ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ  ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Υπόθεση  Αρ.  991/2009)

 

27 Ιουνίου, 2011

 

[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

P.A. CYTECO CYPRUS TECHNICAL CONSTRUCTIONS LTD,

Αιτητές,

ΚΑΙ

 

ΔΗΜΟΣ  ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,

Καθ΄ ου η αίτηση.

____________________

 

Α.Σ. Αγγελίδης, για  τους Αιτητές.

Π. Πολυβίου, για τον Καθ΄ ου η αίτηση.

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.:    Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν δήλωση του δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση του καθ΄ ου η αίτηση, η οποία γνωστοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή ημερ. 25.6.2009, και με την οποία αποφασίστηκε η ακύρωση και επαναπροκήρυξη της προσφοράς αρ. 08-2-235/2008 για την ανακαίνιση και επέκταση της Δημοτικής Αγοράς Αγίου Αντωνίου στη Λευκωσία, παρά την απόλυτα νόμιμη και συμφέρουσα οικονομικά προσφορά των αιτητών, είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη εννόμου αποτελέσματος.

 

Οι αιτητές ισχυρίζονται, μεταξύ άλλων, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αντίθετη με τους σχετικούς νόμους και κανονισμούς, ότι είναι αναιτιολόγητη και προϊόν μη δέουσας έρευνας, ότι εκδόθηκε καθ΄ υπέρβαση εξουσίας και ότι παραβιάζει τις αρχές της φυσικής δικαιοσύνης.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα ουσιαστικά δεν αμφισβητούνται. 

 

Ο καθ΄ ου η αίτηση προέβη στην προκήρυξη του προαναφερόμενου διαγωνισμού και οι αιτητές υπέβαλαν προσφορά.  Η προσφορά τους ήταν η πιο φθηνή σε σύγκριση με τις άλλες και ο καθ΄ ου η αίτηση αποφάσισε καταρχήν την κατακύρωση της προσφοράς στους αιτητές.  Αυτό όμως ουδέποτε κοινοποιήθηκε στους αιτητές καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, ούτε και έγινε οποιαδήποτε σχετική δημοσίευση.   Στη συνέχεια οι καθ΄ ων η αίτηση επανεξέτασαν το ζήτημα υπό το φως του περιεχομένου σχετικού υπηρεσιακού σημειώματος σύμφωνα με το οποίο οι αιτητές, σε προηγούμενα έργα που είχαν αναλάβει για το Δήμο Λευκωσίας, είχαν καθυστερήσει και παρουσιάσει προβλήματα στην εκτέλεση των καθηκόντων τους.   Σύμφωνα με το σημείωμα, ακόμη και έργο που εκτελούν τώρα οι αιτητές για τον καθ΄  ου η αίτηση παρουσιάζει κάποια προβλήματα.  

 

Ενόψει των προαναφερομένων και κατόπιν νομικής συμβουλής που έλαβε ο καθ΄ ου η αίτηση, αποφάσισε να ακυρώσει την αρχική προσφορά και να προβεί σε επαναπροκήρυξη της.  Οι αιτητές ενημερώθηκαν, με επιστολή του καθ΄ ου η αίτηση ημερ. 25.6.2009, για την απόφαση του καθ΄ ου η αίτηση να ακυρώσει την αρχική προσφορά και να προβεί σε επαναπροκήρυξη και είναι αυτή την απόφαση που προσβάλλουν με την παρούσα προσφυγή.

 

Οι αιτητές, με επιστολή τους ημερ. 29.6.2009, διαμαρτυρήθηκαν για την απόφαση του καθ΄ ου η αίτηση και το περιεχόμενο της επιστολής που τους στάληκε και δήλωσαν ότι θα καταχωρήσουν ιεραρχική προσφυγή.  Στη συνέχεια ο καθ΄ ου η αίτηση προέβηκε σε επαναπροκήρυξη της προσφοράς, οι αιτητές έλαβαν μέρος, αλλά επιλέγηκε άλλος προσφοροδότης.  Με την παρούσα προσφυγή οι αιτητές δεν προσβάλλουν την κατακύρωση της επαναπροκηρυχθείσας προσφοράς σε τρίτους. 

Στην προσβαλλόμενη απόφαση αναφέρονται τρεις λόγοι ακύρωσης της προσφοράς και επαναπροκήρυξης της:

 

(α)   Η ύπαρξη βάσιμων αμφιβολιών για την ικανότητα των αιτητών να φέρουν εις πέρας το έργο, δεδομένων των προβλημάτων που είχαν δημιουργηθεί σε τρεις προηγούμενες προσφορές έργων που κατακυρώθηκαν σ΄ αυτούς.

 

(β)  Ο προϋπολογισμός του έργου ήταν €1.370.000.- και η χαμηλότερη προσφορά (των αιτητών) ήταν €1.845,175.- (υπέρβαση 34.68%), και

 

(γ)   Οι  προσφοροδότες που επέδειξαν ενδιαφέρον για παράταση της αρχικής προσφοράς δεν προέβησαν σε παράταση των εγγυητικών τους, έγκαιρα.

