|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Συνεκδ.Υποθ.αρ.272/2008, 273/08, 274/08, 275/08)
28 Mαρτίου, 2011
[ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ/στης]
Αναφορικά με τα ΄Αρθρα 146, 12, 23(5), 28 και 29 του Συντάγματος
Υποθ.αρ.272/2008
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΦΩΤΙΟΥ
Αιτητή,
-και -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Καθ΄ων η αίτηση.
------------------------
Υποθ.αρ.273/2008
ΡΟΥΛΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Αιτήτρια,
-και -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Καθ΄ων η αίτηση,
- - - - - - - - - - - - -
Υποθ.αρ. 274/2008
ΜΑΡΙΝΑ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΦΩΤΙΟΥ
Αιτήτρια,
-και -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Καθ΄ων η αίτηση.
----------------------
Υπόθ.αριθ. 275/2008
ΝΙΚΗ ΚΟΚΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
Αιτήτρια,
-και -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, μέσω
1. ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
2. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - - - - - - -
Χρ.Κληρίδης για τους αιτητές.
Β.Χριστοφόρου (κα.) - δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ΄ων η αίτηση,
-----------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΜΠΑΛΛΗΣ, Δ.: Οι προσφυγές συνεκδικάστηκαν αφού παρουσιάζουν ομοιότητα πραγματικών περιστατικών και ταυτότητα νομικών λόγων.
Οι αιτητές είναι ιδιοκτήτες των ακινήτων αρ 54, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 64 Φ/Σχ.L 1/32, στην περιοχή Νικόκλεια, στην Πάφο. Στις 24 Γενάρη 2003 δημοσιεύτηκε γνωστοποίηση για την αναθεώρηση των Πολεοδομικών Ζωνών της κοινότητας Νικόκλεια. Με την τροποποίηση τα ακίνητα των αιτητών εντάσσονταν στην ζώνη Ζ3 - ΠΤ, με συντελεστή δόμησης 1%.
Οι αιτητές υπέβαλαν στις 17 Σεπτεμβρίου, 2003, εμπροθέσμως, ένσταση εναντίον των προνοιών της πιο πάνω Δήλωσης Πολιτικής ζητώντας την εξαίρεση των τεμαχίων τους από τη ζώνη Ζ3-ΠΤ και την ένταξη τους στη γεωργική Ζώνη Γ3.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών στις 23 Οκτωβρίου 2003 απέστειλε στον Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως όλες τις ενστάσεις που είχαν υποβληθεί .
Η Επιτροπή Μελέτης Ενστάσεων εξέτασε τις ενστάσεις και υποβλήθηκε, στον Υπουργό Εσωτερικών, με επιστολή ημερ. 31 Οκτωβρίου 2007, η πιο κάτω εισήγηση:
«Ομόφωνη εισήγηση για απόρριψη της ένστασης. Ο υδατοφράκτης Ασπρόκρεμμος θεωρείται σημαντικό τοπίο και περιλαμβάνεται στο Παράτημα Δ.1 της Δήλωσης Πολιτικής. Ο καθορισμός ειδικής Ζώνης γύρω από τις λεκάνες των υδατοφρακτών κρίνεται αναγκαίος για σκοπούς προστασίας και διατήρησης της οικολογικής γεωμορφολογίας και αισθητικής τους άξιας. Τα τεμάχια του ενιστάμενου εμπίπτουν εντός της Ζώνης που έχει καθοριστεί ως Ζώνη προστασίας και βρίσκονται σε απόσταση 100 - 200 μέτρα από την ανωτάτη στάθμη του νερού. Επιπλέον διαπιστώθηκε ότι τα εν λόγω τεμάχια βρίσκονται στα πρανή της μικρής κοιλάδας που διασχίζει το αργάκι το οποίο καταλήγει στο φράγμα ενώ παράλληλα η περιοχή στη οποία τα εν λόγω τεμάχια εμπίπτουν αποτελεί φυσική προέκταση της λεκάνης του υδατοφράκτη.
Τυχόν εξαίρεση των τεμαχίων από την ζώνη Προστασίας και ένταξη τους σε Ζώνη Υπαίθρου Γ3 η επιτροπή πιστεύει ότι θα δημιουργηθούν προϋποθέσεις αλλοίωσης του περιβάλλοντος του τοπιού από πιθανή εφαρμογή πολιτικών που θα επιτρέπουν την ανάπτυξη στη περιοχή.»
