|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
[Υπόθεση Αρ. 1346/2006]
13 Απριλίου, 2010
[Γ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
1. ΑΝΤΩΝΗΣ Μ. ΠΑΤΑΤΑ ΩΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΟΣ ΜΙΧΑΗΛ Κ. ΠΑΤΑΤΑ
2. ΠΑΥΛΟΣ ΟΝΗΣΙΦΟΡΟΥ ΚΟΜΠΟΥ
3. ΑΝΔΡΙΑΝΑ ΟΝΗΣΙΦΟΡΟΥ ΚΟΜΠΟΥ
Αιτητές
ν.
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΛΤΔ
Καθ'ων η αίτηση
Στ. Χαραλάμπους για Καραπατάκη, Παυλίδη, Ερωτοκρίτου για τους αιτητές.
Μ. Φλωρέντζος για Λ. Γεωργίου για τους Καθ' ων η αίτηση.
Θ. Ραφτοπούλου για Μ. Χαρτζιώτη για το ενδιαφερόμενο πρόσωπο.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Δ.: Στις 10.1.1975 δημοσιεύτηκε Γνωστοποίηση Απαλλοτρίωσης (Αρ. 8) ακίνητης ιδιοκτησίας των αιτητών. Στις 18.4.1975 δημοσιεύτηκε Διάταγμα Απαλλοτρίωσης (Αρ. 261) εκείνης της περιουσίας. Ως απαλλοτριούσα αρχή αναφερόταν η Ελληνική Μεταλλευτική Εταιρεία Λτδ., δηλαδή οι καθ' ων η αίτηση. Η απαλλοτρίωση, όπως αναφέρεται στο Διάταγμα, εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο.
Καταβλήθηκε αποζημίωση κάτω από περιστάσεις που δεν χρειάζεται τώρα να μας απασχολήσουν και τα απαλλοτριωθέντα περιήλθαν στους καθ' ων η αίτηση. Με την επιστολή των δικηγόρων τους, ημερομηνίας 30.11.05, οι αιτητές ζήτησαν επιστροφή των ακινήτων κατ' επίκληση του Νόμου και του Συντάγματος. Οι καθ' ων η αίτηση απέρριψαν το αίτημα με τη θέση πως όχι μόνο δεν εγκατέλειψαν το σκοπό της απαλλοτρίωσης αλλά, αντίθετα, τον εκτέλεσαν.
Οι καθ' ων η αίτηση υποστήριξαν πως η προσφυγή δεν είναι παραδεκτή αφού, ως νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, δεν είναι όργανο, αρχή ή πρόσωπο που ασκεί εκτελεστική ή διοικητική λειτουργία, που αποτελεί προϋπόθεση για την ύπαρξη δικαιοδοσίας δυνάμει του Άρθρου 146. Δέχτηκα την εισήγηση των δυο πλευρών να επιλυθεί πρώτα το εγερθέν δικαιοδοτικής φύσης ζήτημα. Κατατέθηκαν γραπτές αγορεύσεις και η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από το άρθρο 26 του περί Ρύθμισης Μεταλλείων και Λατομείων Νόμου, Κεφ. 270, ως προς τη δυνατότητα που παρέχει για υποχρεωτική επέλευση του αποτελέσματος της στέρησης κυριότητας ακινήτου, τον περί Αναγκαστικής Απαλλοτριώσεως Νόμο του 1962 (Ν. 15/62 όπως τροποποιήθηκε) και το ΄Αρθρο 23 του Συντάγματος. Στο πλαίσιο της επιχειρηματολογίας που αναπτύχθηκε, αναφέρθηκαν η απόφασή μου στην Πετρίδου ν. Ογκολογικού Κέντρου Τράπεζας Κύπρου κ.α., Προσφυγή 521/00, ημερομηνίας 14.2.2002, όπως αυτή υιοθετήθηκε από την Ολομέλεια στην ΑΕ 3405 ημερομηνίας 14.2.05 [(2005) 3 ΑΑΔ 56] και η νομολογία στην οποία είχα παραπέμψει. Επίσης η Μιχαηλίδης ν. Κυπρ. Ερυθρού Σταυρού, (1992) 4 ΑΑΔ 3450 και Soteriou Constructions Ltd ν. Δήμου Λευκωσίας (Δημόσιες Επιχειρήσεις) Λτδ, Προσφυγή 154/04, ημερομηνίας 19.10.04.
Κατά τις διευκρινίσεις τέθηκαν ορισμένα ερωτήματα κυρίως σε σχέση με άλλες προδικαστικές ενστάσεις οι οποίες τελικά εγκαταλείφθηκαν. Ως προς το συζητούμενο θέμα, κατά τη νέα ημερομηνία, οι καθ' ων η αίτηση κατέθεσαν έγγραφο με νέα θέση. Η ουσία του είναι πως απέσυραν την προδικαστική ένσταση αναφορικά με το παραδεκτό της προσφυγής. Δέχονται πως, ενόψει των δεδομένων, ήταν όργανο, αρχή ή πρόσωπο που, στην περίπτωση, άσκησε εκτελεστική ή διοικητική λειτουργία. Αναφέρθηκαν συναφώς στα ακόλουθα:
- Στο άρθρο 26 του Κεφ. 270 και στη διατήρηση της ισχύος του και μετά την έναρξη της ισχύος του Συντάγματος. Συναφώς, στις υποθέσεις Κυπριακή Εταιρεία Τσιμέντων Λτδ ν. Κυπριακής Δημοκρατίας κ.α., Προσφυγή 517/01, ημερομηνίας 15.11.02 και Σκυροποιία Λεωνίκ Λτδ κ.α. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Προσφυγή 307/95 κ.α., ημερομηνίας 30.6.00.
- Στο άρθρο 26 του Κεφ. 270 και στη διασύνδεσή του προς το Ν. 15/62, όπως αυτή εξηγήθηκε ειδικότερα στη Vassiliko Cement Works Ltd v. Ioannis Lambrou Violaris (1975) 1 CLR 256.
- Στο Άρθρο 23.4 του Συντάγματος που αναφέρεται στη δυνατότητα απαλλοτρίωσης και από νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου αλλά και «από οργανισμούς κοινής ωφελείας, προς ους έχει παραχωρηθή τοιούτον δικαίωμα υπό του νόμου», προς εξυπηρέτηση σκοπού δημόσιας ωφέλειας. Συναφώς και στις ερμηνευτικές διατάξεις του Νόμου 15/62.
- Στο γεγονός της έκδοσης του Διατάγματος Απαλλοτρίωσης, ακριβώς προς εξυπηρέτηση σκοπού δημόσιας ωφέλειας, με την έγκριση, βεβαίως, του Υπουργικού Συμβουλίου. (Βλ. και Rashid Ali and Another v. Vassiliko Cement Works Ltd (1971) 1 CLR 146).
Μελέτησα τα δεδομένα και, σε συμφωνία με την κοινή πλέον θέση των αιτητών και των καθ' ων η αίτηση (οι ενδιαφερόμενοι δεν διατύπωσαν άποψη), καταλήγω πως η προσφυγή είναι παραδεκτή. Η ακίνητη ιδιοκτησία απαλλοτριώθηκε κατ' εφαρμογήν του Ν. 15/62, απαλλοτριούσα αρχή είναι οι καθ' ων η αίτηση με την έγκριση του Υπουργικού Συμβουλίου και το κατά πόσο προκύπτει υποχρέωση για επιστροφή του απαλλοτριωθέντος δεν μπορεί να είναι ανέλεγκτο. Θα προχωρήσουμε, επομένως, με την ουσία της προσφυγής.
Γ. Κωνσταντινίδης, Δ.
/μσιαμπαρτά