|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(Υπόθεση Αρ. 1562/2009)
1 Ιουνίου, 2011
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΧΡΙΣΤΟΔΩΡΟΣ ΛΟΥΚΑ ΑΣΗΜΕΝΟΥ,
2. ΚΥΡΙΑΚΗ ΛΟΥΚΑ ΑΣΗΜΕΝΟΥ,
3. ΑΙΓΛΗ ΛΟΥΚΑ ΑΣΗΜΕΝΟΥ,
Αιτητές,
ν.
1. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
3. ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΗΣΗΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Χ. Καραπατάκης, για τους Αιτητές.
Μ. Σπηλιωτοπούλου, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Oι αιτητές είναι συνιδιοκτήτριες κατά 1/3 του τεμαχίου με αρ. 28, Φ./Σχ.45.W2,44.E.2, τμήμα Β στη Μουταγιάκα. Στις 17.10.95 είχαν εξασφαλίσει πολεοδομική άδεια (ΛΕΜ 223/95) και άδεια οικοδομής με αρ. 223/95 οι οποίες προνοούσαν μεταξύ άλλων:
«Η γραμμή διεύρυνσης η οποία θα υποδειχθεί επιτόπου από Τεχνικό του Επαρχιακού Μηχανικού Δημοσίων Εργων να τοποθετηθεί σε απόσταση 11.00 μ. (36' -0'') από τον άξονα του υφιστάμενου δημόσιου δρόμου και το τμήμα του τεμαχίου που επηρεάζεται από αυτή να παραχωρηθεί για την διαπλάτυνση του υφιστάμενου δημόσιου δρόμου και στο επηρεαζόμενο τμήμα του τεμαχίου να κατασκευαστεί πλακόστρωτο πεζοδρόμιο πλάτους 2.40 μ. (8' - 0'') από προκατασκευασμένα κράσπεδα από σκυρόδεμα και προκατασκευασμένες πλάκες σκυροδέματος διαστάσεων 0.40 μ. Χ 0.40 μ. το δε υπόλοιπο τμήμα να ασφαλτοστρωθεί με πρέμιξ μέχρι τον υφιστάμενο άσφαλτο.»
Βάσει αυτών των αδειών προχώρησαν στην ανέγερση ανώγειας κατοικίας, παραχωρώντας κατά τους όρους που τέθηκαν τμήμα από το κτήμα τους για διαπλάτυνση του δημοσίου δρόμου.
Στη συνέχεια με γνωστοποίηση ημερ. 6.11.97 τους χορηγήθηκε πολεοδομική άδεια (1024/97) για διαχωρισμό του τεμαχίου σε 3 οικόπεδα και σχετική άδεια διαίρεσης γης/κατασκευής δρόμου με ισχύ μέχρι τις 6.11.00. Εξάλλου παράλληλα όπως φαίνεται από το διοικητικό φάκελο που κατατέθηκε ενώπιον μου (ερυθρό 20) τους είχε χορηγηθεί και η πολεοδομική άδεια ΛΕΜ/1023/97 στην οποία τέθηκαν οι πιο κάτω όροι:
«(4) Τα σύνορα τεμαχίου/ων σε σχέση με την εκτέλεση των όρων της παρούσας άδειας είναι αυτά που θα προκύψουν μετά την παραχώρηση γης για σκοπούς διάνοιξης, διεύρυνσης ή συνέχισης δημόσιας οδού (δρόμος, πεζόδρομος κ.λ.π.) ή παραχώρησης προς το δημόσιου χώρου για δημιουργία δημόσιας πλατείας, χώρου πρασίνου κλπ.
(502) Κατά μήκος του κύριου δρόμου προς Μουτταγιάκα τελικού πλάτους 22.00 μ. να κατασκευαστεί πλακόστρωτο πεζοδρόμιο πλάτους 2.50 μ. με προκατασκευασμένα κράσπεδα από σκυρόδεμα και προκατασκευασμένες πλάκες από σκυρόδεμα διαστάσεων 040 Χ 0.40 μ. και το υπόλοιπο τμήμα να ασφαλτοστρωθεί με πρέμιξ.»
