επεμβάσεων επί του εγγεγραμμένου δρόμου με σκοπό την ολοκλήρωση  και ανακατασκευή του, οι αιτητές πρόβαλαν για πρώτη φορά το συγκεκριμένο αίτημα και ο καθ' ου η αίτηση όφειλε να το είχε εξετάσει. Παρά την πλούσια αλληλογραφία  καθ' ου η αίτηση και  αιτητών για το θέμα της εκκρεμότητας στην ολοκλήρωση του δρόμου και των επηρεαζόμενων συμφερόντων των αιτητών, ποτέ δεν τέθηκε προηγουμένως αίτημα των αιτητών για επιστροφή της απαλλοτριωθείσας έκτασης. Εντόπισα το πρακτικό 15/10 ημερ. 13.5.10 (κυανούν 113) σύμφωνα με το οποίο το Δημοτικό Συμβούλιο μελέτησε την προαναφερόμενη επιστολή των αιτητών και επιφυλάχθηκε να επανέλθει σε επόμενη συνεδρίαση, χωρίς ωστόσο να το κάνει.

 

Η θέση του καθ' ου η αίτηση ως προς την εκτελεστότητα της προσβαλλόμενης από τους αιτητές παράλειψης, αντανακλά την επί της ουσίας άποψη τους πως δεν στοιχειοθετείται εδώ υποχρέωση επιστροφής του ακινήτου διότι οι ίδιοι οι αιτητές με τις παράνομες επεμβάσεις τους εμποδίζουν την ολοκλήρωση του έργου της απαλλοτρίωσης και ότι σε κάθε περίπτωση, ο σκοπός της απαλλοτρίωσης δεν έχει εγκαταλειφθεί. Οι ισχυρισμοί αυτοί ενδεχομένως θα μπορούσε να γίνουν αποδεκτοί και το Δικαστήριο θα υπεισέρχονταν στη διερεύνηση τους, αν η παρούσα προσφυγή αφορούσε στη συνεχιζόμενη παράλειψη και/ή άρνηση επιστροφής του ακινήτου. Εδώ όμως,  επίδικη είναι η παράλειψη απάντησης σε συγκεκριμένη επιστολή εντός της προθεσμίας του άρθρου 29 του Συντάγματος. Συνεπώς, ο καθ΄ ου η αίτηση, όφειλε να είχε παραθέσει τους λόγους που επικαλείται με την αγόρευση του και στοιχειοθετούν την άρνηση επιστροφής του μέρους της απαλλοτριωθείσας ιδιοκτησίας στους αιτητές, στην οφειλόμενη απάντηση στη σχετική αξίωση των αιτητών όπως αυτή υποβλήθηκε στην επιστολή τους ημερ. 3.4.2010.

 

Με την αγόρευση του ο καθ' ου η αίτηση δίνει ξεκάθαρα αρνητική απάντηση, αφού αναφέρεται ότι η απαλλοτριωθείσα περιουσία δεν μπορεί να επιστραφεί γιατί εξακολουθεί να είναι αναγκαία για το σκοπό για τον οποίο απαλλοτριώθηκε. Όσα γράφονται δεν μπορούν να θεωρηθούν ως απάντηση στους αιτητές. Γνωστοποίηση πράξης μέσω δικογράφου δεν μπορεί να θεωρηθεί  κοινοποίησή της (Αλίκη Γεωργίου ν. Δήμου Λάρνακας (Αρ.1) 1998 3 ΑΑΔ 197). Κι΄ αυτό πολύ περισσότερο εν όψει της βάσει του άρθρου 29 Συντάγματος υποχρέωσης της διοίκησης να απαντήσει.

 

Η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη παράλειψη κηρύσσεται άκυρη. Ό,τι  παραλείφθηκε όφειλε να είχε γίνει. Τα έξοδα της παρούσας προσφυγής επιδικάζονται υπέρ των αιτητών.

 

 

                                                                         Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.

 

ΣΦ.

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο