|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ANΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΡ. 1341/2008
5 Ιουλίου, 2010.
[Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ
Αιτητής
- ΚΑΙ -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΛΙΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ
Καθ' ων η αίτηση
................................
Χρ. Σιακαλλή (κα) για LicaLawPartners Orphanides, για τον αιτητή
Γ. Χατζηχάννα (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α΄, για τους καθ' ων η αίτηση
.................................
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ: Mε την παρούσα προσφυγή o αιτητής ζητά από το δικαστήριο την πιο κάτω θεραπεία την οποία παραθέτω αυτούσια:
«Δήλωση και/ή διάταγμα του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση η οποία περιέχεται στην επιστολή τους ημερομηνίας 26/05/08 και με την οποία η αίτησή του Αιτητή για έκδοση επαγγελματικής άδειας αλιείας Κατηγορίας Γ (περιοδικής απασχόλησης) και/ή η αίτηση του Αιτητή για καταχώρηση του σκάφους του στο Μητρώο Αλιευτικών Σκαφών απορρίφθηκε, είναι άκυρη και στερημένη νομικής ισχύος και αποτελέσματος.»
Επισημαίνεται ότι η συγκεκριμένη αιτούμενη θεραπεία προέκυψε κατόπιν έγκρισης σχετικής αίτησης του αιτητή για κατάθεση τροποποιημένης προσφυγής, αφού η αρχική, αναφερόταν, εκ παραδρομής, σε μη ανανέωση αντί σε μη έκδοση επαγγελματικής άδειας αλιείας κατηγορίας Γ΄. Το συγκεκριμένο λάθος φαίνεται ότι επεσήμαναν πρώτοι οι καθ' ων η αίτηση οι οποίοι ήγειραν αρχικά και σχετική προδικαστική ένσταση. Μετά την έκδοση όμως του ζητούμενου διατάγματος στις 6/7/09 η εν λόγω ένσταση αποσύρθηκε.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο αιτητής υπέβαλε δύο αιτήσεις για απόκτηση επαγγελματικής άδειας παράκτιας αλιείας κατηγορίας Γ (περιοδικής απασχόλησης) με τη χρήση του σκάφους του Αρ. νηολόγησης LL 10216, τη μεν πρώτη στις 29/8/07 για το έτος 2007, τη δε δεύτερη στις 5/12/07 για το έτος 2008. Οι αιτήσεις του εξετάστηκαν από το Διευθυντή του Τμήματος Αλιείας και απορρίφθηκαν. Συγκεκριμένα, το αρμόδιο τμήμα, με επιστολή του ημερ. 10/12/07, πληροφόρησε τον αιτητή ότι δεν κατέστη δυνατό να εκδοθούν επαγγελματικές άδειες αλιείας κατηγορίας Γ με τη χρήση σκάφους για το έτος 2007 και τον κάλεσε να υποβάλει τη σχετική αίτηση για το έτος 2008, ενημερώνοντας τον ταυτόχρονα τόσο για την περίοδο υποβολής των αιτήσεων όσο και για τα κριτήρια που η ισχύουσα νομοθεσία καθορίζει για τη χορήγηση αδειών της συγκεκριμένης κατηγορίας. Ειδικότερα, του αναφέρθηκαν τα εξής:
«Κύριε,
Αιτήσεις για άδειες Αλιείας Κατηγορίας Γ΄
Το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος σας ενημερώνει ότι δεν κατέστη δυνατό να εκδοθούν επαγγελματικές άδειες παράκτιας αλιείας κατηγορίας Γ΄(περιοδικής απασχόλησης) για το έτος 2007.
Για απόκτηση άδειας παράκτιας αλιείας κατηγορίας Γ΄για το έτος 2008 παρακαλούμε όπως υποβάλετε τη σχετική αίτηση στα κατά τόπους Επαρχιακά Γραφεία του Τμήματος το αργότερο μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου, 2007. Οι αιτήσεις που θα υποβληθούν μετά την 30η Δεκεμβρίου, 2007, θα θεωρηθούν ως εκπρόθεσμες.
Σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, οι άδειες αλιείας κατηγορίας Γ΄περιοδικής απασχόλησης χορηγούνται σε σχέση με σκάφη των οποίων οι ιδιοκτήτες:
- Είναι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Είναι τουλάχιστον 18 ετών
- Είναι ιδιοκτήτες αλιευτικών σκαφών εγγεγραμμένων στο Κυπριακό Μητρώο Αλιευτικών Σκαφών, με μήκος από 4-12 μέτρα.
Ο Διευθυντής δύναται να εκδίδει άδειες αλιείας Κατηγορίας Γ΄υπό τους περιορισμούς που ορίζει η ισχύουσα νομοθεσία.
Σημειώνεται ότι με την παραχώρηση επαγγελματικών αδειών κατηγορίας Γ΄οι κάτοχοί τους δεν δύνανται να είναι ταυτόχρονα και κάτοχοι ερασιτεχνικής άδειας.»
Όπως ήδη προαναφέρθηκε, και η δεύτερη αίτηση του αιτητή, επίσης απορρίφθηκε με επιστολή που του απέστειλε το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών ημερομηνίας 26 Μαϊου 2008 (προσβαλλόμενη απόφαση). Καθώς προκύπτει από αυτήν, η απόρριψη της αίτησης του οφείλεται στην μη έγκριση καταχώρησης του σκάφους του στο Μητρώο Αλιευτικών Σκαφών. Αναφέρεται χαρακτηριστικά στην εν λόγω επιστολή, πως σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, δηλαδή τον περί Αλιείας Νόμο, και τους περί Αλιείας Κανονισμούς του 1990 μέχρι 2007 (στο εξής οι «Κανονισμοί»), οι επαγγελματικές άδειεις παράκτιας αλιείας κατηγορίας Γ΄με τη χρήση σκάφους, χορηγούνται σε πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ηλικίας τουλάχιστον 18 ετών, που είναι ιδιοκτήτες αλιευτικών σκαφών εγγεγραμμένων στο τηρούμενο Μητρώο και έχουν ολικό μήκος μεταξύ τεσσάρων και δώδεκα μέτρων. Τονίζεται, επίσης, πως κύρια κριτήρια, για την εγγραφή αλιευτικών σκαφών στο υπό αναφορά Μητρώο, με σκοπό την έκδοση αδειών αυτής της κατηγορίας, είναι η ηλικία του αιτητή/ιδιοκτήτη η οποία δεν πρέπει να ξεπερνά τα 63 έτη και η ιπποδύναμη του σκάφους η οποία δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 60ΗΡ. Επισημαίνεται, ότι τα πιο πάνω κριτήρια καθορίστηκαν την 31/3/08 από την αρμόδια επιτροπή του Τμήματος Αλιείας, η οποία εξέτασε το ζήτημα της εγγραφής νέων σκαφών στο τηρούμενο Μητρώο για σκοπούς έκδοσης αδειών επαγγελματικής αλιείας κατηγορίας Γ΄.
Το ακριβές περιεχόμενο της προσβαλλόμενης επιστολής των καθ' ων η αίτηση ημερ. 26/5/08 έχει ως εξής:
«................
Έκδοση Παράκτιας Άδειας Αλιείας Κατηγορίας Γ΄με τη χρήση σκάφους
Αναφέρομαι στην αίτηση σας για έκδοση επαγγελματικής άδειας αλιείας κατηγορίας Γ΄ (περιοδικής απασχόλησης) - με τη χρήση σκάφους και σας πληροφορώ ότι αυτή έχει απορριφθεί.
Ο λόγος απόρριψης της αίτησης σας είναι η μη έγκριση καταχώρησης του σκάφους σας στο Μητρώο Αλιευτικών Σκαφών.
Σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, οι άδειες χορηγούνται σε άτομα τα οποία:
- Είναι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Είναι τουλάχιστον 18 ετών.
- Είναι ιδιοκτήτες αλιευτικών σκαφών εγγεγραμμένων στο Κυπριακό Μητρώο Αλιευτικών Σκαφών, με μήκος από 4-12 μέτρα (για αλιεία με χρήση σκάφους).
Κύρια κριτήρια για την εγγραφή σκαφών στο Κυπριακό Μητρώο Αλιευτικών Σκαφών για Έκδοση Παράκτιας Άδειας Αλιείας Κατηγορίας Γ΄είναι:
- Η ηλικία του αιτητή να είναι μικρότερη των 63 χρονών
- Η ιπποδύναμη του σκάφους να είναι κάτω από 60ΗΡ.»
Εναντίον της απόφασης αυτής ο αιτητής, στις 7/8/08, καταχώρησε την παρούσα προσφυγή, με την οποία ζητά την ακύρωσή της.
Θα πρέπει στο σημείο αυτό να επισημανθεί, πως κατά την εξέταση της αίτησης εγγραφής του σκάφους του αιτητή στο τηρούμενο Μητρώο, προκειμένου να του χορηγηθεί άδεια επαγγελματικής αλιείας κατηγορίας Γ΄για το έτος 2008 διαπιστώθηκε ότι ο αιτητής ήταν 70 ετών. Ξεπερνούσε δηλαδή κατά πολύ, την ηλικία των 63 ετών που καθορίστηκε ως το ανώτατο όριο βάσει των πιο πάνω παρατεθέντων κριτηρίων. Ως εκ τούτου, η συγκεκριμένη αίτηση του δεν έγινε αποδεκτή, με άμεσο συνακόλουθο να απορριφθεί στη συνέχεια και η αίτηση του για έκδοση επαγγελματικής άδειας παράκτιας αλιείας κατηγορίας Γ΄.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Η ευπαίδευση συνήγορος του αιτητή προβάλλει ένα και μόνο λόγο ακύρωσης της επίδικης απόφασης. Ισχυρίζεται ότι τα κριτήρια που έθεσαν οι καθ' ων η αίτηση σε σχέση με την εγγραφή αλιευτικού σκάφους στο τηρούμενο μητρώο, και ιδιαιτέρως το κριτήριο της ηλικίας, παραβιάζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης και συνιστά διάκριση.
Κατά την άποψη μου, και για τους λόγους που εξηγώ στη συνέχεια, η εισήγηση αυτή του αιτητή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
Οι προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέχουν για να ευσταθήσει ισχυρισμός για παραβίαση της αρχής της ισότητας έχουν επανειλημμένα τονισθεί στη νομολογία. Σε πληθώρα αποφάσεων υπογραμμίσθηκε ότι για να γίνει αποδεκτή η εισήγηση για παραβίαση της αρχής της ισότητας, θα πρέπει να υπάρχει παραβίαση της ίσης ή ομοιόμορφης μεταχείρισης ατόμων που τελούν υπό τις ίδιες συνθήκες (βλ. μεταξύ άλλων Σεργίδης ν. Δημοκρατίας (1991) 1 Α.Α.Δ. 119, Θεοχαρίδης ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ. 63, Χαρίλαος Ι. Φιλιππίδης και Υιοί Λτδ. ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 378). Το ζήτημα της έννοιας της ισότητας αναλύθηκε με εύστοχο τρόπο στην Αντωνίου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 441, όπου λέχθηκαν στις σελ. 446-447 τα ακόλουθα:
«Ήδη από την υπόθεση Argiris Mikrommatis and the Republic 2 R.S.C.C. 125, αποφασίστηκε ότι η έννοια «ίσοι ενώπιον του νόμου» του Άρθρου 28.1 του Συντάγματος, δεν μεταδίδει την έννοια της ακριβούς αριθμητικής ισότητας, αλλά εξασφαλίζει εναντίον των αυθαίρετων διαφοροποιήσεων, ενώ δεν αποκλείει εύλογες διακρίσεις που πρέπει να γίνονται λόγω της ουσιαστικής φύσης των πραγμάτων. Επίσης η έννοια «άνευ διακρίσεως» της παραγρ. 2 του άρθρου 28 δεν αποκλείει εύλογες διαφοροποιήσεις.
Στην υπόθεση Republic v. Maria Christoudia and Another (1988) 3 C.L.R. 2622, τονίστηκε ότι το άρθρο 28 του Συντάγματος διασφαλίζει το δικαίωμα ισότητας, ενσωματώνει δε την αρχή της μη δυσμενούς διάκρισης. Δεν απαγορεύει όμως διακρίσεις στη μεταχείριση που θεμελιώνονται σε αντικειμενική εκτίμηση ουσιαστικά διαφορετικών πραγματικών καταστάσεων που βασίζεται στο δημόσιο συμφέρον........
.....................................
Το Άρθρο 28 δεν απαγορεύει διακρίσεις που βασίζονται σε αντικειμενική εκτίμηση ουσιαστικά διαφορετικών αντικειμένων και οι οποίες εδράζονται στο δημόσιο συμφέρον, φέρουν δε ισοζύγιο μεταξύ του γενικού συμφέροντος της πολιτείας και των δικαιωμάτων και ελευθεριών του πολίτη. Η αρχή της ισότητας παραβιάζεται μόνο αν η διάκριση δεν είναι αντικειμενική και εύλογη (Παύλος Παύλου ν. Γενικού Εφόρου Εκλογών και Άλλου (1987) 1 C.L.R. 252). Στην ίδια απόφαση αναφέρεται ότι το Άρθρο 28 συναρτά την ισότητα με την ουσιαστική ομοιογένεια μεταξύ πραγμάτων και καταστάσεων, σε αντίθεση με τη φαινομενική ή αριθμητική εξίσωσή τους. Η διακριτική ευχέρεια του νομοθέτη είναι πολύ ευρεία.»
Είναι η άποψη μου ότι οι πιο πάνω επισημάνσεις ισχύουν και στην παρούσα περίπτωση. Καθώς προκύπτει από τα τεθέντα ενώπιον του Δικαστηρίου, όλες οι αιτήσεις εξετάστηκαν με βάση τα καθορισθέντα αντικειμενικά κριτήρια και όλοι οι αιτητές έτυχαν ίσης μεταχείρισης. Όπως δε πολύ ορθά τονίζει η ευπαίδευτη δικηγόρος των καθ' ων η αίτηση στη γραπτή της αγόρευση, η καθιερωμένη αρχή της ισότητας δεν αποκλείει εύλογες διακρίσεις οι οποίες πρέπει να γίνουν λόγω της ιδιάζουσας φύσης των πραγμάτων, όπως π.χ. συνταξιούχα άτομα. Κατά τη γνώμη μου, ήταν απόλυτα θεμιτό για την αρμόδια αρχή να θέσει στην προκείμενη περίπτωση τα συγκεκριμένα κριτήρια για λόγους δημοσίου συμφέροντος και δημόσιας ασφάλειας. Ο καθορισμός άλλωστε αντικειμενικών κριτηρίων που εφαρμόζονται σε όλους ανεξαίρετα τους αιτητές, δεν δύναται να θεωρηθεί διάκριση.
Πρόσθετα προς τα πιο πάνω, ο αιτητής στα πλαίσια του ίδιου ισχυρισμού του επικαλέστηκε τον περί Ίσης Μεταχείρισης στην Απασχόληση και την Εργασία Νόμο του 2004, (Ν. 58(1)/04) ο οποίος όπως αναφέρεται στον τίτλο του, θεσπίστηκε για σκοπούς μερικής εναρμόνισης με τις πράξεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τις Οδηγίες 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου της 29/6/00, ισχυριζόμενος παραβίαση των άρθρων του 6, 7 και 8.
Δε θα συμφωνήσω ούτε με αυτό τον ισχυρισμό. Αντί οποιουδήποτε άλλου σχολιασμού θα παραθέσω τα πιο κάτω που αναφέρουν σχετικά οι καθ' ων η αίτηση στη γραπτή τους αγόρευση, τα οποία υιοθετώ απόλυτα:
«Το ίδιο το άρθρο 8(1) του Νόμου 58(1)/04 αναφέρει ότι η διαφορετική μεταχείριση λόγω ηλικίας δεν συνιστά διάκριση κατά την έννοια του πιο πάνω άρθρου, εφόσον δικαιολογείται αντικειμενικά και λογικά από ένα θεμιτό στόχο και τα μέσα επίτευξής του στόχου αυτού είναι πρόσφορα και αναγκαία.
Ακριβώς η απόφαση του ΤΑΘΕ να μην παραχωρήσει στον αιτητή επαγγελματική άδεια αλιείας (Κατηγορία Γ΄), λόγω του ότι αυτός υπερβαίνει το 63 επιτρέπει, κατ' εξαίρεση, τη χορήγηση επαγγελματικής άδειας αλιείας σε άτομα που έχουν συνταξιοδοτηθεί, το έπραξε θεσπίζοντας σχετικές διατάξεις. Ενδεικτικά παραπέμπω στο Δικαστήριο σας στην πρώτη και δεύτερη επιφύλαξη της παραγράφου (γ) του εδαφίου (3) του άρθρου 13 του Νόμου 132(1)/2007 που τροποποίησε τον περί Αλιείας Νόμο (Κεφ. 135). Επιτρέπεται για την Κατηγορία Α΄ η χορήγηση επαγγελματικής άδειας αλιείας σε σχέση με σκάφη των οποίων οι ιδιοκτήτες είναι συνταξιούχοι. Η απουσία σαφούς νομοθετικής διάταξης για την Κατηγορία Γ΄(όπου αιτήθηκε ο αιτητής) βάσει της οποίας να επιτρέπεται η χορήγηση επαγγελματικής άδειας αλιείας σε νεοεισερχόμενο στο επάγγελμα ο οποίος είναι ήδη συνταξιούχος, εκφράζει την πρόθεση του νομοθέτη να μην επιτρέπεται η χορήγηση άδειας σε τέτοια πρόσωπα, όπως τον αιτητή.»
Τέλος θα ήθελα να επισημάνω ότι προς ενίσχυση των πιο πάνω ισχυρισμών του, ο αιτητής παραπέμπει επίσης και σε απόφαση της Επιτρόπου Διοικήσεως που δόθηκε για άλλη υπόθεση στις 22/8/06. Η συγκεκριμένη όμως απόφαση εξεδόθη πριν να τεθεί σε ισχύ ο τροποποιητικός Νόμος του Κεφ. 135, 132(1)/07 ο οποίος δημοσιεύτηκε στις 14/8/07. Είναι η άποψη ότι με τη συγκεκριμένη τροποποίηση η πρόθεση του νομοθέτη για τη χορήγηση άδειας επαγγελματικής αλιείας κατηγορίας Γ΄είναι σαφής. Περαιτέρω το προαναφερθεν πόρισμα της Επιτρόπου Διοικήσεως δόθηκε στη βάση διαφορετικών γεγονότων. Εκεί αποκλείοντο αιτητές άνω των 40 ετών, ενώ εδώ ο αιτητής ήταν κατά τον ουσιώδη χρόνο συνταξιούχος (ετών 70). Ο περί Ίσης Μεταχείρισης στην Απασχόληση και την Εργασία Νόμος του 2004 (Ν. 58(1)/04) άρθρο 8 διαλαμβάνει ότι η διαφορετική μεταχείριση λόγω ηλικίας δεν συνιστά διάκριση εφόσον αυτή δικαιολογείται στις περιπτώσεις που εκεί αναφέρονται και εδώ όπως ήδη ανάφερα καλύπτεται από την παράγραφο (α) του εδαφίου (1) του άρθρου 8. Επομένως η κατάληξή μου είναι ότι η προσφυγή δεν μπορεί να έχει επιτυχή κατάληξη.
Ενόψει όλων των πιο πάνω η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται με €1.200 έξοδα πλέον ΦΠΑ (αν υπάρχει) εναντίον του αιτητή.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται σύμφωνα με το Άρθρο 146.4(α) του Συντάγματος.
Μ. Φωτίου, Δ.
/ΚΑΣ