Στο χωρομετρικό σχέδιο των εν λόγω αδειών φαίνεται η διεύρυνση δρόμου πλάτους 22 μ.
Επειδή η πιο πάνω διαίρεση δεν υλοποιήθηκε εντός της χρονικής ισχύος των πιο πάνω αδειών οι αιτητές υπέβαλαν στις 11.12.06 νέα αίτηση στην Πολεοδομική Αρχή για χορήγηση πολεοδομικής άδειας για διαίρεση γης σε οικόπεδα στο πιο πάνω τεμάχιο. Η Πολεοδομική Αρχή με επιστολή ημερ. 14.7.08 απάντησε ότι κατά τη μελέτη της πολεοδομικής αίτησης διαπιστώθηκε ότι η διευθέτηση του οδικού δικτύου δεν συνάδει με την προβλεπόμενη ανάπτυξη του δημόσιου δικτύου της περιοχής και δεν προβλέπεται χώρος για ανέγερση υποσταθμού που αποτελεί απαίτηση της ΑΗΚ. Ωστόσο, θα ήταν διατεθειμένη να μελετήσει το ενδεχόμενο χορήγησης πολεοδομικής άδειας όπως δείχνεται στο χωρομετρικό σχέδιο που δόθηκε δια χειρός στους αιτητές. Οι αιτητές απάντησαν μέσω του δικηγόρου τους στις 28.8.08 ότι η προτεινόμενη ρυμοτομία επηρεάζει ουσιωδώς την υφιστάμενη κατοικία και αντιπρότειναν την παραχώρηση 1μ. από το κτήμα τους καθ' όλο το μήκος που εφάπτεται του δημοσίου δρόμου.
Η Πολεοδομική Αρχή αποφάσισε να απορρίψει στις 30.9.08 την υποβληθείσα αίτηση (ΛΕΜ/02296/2006) για τον πιο κάτω λόγο:
«Η πρόταση σας, για παραχώρηση στο δημόσιο δρόμο λωρίδας γης πλάτους 1μ. για διεύρυνση του εφαπτόμενου στο προς διαχωρισμό τεμάχιο δημόσιου δρόμου, η οποία διατυπώνεται στην επιστολή του δικηγόρου - νομκού σας συμβούλου ημερ. 28.8.08 προς το Γραφείο αυτό, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή δεδομένου ότι ο δρόμος αυτός, που συνδέει τον παραλιακό δρόμο με τον υπεραστικό δρόμο Λεμεσού-Λευκωσίας, καθορίζεται στο Τοπικό Σχέδιο Λεμεσού (τροποποιημένο) ως δρόμος Πρωταρχικής Σημασίας με προβλεπόμενο τελικό πλάτος 21.95 μ. και το ποσοστό επηρεασμού του τεμαχίου σας είναι αυτό που δείχνεται στο δημοσιευμένο Τοπικό Σχέδιο Λεμεσού.»
Οι αιτητές υπέβαλαν ιεραρχική προσφυγή εναντίον της απορριπτικής αυτής απόφασης σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 31 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου. Το Υπουργείο Εσωτερικών αφού διαβουλεύτηκε με την Πολεοδομική Αρχή και τα εμπλεκόμενα τμήματα /υπηρεσίες ετοίμασε σχετικό σημείωμα το οποίο υπέβαλε ενώπιον της Υπουργικής Επιτροπής.
Η άποψη της Πολεοδομικής Αρχής συνοψίζεται στα πιο κάτω:
«(α) Η Πολεοδομική Αρχή μελέτησε την αίτηση στα πλαίσια του Τροποποιημένου Τοπικού Σχεδίου Λεμεσού στο οποίο καθορίζεται ο δρόμος που εφάπτεται του δυτικού συνόρου του τεμαχίου, ως δρόμος πρωταρχικής σημασίας με τελικό πλάτος 21,95 μ. και όχι μειωμένο κατά 1μ. Σημειώνεται ότι η Πολεοδομική Αρχή υιοθέτησε και εφάρμοσε στην συγκεκριμένη περίπτωση τη ρυμοτομική γραμμή δημοσιευμένου δρόμου πρωταρχικής σημασίας συνολικού πλάτους 21,95μ με επακόλουθο επηρεασμό του υπό ανάπτυξη τεμαχίου, ο οποίος δεν έχει γίνει αποδεκτός από τις αιτήτριες.
(β) Σε πολεοδομικές άδειες που χορηγήθηκαν για το αναφερόμενο τεμάχιο στις 6/11/2007 για διαχωρισμό του τεμαχίου σε οικόπεδα (αρ. αιτ. ΛΕΜ/1024/97) και την ανέγερση κατοικίας (αρ. αιτ. ΛΕΜ/1023/97) είχαν επιβληθεί όροι για την κατασκευή δρόμου πλάτους 22μ.
(γ) Με βάση τα προαναφερόμενα η Πολεοδομική Αρχή θεωρεί ότι ενήργησε στα πλαίσια του Νόμου και των αρμοδιοτήτων της απορρίπτοντας τη σχετική αίτηση και εισηγείται όπως η υπό εξέταση Ιεραρχική Προσφυγή απορριφθεί.»
Ο διευθυντής του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως επίσης εισηγείται απόρριψη διότι ο ακριβής επηρεασμός του τεμαχίου των αιτητριών από δρόμο πρωταρχικής σημασίας του Τοπικού Σχεδίου Λεμεσού (δρόμος Δ.12-Δ.12, πλάτους 22μ.) είχε ήδη καθοριστεί από τη δημοσίευση του Αναθεωρημένου Τοπικού Σχεδίου Λεμεσού το 1996 (Α.Δ.Π 1189/4.10.96).
Ακολούθως στη συνεδρία της Υπουργικής Επιτροπής ημερ. 14.9.09 μελετήθηκε το εν λόγω σημείωμα καθώς και οι εκατέρωθεν θέσεις. Η Επιτροπή έκρινε ότι η απόφαση της Πολεοδομικής Αρχής είναι ορθή και σύμφωνη με την πολεοδομική νομοθεσία και τις πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου Λεμεσού και τροποποίησε το λόγο άρνησης χορήγησης της πολεοδομικής άδειας ως ακολούθως:
«(500) Η αιτούμενη ανάπτυξη, όπως έχει διαμορφωθεί με τις εισηγήσεις του νομικού σας συμβούλου (επιστολή ημερ. 28.08.2008), δεν προνοεί για την παραχώρηση στο δημόσιο του αναγκαίου τμήματος της ιδιοκτησίας σας προς διεύρυνση του δρόμου πρωταρχικής σημασίας που βρίσκεται κατά μήκος του οδικού συνόρου του, σε αντίθεση με τις σχετικές πρόνοιες του ισχύοντος Τοπικού Σχεδίου Λεμεσού.»
Η απόφαση κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή του Υπουργείου Εσωτερικών ημερ. 21.10.09 και αυτή αποτελεί την προσβαλλόμενη απόφαση στην παρούσα προσφυγή.
Ο πρώτος λόγος ακύρωσης που προωθούν οι αιτητές στηρίζεται στην παραδοχή ότι είναι δυνατή η επιβολή όρων σε τέτοια άδεια που να μην τίθενται προς εξυπηρέτηση των αναγκών που θα προκύψουν από το διαχωρισμό αλλά προς εξυπηρέτηση αναγκών της ευρύτερης περιοχής, όπως είναι η διεύρυνση δρόμου πρωταρχικής σημασίας. Η εξουσία των καθ' ων η αίτηση να θέτουν όρους σε πολεοδομική άδεια εκπηγάζει από το άρθρ. 25 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου καθώς και το άρθρο 26 (όπως τροποποιήθηκε) που υποχρεώνει την Πολεοδομική Αρχή να λαμβάνει υπόψη τις πρόνοιες του εφαρμοστέου στην περίπτωση σχεδίου αναπτύξεως καθώς και οποιοδήποτε άλλο παράγοντα.
Είναι επίσης νομολογιακά καθιερωμένο ότι η αρμοδία αρχή, όταν παραχωρεί άδεια διαίρεσης γης σε οικόπεδα, έχει το δικαίωμα να επιβάλλει οποιουσδήποτε αναγκαίους όρους σύμφωνα με τις πρόνοιες του νόμου προς εξυπηρέτηση έργων δημοσίας ωφέλειας. Simonis and Another v. Improvement Board of Latsia (1984) 3 CLR 109, Δήμος Στροβόλου ν. Μ.Μ. Γιασεμίδου (1998) 3 ΑΑΔ 223 Λάμπρου ν. Δημοκρατίας κ.ά. (2009) 3 ΑΑΔ 79.
Εξάλλου το άρθρο 9(1) του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου Κεφ. 96, παρέχει ευρεία εξουσία στις αρμόδιες διοικητικές αρχές να επιβάλλουν όρους στην άδεια διαίρεσης γης για τους σκοπούς που προβλέπονται σε αυτό. Η ερμηνεία και η εφαρμογή του όμως πρέπει να βρίσκεται σε αρμονία προς τις πρόνοιες του Άρθρου 23 του Συντάγματος. Η εξουσία της αρμόδιας Αρχής δεν είναι, κατά συνέπεια, απεριόριστη. Επιβάλλεται να περιορίζεται μέσα στα πλαίσια του νόμου και του Συντάγματος.
Από το πιο πάνω πλαίσιο, προκύπτει ότι είναι επιτακτική η λήψη υπόψη των Γενικών Προνοιών Πολιτικής και του τοπικού σχεδίου. Στην προκειμένη περίπτωση ο δρόμος πρωταρχικής σημασίας και η διαπλάτυνση του καθορίστηκε ήδη από τη δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου Λεμεσού το 1996, το οποίο ίσχυε κατά τη χορήγηση των αδειών που εκδόθηκαν στις αιτητές το 1997 και για το οποίο οι αιτητές στο βαθμό που επηρέαζε την ιδιοκτησία τους έλαβαν προσωπική γνώση τουλάχιστον μέσω των όρων που τέθηκαν σε αυτές. Έπεται ότι δεν υπήρχε θέμα άσκησης διακριτικής εξουσίας, εφόσον υπήρχε δημοσιευμένο Τοπικό Σχέδιο.
Αυτό όμως που αμφισβητούν οι αιτητές είναι ότι το Τοπικό Σχέδιο παρείχε νομικό έρεισμα κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 11(3) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου για επιβολή του συγκεκριμένου όρου, εφόσον δεν εξειδίκευε ούτε λεκτικά αλλά ούτε και σε χάρτη το μέγεθος της διεύρυνσης του δρόμου, ώστε να μπορούν να αντιληφθούν το μέγεθος και την έκταση του επηρεασμού της ιδιοκτησίας τους.
Ο δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση αντιτείνει ότι οι αιτητές είχαν το δικαίωμα ένστασης κατά τη δημοσίευση του Τοπικού Σχεδίου και παραπέμπει στην προβλεπόμενη στο άρθρο 18 του Ν.90/72 διαδικασία εκπόνησης, τροποποίησης και έγκρισης Τοπικού Σχεδίου.
Σε υποθέσεις που αφορούν άδειες οικοδομής με τον όρο της παραχώρησης γης από τον ιδιοκτήτη για διεύρυνση του δρόμου ή την αναβάθμιση του σε δρόμο πρωταρχικής σημασίας, έχει νομολογηθεί ότι απαραίτητο στοιχείο με βάση το νόμο είναι η δημοσίευση ρυμοτομικού σχεδίου. Η δημοσίευση του παρέχει στους ιδιοκτήτες που επηρεάζονται, τη δυνατότητα υποβολής ένστασης προτού ένα τέτοιο σχέδιο εγκριθεί οριστικά. Η εκπόνηση και στη συνέχεια η δημοσίευση ρυμοτομικής μελέτης φανερώνει τις λεπτομέρειες αλλά προπάντων αποκαλύπτει τη ρυμοτομική γραμμή, στοιχεία που είναι απαραίτητα για την ενημέρωση των ενδιαφερομένων ιδιοκτητών. (Βλέπε: Ανδρούλλα Χριστοδούλου και Άλλη ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (1990) 3 Β ΑΑΔ 1103, Αυγουστή και Άλλοι ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 479/94, ημερομηνίας 22.2.1995, Δανού και άλλη ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 937/95, ημερομηνίας 12.9.1997).
Καθόσον αφορά την παρούσα υπόθεση, διαπιστώνω ότι υπήρξε δημοσίευση ρυμοτομικού σχεδίου που εμφάνιζε την διεύρυνση του υφιστάμενου δρόμου πρωταρχικής σημασίας (22 μ.). Σε αυτό παρέπεμπαν οι εξασφαλισθείσες από το 1997 άδειες που χορηγήθηκαν στους αιτητές και μάλιστα είναι το ίδιο σχέδιο που κατά την ομολογία των αιτητών επισύναψαν στην αίτηση τους για την έκδοση της επίμαχης άδειας (βλ. Παράρτημα 9 της αίτησης ακυρώσεως).
Επιπρόσθετα, οι όροι που είχαν τεθεί στις προηγούμενες άδειες (1023/97 και 1024/97) για την κατασκευή του δρόμου ήταν σύμφωνοι με το υφιστάμενο ρυμοτομικό σχέδιο (παράρτημα Α του παρ.7 στην αίτηση) και επιβλήθηκαν δυνάμει του Τοπικού Σχεδίου που είχε εγκριθεί το 1996. Συνεπώς οι αιτητές είχαν ενημερωθεί για τον ακριβή επηρεασμό της ιδιοκτησίας τους τουλάχιστον από το 1997.
Οι αιτητές υποστηρίζουν επίσης ότι κακόπιστα τέθηκε τέτοιος όρος ως λόγος άρνησης χορήγησης της αιτούμενης άδειας διότι η ρυμοτομία που τέθηκε προηγουμένως δεν επηρέαζε την υφιστάμενη κατοικία τους. Η αντιπαραβολή των σχεδίων που επισυνάφθηκαν στις αρχικές άδειες (παράρτημα 5 στην αίτηση) με το σχέδιο του Παραρτήματος 7 και 11 (σχέδιο των μεταγενέστερων αδειών) δεν αποδεικνύει οποιαδήποτε αντίφαση, αφού ο διαφορετικός σχεδιασμός του δρόμου και κατ΄ επέκταση το μέγεθος του επηρεασμού οφείλεται στην ενδιάμεση τροποποίηση του Τοπικού Σχεδίου στις 4.10.96.
Οι αιτητές προβάλλουν στη συνέχεια ότι η απόφαση δεν αιτιολογήθηκε δεόντως. Σημειώνεται ότι ο σχετικός περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας νόμος του 1972 (όπως τροποποιήθηκε) δεν απαιτεί ρητή αιτιολογία της απόφασης. Είναι ωστόσο προφανές ότι η αιτιολογία που δόθηκε εφόσον αφορά σε όρο κατασκευής οδικού δικτύου γενικότερης ωφέλειας που καλυπτόταν από έγκυρο ρυμοτομικό σχεδιασμό και προβλεπόταν στο ισχύον Τοπικό Σχέδιο της ευρύτερης περιοχής δεν χρειαζόταν περισσότερη εξειδίκευση, παρά το ότι συμπληρώνεται από τα στοιχεία των φακέλων και ειδικότερα τις απόψεις και εισηγήσεις της Πολεοδομικής
Αρχής, του Διευθυντή της Πολεοδομίας και του Έπαρχου Λεμεσού. Η Επιτροπή δέχθηκε τις απόψεις των αρμοδίων οργάνων και επιβεβαίωση της έρευνας που διεξήχθη για το θέμα είναι και η αναδιατύπωση/τροποποίηση του βασικού λόγου απόρριψης (500) κατά την έκδοση της απόφασης της στην ιεραρχική προσφυγή.
Κανένας από τους λόγους που προτείνουν οι αιτητές δεν ευσταθεί. Η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με έξοδα τα οποία να υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και να εγκριθούν από το Δικαστήριο. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.