 

Ο καθ΄ ου η αίτηση προβάλλει προδικαστική ένσταση ότι οι αιτητές στερούνται του αναγκαίου εννόμου συμφέροντος για να προσβάλουν την επίδικη πράξη ή απόφαση.   Στην επιχειρηματολογία του ο καθ΄ ου η αίτηση αναφέρει ότι, με την προκήρυξη του δεύτερου διαγωνισμού, από τον καθ΄ ου η αίτηση, και την απόφαση των αιτητών να συμμετέχουν στον προκηρυχθέντα δεύτερο διαγωνισμό, χωρίς επιφύλαξη δικαιωμάτων, αυτοί απώλεσαν το οποιοδήποτε έννομο συμφέρον είχαν, η δε αρχική απόφαση του καθ΄ ου η αίτηση για ακύρωση του αρχικού διαγωνισμού και επαναπροκήρυξη άλλου, έχασε την εκτελεστότητα της.  

Ως προς την ουσία του θέματος, ο καθ΄ ου η αίτηση εισηγείται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση ακύρωσης της αρχικής προσφοράς και επαναπροκήρυξης της έγινε καθόλα νόμιμα, μετά από επαρκή έρευνα και με πλήρη αιτιολογία. 

 

Οι αιτητές στη δική τους εισήγηση αναφέρουν, μεταξύ άλλων, ότι η αρχική προσφορά, στην οποίαν οι αιτητές ήταν οι χαμηλότεροι προσφοροδότες, είχε αποφασιστεί, από τον καθ΄ ου η αίτηση, να κατακυρωθεί στους αιτητές, έστω και αν η απόφαση δεν είχε κοινοποιηθεί σ΄ αυτούς.  Η απόφαση του καθ΄ ου η αίτηση, στη συνέχεια, να ακυρώσει και ουσιαστικά να ανακαλέσει την αρχική του απόφαση μπορούσε να γίνει μόνο για λόγους δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι θα έπρεπε να είχαν εξειδικευθεί, όπως απαιτεί η νομολογία.  Στην προκείμενη περίπτωση, εισηγούνται οι αιτητές, ο καθ΄  ου η αίτηση δεν έδωσε εξειδικευμένους λόγους δημοσίου συμφέροντος για τους οποίους προέβηκε στην ανάκληση της προηγούμενης νόμιμης του απόφασης. 

 

Εξέτασα με προσοχή όλα τα ενώπιον μου στοιχεία υπό το φως των ικανών αγορεύσεων των ευπαιδεύτων συνηγόρων των διαδίκων.  Το ζήτημα της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης είναι ζήτημα που, ακόμα και αυτεπάγγελτα, εξετάζεται από το διοικητικό δικαστήριο.  Στην παρούσα υπόθεση η προδικαστική ένσταση αφορά στην έλλειψη εννόμου συμφέροντος εκ μέρους των αιτητών.  Στην αγόρευση όμως, εκ μέρους του καθ΄ ου η αίτηση, ηγέρθη και το αλληλένδετο ζήτημα έλλειψης εκτελεστότητος της προσβαλλόμενης απόφασης, επειδή η απόφαση για κατακύρωση της αρχικής προσφοράς στους αιτητές ουδέποτε δημοσιεύτηκε ή κοινοποιήθηκε καθ΄  οιονδήποτε τρόπο σ΄ αυτούς και επομένως παρέμεινε internum, δηλαδή εσωτερική απόφαση του καθ΄  ου η αίτηση, η οποία δεν παρήξε έννομα αποτελέσματα.

 

Θεωρώ ότι ο καθ΄ ου η αίτηση έχει δίκαιο αναφορικά με το προαναφερόμενο ζήτημα.  Είναι, όπως αναφέρθηκε, αδιαμφισβήτητο ότι η απόφαση του καθ΄  ου η αίτηση, για καταρχήν κατακύρωση της αρχικής προσφοράς στους αιτητές, ουδέποτε δημοσιεύθηκε και ουδέποτε κοινοποιήθηκε σ΄ αυτούς.  

 

Είναι θεμελιωμένο ότι μια απόφαση δεν είναι αρκετό να ληφθεί, για να παράξει έννομα αποτελέσματα, αλλά πρέπει και να κοινοποιηθεί στους ενδιαφερομένους.  Όπως αναγράφεται στο «Ελληνικόν Διοικητικόν Δίκαιον» του καθηγητή Κυριακόπουλου, 4^η έκδοση, σελ. 396-397, η διατύπωση της βούλησης του διοικητικού οργάνου, με τη σύνταξη και υπογραφή μιας διοικητικής πράξης, φανερώνει ότι η πράξη εξεδόθη, αλλά η έκδοση από μόνη της δεν επιφέρει τα αναμενόμενα έννομα αποτελέσματα.   Για να αποκτήσει νομική ενέργεια, η διοικητική πράξη, πρέπει να παύσει να αποτελεί internum και να εξωτερικευθεί, δηλαδή να περιέλθει στο πρόσωπο στο οποίο αφορά.   Επομένως η διοικητική πράξη πρέπει να ανακοινώνεται στον ενδιαφερόμενο, με κάποιο τρόπο, εκτός εάν ο νόμος ορίζει συγκεκριμένο τρόπο ανακοίνωσης.   Οι ίδιες αρχές διατυπώνονται και από τον καθηγητή Στασινόπουλο στο «Δίκαιο των Διοικητικών Πράξεων», Έκδοση 1951, σελ. 359, 360 και 366 και στα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, 1929-1959, σελ. 191 και 192.       

