|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΟΜΕΝΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΡ. 822/2008
ΚΑΙ 823/2008
2 Δεκεμβρίου, 2010
[Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Υποθ. αρ. 822/2008
PERDIOS POULTRY FARM LTD
Αιτητές
-ΚΑΙ -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
Καθ' ων η αίτηση
........................
Υπόθ. αρ. 823/2008
Ι. Κ. ΣΚΟΥΜΠΡΗΣ ΛΤΔ.
Αιτητές
- ΚΑΙ -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ
Καθ' ων η αίτηση
........................
Χ. Χρίστης, για τις αιτήτριες εταιρείες και στις δυο προσφυγές
Αρ. Ζερβού (κα) Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ' ων η αίτηση
..............................
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ: Οι δυο αιτήτριες εταιρείες καταχώρησαν τις παρούσες προσφυγές και ζητούν δήλωση του δικαστηρίου ότι η πράξη των καθ' ων η αίτηση η οποία τους κοινοποιήθηκε στις 26/3/2006 με επιστολή των καθ' ων η αίτηση ημερ. 20/3/2008 είναι άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερείται οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος. Οι δύο αυτές προσφυγές συνεκδικάστηκαν μετά από αίτηση της δικηγόρου της Δημοκρατίας με την οποία συμφώνησε και ο δικηγόρος των αιτητριών με απόφαση του Δικαστηρίου ημερ. 22/2/2010.
Με την προσφυγή αρ. 822/2008 η αιτήτρια αξιώνει ακύρωση της απόφασης της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερ. 20/3/2008, με την οποία απορρίφθηκε ιεραρχική προσφυγή εναντίον της απόφασης του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερ. 4/1/2008, όταν κρίθηκε ότι η Maria Liliana Lunguelete απασχολείτο από αυτή ως μισθωτό πρόσωπο για την περίοδο από 12/12/2005 μέχρι 31/12/2005.
Με την προσφυγή αρ. 823/2008 η αιτήτρια αξιώνει ακύρωση της απόφασης της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερ. 20/3/2008 με την οποία απορρίφθηκε ιεραρχική προσφυγή εναντίον της απόφασης του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ημερ. 2/1/2008, όταν κρίθηκε ότι το ίδιο πρόσωπο όπως στην 822/2008 απασχολείτο από αυτή ως μισθωτό πρόσωπο για την περίοδο από 1/1/2006 μέχρι 6/6/2007.
Γεγονότα
Προσφ. 822/2008
Στις 15/6/2007 η Maria Liliana Lunguelete, υπέβαλε γραπτό παράπονο στο Επαρχιακό Γραφείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λευκωσίας στο οποίο αναφέρει ότι κατά την περίοδο από 12/12/2005 μέχρι 31/12/2005 εργάστηκε ως μισθωτό πρόσωπο στην αιτήτρια εταιρεία και αυτή παρέλειψε να καταβάλει προς όφελος της εισφορές Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Σε γραπτή της κατάθεση η παραπονούμενη αναφέρει ότι απασχολήθηκε ως μισθωτό πρόσωπο στην εταιρεία αυτή, στην Πάφο, από τις 12/12/2005 μέχρι 31/12/2005 με μισθό £230 μηνιαίως καθαρά και ο εργοδότης της από 1/1/2006 τη μετέφερε σε άλλη εταιρεία του στη Λευκωσία, την αιτήτρια εταιρεία στην προσφυγή αρ. 823/2008.
Το παράπονο διερευνήθηκε από Επιθεωρήτρια του Επαρχιακού Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων και λήφθηκαν καταθέσεις τόσο από την ίδια την παραπονούμενη όσο και από το Διευθυντή της εταιρείας. Με βάση τις καταθέσεις αυτές και τα υπόλοιπα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν, ο Διευθυντής Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ενεργώντας σύμφωνα με το άρθρο 76 του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμου του 1980 (Ν. 41/80 όπως τροποποιήθηκε), έκρινε στις 4/1/2008 ότι η απασχόληση της παραπονούμενης για τη συγκεκριμένη περίοδο ήταν απασχόληση μισθωτού προσώπου και συνεπώς η αιτήτρια είχε υποχρέωση καταβολής εισφορών στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Εναντίον της πιο πάνω απόφαση του Διευθυντή ασκήθηκε ιεραρχική προσφυγή την οποία η αρμόδια Υπουργός απέρριψε, με αποτέλεσμα την προσφυγή αρ. 822/2008.
Προσφ. 823/2008
Η προαναφερθείσα αλλοδαπή Maria Liliana Lunguelete στις 15/6/2007, υπέβαλε γραπτό παράπονο στο Επαρχιακό Γραφείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λευκωσίας, ότι αν και εργάστηκε ως μισθωτή στην αιτήτρια εταιρεία I. K. ΣΚΟΥΜΠΡΗΣ ΛΤΔ για την περίοδο 1/1/2006 - 6/6/2007, οι εισφορές που καταβλήθηκαν προς όφελος της αφορούσαν μόνο την περίοδο από 1/3/2007 μέχρι 6/6/2007. Ως αποτέλεσμα ενημερώθηκε ο Διευθυντής της εταιρείας ο οποίος προέβηκε σε γραπτή κατάθεση στις 29/9/2007 και η όλη υπόθεση διερευνήθηκε περαιτέρω με τη λήψη καταθέσεων τόσο από την ίδια την παραπονούμενη όσο και από άλλα πρόσωπα που ήταν εμπλεκόμενα στην υπόθεση.
Οι Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων αποφάσισαν στις 2/1/2008 ότι η πραγματική περίοδος απασχόλησης της παραπονούμενης στην αιτήτρια εταιρεία ως μισθωτού προσώπου ήταν από 1/1/2006 μέχρι 6/6/2007 και όχι από 1/3/2007 μέχρι 6/6/2007 και ως εκ τούτου κάλεσαν την τελευταία να καταβάλει εισφορές σε όλα τα ταμεία που διαχειρίζονται οι Υπηρεσίες πάνω σε επιπρόσθετες αποδοχές ύψους £3.853. Η αιτήτρια εταιρεία μέσω των δικηγόρων της υπέβαλε στις 15/2/2008 ιεραρχική προσφυγή προς την Υπουργό η οποία, υιοθετώντας την απόφαση του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων ως ορθή και αιτιολογημένη, στις 20/3/2008 την απέρριψε, με αποτέλεσμα την καταχώρηση της προσφυγής αρ. 823/2008.
Νομικοί Ισχυρισμοί της προσφυγής αρ. 822/08
Παρά τους διάφορους λόγους που καταγράφονται προς ακύρωση της απόφασης στην προσφυγή, με τη γραπτή τους αγόρευση οι ευπαίδευτοι δικηγόροι της αιτήτριας εταιρείας επικεντρώθηκαν ουσιαστικά στους πιο κάτω νομικούς ισχυρισμούς:
(α) ότι η αιτήτρια στερήθηκε του δικαιώματος να ακουστεί προτού ληφθεί η δυσμενής γι' αυτήν απόφαση και τούτο κατά παράβαση του άρθρου 43 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999 (Ν. 158(Ι)/99), και
(β) ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας και πλάνης περί τα πράγματα.
Η συνήγορος των καθ' ων η αίτηση υποστηρίζει ότι η επίδικη απόφαση είναι νόμιμη και ορθή και ότι η παρούσα προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί.
Εξέταση Νομικών Ισχυρισμών
Με τον (α) πιο πάνω λόγο η αιτήτρια εταιρεία επικαλείται το άρθρο 43 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999, (Ν. 158(Ι)/99) και ισχυρίζεται ότι στερήθηκε του δικαιώματος ακρόασης και ότι ουδέποτε οποιοσδήποτε εκπρόσωπος της είχε την ευκαιρία να εκθέσει τις απόψεις του πριν την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης. Το άρθρο 43 του Ν. 158(Ι)/99, στην έκταση που εδώ ενδιαφέρει, προνοεί ότι:
«43(1) Το δικαίωμα ακρόασης παρέχεται, εκτός από τις περιπτώσεις τις οποίες ο νόμος προβλέπει ρητά, σε κάθε πρόσωπο που θα επηρεαστεί από την έκδοση πράξης ή από τη λήψη διοικητικού μέτρου που είναι πειθαρχικής φύσης ή που έχει το χαρακτήρα της κύρωσης ή που είναι άλλως πως δυσμενούς φύσης.
(2) Διοικητικό όργανο που προτίθεται να στηρίξει την απόφασή του σε ισχυρισμούς εναντίον ενός προσώπου οφείλει να παράσχει την ευκαιρία στο πρόσωπο αυτό να υποβάλει τις απόψεις του για τους ισχυρισμούς αυτούς.
................................................................................................................»
Εξέτασα τους αντίστοιχους ισχυρισμούς και κρίνω ότι η συγκεκριμένη εισήγηση της αιτήτριας εταιρείας είναι αβάσιμη. Προκύπτει με σαφήνεια από τα ενώπιον του Δικαστηρίου στοιχεία ότι ο Διευθυντής της κ. Γιαννάκης Σκουμπρής (που σημειώνω ότι είναι και Διευθυντής της αιτήτριας εταιρείας στην 823/2008) κλήθηκε και έδωσε γραπτή κατάθεση στις 29/9/2007. Συνεπώς στην παρούσα περίπτωση ο εκπρόσωπος της αιτήτριας εταιρείας είχε κάθε ευκαιρία να εκφέρει τις απόψεις του.
Με τον επόμενο ισχυρισμό της η αιτήτρια εταιρεία υποστηρίζει ότι η επίδικη απόφαση είναι αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας και πλάνης περί τα πράγματα. Εισηγείται ειδικότερα, ότι οι διαπιστώσεις του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων όσον αφορά την απασχόληση της παραπονούμενης βασίστηκαν σε ανύπαρκτα πραγματικά γεγονότα και ψευδείς ισχυρισμούς τρίτων προσώπων και τονίζει πως ουδέποτε η παραπονούμενη εργοδοτήθηκε από μέρους της. Τέλος επισημαίνει, πως όλες οι πιο πάνω θέσεις της επαληθεύονται πλήρως από το διοικητικό φάκελο της υπόθεσης.
Κατά την άποψη μου ούτε αυτοί οι ισχυρισμοί της αιτήτριας ευσταθούν. Πέραν του ότι προβάλλονται εντελώς γενικά και αόριστα χωρίς καμιά εξειδίκευση, καταρρίπτονται από την ίδια την κατάθεση του Διευθυντή της αιτήτριας όπου δηλώνεται από μέρους του ότι η παραπονούμενη προσλήφθηκε από την αιτήτρια εταιρεία στις 12/12/2005, και εργάστηκε για «λίγο καιρό», αλλά ο ίδιος δεν θυμάται την ακριβή περίοδο απασχόλησης της. Είναι η κρίση μου, πως στην παρούσα περίπτωση, τα στοιχεία των φακέλων διεικνύουν ξεκάθαρα πως οι καθ' ων η αίτηση πριν προχωρήσουν στην έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης ερεύνησαν επισταμένα και δεόντως τα όσα ισχυριζόταν η αιτήτρια με αφορμή το εναντίον της υποβαλλόμενο παράπονο από μέρους της εργοδοτούμενής της Marias Liliana Lunguelete. Σχετικά στο σύγγραμμα «Σύνταγμα Κυπριακής Δημοκρατίας», έκδοση 2002, ο πρώην Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Α. Ν. Λοϊζου, αποτυπώνοντας την Κυπριακή Νομολογία σε σχέση με την έννοια της δέουσας έρευνας, αναφέρει στις σελ. 356-357 τα ακόλουθα:
«(ε) Έλλειψη δέουσας έρευνας: Ο λόγος αυτός ακύρωσης συνδέεται με το λόγο πλάνης περί τα πράγματα αλλά στην Κυπριακή νομολογία έτυχε μεταχείρισης και ως ανεξάρτητου λόγου ακύρωσης. Συνδέεται επίσης και με την αιτιολογία διοικητικής πράξης. Η διοίκηση έχει καθήκον να προβεί στη δέουσα έρευνα για την εξακρίβωση των πραγματικών γεγονότων, να ερμηνεύσει, όπου τούτο είναι αναγκαίο, τις σχετικές νομοθετικές πρόνοιες και να τις εφαρμόσει στα γεγονότα και να αποφασίσει. Η έρευνα μπορεί να διεξαχθεί είτε από το ίδιο το αρμόδιο διοικητικό όργανο είτε μέσω άλλου προσώπου ή Αρχής ή Οργάνου. Η τελική όμως εκτίμηση των γεγονότων, η εφαρμογή σ' αυτά του νόμου και η λήψη της τελικής απόφασης είναι καθήκον του αρμοδίου οργάνου. Η έκταση της έρευνας είναι σχετική, ανάλογα με την κάθε περίπτωση. Λόγω ελλιπούς έρευνας διαπιστώνεται πλάνη περί τα πράγματα ως προς την κρινόμενη απόφαση. Το τεκμήριο της νομιμότητας των ευρημάτων της διοίκησης εξασθενεί αν ο αιτητής επιτύχει να θέσει ως πιθανή την ύπαρξη πλάνης περί τα πράγματα. Αν δημιουργηθούν αμφιβολίες στο Δικαστή, αναφορικά με την ορθότητα των ευρημάτων της διοίκησης, η διοικητική πράξη μπορεί να ακυρωθεί αν το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν έγινε η δέουσα έρευνα. Η διεξαγωγή της δέουσας έρευνας πρέπει να συνάγεται από τα στοιχεία του φακέλου. Εξ άλλου, η παρουσίαση στοιχείων από έναν αιτητή τα οποία δεν ήσαν ενώπιον της διοίκησης κατά τον ουσιώδη χρόνο, δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη προς αντίκρουση του ισχυρισμού του.»
Σχετική με το ίδιο θέμα είναι και η απόφαση της Ολομέλειας Ράφτη ν. Δημοκρατίας (2002) 3 Α.Α.Δ. 345, 366, όπου λέχθηκαν τα εξής:
«Σε σχέση με την εισήγηση περί απουσίας δέουσας έρευνας οι αρχές του διοικητικού δικαίου υπαγορεύουν τη διεξαγωγή έρευνας με σκοπό τη διαπίστωση όλων των ουσιωδών γεγονότων. Ωστόσο η έκταση, ο τρόπος και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί ποικίλλει ανάλογα με το υπό εξέταση ζήτημα, ανάγεται δε στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης (Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.α., (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου, (1997) 3 Α.Α.Δ. 270 και Nicolaou v. Minister of Interior and Another (1974) 3 C.L.R. 189). Η μορφή της έρευνας είναι συνυφασμένη με τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Η τελική εκτίμηση των γεγονότων και η λήψη της σχετικής απόφασης αποτελεί καθήκον και υποχρέωση του αρμοδίου οργάνου. Το κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν βάση για ασφαλή συμπεράσματα (Βλ. Ζάμπογλου, πιο πάνω). Η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται (βλ. Motorways Ltd v. Δημοκρατίας, (1999) 3 Α.Α.Δ. 447.»
Σχετική με το ίδιο θέμα είναι και η απόφαση Σολωμού κ.α. ν. Αρχηγού Αστυνομίας κ.α. (2006) 3 Α.Α.Δ. 271.
Με βάση τα γεγονότα της υπόθεσης, όπως εξηγούνται και στη σχετική έκθεση της Επιθεωρήτριας του Επαρχιακού Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων Λευκωσίας ημερ. 16/11/2007, προκύπτει ότι η απόφαση των καθ' ων η αίτηση ότι η εν λόγω Maria Liliana Lunguelete θα έπρεπε να θεωρηθεί ως μισθωτή της αιτήτριας για την περίοδο 12/12/2005 - 31/12/2005 για σκοπούς του περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νομου του 1980 (Ν. 41/80 όπως έχει τροποποιηθεί), ήταν εύλογα επιτρεπτή. Από τη στιγμή που οι καθ' ων η αίτηση έχουν ακολουθήσει την προβλεπόμενη από το νόμο και αρχές του διοικητικού δικαίου διαδικασία, το Δικαστήριο γενικά δεν επεμβαίνει σε θέματα εκτίμησης γεγονότων. Εξετάζει κατά πόσο το διοικητικό όργανο ενήργησε εντός των πλαισίων της διακριτικής του ευχέρειας. (βλ. μεταξύ άλλων Ibrahim Ince v. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 609, 613).
Ενόψει των πιο πάνω καταλήγω ότι έχει διεξαχθεί η δέουσα, υπό τις περιστάσεις, έρευνα. Επίσης απορρίπτεται και ο ισχυρισμός περί πραγματικής πλάνης, αφού, κατά την άποψη μου, οι καθ' ων η αίτηση εκτίμησαν ορθά τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης σε συσχετισμό με τις απαιτήσεις της σχετικής νομοθεσίας. Επομένως η προσφυγή 822/2008 θα πρέπει να απορριφθεί.
Νομικοί Ισχυρισμοί προσφυγής αρ. 823/2008
Παρά τους διάφορους λόγους που καταγράφονται προς ακύρωση της απόφασης στην προσφυγή, με τη γραπτή τους αγόρευση οι ευπαίδευτοι συνήγοροι της αιτήτριας εταιρείας επικεντρώθηκαν ουσιαστικά στον πιο κάτω νομικό ισχυρισμό:
(α) ότι η επίδικη απόφαση είναι αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας και πλάνης περί τα πράγματα.
Εξέταση Νομικών Ισχυρισμών
Αναφορικά με τον πιο πάνω λόγο ακύρωσης, η αιτήτρια, όπως και στην ήδη εξετασθείσα προσφυγή με αρ. 822/2008, εισηγείται ότι οι διαπιστώσεις του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων σχετικά με την απασχόληση της παραπονούμενης στηρίχτηκαν σε ανύπαρκτα πραγματικά γεγονότα και ψευδείς ισχυρισμούς τρίτων προσώπων.
Στην προκείμενη περίπτωση, είναι ειδκότερα η θέση της, πως η ίδια εργοδοτούσε την παραπονούμενη ως μισθωτό πρόσωπο από το Φεβρουάριο του 2007 βάσει συμβολαίου, και το εν λόγω συμβόλαιο βρίσκεται κατατεθειμένο στο Τμήμα Αλλοδαπών και Μετανάστευσης. Υποστηρίζει επίσης πως ο Διευθυντής Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων παρέλειψε να διερευνήσει το συγκεκριμένο συμβόλαιο.
Εξέτασα και εδώ τους αντίστοιχους ισχυρισμούς και έχω καταλήξει ότι οι πιο πάνω ισχυρισμοί της αιτήτριας θα πρέπει να απορριφθούν. Προκύπτει με σαφήνεια μέσα από τα στοιχεία των φακέλων πως το συγκεκριμένο συμβόλαιο ουδέποτε παρουσιάστηκε είτε ενώπιον του Διευθυντή Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων για να εξεταστεί, είτε σε οποιοδήποτε μεταγενέστερο στάδιο. Συνεπώς η αιτήτρια δεν νομιμοποιείται να επικαλείται παράλειψη των καθ' ων η αίτηση να το λάβουν υπόψη.
Τη νομολογία ως προς τη δέουσα έρευνα την παρέθεσα ήδη πιο πάνω. Αυτό που προκύπτει είναι ότι η έκταση και η μορφή της δέουσας έρευνας είναι συνυφασμένη με τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης.
Ως εκ τούτου με βάση όλα όσα προαναφέρθηκαν καταλήγω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε ύστερα από δέουσα έρευνα. Όσον αφορά τώρα τον ισχυρισμό περί πραγματικής πλάνης, προς αποφυγή επαναλήψεων, υιοθετώ τα όσα λέχθηκαν σχετικά κατά την εξέταση της προσφυγής αρ. 822/2008.
Με βάση όλα τα πιο πάνω οι προσφυγές απορρίπτονται με €1.000 έξοδα η καθεμιά πλέον Φ.Π.Α., αν υπάρχει, εναντίον των αιτητριών εταιρειών και υπέρ των καθ' ων η αίτηση.
Οι προσβαλλόμενες αποφάσεις επικυρώνονται σύμφωνα με το Άρθρο 146.4(α) του Συντάγματος.
Μ. Φωτίου, Δ.
/ΚΑς