|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1842/2008)
29 Φεβρουαρίου, 2012
[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 146 ΚΑΙ 28 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΤΣΟΥΡΗΣ,
Αιτητής,
ν.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ
ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ,
Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Διομήδης Καλλής, για τον Αιτητή.
Αριάδνη Ζερβού (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.
________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Ο αιτητής, συνταξιούχος στρατιωτικός, με την προσφυγή αυτή, ζητά όπως κηρυχθεί άκυρη και χωρίς νομικό αποτέλεσμα απόφαση της Διευθύντριας Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, Υπουργείο Υγείας, (η «Διευθύντρια»), με την οποία απορρίφθηκε αίτημα για κάλυψη των εξόδων της εγχείρησης στην οποία αυτός υποβλήθηκε στο Απολλώνειο Νοσοκομείο.
Ο αιτητής, στις 20/10/2007, λόγω προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε και μετά από γνωμάτευση ιδιώτη αγγειοχειρούργου ότι η περίπτωσή του έχρηζε άμεσης ιατρικής περίθαλψης, επισκέφτηκε το Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, (το «Νοσοκομείο»), για εξετάσεις, όπου κρατήθηκε για νοσηλεία. Διαπιστώθηκε ότι ο κίνδυνος ακρωτηριασμού ενός δακτύλου του αριστερού ποδιού του, το οποίο παρουσίαζε μελάνωμα, ήταν μικρός, γι' αυτό, στις 29/10/2007, πήρε εξιτήριο, με οδηγίες να επανέλθει για εισαγωγή μετά από τρεις εβδομάδες, με σκοπό να του γίνει εγχείρηση by pass.
Στις 31/10/2007, ο αιτητής μετέβη στο Απολλώνειο Ιδιωτικό Νοσοκομείο, όπου και χειρουργήθηκε στις 9/11/2007, καταβάλλοντας για την εγχείρηση και την εκεί παραμονή του το ποσό των £8.725,00. Σύμφωνα με τον ίδιο, εάν ανέμενε να χειρουργηθεί στο Νοσοκομείο, αυτό θα γινόταν όχι πριν τις 26/11/2007 και υπήρχε κίνδυνος για τη ζωή του.
Στις 10/12/2007, υπεβλήθη προς του Υπουργό Υγείας, δυνάμει του Σχεδίου Παροχής Οικονομικής Αρωγής για Υπηρεσίες Υγείας που δεν προσφέρονται στο Δημόσιο Τομέα, (το «Σχέδιο»), από τον υιό του αιτητή, αίτημα για καταβολή στον τελευταίο του πιο πάνω ποσού, το οποίο απορρίφθηκε, επειδή η περίπτωση δεν ενέπιπτε στα κριτήρια του ΄Αρθρου 2 του Σχεδίου, το οποίο, μεταξύ άλλων, προβλέπει ότι:-
«1. Ασθενής αποστέλλεται στον ιδιωτικό τομέα ή στο εξωτερικό για διάγνωση ή θεραπεία:-
(α) αν η πάθηση του δεν μπορεί να τύχει αποτελεσματικής διάγνωσης ή θεραπείας στα κρατικά νοσηλευτήρια, λόγω έλλειψης των κατάλληλων διαγνωστικών ή θεραπευτικών μέσων,
(β) αν το είδος της πάθησης είναι τέτοιο που δεν υπάρχει επαρκής πείρα τόσο στην αποτελεσματική διάγνωση όσο και στην θεραπεία της από τα κρατικά νοσηλευτήρια,
(γ) αν η διάγνωση ή θεραπεία δεν μπορεί να παρασχεθεί από τα κρατικά νοσηλευτήρια μέσα στα χρονικά όρια που από ιατρική άποψη επιβάλλει η κατάσταση της υγείας του ασθενούς και η πιθανή εξέλιξη της υγείας του.
Νοείται ότι ο ασθενής αποστέλλεται κατά προτεραιότητα στον ιδιωτικό τομέα στην Κύπρο και σε περίπτωση που σύμφωνα με τα κριτήρια που αναφέρονται πιο πάνω η ανάγκη δεν μπορεί να ικανοποιηθεί ούτε στα νοσηλευτήρια του ιδιωτικού τομέα, τότε ο ασθενής αποστέλλεται στο εξωτερικό.»
Με επιστολή ημερομηνίας 8/10/2008, ο υιός του αιτητή ειδοποιήθηκε ότι το αίτημα απορρίφθηκε, επειδή το περιστατικό δεν ενέπιπτε στα κριτήρια, γιατί η επέμβαση, στην οποία υποβλήθηκε ο πατέρας του, γίνεται στο Νοσοκομείο.
Ο αιτητής, για ακύρωση της πιο πάνω απόφασης, προβάλλει ότι αυτή είναι αναιτιολόγητη και προϊόν ανεπαρκούς έρευνας, λήφθηκε υπό συνθήκες πλάνης περί το νόμο και τα πράγματα και καθ' υπέρβαση και/ή κατάχρηση εξουσίας, είναι αποτέλεσμα πλημμελούς άσκησης διακριτικής ευχέρειας και παραβιάζει τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης.
Μετά την καταχώριση της γραπτής αγόρευσης από μέρους του αιτητή, η συνήγορος των καθ' ων η αίτηση δήλωσε ότι, μετά από μελέτη της υπόθεσης, εισηγήθηκε στη Διευθύντρια ανάκληση της προσβαλλόμενης απόφασης, γιατί, μεταξύ άλλων, έπασχε η σύνθεση της Επιτροπής Ειδικών Χειρουργικής Καρδίας Αγγείων και Θώρακα, η οποία εξέτασε το αίτημα.
Ενόψει της πιο πάνω δήλωσης, η υπόθεση ορίστηκε εκ νέου, οπόταν η συνήγορος των καθ' ων η αίτηση, στις 15/10/2010, δήλωσε ότι η απόφαση ανακλήθηκε και το αίτημα επανεξετάστηκε, με απορριπτικό και πάλι αποτέλεσμα. Επειδή ο συνήγορος του αιτητή δεν είχε, όπως δήλωσε, οποιαδήποτε πληροφόρηση, η υπόθεση ορίστηκε στις 3/11/2010, ημερομηνία κατά την οποία αυτός, μεταξύ άλλων, δήλωσε τα εξής:-
«Σήμερα έχει περιέλθει στην αντίληψή μου επιστολή ημερομηνίας 6 Οκτωβρίου, η οποία ανακαλούσε την επίδικη διοικητική πράξη, την οποία η συνάδελφος, φαίνεται, εκ λάθους, δεν μου έχει προσκομίσει και παρακαλώ όπως η υπόθεση οριστεί σε μερικές μέρες, για να διευκρινίσω αυτό το ζήτημα.»
Στο μεταξύ, με επιστολή ημερομηνίας 6/10/2010 προς τον υιό του αιτητή, γνωστοποιήθηκε ότι το αίτημα επανεξετάστηκε, αλλά αυτό δεν μπορούσε να ικανοποιηθεί, γιατί δεν πληρούνταν οι προϋποθέσεις των σχετικών κανονισμών του Σχεδίου. Περαιτέρω, αναφέρθηκε ότι η Επιτροπή Ειδικών Χειρουργικής Καρδίας Αγγείων και Θώρακα, αφού μελέτησε την περίπτωση, έκρινε ότι δε δικαιολογείτο η κάλυψη των εξόδων του πατέρα του, επειδή αυτός πήγε στο ιδιωτικό νοσηλευτήριο με δική του πρωτοβουλία.
Προέκυψε ζήτημα κατά πόσο υπήρξε ανάκληση της προσβαλλόμενης απόφασης και, κατά συνέπεια, κατάργηση της δίκης.
΄Ηταν η θέση του συνηγόρου του αιτητή ότι, στην επιστολή της 6/10/2010, δεν αναφερόταν κατά πόσο η προσβαλλόμενη απόφαση είχε ανακληθεί και ότι αυτό δε διευκρινίστηκε από τους καθ' ων η αίτηση, παρά την παρατήρηση του Δικαστηρίου ότι τούτο δεν προέκυπτε με σαφήνεια.
Ο ανακλητικός χαρακτήρας μιας πράξης, όπως αναφέρεται από το Π.Δ. Δαγτόγλου, στο Γενικό Διοικητικό Δίκαιο, Τετάρτη Αναθεωρημένη ΄Εκδοση, 1997:- (σελ. 319)
«... δεν εξαρτάται από την ονομασία της, αλλά συνάγεται από το περιεχόμενό της. ... Ανακλητική είναι και η έκδοση νέας πράξεως που ρυθμίζει διαφορετικά το αντικείμενο της προηγούμενης ή τηρεί πια τον ουσιώδη τύπο που παρέλειψε η προηγούμενη και ήδη προσβληθείσα πράξη.
Ανάκληση περιέχει όμως μόνο η πράξη που αμέσως ή εμμέσως, αλλά πάντως κυρίως, αναφέρεται στα δεδομένα της ανακαλούμενης πράξεως.»
Στη Στράκκα Λτδ. ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 643, σε σχέση με το ζήτημα αυτό, αναφέρονται τα εξής:- (σελ. 651)
«Αποτελεί βασική αρχή του διοικητικού δικαίου ότι η δίκη καταργείται για διάφορους λόγους στους οποίους περιλαμβάνεται η έλλειψη αντικειμένου. Κατά κανόνα η προσφυγή δεν μπορεί να προωθηθεί και πρέπει να διαγραφεί αν μετά την καταχώρηση και πριν την εκδίκασή της επισυμβούν γεγονότα που έχουν ως συνέπεια την εξαφάνιση του αντικειμένου της, όπως π.χ. η ρητή ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης στο σύνολό της, η σιωπηρά ανάκλησή της η οποία εξυπακούεται από νέα πράξη του ίδιου οργάνου που ρυθμίζει το ίδιο θέμα και η πλήρης ικανοποίηση της αξίωσης του αιτητή. Στις περιπτώσεις αυτές η δίκη καταργείται γιατί η συνέχισή της δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό. Στην περίπτωση όμως που έχουν προκύψει στον αιτητή ζημιογόνες συνέπειες από την προσβαλλόμενη διοικητική πράξη ή παράλειψη ενώ αυτή βρισκόταν ακόμα σε ισχύ, η δίκη δεν καταργείται. Εναπόκειται, βέβαια, στον εκάστοτε αιτητή να αποδείξει ότι έχουν ήδη προκύψει σ' αυτόν ζημιογόνες συνέπειες από την προσβαλλόμενη πράξη πριν την ανάκλησή της ή την ικανοποίηση της αξίωσής του και συντρέχει, επομένως, λόγος για τη συνέχιση της δίκης.»
Στις ίδιες γραμμές κινήθηκε και η απόφαση στην Ιωσηφίδης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 490, όπου γίνεται ευρεία ανασκόπηση της νομολογίας και υιοθέτηση των αποφασισθέντων στην Παπαδόπουλος ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. (Ε) 973, ως και η απόφαση στην Κουμέρας ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 537.
Εξετάζοντας τα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, καταλήγω ότι υπήρξε ανάκληση της προσβαλλόμενης απόφασης και, κατά συνέπεια, κατάργηση της δίκης. Η δήλωση της συνηγόρου των καθ' ων η αίτηση στις 15/10/2010, στην παρουσία του συνηγόρου του αιτητή, ήταν σαφής ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είχε ανακληθεί, η υπόθεση είχε επανεξεταστεί και ο αιτητής είχε ειδοποιηθεί αναλόγως. Ανάλογα σαφές ήταν και το περιεχόμενο της επιστολής προς τον υιό του αιτητή ημερομηνίας 6/10/2010. Παρά την απουσία σ' αυτήν της φράσης ότι η απόφαση είχε ανακληθεί, η ανάκλησή της ήταν ξεκάθαρη, αφού αναφερόταν ότι το αίτημα επανεξετάστηκε και απορρίφθηκε, για λόγους που εξηγούνταν, οι οποίοι, όμως, δεν ενδιαφέρουν εδώ. Δε θα είχε, άλλωστε, νόημα επανεξέταση της υπόθεσης χωρίς προηγούμενη ανάκληση της προσβαλλόμενης απόφασης. Δεν είναι, επίσης, χωρίς σημασία και η δήλωση του συνηγόρου του αιτητή στις 3/11/2010.
Σε ό,τι αφορά τον ισχυρισμό ότι το ίδιο το Δικαστήριο παρατήρησε ότι, από την επιστολή ημερομηνίας 6/10/2010, δεν προέκυπτε με σαφήνεια η ανάκληση της προσβαλλόμενης απόφασης, σημειώνω ότι η παρατήρηση αυτή έγινε στα πλαίσια προκαταρκτικής διερεύνησης αυτών που δήλωναν οι συνήγοροι και χωρίς να υπάρχουν ενώπιόν του τα σχετικά έγγραφα.
Ενόψει των πιο πάνω, καταλήγω ότι η προσφυγή είναι χωρίς αντικείμενο, αφού έχει εκδοθεί, επί του αιτήματος του προσφεύγοντος, νέα απόφαση, μετά που η περίπτωσή του εξετάστηκε από την Επιτροπή Ειδικών Χειρουργικής Καρδίας Αγγείων και Θώρακα, υπό νέα σύνθεση.
Η προσφυγή θα είχε αντικείμενο, εάν πιθανολογείτο ζημιά, την οποία είχε υποστεί ο αιτητής για όσο χρόνο ίσχυε η προσβαλλόμενη απόφαση - (βλ. Habeshis v. Republic (1979) 3 C.L.R. 550 και Ιωσηφίδης ν. Δημοκρατίας, (πιο πάνω) - κάτι το οποίο, όμως, δεν υποστηρίχτηκε στην παρούσα.
Η προσφυγή απορρίπτεται, με €1.200,00 έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση.
Ε. Παπαδοπούλου,
Δ.
/ΜΠ