         

Η κυπριακή  νομολογία υιοθέτησε τις προαναφερόμενες αρχές του διοικητικού δικαίου και θεμελίωσε την αρχή ότι, απόφαση που λήφθηκε αλλά παρέμεινε εσωτερικό θέμα δεν συνιστά τελειωμένη εκτελεστή πράξη και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα (Δέστε, μεταξύ άλλων, την απόφαση πλειοψηφίας στην Α.Ε. 63/05, Δήμος Παραλιμνίου ν. Κακουλλή, ημερ. 27.4.2010, Ιορδάνου κ.α. ν. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Λάρνακας (1996) 4Β Α.Α.Δ. 1288, Κωμοδρόμος ν. Δήμου Πάφου (2004) 3 Α.Α.Δ. 663, G.E.D. Metal Industry Ltd v. Δημοκρατίας (1991) 4Α Α.Α.Δ. 584, Παντελή ν. Δημοκρατίας (1997) 4Β Α.Α.Δ. 807 και Ανδρέου κ.α. ν. Σχολικής Εφορείας Πάφου κ.α. (1999) 4Α Α.Α.Δ. 15).    

 

Εφόσον η απόφαση για κατακύρωση της αρχικής προσφοράς στους αιτητές, δεν είναι εκτελεστή διοικητική  πράξη, σύμφωνα με τις προαναφερόμενες αρχές, και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα, δεν τίθεται ζήτημα ανάκλησης της αρχικής προσφοράς και επαναπροκήρυξής της.  Το ζήτημα της ανάκλησης νόμιμων ή και παράνομων διοικητικών πράξεων και οι προϋποθέσεις υπό τις οποίες αυτό μπορεί να γίνει, τίθεται μόνον εκεί όπου υπάρχει εκτελεστή διοικητική πράξη (Δέστε:  Ιορδάνου κ.α. (ανωτέρω)).  Μια απόφαση η οποία παραμένει εσωτερικό μέτρο της διοίκησης - internum - απλά ματαιώνεται, με την ακύρωση της, και  η ακύρωση της δεν συνιστά ανάκληση, σύμφωνα με το διοικητικό δίκαιο (Δέστε:  G.D.E. Metal Industry Ltd (ανωτέρω)).   

 

Σύμφωνα με τον καθηγητή Στασινόπουλο (ανωτέρω), σελ. 366, πριν τη δημοσίευση ή την κοινοποίηση μιας διοικητικής πράξης, η ανάκληση της είναι ελεύθερη.    Σε τέτοια περίπτωση, αυστηρώς ομιλούντες, δεν μπορεί να γίνεται λόγος ούτε καν περί ανακλήσεως.  Πρόκειται ουσιαστικά για ματαίωση μιας  πράξης η οποία αποτελεί ακόμη internum της διοικήσεως.  Επομένως οι  ισχυρισμοί των αιτητών για ανάκληση της αρχικής προσφοράς, δεν έχουν θέση, ούτε και τα όσα ισχύουν για την ανάκληση διοικητικών πράξεων ισχύουν στην παρούσα υπόθεση.

 

Υπό τις περιστάσεις, κρίνω ότι η ματαίωση, ουσιαστικά, της αρχικής προκήρυξης της προσφοράς και η επαναπροκήρυξή της, από τον καθ΄ ου η αίτηση, δεν δημιουργούν έννομο συμφέρον στους αιτητές να προσβάλουν αυτή τη ματαίωση, δεδομένου ότι η κατακύρωση της αρχικής προσφοράς στους αιτητές, παρέμεινε internum και δεν παρήξε έννομα αποτελέσματα, και έννομο συμφέρον υπέρ των αιτητών.

 

Η προσβολή, με την παρούσα προσφυγή, μόνο της απόφασης για ακύρωση της αρχικής προκήρυξης της προσφοράς και επαναπροκήρυξη της, δεν μπορεί να επιτύχει, επειδή η  προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι εκτελεστή διοικητική πράξη και κατ΄ επέκταση οι αιτητές δεν έχουν έννομο συμφέρον να την προσβάλουν.  

 

Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω κρίνω ότι η προσφυγή είναι αβάσιμη και κατά συνέπεια απορρίπτεται, με έξοδα €1.500.-, πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει, υπέρ του καθ΄ ου η αίτηση.

 

 

 

                                                      Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,

                                                                   Δ.

 

 

 

 

 

/ΕΑΠ.

 

---

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο