ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
Κυπριακή νομολογία στην οποία κάνει αναφορά η απόφαση αυτή:
DEMETRIOS THYMOPOULOS AND OTHERS ν. THE MUNICIPAL COMMITTEE OF NICOSIA (1967) 3 CLR 588
SIMONIS AND ANOTHER ν. IMP. BOARD LATSIA (1984) 3 CLR 109
Γιασεμίδου Μάρω Μιχαήλ Π. και Άλλοι, Δήμος Στροβόλου (1998) 3 ΑΑΔ 223
ΜΑΡΟΥΛΛΑ ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΜΕΣΑΡΙΤΗ ν. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, Υπόθεση Αρ. 1006/2010, 19 Δεκεμβρίου 2011
Μεταγενέστερη νομολογία η οποία κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή:
Δεν έχει εντοπιστεί απόφαση η οποία να κάνει αναφορά στην απόφαση αυτή
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 191/2010)
22 Δεκεμβρίου, 2011
[K. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΛΙΑΘΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΛΙΜΙΤΕΔ,
Αιτήτρια,
-ν-
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
Καθ΄ου η Aίτηση.
- - - - - -
Χρ. Γεωργιάδης, για την Αιτήτρια.
Γ. Χατζηχάννα, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α, για το Καθ΄ου η Αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ.: Σύμφωνα με αδιαμφισβήτητα στοιχεία τα οποία τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, η αιτήτρια εταιρεία, ως ιδιοκτήτρια τριών τεμαχίων γης στη Γεροσκήπου, υπέβαλε στις 4.4.2007 στην αρμόδια Πολεοδομική Αρχή (Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως) αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας για μετατροπές και προσθήκες σε τουριστικό χωριό που είχε ανεγερθεί στα πιο πάνω τεμάχια. Η Πολεοδομική Αρχή χορήγησε την άδεια που αιτήθηκε η αιτήτρια, επιβάλλοντας όμως συνολικά 36 Όρους προς τους οποίους θα έπρεπε να συμμορφωθεί η αιτήτρια και, επίσης, έθεσε τρεις Σημειώσεις προς την αρμόδια Αρχή για έκδοση άδειας οικοδομής. Η αιτήτρια υπέβαλε στις 4.9.2007 Ιεραρχική Προσφυγή εναντίον οκτώ συνολικά επιβληθέντων Όρων, ήτοι αυτών με αρ. (503), (509), (510), (511), (513), (514), (515), (516), και εναντίον της Σημείωσης αρ. 1, με την οποία επισημαίνετο προς την αρμόδια Αρχή ότι πριν από την έκδοση άδειας οικοδομής θα έπρεπε να ικανοποιηθούν οι πρόνοιες των Όρων (521), (531) και (532). Κληθείσα προς τούτο, η αιτήτρια με επιστολή της ημερομηνίας 7.2.2008, υπέβαλε τους λόγους για τους οποίους υποβλήθηκε η Προσφυγή και, ταυτόχρονα, απέσυρε την Προσφυγή της αναφορικά με αμφισβήτηση των Όρων αρ. (514), (515) και (516).
Ακολούθως, το Υπουργείο Εσωτερικών, σε διαβούλευση με την Πολεοδομική Αρχή και το Δήμο Γεροσκήπου, ετοίμασε σχετικό Σημείωμα το οποίο και υπέβαλε στην αρμόδια Υπουργική Επιτροπή. Αφού εξέτασε την Προσφυγή, η Υπουργική Επιτροπή κατά την 7.12.2009 αποφάσισε όπως απορρίψει τις αιτιάσεις της αιτήτριας ως προς όλους τους Όρους της άδειας, πλην εκείνων που αφορούσαν στον Όρο (510), τον οποίο και τροποποίησε με την προσθήκη του ακόλουθου λεκτικού:
"Σε τέτοια περίπτωση να επιστραφεί στην ιδιοκτησία τμήμα από το δημόσιο χώρο πρασίνου, ίσου εμβαδού, σε θέση που θα συμφωνηθεί με την Πολεοδομική αρχή."
Ενημερωθείσα η αιτήτρια, προσέβαλε τη νομιμότητα της απορριπτικής απόφασης του καθ΄ου η αίτηση με την παρούσα προσφυγή, προβάλλοντας προς το σκοπό της ακύρωσης της διάφορους λόγους τους οποίους θα εξετάσω στη συνέχεια, με την ίδια σειρά με την οποία τους προώθησε η αιτήτρια.
Προτού όμως επιληφθώ των λόγων ακύρωσης, θεωρώ σκόπιμο όπως παραθέσω το ακριβές κείμενο των επίμαχων Όρων της πολεοδομικής άδειας, το οποίο είχε ως ακολούθως:
"(503) Τα σύνορα του/των τεμαχίου/ων σε σχέση με την εκτέλεση των όρων της παρούσας άδειας είναι αυτά που θα προκύψουν μετά την παραχώρηση γης για σκοπούς διάνοιξης, διεύρυνσης ή συνέχισης δημόσιας οδού (δρόμος, πεζόδρομος κλπ.) ή παραχώρησης προς το δημόσιο χώρου για δημιουργία δημόσιας πλατείας, χώρου πρασίνου κλπ.
(509) Κατά μήκος του νέου οδικού συνόρου της υπό ανάπτυξης, που σημειώνεται με τα ψηφία Θ - Ι στο εγκριμένο χωρομετρικό σχέδιο και το οποίο προκύπτει από τον επηρεασμό του τεμαχίου από δρόμου πρωταρχικής σημασίας / δρόμος αεροδρομίου, να κατασκευαστεί πεζοδρόμιο πλάτους 2,50μ με προκατασκευασμένα κράσπεδα από σκυρόδεμα και προκατασκευασμένες τσιμεντόπλακες από σκυρόδεμα διαστάσεων 0,40μ Χ 0,40, ενώ η υπόλοιπη παραχωρούμενη γη να κατασκευαστεί με πρέμιξ. Η κατασκευή του αναφερόμενου τμήματος του δρόμου πρωταρχικής σημασίας να λαμβάνει πρόνοια για την τοποθέτηση των αναγκαίων υπηρεσιών και εγκαταστάσεων που αναφέρονται στους όρους (513)(α) έως (δ) πιο κάτω.
Δεδομένου όμως του γεγονότος ότι, η υλοποίηση του αναφερόμενου δρόμου πρωταρχικής σημασίας προωθείται ως πολεοδομικό έργο και με σκοπό να αποφευχθεί η αποξήλωση των πιο πάνω κατασκευών και η επανακατασκευή τους στα πλαίσια του πολεοδομικού έργου, οι αιτητές να καταθέσουν στον Δήμο Γεροσκήπου το χρηματικό ποσόν που απαιτείται για τις κατασκευές αυτές, το οποίο να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του δρόμου πρωταρχικής σημασίας. Το απαιτούμενο ποσόν να καθοριστεί με βάση εκτίμηση που θα γίνει από το Τμήμα Δημοσίων Έργων.
(511) Η λωρίδα γης πλάτους 11,00μ που δείχνεται με μπλε γραμμή και μωβ χρώμα στο εγκριμένο χωρομετρικό σχέδιο να παραχωρηθεί και να εγγραφεί ως δημόσιος δρόμος, όπως προβλέπει η Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με ημερομηνία 9.5.2001, σε αντάλλαγμα του δημόσιου δρόμου που παραχωρείται στους αιτητές για να συγχωνευθεί με την εκατέρωθεν ιδιοκτησία τους, σύμφωνα με την ίδια Απόφαση. Τα ακριβή όρια και το εμβαδόν της αναφερόμενης λωρίδας γης θα καθοριστούν επακριβώς σε σχέδιο, κατόπιν χωρομετρικής εργασίας που θα διεξαχθεί από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, στο οποίο οι αιτητές θα πρέπει να αποταθούν για τον σκοπό αυτό. Κατά μήκος των ορίων του αναφερόμενου δρόμου να κατασκευαστούν πεζοδρόμια πλάτους 2,00μ με προκατασκευασμένα κράσπεδα από σκυρόδεμα και προκατασκευασμένες τσιμεντόπλακες διαστάσεων 0,40μ Χ 0,40μ., ενώ το οδόστρωμα πλάτους 7,00μ να κατασκευαστεί με πρέμιξ. Όλες οι κατασκευές να συνδεθούν ομαλά με τις κατασκευές επί της λεωφόρου Ποσειδώνος.
(513) Η κατασκευή του οδικού δικτύου που προβλέπεται από τους όρους αρ. (509) και (511) πιο πάνω να λαμβάνει πρόνοια για τα ακόλουθα, όπου τούτο απαιτείται:
(α) Οι αποχετεύσεις των νερών της βροχής, να γίνουν υπόγεια ή και σύμφωνα με τις υποδείξεις και προς ικανοποίηση της αρμόδιας Τοπικής Αρχής,
(β) Να εγκατασταθεί οδικός φωτισμός, σύμφωνα με τις υποδείξεις/απαιτήσεις της Α.Η.Κ.
(γ) Πριν από οποιαδήποτε κατασκευή να τοποθετηθούν οι απαραίτητοι υπόγειοι αγωγοί για τις αναγκαίες παροχές σύμφωνα με τις υποδείξεις της Α.Η.Κ. της Α.Τ.Η.Κ. και του αρμόδιου για την υδροδότηση Τμήματος/Υπηρεσίας,
(δ) Να τοποθετηθούν υδροστόμια πυρόσβεσης, όπου αυτό απαιτείται, σύμφωνα με τις υποδείξεις του Διευθυντή Πυροσβεστικής Υπηρεσίας."
Λόγοι ακύρωσης αρ. 1 και 3.
Με το νομικό λόγο αρ. 1 τον οποίο προβάλλει, η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση του καθ΄ου η αίτηση έχει ως αποτέλεσμα την αποστέρηση της περιουσίας της κατά τρόπο αντίθετο προς τις πρόνοιες των Άρθρων 23.2 και 4 του Συντάγματος.
Με το νομικό λόγο αρ. 3, η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η απόφαση για επιβολή των επίμαχων όρων, είναι αποτέλεσμα πλάνης αναφορικά με τη νομική ερμηνεία των διατάξεων του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου και ιδιαίτερα των άρθρων 9, 26 και 31 και/ή είναι αντίθετη προς αυτές.
Με εκτεταμένες παραπομπές σε νομολογία, η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι παράνομα το καθ΄ου η αίτηση χρησιμοποίησε τις πρόνοιες νομοθετημάτων, όπως του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, για να αποστερήσει από την ίδια την περιουσία της, ενώ ο μόνος τρόπος που θα μπορούσε νόμιμα να πράξει κάτι τέτοιο, ήταν μέσω της διαδικασίας για αναγκαστική απαλλοτρίωση. Ότι δε εν πάση περιπτώσει, οι πρόνοιες του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, όπως και του περί Οδών και Οικοδομών Νόμου, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τρόπο που να έχουν ως αποτέλεσμα τη στέρηση της περιουσίας ενός πολίτη.
Ειδικότερα, ως προς τους Όρους (509) και (513) (α)-(δ) ανωτέρω, η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι:
● Με αυτούς η ιδιοκτήτρια αποστερείται γης προς ανάπτυξη και παράλληλα επιβαρύνεται με πολύ ψηλό κόστος κατασκευής του αυτοκινητόδρομου.
● Απαιτείται από την ιδιοκτήτρια η κατασκευή ενός έργου που δεν έχει καμιά σχέση με την εγκριθείσα ανάπτυξη της ιδιοκτησίας της, ούτε την εξυπηρετεί με οποιονδήποτε τρόπο.
● Απαιτείται από την ιδιοκτήτρια η κατασκευή ενός έργου του οποίου η ευθύνη κατασκευής ανήκει στο Κράτος.
● Παραβιάζεται η αρχή της ισότητας, αφού σε άλλες παρόμοιες περιπτώσεις δεν είχαν επιβληθεί ανάλογοι επιβαρυντικοί όροι.
● Οι Όροι (509) και (513) επιβλήθηκαν χωρίς νόμιμη εξουσιοδότηση, χωρίς δηλαδή τη διαδικασία αναγκαστικής απαλλοτρίωσης.
Ως προς τον Όρο (511), η αιτήτρια ισχυρίζεται ότι παράνομα επιβλήθηκε σ΄ αυτήν η υποχρέωση όπως κατασκευάσει με δικά της έξοδα εξ ολοκλήρου τον κάθετο δημόσιο δρόμο, ο οποίος εφάπτεται κατά μήκος της ανατολικής πλευράς των τεμαχίων. Δεν ακολουθήθηκε εν προκειμένω η πάγια πολιτική της Πολεοδομικής Αρχής όπως τα έξοδα αναβάθμισης και κατασκευής δημόσιων δρόμων, επιμερίζονται εξίσου στις παρόδιες ιδιοκτησίες. Περαιτέρω, ο προτεινόμενος δρόμος για τον οποίο επιβλήθηκε ο Όρος τούτος, αποτελεί δημόσιο δρόμο ο οποίος δημιουργήθηκε κατόπιν απόφασης του καθ΄ου η αίτηση Υπουργικού Συμβουλίου, σε αντικατάσταση υφιστάμενου δρόμου ο οποίος θα ενσωματωθεί στην ιδιοκτησία της αιτήτριας. Όμως, από αυτή την ανταλλαγή, από απόψεως έκτασης, η αποκτώμενη από την αιτήτρια έκταση είναι μόνο το 67% της παραχωρούμενης στο δημόσιο έκτασης, ενώ τα κατακόρυφα εφαπτόμενα στο νέο δρόμο τεμάχια επωφελούνται σε αύξηση αξίας, χωρίς να επιβαρυνθούν με έξοδα.
Αναφορικά με τον Όρο (503) η αιτήτρια επαναλαμβάνει τα όσα έχει εγείρει σε σχέση με τους προηγούμενους όρους.
Από την άλλη πλευρά, το καθ΄ου η αίτηση, διαφωνώντας με αυτές τις θέσεις, ισχυρίζεται ότι η αιτήτρια δεν στοιχειοθέτησε οτιδήποτε που να αποδεικνύει ότι οι Όροι που της επιβλήθηκαν αποτελούν αποστέρηση της περιουσίας της και ότι αυτοί δεν συνιστούν νόμιμο περιορισμό του δικαιώματος σύμφωνα με το άρθρο 23 του Συντάγματος. Ειδικότερα, όσον αφορά τους συγκεκριμένους Όρους (509) και (513) (α)-(δ) το καθ΄ου η αίτηση αναφέρει ότι οι ενστάσεις της αιτήτριας εξετάστηκαν προσεκτικά κατά την ιεραρχική προσφυγή την οποία αυτή άσκησε και οι λόγοι για τους οποίους οι ενστάσεις δεν έγιναν δεκτές είναι νόμιμοι και πλήρως αιτιολογημένοι. Ως προς τον Όρο (511), με τον οποίο επιβάλλεται όπως παραχωρηθεί και εγγραφεί λωρίδα γης ως δημόσιος δρόμος σε αντάλλαγμα του δημόσιου δρόμου που παραχωρείται στην αιτήτρια για να συγχωνευθεί με την εκατέρωθεν ιδιοκτησία της, το καθ΄ου η αίτηση ισχυρίζεται ότι ορθά έχει τεθεί αυτός, αφού προέκυψε μετά την κατάργηση άλλου δημόσιου δρόμου που υπήρχε μεταξύ των τεμαχίων της με αρ. 3 και 23, μια διευθέτηση η οποία έγινε με πρωτοβουλία και κατόπιν αιτήσεως της αιτήτριας προς το Κτηματολόγιο. Αναφορικά με τον Όρο (503), το καθ΄ου η αίτηση δεν αναφέρει οτιδήποτε άλλο στην αγόρευσή του, εφόσον και η ίδια η αιτήτρια απλά ανέφερε στη δική της αγόρευση ότι καλύφθηκε από τα προηγούμενα.
Το κύριο επομένως θέμα το οποίο εγείρεται προς εξέταση στην παρούσα διαδικασία είναι το κατά πόσο οι επιβληθέντες από το καθ΄ου η αίτηση όροι, μπορεί να θεωρηθούν ότι συνιστούν ή ισοδυναμούν με αποστέρηση του δικαιώματος ιδιοκτησίας της αιτήτριας αναφορικά με την επίδικη ακίνητη περιουσία.
Με το θέμα τούτο έχει ασχοληθεί επανειλημμένα η νομολογία, σε διάφορες αποφάσεις στις οποίες έχουν παραπέμψει οι συνήγοροι των δύο πλευρών για να στηρίξουν τις διαφορετικές θέσεις τους.
