|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
(Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 13/2011)
27 Μαΐου 2011
[ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002 (Ν. 165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ AZAM MOHAMMAD
--------------------------------------
Αιτητής παρών.
Ι. Δημητρίου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας,
για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
Hussein Kahlil για να μεταφράζει πιστά και αληθινά από τα
Ελληνικά στα Κουρδικά και αντίστροφα.
--------------------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Ex Tempore)
ΝΑΘΑΝΑΗΛ, Δ.: Το κενό που υπήρχε σε σχέση με τη χορήγηση νομικής αρωγής για αιτητές ασύλου, καλύφθηκε από τον τροποποιητικό Νόμο αρ. 132(Ι)/09 ημερ. 4.12.2002, ο οποίος πρόσθεσε το άρθρο 6Β στον περί Νομικής Αρωγής Νόμο αρ. 165(Ι)/02, ο πλαγιότιτλος του οποίου αναφέρεται σε νομική αρωγή σε αιτητές ασύλου και πρόσφυγες. Το εδάφιο (2)(β) δίνει το δικαίωμα παροχής δωρεάν νομικής αρωγής σε αιτητή ασύλου που ασκεί προσφυγή ή έχει πρόθεση να ασκήσει προσφυγή κατά δυσμενούς γι΄ αυτόν απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής επί διοικητικής προσφυγής που έχει ασκήσει ο αιτητής ασύλου δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου αρ. 6(Ι)/2000. Υπάρχουν όμως δύο προϋποθέσεις. Η πρώτη είναι ότι η δωρεάν νομική αρωγή αφορά μόνο την πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου και, δεύτερο, ότι, όπως αναφέρει το άρθρο, «είναι πιθανόν να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης της προσφυγής.».
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, ο αιτητής υπέβαλε στο αναγκαίο και προνοούμενο από το Νόμο και τους Κανονισμούς έντυπο, αίτηση για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής στις 20.5.2011. Πέραν των στοιχείων του αιτητή δεν αναφέρεται οτιδήποτε το συγκεκριμένο όσον αφορά την ουσία της προσφυγής ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής και, όπως συνηθίζεται πλέον στις αιτήσεις αυτού του είδους, η Δημοκρατία παρουσιάζει τα στοιχεία όταν εμφανίζεται για να δηλώσει τη θέση της κατά πόσο ενίσταται ή όχι στο αίτημα της νομικής αρωγής. Υπάρχει λοιπόν ενώπιον του Δικαστηρίου η απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων σε σχέση με τον αιτητή οποία εκδόθηκε στις 28.3.2011 και η οποία, όπως ανέφερε μετά από σχετική ερώτηση του Δικαστηρίου, ο αιτητής, παραλήφθηκε από αυτόν κάποια ημέρα στις αρχές Απριλίου χωρίς να θυμάται συγκεκριμένη ημερομηνία. Επαναλαμβάνεται και σήμερα, όπως εξηγήθηκε και προχθές στον αιτητή, ότι έχει προθεσμία 75 ημερών από τη λήψη της απόφασης για να καταθέσει, εάν επιθυμεί, προσφυγή ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου για να ελέγξει τη νομιμότητα της απόφασης της Αναθεωρητικής Αρχής.
Εκείνο που απασχολεί σήμερα το Δικαστήριο είναι το υποβληθέν αίτημα νομικής αρωγής. Έχει θεμελιωθεί ουσιαστικά από τις μέχρι τώρα εκδοθείσες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου σε σχέση με το επίπεδο που χρειάζεται να ικανοποιήσει ένας αιτητής για να του παρασχεθεί νομική αρωγή, ότι η φράση «πιθανόν να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση» πρέπει να εξετάζεται υπό το φως των αρχών του διοικητικού δικαίου και δεν έχει οποιαδήποτε σχέση με τη δεύτερη προϋπόθεση έκδοσης προσωρινού διατάγματος κατά το άρθρο 32 του Νόμου αρ. 14/60 περί ορατής πιθανότητας επιτυχίας. Έτσι λοιπόν η αίτηση θα πρέπει να ιδωθεί από την άποψη ότι από μια πρώτη θεώρηση της προσφυγής ή της ενδεχόμενης προσφυγής με αναφορά στα γεγονότα και στο νομικό της υπόβαθρο, θα πρέπει να διαφαίνεται η ύπαρξη ενός ή περισσότερων από τους λόγους για τους οποίους το αναθεωρητικό Δικαστήριο δικαιούται να ακυρώσει διοικητική πράξη. Υπενθυμίζεται ότι η εξέταση μιας προσφυγής δεν οδηγεί σε αντικατάσταση της απόφασης επί της ουσίας, αλλά αναθεωρείται η διοικητική πράξη σύμφωνα με τις αρχές του διοικητικού δικαίου, χωρίς να εκτείνεται στην υποκατάσταση της διοικητικής απόφασης. Συνήθεις λόγοι για ακύρωση μια διοικητικής πράξης είναι η έλλειψη δέουσας έρευνας και το μη αιτιολογημένο της απόφασης. (δέστε και Αναφορικά με την αίτηση για νομική αρωγή του Muhammad Ismail αρ. 12/10, ημερ. 13.5.10).
Υπό το φως των ανωτέρω διαπιστώνεται μέσα από την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων ότι ο αιτητής είναι ενήλικας από τη Συρία και μουσουλμάνος στο θρήσκευμα. Εγκατέλειψε τη χώρα του στις 10.4.2004 και μετέβηκε στην Τουρκία όπου, ως ανέφερε ο ίδιος, αντί να μεταφερθεί τελικώς στην Ολλανδία όπου επιθυμούσε εφόσον έχει εκεί αδελφό, ήλθε στην Κύπρο. Έδωσε ενώπιον των αρχών της Κυπριακής Δημοκρατίας τόσο κατάθεση στην αστυνομία κατά την άφιξη του στη Δημοκρατία, όσο και δύο συνεντεύξεις ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, μία κατά την αρχική παραμονή του στην Κύπρο και μία μετά την επάνοδο του από την Ολλανδία, όπου είχε μεταβεί τον Μάρτιο του 2009, αφού προηγουμένως προμηθεύθηκε με πλαστό διαβατήριο από τα κατεχόμενα. Οι Ολλανδικές Αρχές διαπίστωσαν ότι είχε υποβάλει αίτημα για άσυλο και προστασία στην Κύπρο, οπότε τον επανέκαμψαν στη Δημοκρατία. Δεν ενδιαφέρουν επί του παρόντος άλλα στοιχεία τα οποία αναφέρονται στην απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής, περί προσφυγής του αιτητή στο ΕΔΑΔ.
Οι θέσεις του αιτητή είναι ότι λόγω της ανάμειξης του στο κόμμα Yekiti στο οποίο ήταν ενεργό μέλος και ο πατέρας του, υπόκειται σε δίωξη, είχε κρατηθεί για λίγες ημέρες από τις Αρχές της Συρίας και είχε καταδικασθεί και σε φυλάκιση. Έλαβε μέρος, ως ο ίδιος ανέφερε, σε διαδηλώσεις τόσο στην Ολλανδία όσο και στην Κύπρο και οι Συριακές Αρχές τον έχουν εντοπίσει και η πιθανότητα να τον φυλακίσουν εάν επιστρέψει στη Συρία είναι πολύ μεγάλη. Η Υπηρεσία Ασύλου εξέτασε τα δεδομένα τα οποία ο αιτητής παρουσίασε. Θεώρησε ότι ο αιτητής είχε υποπέσει σε αντιφάσεις που έπλητταν την αξιοπιστία του και εισηγήθηκε την απόρριψη του αιτήματος. Η Υπηρεσία Ασύλου δέχθηκε, μέσω του διευθυντή της, την απόρριψη του αιτήματος και ο αιτητής προσέφυγε στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων.
Η Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων επανεξέτασε όλα τα στοιχεία που είχε ενώπιον της, καθώς και σειρά εγγράφων τα οποία δόθηκαν και τα οποία καταγράφονται με λεπτομέρεια στις σελ. 10 και 11 της απόφασης. Η Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων θεώρησε ότι η διαδικασία ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου έγινε με το δέοντα τρόπο στην παρουσία μεταφραστή και χωρίς να ασκηθεί οποιαδήποτε πίεση οποιασδήποτε μορφής στον αιτητή. Εξέτασε τα στοιχεία τα οποία είχε ενώπιον του ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου και έκρινε ότι η Υπηρεσία Ασύλου είχε εξετάσει τόσο τον πυρήνα του αιτήματος του αιτητή, όσο και όλα τα περιφερειακά δεδομένα που είχε ενώπιον της. Για τους λόγους που εξηγούνται με λεπτομέρεια στις σελ. 9-10, ο αιτητής κρίθηκε αναξιόπιστος ενόψει της μη παροχής επαρκών λεπτομερειών, της αλλαγής θέσεων κατά την πρώτη με τη δεύτερη συνέντευξη του και, μεταξύ άλλων, ότι δεν γνωρίζει το κόμμα στο οποίο ανήκε, το είδος του κόμματος, τον ιδρυτή αυτού κλπ.
Η όλη εξέταση από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων παρουσιάζει εκ πρώτης όψεως μια ενδελέχεια και λεπτομερή ανασκόπηση των γεγονότων και δεν θα ήταν ορθό κατά τα άλλα για το Δικαστήριο σε αυτό το στάδιο στα πλαίσια εξέτασης της αίτησης για παροχή νομικής αρωγής για άσυλο, να υπεισέλθει σε οποιαδήποτε λεπτομέρεια.
Ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού στις 24.5.2011, ο αιτητής αφού ερωτήθηκε, πρόσθεσε και ορισμένα άλλα δεδομένα που είχαν σχέση με την περίπτωση του πατέρα του, πότε είχε φυλακιστεί και πότε απέθανε και ότι η Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων δεν τον άφησε να ελέγξει το φάκελο της διαδικασίας. Να λεχθεί επ΄ αυτών ότι όσον αφορά το ζήτημα του πατέρα του, δεν διαπιστώνεται να μην έχει εξεταστεί από την Αναθεωρητική Αρχή το σημείο αυτό. Όπως έχει όμως ήδη αναφερθεί υπάρχουν και πολλοί άλλοι λόγοι για τους οποίους ο αιτητής κρίθηκε αναξιόπιστος ώστε να μην του δοθεί το δικαίωμα του καθεστώτος του πρόσφυγα ή της συμπληρωματικής ή ανθρωπιστικής βοήθειας. Όσον αφορά το δεύτερο, αναφέρεται στην απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής ότι στις 17.2.2010, είχε καταχωρηθεί εμπρόθεσμα διοικητική προσφυγή μέσω δικηγόρου και ζητήθηκε πρόσβαση και επιθεώρηση στο φάκελο της διαδικασίας. Η δικηγόρος του αιτητή ενημερώθηκε με επιστολή από την Υπηρεσία Ασύλου ημερ. 25.2.2010, αντίγραφο της οποίας παρουσίασε η κα Δημητρίου ενώπιον του Δικαστηρίου σήμερα, ότι ήταν στη διάθεση της ο φάκελος της διαδικασίας για επιθεώρηση. Όπως όμως αναφέρεται στην απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων η συνήγορος δεν προσήλθε στο γραφείο της Αρχής για να επιθεωρήσει την έκθεση ή το φάκελο ο οποίος βρισκόταν στην Υπηρεσία Ασύλου.
Παρόμοιο ζήτημα σε σχέση με παράπονο για τη μη πρόσβαση σε φάκελο που αποτελεί δικαίωμα βάσει του άρθρου 28(θ)(6), εξετάστηκε και στην υπόθεση Barak Petrosian και Armec Petrosian v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 883/08, ημερ. 10.2.2010, όπου και εκεί, όπως και εδώ, παρά το δικαίωμα που δόθηκε για επιθεώρηση του φακέλου, εντός βεβαίως εργάσιμων ωρών, ο εκεί συνήγορος δεν χρησιμοποίησε αυτό το δικαίωμα έτσι ώστε να μην ήταν δυνατό να παραπονείτο ευλόγως εκ των υστέρων.
Από όλα τα πιο πάνω και έχοντας υπόψη και όσα ανέφερε πρόσθετα ο αιτητής ενώπιον του Δικαστηρίου προφορικά, δεν διαπιστώνεται, σε αυτό το στάδιο πάντοτε, να υπάρχει πιθανότητα να εκδοθεί θετική δικαστική απόφαση στα πλαίσια της εκδίκασης ενδεχόμενης προσφυγής. Όπως αναφέρθηκε η πιθανότητα θετικής απόφασης είναι προαπαιτούμενο στοιχείο για την έγκριση του αιτήματος για νομική αρωγή.
Υπό το φως των ανωτέρω, η αίτηση απορρίπτεται χωρίς να σημαίνει ότι ο αιτητής δεν δικαιούται, αν επιθυμεί, να προσβάλλει την απόφαση της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων με ίδιους πόρους.
Τα έξοδα του μεταφραστή να καταβληθούν από τη Δημοκρατία.
Στ. Ναθαναήλ,
Δ.
/ΕΘ