ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ

ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ

 

(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 1497/2006

                                                        2002/2006 και 1142/2007)

 

8 Οκτωβρίου, 2010

 

[Ε. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ/στής]

 

(Υπόθεση Αρ. 1497/2006)

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΑ  ΑΡΘΡΑ  23,  25,  26,  28,  35

ΚΑΙ  146  ΤΟΥ  ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

 

                    1.  ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ  ΘΕΟΔΩΡΟΥ,

                    2.  ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΑ  ΑΝΔΡΕΑ  ΠΕΤΡΙΔΗ,

                    3.  P.I.R.A.M.I.S.  COMPANY  LIMITED,

                    4.  ΧΡΥΣΤΑΛΛΑ  ΝΙΚΟΛΑΟΥ,

                    5.  ΜΑΡΙΑ  ΝΙΚΟΛΑΟΥ,

                    6.  ΛΟΥΚΑΣ  ΠΑΝΤΕΛΗ  ΧΡΙΣΤΟΦΗ,

                    7.  ΜΙΝΤΙΚΗΣ  ΦΑΡΜ  ΛΙΜΙΤΕΔ,

  8.  ΧΡΙΣΤΟΦΗΣ  ΠΑΝΤΕΛΗ  ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ,

                    9.  ΠΑΝΤΕΛΗΣ  ΒΑΣΟΥ  ΠΑΝΤΕΛΗ,

                  10.  ΑΝΔΡΕΑΣ  ΓΕΩΡΓΙΟΥ,

                  11.  ΡΕΝΟΣ  ΛΕΙΒΑΔΑΣ,

                  12.  ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ  ΣΤΑΥΡΟΥ,

                  13.  ΠΟΛΥΒΙΟΣ  Χ.  ΧΡΙΣΤΟΦΗ,

                  14.  ΑΝΝΑ  Κ.  ΜΩΥΣΕΩΣ,

                  15.  ΤΖΟΒΑΝΝΑ  ΛΑΜΠΡΟΥ  ΣΕΡΓΗ,

                  16.  ΑΛΙΚΗ  ΣΕΡΓΗ,

                  17.  ΓΕΩΡΓΙΟΣ  ΔΗΜΗΤΡΑΚΗ  ΜΙΧΑΗΛ,

                  18.  ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ  ΚΩΣΤΑ,

                  19.  ΕΙΡΗΝΗ  ΠΙΕΡΗ,

                  20.  ΠΙΕΡΗΣ  ΑΓΑΘΟΚΛΗ  ΠΙΕΡΗ,

                  21.  ΝΙΚΗ  ΒΑΣΟΥ  ΝΙΚΟΛΑΟΥ,

                  22.  ΜΑΡΙΑ  ΒΑΣΟΥ  ΝΙΚΟΛΑΟΥ,

Αιτητές,

ν.

 

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,  ΜΕΣΩ

1.  ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ  ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

2.  ΥΠΟΥΡΓΟΥ  ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,

Καθ' ων η Αίτηση.

________________________

(Υπόθεση Αρ. 2002/2006

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΑ  ΑΡΘΡΑ  146,  23  ΚΑΙ

28  ΤΟΥ  ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

SAYWEAR  LTD,

Αιτητές,

ν.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,  ΜΕΣΩ

(1)  ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ  ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

(2)  ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ  ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,

ΤΜΗΜΑΤΟΣ  ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ  ΚΑΙ  ΟΙΚΗΣΕΩΣ,

Καθ' ων η Αίτηση.

_________________________

(Υπόθεση Αρ. 1142/2007)

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ  ΜΕ  ΤΑ  ΑΡΘΡΑ  23,  25,  26,  28,  35

ΚΑΙ  146  ΤΟΥ  ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

                    1.  ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ  ΘΕΟΔΩΡΟΥ,

                    2.  P.I.R.A.M.I.S.  COMPANY  LIMITED,

                    3.  ΧΡΥΣΤΑΛΛΑ  ΝΙΚΟΛΑΟΥ,

                    4.  ΜΑΡΙΑ  ΝΙΚΟΛΑΟΥ,

                    5.  ΛΟΥΚΑΣ  ΠΑΝΤΕΛΗ  ΧΡΙΣΤΟΦΗ,

                    6.  ΜΙΝΤΙΚΗΣ  ΦΑΡΜ  ΛΙΜΙΤΕΔ,

  7.  ΧΡΙΣΤΟΦΗΣ  ΠΑΝΤΕΛΗ  ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ,

                    8.  ΠΑΝΤΕΛΗΣ  ΒΑΣΟΥ  ΠΑΝΤΕΛΗ,

                    9.  ΑΝΔΡΕΑΣ  ΓΕΩΡΓΙΟΥ,

                  10.  ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ  ΣΤΑΥΡΟΥ,

                  11.  ΑΝΝΑ  Κ.  ΜΩΥΣΕΩΣ,

                  12.  ΤΖΟΒΑΝΝΑ  ΛΑΜΠΡΟΥ  ΣΕΡΓΗ,

                  13.  ΑΛΙΚΗ  ΣΕΡΓΗ,

                  14.  ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ  ΚΩΣΤΑ,

                  15.  ΕΙΡΗΝΗ  ΠΙΕΡΗ,

                  16.  ΠΙΕΡΗΣ  ΑΓΑΘΟΚΛΗ  ΠΙΕΡΗ,

                  17.  ΝΙΚΗ  ΒΑΣΟΥ  ΝΙΚΟΛΑΟΥ,

                  18.  ΜΑΡΙΑ  ΒΑΣΟΥ  ΝΙΚΟΛΑΟΥ,

                  19.  ΡΕΝΟΣ  ΛΕΙΒΑΔΑΣ,

                  20.  ΓΙΩΡΓΟΣ  ΔΗΜΗΤΡΑΚΗ  ΓΕΩΡΓΙΟΥ,

Αιτητές,

ν.

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ  ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ,  ΜΕΣΩ

1.  ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ  ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,

2.  ΥΠΟΥΡΓΟΥ  ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,

Καθ' ων η Αίτηση.

 

Υπόθεση Αρ. 1497/2006:

Ξένια Ευγενίου (κα), για Α.Σ. Αγγελίδη, για τους Αιτητές.

΄Ελενα Κλεόπα (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

 

Υπόθεση Αρ. 2002/2006:

Ελένη Προδρόμου (κα), για Χρίστο Κληρίδη, για τους Αιτητές.

΄Ελενα Κλεόπα (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

 

Υπόθεση Αρ. 1142/2007:

Ξένια Ευγενίου (κα), για Α.Σ. Αγγελίδη, για τους Αιτητές.

΄Ελενα Κλεόπα (κα), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τους Καθ' ων η Αίτηση.

________________________

 

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

 

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.:  Με τις Προσφυγές Αρ. 1497/06[1] και 2002/06, αμφισβητείται η νομιμότητα Διατάγματος του Υπουργικού Συμβουλίου ημερομηνίας 17/5/2006, που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 2/6/2006, Παράρτημα Τρίτο, Μέρος Ι, - Κ.Δ.Π. 238/2006, με το οποίο συγκεκριμένη περιοχή, που ξεκινούσε από το χωριό Γερόλακκος και έφτανε μέχρι τον παλιό δρόμο Λευκωσίας - Λάρνακας - (προσδιοριζόταν στο σχέδιο με Αρ. ΤPH 501/2006) - καθορίστηκε ως Λευκή Ζώνη, για σκοπούς προστασίας και διασφάλισης της διέλευσης του προγραμματιζόμενου περιμετρικού αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας.  Με την Προσφυγή Αρ. 1142/07, αμφισβητείται η νομιμότητα του Διατάγματος ημερομηνίας 9/5/2007, το οποίο δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 18/5/2007, Παράρτημα Τρίτο, Μέρος Ι - Κ.Δ.Π. 215/2007 - με το οποίο καθορίστηκε εκ νέου ως Λευκή Ζώνη, για τους ίδιους σκοπούς, η ίδια περιοχή που είχε καθοριστεί ως Λευκή Ζώνη με το Διάταγμα της Κ.Δ.Π. 238/2006. 

 

Η λευκή ζώνη προβλέπεται από το ΄Αρθρο 35[2] του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου του 1972, (Ν. 90/72), (όπως έχει τροποποιηθεί), (ο «Νόμος»), το οποίο προνοεί τα εξής:-

 

«35. - (1)  Προς τον σκοπόν της προστασίας περιοχών φυσικής καλλονής ή ειδικού χαρακτήρος, καθοδηγήσεως ως προς την επιλογήν χώρων δι' ανάπτυξιν και της προαγωγής κατανοήσεως της πολιτικής πολεοδομικού ελέγχου εις ωρισμένας περιοχάς το Υπουργικόν Συμβούλιον δύναται να εκδώση διάταγμα ορίζον οιανδήποτε περιοχήν (εν τω παρόντι Νόμω αναφερομένην ως 'Λευκή Ζώνη'), εντός της οποίας αι υφιστάμεναι χρήσεις δέον να παραμείνωσι γενικώς αμετάβλητοι και περαιτέρω οικοδομικαί εργασίαι δέον γενικώς να περιορισθώσιν εις τας ουσιώδεις διά τας ανάγκας της περιοχής εν ειδική αναφορά, αναλόγως της περιπτώσεως, προς την γεωργίαν, την δασολογίαν, την αλιείαν, την αρχαιολογίαν, τον τουρισμόν και τα τοιαύτα.

 

(2)  Διάταγμα ορίζον Λευκήν Ζώνην αναφέρεται εις χάρτην και περιλαμβάνει δήλωσιν των αρχών αι οποίαι είναι εκάστοτε εφαρμόσιμοι επί του ελέγχου της αναπτύξεως εν τη συγκεκριμένη Λευκή Ζώνη.

 

(3)  Προς άρσιν οιασδήποτε αμφιβολίας ο ορισμός Λευκής Ζώνης δεν αποκλείει την υποβολήν αιτήσεως διά την χορήγησιν πολεοδομικής αδείας αναφορικώς προς ακίνητον ιδιοκτησίαν εν τη Λευκή Ζώνη προς ανάπτυξιν μη ούσαν σύμφωνον προς την εν τω Διατάγματι περιλαμβανομένην δήλωσιν πολιτικής.»

 

 

 

Σύμφωνα με τα γεγονότα, όπως αυτά δόθηκαν με την ένσταση, το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων, στα πλαίσια των διαβουλεύσεων για το σχεδιασμό του περιμετρικού αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας, αφού έλαβε υπόψη του τις απόψεις της Περιβαλλοντικής Αρχής, υπέβαλε για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο Πρόταση, η οποία, μεταξύ άλλων, προέβλεπε την υιοθέτηση, ως καταλληλότερης, της Βόρειας όδευσης του προτεινόμενου περιμετρικού αυτοκινητόδρομου Λευκωσίας και την προώθηση υλοποίησής της, καθώς και τη διασφάλισή της από τυχόν αναπτύξεις που θα παρεμπόδιζαν την υλοποίηση του έργου.  Η Πρόταση εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 13/9/2005 και, στις 17/5/2006, εκδόθηκε Διάταγμα - (Κ.Δ.Π. 238/2006) - σύμφωνα με το ΄Αρθρο 35(1) του Νόμου.  Με αυτό, το Υπουργικό Συμβούλιο καθόρισε ως Λευκή Ζώνη την περιοχή που προσδιοριζόταν στο σχετικό σχέδιο, διά μέσου της οποίας διερχόταν η προτεινόμενη όδευση, για σκοπούς προστασίας της, μέχρι να ετοιμαστούν τα αναγκαία κατασκευαστικά σχέδια και να προωθηθούν οι αναγκαίες απαλλοτριώσεις.  Σύμφωνα με το Διάταγμα της Κ.Δ.Π. 238/2006, το οποίο είχε ισχύ μέχρι 17/5/2007, οι χρήσεις που υπήρχαν στην καθοριζόμενη Λευκή Ζώνη θα παρέμεναν γενικά αμετάβλητες.  Με βάση αυτό, κάθε ενδιαφερόμενο πρόσωπο είχε τη δυνατότητα να επιθεωρήσει το σχέδιο στο οποίο προσδιοριζόταν η καθοριζόμενη Λευκή Ζώνη. 

 

Στις 9/5/2007, το Υπουργικό Συμβούλιο, εν όψει της εκπνοής του πιο πάνω Διατάγματος, εξέδωσε νέο Διάταγμα - (Κ.Δ.Π. 215/2007) -  καθορισμού ως Λευκής Ζώνης, για περαιτέρω περίοδο ενός έτους - (μέχρι 17/5/2008) - της ίδιας περιοχής και για τους ίδιους σκοπούς.

 

Οι αιτητές, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι είναι ιδιοκτήτες ακίνητης ιδιοκτησίας και επηρεάζονται από τα πιο πάνω Διατάγματα, λόγω συμπερίληψης της ιδιοκτησίας τους στη Λευκή Ζώνη, με τις προσφυγές τους, ζητούν την ακύρωση των εν λόγω Διαταγμάτων. 

 

Οι καθ' ων η αίτηση, με την ένστασή τους, εγείρουν προδικαστικά ζητήματα εκτελεστότητας των επίδικων Διαταγμάτων.  Επίσης, ισχυρίζονται ότι οι αιτητές στερούνται εννόμου συμφέροντος να αμφισβητήσουν την εγκυρότητά τους.  Εφόσον, ισχυρίζονται, το ΄Αρθρο 35(3) του Νόμου δεν αποκλείει την υποβολή αιτήσεων για πολεοδομική ανάπτυξη, το δικαίωμα αξιοποίησης της ιδιοκτησίας τους δεν επηρεάστηκε από τα επίδικα Διατάγματα, τα οποία είχαν περιορισμένη χρονική διάρκεια και αποσκοπούσαν στην εξυπηρέτηση συγκεκριμένων πολεοδομικών σχεδιασμών.  Προβάλλουν, επίσης, με τη γραπτή αγόρευση της συνηγόρου τους, ότι, επειδή στο μεταξύ έχει εκπνεύσει η χρονική περίοδος ισχύος των εν λόγω Διαταγμάτων, οι προσφυγές έχουν χάσει το αντικείμενό τους. 

 

Το ζήτημα της εκτελεστότητας κανονιστικών διοικητικών πράξεων που εκδίδονται δυνάμει του ΄Αρθρου 35(1) του Νόμου εξετάστηκε στη Δημητριάδη κ.ά. ν. Υπουργ. Συμβουλίου κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 85, στην οποία αποφασίστηκε ότι αυτές είναι εκτελεστές.  Συνεπώς, η προδικαστική ένσταση, σε σχέση με αυτό, δεν ευσταθεί.

 

Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η ισχύς των επίδικων Διαταγμάτων έληξε, για μεν την Κ.Δ.Π. 238/2006, στις 17/5/2007, για δε την Κ.Δ.Π. 215/2007, στις 17/5/2008.

 

΄Οπως τονίστηκε στη Στράκκα Λτδ. ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 643:- (σελ. 651)

 

«Αποτελεί βασική αρχή του διοικητικού δικαίου ότι η δίκη καταργείται για διάφορους λόγους στους οποίους περιλαμβάνεται η έλλειψη αντικειμένου.  Κατά κανόνα η προσφυγή δεν μπορεί να προωθηθεί και πρέπει να διαγραφεί αν μετά την καταχώρηση και πριν την εκδίκασή της επισυμβούν γεγονότα που έχουν ως συνέπεια την εξαφάνιση του αντικειμένου της, όπως π.χ. η ρητή ανάκληση της προσβαλλόμενης πράξης στο σύνολο της, η σιωπηρά ανάκλησή της η οποία εξυπακούεται από νέα πράξη του ίδιου οργάνου που ρυθμίζει το ίδιο θέμα και η πλήρης ικανοποίηση της αξίωσης του αιτητή.  Στις περιπτώσεις αυτές η δίκη καταργείται γιατί η συνέχισή της δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό.  Στην περίπτωση όμως που έχουν προκύψει στον αιτητή ζημιογόνες συνέπειες από την προσβαλλόμενη διοικητική πράξη ή παράλειψη ενώ αυτή βρισκόταν ακόμα σε ισχύ, η δίκη δεν καταργείται.  Εναπόκειται, βέβαια, στον εκάστοτε αιτητή να αποδείξει ότι έχουν ήδη προκύψει σ' αυτόν ζημιογόνες συνέπειες από την προσβαλλόμενη πράξη πριν την ανάκλησή της ή την ικανοποίηση της αξίωσής του και συντρέχει, επομένως, λόγος για τη συνέχιση της δίκης.»

 

 

 

Στις ίδιες γραμμές κινήθηκε και η απόφαση στην Ιωσηφίδης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 490, όπου γίνεται ευρεία ανασκόπηση της νομολογίας και υιοθέτηση των αποφασισθέντων στην Παπαδόπουλος ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. (Ε) 973, ως, επίσης, και η πρόσφατη απόφαση στην Κουμέρας ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 537. 

 

Παρόμοιο ζήτημα είχα την ευκαιρία να εξετάσω στη Γεώργιος Μ. Μιχαηλίδης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 826/06, 29/1/08 - (εναντίον της απόφασης εκκρεμεί η Αναθεωρητική ΄Εφεση Αρ. 27/08).  Αντικείμενο εξέτασης εκεί ήταν Διάταγμα καθορισμού Λευκής Ζώνης, το οποίο έπαυσε να ισχύει πριν από την ολοκλήρωση της υπόθεσης. 

 

Στην παρούσα περίπτωση, όπως και στη Γεώργιος Μ. Μιχαηλίδης ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, (πιο πάνω), οι αιτητές δεν έχουν, καθ' οιονδήποτε τρόπο, προβάλει ότι έχουν υποστεί ζημιογόνες συνέπειες, ώστε να δικαιολογείται η συνέχιση της εκδίκασης των προσφυγών τους.  Συνεπώς, ο τερματισμός της ισχύος των Διαταγμάτων πριν από την αποπεράτωση των προσφυγών καθιστά αυτές χωρίς αντικείμενο.  Οι καθ' ων η αίτηση, είναι πρόδηλο ότι, σε περίπτωση ακυρωτικής απόφασης, δε θα έχουν οτιδήποτε να πράξουν προς συμμόρφωση, ούτε θα έχουν να ικανοποιήσουν οποιαδήποτε νόμιμη αξίωση των αιτητών, αφού οι ίδιοι δεν έχουν πιθανολογήσει ότι έχουν υποστεί οποιαδήποτε ζημιά.

 

Οι προσφυγές απορρίπτονται, με €1.200,00 έξοδα υπέρ των καθ' ων η αίτηση.

 

 

 

 

 

 

                                                               Ε. Παπαδοπούλου,

                                                                            Δ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

/Χ.Π., ΜΠ