Όπως είχε λεχθεί, μεταξύ άλλων, και στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Δήμος Στροβόλου ν. Γιασεμίδου κ.ά. (1998) 3 ΑΑΔ 223:
"Στέρηση είναι η εξάλειψη ουσιαστικά του δικαιώματος ιδιοκτησίας και κατοχής και διακρίνεται από απλώς τον περιορισμό του. Επέμβαση στο δικαίωμα ιδιοκτησίας όπως κατοχυρώνεται στην παρα. 1 του Άρθρου 23 του Συντάγματος, δεν είναι πάντοτε στέρηση, με το νόημα της παρα. 2. Η επέμβαση μπορεί να είναι δέσμευση ή περιορισμός. Τούτο εξαρτάται από τα γεγονότα, την έκταση της επέμβασης και τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. (Βλέπε: Holy See of Kitium v. Municipal Council of Limassol 1 RSCC 15, Thymopoulos and others v. The Municipal Committee of Nicosia (1967) 3 CLR 588, Simonis and another v. Improvement Board of Latsia (1984) 3 CLR 109)."
Οι Όροι (509) και (513) (α)-(δ), των οποίων το κείμενο έχει παρατεθεί προηγουμένως, επιβάλλουν στην αιτήτρια την υποχρέωση κατασκευής εντός της περιουσίας της, τμήματος του προβλεπόμενου δρόμου πρωταρχικής σημασίας (δρόμος αεροδρομίου) με πεζοδρόμια, υπηρεσίες και εγκαταστάσεις, με δαπάνες της αιτήτριας.
Η αιτήτρια δικαίως παραπονείται για την επιβολή των επαχθών τούτων Όρων. Η αιτήτρια καλείται να αποστερηθεί έκτασης που αναλογεί στο τμήμα αυτό του δρόμου για τον οποίο υπάρχει πρόθεση να κατασκευασθεί, η οποία έκταση θα μπορούσε κατά τα άλλα να αξιοποιηθεί από την ίδια στο πλαίσιο της ανάπτυξης του ακινήτου της. Ενός δρόμου ο οποίος αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση της ασφαλέστερης και ταχύτερης κυκλοφορίας από και προς το αεροδρόμιο και ο οποίος τίποτε δεν θα ωφελήσει την αιτήτρια, αν δεν προκαλέσει σ΄ αυτήν και δυσμενή επηρεασμό.
Επιπλέον πρόσβαση προς χρήση από το ακίνητο της αιτήτριας δεν παρέχεται προς τον προτεινόμενο δρόμο, αφού μεταξύ του επίμαχου τμήματος του δρόμου και του εναπομένοντος ακινήτου της μεσολαβεί χώρος πρασίνου. Και παρά το ότι δεν διακρίνεται κανένα όφελος προς την αιτήτρια από την κατασκευή του δρόμου τούτου, η ίδια θα πρέπει να επιβαρυνθεί και με ένα πολύ ψηλό κόστος για την κατασκευή του τμήματος του δρόμου το οποίο θα την αποστερήσει από χρησιμοποιήσιμη γη, μάλιστα με προδιαγραφές δρόμου πρωταρχικής σημασίας έτοιμου προς χρήση. Περαιτέρω, όπως αναφερόταν στον Όρο (509), η υλοποίηση του δρόμου προωθείτο ως πολεοδομικό έργο. Υπήρχε δε προφανώς κάποια αβεβαιότητα ως προς την ακριβή όδευση του ή τις προδιαγραφές του, αφού στο κείμενο του Όρου (509) αναφέρεται η πιθανότητα "αποξήλωσης" των κατασκευών τις οποίες επιβαλλόταν στην αιτήτρια όπως κατασκευάσει και ή "επανακατασκευή" τους στο πλαίσιο του πολεοδομικού έργου. Ενόψει δε αυτής της προφανούς αβεβαιότητας, εκαλείτο η αιτήτρια, αντί να κατασκευάσει η ίδια το τμήμα εκείνο του δρόμου για το οποίο της επιβαλλόταν η υποχρέωση, να καταθέσει στον οικείο Δήμο ολόκληρο το ποσό που απαιτείται για τις κατασκευές αυτές, το οποίο να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή του δρόμου, ασφαλώς όταν και εάν αυτός κατασκευαζόταν. Εκαλείτο δηλαδή η αιτήτρια να καταβάλει αυθωρεί και παραχρήμα ολόκληρο το κόστος ενός τμήματος του δρόμου από τον οποίο δεν θα είχε όφελος, αλλ΄ ίσως δυσμενή επίδραση, και για την κατασκευή του οποίου η διοίκηση θα ήταν ελεύθερη να προβεί σε τελειωτικά σχέδια και προγραμματισμό κατά το δοκούν.
Κατ΄ εφαρμογή και της απόφασης της πλειοψηφίας στην υπόθεση Δήμος Στροβόλου ν. Γιασεμίδου (ανωτέρω), η επιβολή ενός τέτοιου όρου σημαίνει στην ουσία αποστέρηση αξιοποιήσιμης για ανάπτυξη γης με παράλληλη και άμεση επιβάρυνση της ιδιοκτήτριας με ένα πολύ μεγάλο κόστος και χωρίς ουσιαστικό όφελος, κάτι που είναι έξω από τις πρόνοιες τόσο του Νόμου όσο και του Συντάγματος.
Αναφορικά προς τον Όρο (511) με τον οποίο προνοείται η παραχώρηση από την αιτήτρια λωρίδας γης και η εγγραφή της ως δημόσιου δρόμου, παρατηρώ τα εξής:
Όπως εμφαίνεται στην προσβαλλόμενη απόφαση, ήταν κατόπιν απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 9.5.2001 που είχε αποφασισθεί όπως σε αντάλλαγμα του δημόσιου δρόμου που παραχωρείτο στην αιτήτρια για να συγχωνευθεί με την εκατέρωθεν ιδιοκτησία της, θα παραχωρείτο από την αιτήτρια η προαναφερθείσα λωρίδα γης. Προνοείτο όμως στον Όρο (511) όχι μόνο η παραχώρηση της λωρίδας γης, αλλά συνάμα επιβαλλόταν στην αιτήτρια η υποχρέωση κατασκευής του παραχωρηθησόμενου δρόμου με πλήρεις προδιαγραφές, όπως η ασφαλτόστρωση και η κατασκευή πεζοδρομίων κατά μήκος των ορίων του.
Όπως υποβάλλει η αιτήτρια, το αποκτώμενο από την ίδια εμβαδόν δρόμου είναι μόλις 67% του παραχωρούμενου εμβαδού, και από την πολυέξοδη κατασκευή του δρόμου με την οποία θα επιβαρυνθεί η αιτήτρια, θα επωφεληθούν κατακόρυφα τα εφαπτόμενα προς το νέο δρόμο τρία τεμάχια που ανήκουν σε άλλους ιδιοκτήτες. Γι΄ αυτούς τους λόγους, η αιτήτρια εισηγείται όπως ο Όρος (511) τροποποιηθεί και τα έξοδα κατασκευής του δρόμου επιμερισθούν εξίσου και δίκαια στις παρόδιες ιδιοκτησίες που επωφελούνται, όπως άλλωστε επιβάλλει κατά πάγια τακτική της η Πολεοδομική Αρχή.
Διαφωνώντας με αυτές τις θέσεις και εισηγήσεις, το καθ΄ου η αίτηση ισχυρίζεται ότι από τη μετακίνηση του δρόμου κατά μήκος του νοτιοανατολικού συνόρου που έγινε με ανταλλαγή, κατόπιν αιτήματος της αιτήτριας, αυτή έχει επωφεληθεί ουσιαστικά. Κρίθηκε δε από την αρμόδια Αρχή ότι δεν θα ήταν δίκαιο να επιβαρυνθούν οι ιδιοκτήτες των τεμαχίων τα οποία εφάπτονται του δρόμου, αφού το συνεπαγόμενο όφελος που προέκυψε γι΄ αυτά, δεν οφείλεται στους ιδιοκτήτες τους αλλά στην αιτήτρια, και εν πάση περιπτώσει, τα γειτονικά εκείνα τεμάχια εφάπτονται σε άλλους δημόσιους δρόμους και έχουν ικανοποιητική προσπέλαση.
Η αιτιολογία η οποία δόθηκε και οι λόγοι που ώθησαν την αρμόδια Αρχή όπως προβεί στην επιβολή αυτού του όρου παρουσιάζονται να είναι το αποτέλεσμα δέουσας διερεύνησης του θέματος και η όλη διευθέτηση που επιτεύχθηκε, περιλαμβανομένης της επιβολής του Όρου (511), δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ιδιαίτερα ετεροβαρής. Η εξήγηση για τον μη επιμερισμό της οικονομικής επιβάρυνσης μεταξύ και άλλων ιδιοκτητών γης η οποία εφάπτεται του νέου δρόμου, δεν είναι ούτε αποτέλεσμα πλάνης, ούτε στερείται αιτιολογίας. Ο δε ισχυρισμός της αιτήτριας περί πρακτικής της αρμόδιας Αρχής για επιμερισμό σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν έχει στοιχειοθετηθεί από την αιτήτρια με αναφορά σε οποιεσδήποτε περιπτώσεις με στοιχεία παρόμοια με τα εδώ υπό εξέταση.
Εν πάση δε περιπτώσει, ο ακυρωτικός ρόλος του παρόντος Δικαστηρίου θα επέτρεπε μόνο τη διαπίστωση λόγου ακύρωσης ολόκληρου του Όρου (511) ως συνόλου και όχι τη μερική επικύρωσή του ή την επικύρωσή του υπό διαφοροποιημένη μορφή σύμφωνα με την εισήγηση της αιτήτριας. Αυτή δε η κατάληξη θα συμπαρέσυρε σε ακυρότητα τον Όρο ως σύνολο, περιλαμβανομένης και της διευθέτησης ανταλλαγής, την οποία η αιτήτρια είχε αιτηθεί.
Ως προς τον Όρο (503), με αυτόν διευκρινιζόταν ότι τα σύνορα του ακινήτου σε σχέση με την εκτέλεση των όρων της πολεοδομικής άδειας θα ήταν αυτά που θα προκύψουν μετά την παραχώρηση γης για σκοπούς διάνοιξης, διεύρυνσης ή συνέχισης δημόσιας οδού ή παραχώρησης προς το δημόσιο χώρο για δημιουργία δημόσιας πλατείας, χώρου πρασίνου κλπ.
Γίνεται επομένως αντιληπτό ότι η νομιμότητα και εφαρμογή αυτού του Όρου είναι άμεσα εξηρτημένη με την εγκυρότητα των άλλων όρων που έχουν εξετασθεί και, συνακόλουθα εξηρτημένη είναι και η τύχη του.
Για όλους τους πιο πάνω εκτεθέντες λόγους, η προσφυγή επιτυγχάνει ως προς τη νομιμότητα της επιβολής των Όρων (509) και (513) (α)-(δ).
Εγείρεται τώρα το θέμα κατά πόσο με την ακύρωση των Όρων (509) και (513) (α)-(δ) εκθεμελιώνεται εκ βάθρων ολόκληρη η εκδοθείσα πολεοδομική άδεια.
Εφαρμογή εδώ έχει και πάλιν η προαναφερθείσα απόφαση στην υπόθεση Δήμος Στροβόλου ν. Γιασεμίδου κ.ά. (ανωτέρω). Διαπιστώνεται δηλαδή ότι και στην παρούσα υπόθεση φαίνεται ότι με τον παραμερισμό των Όρων (509) και (513) (α)-(δ) επέρχεται διάσπαση του όλου εγκεκριμένου σχεδίου ανάπτυξης του ακινήτου της αιτήτριας και, κατά συνέπεια, η παραχωρηθείσα άδεια καθίσταται αλυσιτελής και εκθεμελιώνεται, αφού δεν είναι νοητό όπως διαχωριστούν οι δύο αυτοί σημαίνοντες Όροι από το σύνολο της άδειας. Επομένως, δυνάμει του Κανονισμού 17 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου του 1962, μπορεί και θα πρέπει να ακυρωθεί ολόκληρη η απόφαση της αρμόδιας Αρχής για την παραχώρηση της άδειας. (Βλ. επίσης Κωνσταντίνου κ.ά. ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 1548/2008, ημερομηνίας 9.9.2011 και Μεσαρίτη ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 1006/2010, ημερομηνίας 19.12.2011).
Η προσφυγή επιτυγχάνει.
Η απόφαση του καθ΄ου η αίτηση ημερομηνίας 7.12.2009, με την οποία απορρίφθηκε η ιεραρχική προσφυγή της αιτήτριας, ακυρούται και επίσης ακυρούται η άδεια που παραχωρήθηκε στην αιτήτρια με τη γνωστοποίηση ημερομηνίας 30.5.2007 στην Αίτηση ΠΑΦ/00861/2007.
Τα έξοδα της προσφυγής επιδικάζονται υπέρ της αιτήτριας, όπως αυτά θα υπολογισθούν από τον Πρωτοκολλητή και εγκριθούν από το Δικαστήριο.
K. Κληρίδης,
Δ.
/ΧΤΘ