Στη συνέχεια, ο Υπουργός Εσωτερικών, μετά τη συμφωνία και του Διευθυντή Πολεοδομίας και Οικήσεως, υπέβαλε πρόταση προς το Υπουργικό Συμβούλιο με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη των ενστάσεων των αιτητών και την επικύρωση των πολεοδομικών ζωνών της κοινότητας Νικόκλειας.
Το Υπουργικό Συμβούλιο σε συνεδρία του ημερ.5 Δεκεμβρίου 2007 ενέκρινε τα σχέδια των πολεοδομικών ζωνών.
Οι αιτητές πληροφορήθηκαν για την απόρριψη των ενστάσεων τους με επιστολή ημερ. 15 Γενάρη 2008
Οι αιτητές προβάλλουν ότι η απόφαση για απόρριψη της ένστασης τους πάσχει καθότι δεν ακολουθήθηκε η διαδικασία η οποία προβλέπεται στον περί Πολεοδομίας και Οικήσεως Νόμο του 1972, (Ν.90/72) (ο «Νόμος»). Ισχυρίζονται ότι με βάση τη διαδικασία που προβλέπεται στα άρθρα 12 Α και 18(1) ο Υπουργός όφειλε να συμβουλευτεί το Κοινό Συμβούλιο, πράγμα το οποίο παρέλειψε να πράξει ούτε και υπάρχει μέσα στο φάκελο περί της σύστασης τέτοιου Κοινού Συμβούλιο για σκοπούς της παρούσας υπόθεσης.
Η εισήγηση αυτή δε με βρίσκει σύμφωνο. Οι αιτητές εκκινούν με το δεδομένο ότι πρόκειται περί εκπόνησης ή τροποποίησης Τοπικού Σχεδίου, για το οποίο πραγματεύεται το άρθρο 18 του Νόμου, που εδώ δεν είναι η περίπτωση. Στην προκείμενη περίπτωση υπήρξε τροποποίηση της Δήλωσης Πολιτικής και συγκεκριμένα αναθεώρηση των πολεοδομικών ζωνών, που έχει εφαρμογή το άρθρο 34Α του Νόμου. Τούτο καταφαίνεται από το ίδιο το περιεχόμενο της Γνωστοποίησης («Α.Δ.Π.84» όπως παρουσιάζεται ως Παράρτημα 1 στην ένσταση). Περαιτέρω, η ιδία την επιστολή-ένσταση των αιτητών ημερ. 17 Σεπτεμβρίου 2003, τιτλοφορείται «΄Ενσταση κατά των Προνοιών της Δήλωσης Πολιτικής». Ακόμη και με το ίδιο το αιτητικό της παρούσας αιτήσεως ακυρώσεως προσβάλλεται η απόφαση των καθ΄ων η αίτηση για απόρριψη της πιο πάνω ενστάσεως.
Οι αιτητές προβάλουν ως άλλο λόγο ακυρώσεως ότι δεν προβλέπεται πουθενά στο άρθρο 18 περί της δυνατότητας μεταβίβασης των εξουσιών του Υπουργού. Μεταβίβαση ισχυρίζονται μπορεί να γίνει μόνο με διάταγμα συμφώνα με το άρθρο 5 του Νόμου. ΄Εχοντας ήδη αποφασίσει ότι η εξεταζόμενη υπόθεση δεν εντάσσεται στις πρόνοιες του άρθρου 18, το θέμα παραμένει εδώ και δεν χρήζει περαιτέρω εξέτασης.
Οι αιτητές περαιτέρω εισηγούνται ότι η νομιμότητα της διαδικασίας πάσχει και για ένα άλλο λόγο. Η ένσταση τους, πρόβαλαν, εξετάστηκε από την Επιτροπή Μελέτης Ενστάσεων χωρίς να υπάρχουν οποιαδήποτε πρακτικά στα οποία να αναφέρονται οι ημερομηνίες των συνεδριάσεων, τα μέλη τα οποία ήταν παρόντα καθώς και ο τρόπος λήψεως ή το σκεπτικό της απόφασης, παρουσιάζεται, όπως είπαν μόνο το έντυπο μελέτης της ένστασης, το οποίο αποστάληκε στον Υπουργό Εσωτερικών.
Η πιο πάνω εισήγηση είναι ατεκμηρίωτη γιατί από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου που κατατέθηκε υπάρχει πρακτικό της Επιτροπής ημερ. 26 Αυγούστου 2004, που προσδιορίζει τους παριστάμενους και τις εισηγήσεις που έγιναν.
Η έλλειψη δέουσας έρευνας και επαρκούς αιτιολογίας ήταν άλλος λόγος ακύρωσης που προβλήθηκε από τους αιτητές. Κρίνω ότι και αυτός ο λόγος πρέπει να απορριφθεί. Στο πρακτικό της Επιτροπής ημερ. 26 Αυγούστου 2004, στο έντυπο Μελέτης, στην πρόταση του Υπουργείου Εσωτερικών προς το Υπουργικό Συμβούλιο, όπως και στην απόφαση του τελευταίου δίνεται η απαραίτητη αιτιολογία απόρριψης των ενστάσεων των αιτητών, και φαίνεται η έρευνα που είχε διεξαχθεί για την κατάληξη στην απόφαση και αυτή κρίνω ήταν η δέουσα, αφού, όπως προσδιορίζεται η εξαίρεση των τεμαχίων των αιτητών θα δημιουργούσε πρόβλημα στο περιβάλλον. Το Δικαστήριο δεν μπορεί να υπεισέλθει σε τεχνικά ζητήματα όπως το κατά ποσό η απόφαση της διοίκησης, με την οποία έκρινε ότι ο καθορισμός της Ζώνης Ζ3 ΠΤ, ήταν αναγκαίος για σκοπούς προστασίας και διατήρησης της οικολογικής, γεωμορφολογικής και αισθητικής αξίας της περιοχής. (Υπόθ.αρ. 263/08 Ζαβρός ν. Δημοκρατίας, ημερ. 14 Μαϊου 2009, και Υπόθ. αρ. 256/08 Μιχαηλίδης ν. Δημοκρατίας, ημερ. 7 Μαϊου 2010).
Οι αιτητές προβάλλουν ότι με την απόφαση των καθ΄ων η αίτηση παραβιάστηκε το δικαίωμα ιδιοκτησίας τους, που προστατεύεται με το Άρθρο 23 του Συντάγματος. Ισχυρίζονται περαιτέρω ότι η αξία της περιούσιας τους έχει μειωθεί δραστικά και περιορίστηκε η χρήση του ακινήτου τους. Ούτε και αυτός ο λόγος ευσταθεί. Τα ακίνητα των αιτητών εντάχθηκαν στη ζώνη Ζ3 ΠΤ, με συντελεστή δόμησης 1%. Είναι σαφές ότι καμιά στέρηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος δεν επιβλήθηκε στους αιτητές. Τέθηκαν περιοριστικοί όροι ως προς τη χρήση των εν λόγω τεμαχίων. Ως προς την εμβέλεια και έκταση των περιοριστικών όρων, σχετική είναι η υπόθεση Δημητριάδη κ.ά ν Υπουργικού Συμβούλιου (1996) 3ΑΑΔ 85, στην οποία αναφέρθηκε:
«Όροι περιοριστικοί της χρήσης ιδιοκτησίας, που αφήνουν άθικτο τον πυρήνα του δικαιώματος ιδιοκτησίας, συνιστούν περιορισμό και όχι στέρηση.
Περιορισμοί στη χρήση ιδιοκτησίας απολήγουν σε στέρησή της, μόνο όταν καθιστούν την ιδιοκτησία αδρανή - (βλ. Κυριακοπούλου - "Διοικητικό Ελληνικό Δίκαιο", Τόμος Γ', σελ. 366 και 368· Π.Δ. Δαγτόγλου - "Συνταγματικό Δίκαιο - Ατομικά Δικαιώματα Β'", σελ. 907, 936, 937, 938 Lanitis E.C. Estates Ltd. και Άλλοι ν. Δημοκρατίας και Άλλου (Υπόθεση Αρ. 108/88, κ.ά. - 21/12/1989)).
6. Η ιδιοκτησία γης δεν παρέχει δικαίωμα χρήσης της για οικοδομικούς σκοπούς ή, γενικότερα, δικαίωμα για την οικοδομική ανάπτυξη του ακινήτου.
Η χρήση του ακινήτου για οικοδομικούς σκοπούς συναρτάται με και εξαρτάται από τον πολεοδομικό σχεδιασμό, θέμα το οποίο ανάγεται στη ρυθμιστική εξουσία του Κράτους. Η οικοδομική ανάπτυξη είναι αλληλένδετη με τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Στη Simonis and Another ν. Imp. Board Latsia (1984) 3 C.L.R. 109, κρίθηκε ότι η χρήση γης για οικοδομικούς σκοπούς και, γενικά, η οικοδομική ανάπτυξη αποτελεί κοινοτική υπόθεση, υποκείμενη στο πολεοδομικό σχέδιο της περιοχής στην οποία ευρίσκεται. Η απόφαση στη Simonis υιοθετήθηκε από την Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου ως ορθή έκφραση του δικαίου στις υποθέσεις Lanitis E.C. Estates Ltd. και Άλλοι ν. Δημοκρατίας και Άλλου (ανωτέρω), και Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου και Άλλοι ν. Δημοκρατίας, (Υπόθεση Αρ. 63/82, κ.ά. - 5/4/1990).
7. Οι όροι οικοδομικής ανάπτυξης μιας περιοχής, που τίθενται με την ένταξη της σε πολεοδομική ζώνη, επάγονται, κατά κανόνα, όπως αναγνωρίζει η νομολογία, περιορισμό της χρήσης και όχι στέρηση ιδιοκτησίας - (βλ. Tryphonos and Others v. Nicosia Municipality (1988) 3 C.L.R. 901 Μιχαήλ Κωνσταντινίδης και Άλλοι ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Στροβόλου και Άλλων, (Υποθέσεις Αρ. 216/86, 220/86, 222/86, 224/86, και 225/86 - 30/4/1990)).
Οι πολεοδομικές ζώνες προδιαγράφουν τους όρους ανάπτυξης της περιοχής. Δεν αποστερούν τους ιδιοκτήτες του δικαιώματος χρήσης της ιδιοκτησίας τους στην κατάσταση στην οποία ευρίσκεται, ή, γενικότερα, της χρήσης της για τους σκοπούς για τους οποίους την προοιωνίζει η φυσική της κατάσταση.
Η επιβολή ζωνών συνιστά μέσο για τη διαφύλαξη του χαρακτήρα της περιοχής και προδιαγραφή των όρων για τη μελλοντική της ανάπτυξη. Αποτελεί μέτρο για την εναρμόνιση της ανάπτυξης με το περιβάλλον, χάριν του κοινού συμφέροντος στη διαφύλαξη των αγαθών της φύσης και της ποιότητας ζωής που αρμόζει στον άνθρωπο.
8. Περιορισμοί απολήγουν σε στέρηση της ιδιοκτησίας οποτεδήποτε καθιστούν τη γη αδρανή για το σκοπό για τον οποίο, εξ αντικειμένου, προορίζεται. Σ' εκείνη την περίπτωση, το δικαίωμα ιδιοκτησίας καθίσταται άνευ αντικειμένου, εφόσον δεν παρέχεται η δυνατότητα χρήσης της γης για οποιοδήποτε γόνιμο σκοπό»
Τέλος οι αιτητές προβάλλουν ως λόγο ακυρώσεως την παραβίαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης. ΄Ανιση μεταχείριση θεμελιούται όταν διαπιστωθεί διαφορά, στον τρόπο αντίκρισης από τη διοίκηση, ομοίων καταστάσεων. Τέτοια θεμελίωση οι αιτητές δεν έχουν τεκμηριώσει, ιδιαιτέρως όταν πρόβαλαν ως παράδειγμα τέτοιας άνισης μεταχείρισης, την ανέγερση διυλιστηρίου ύδατος εντός της προστατευόμενης ζώνης, του οποίου όπως οι καθ΄ων η αίτηση ανέφεραν, η ανέγερση έχει υλοποιηθεί πριν την αναθεώρηση της Δήλωσης Πολιτικής. ΄Ισχυε δηλαδή διαφορετικό νομικό καθεστώς.
Με γνώμονα τα πιο πάνω οι προσφυγές απορρίπτονται με €1.200 έξοδα (€400 εναντίον κάθε αιτητή) και υπέρ των καθ΄ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Κ. Παμπαλλής,
Δ.