ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 114/2009)
5 Μαρτίου, 2010
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 6, 28 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
DELPER LTD,
Αιτητές,
ΚΑΙ
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ,
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ,
3. ΤΕΛΩΝΕΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Α. Τσάρκατζης για Χρ. Πατσαλίδη, για τους Αιτητές.
Λ. Χριστοδουλίδου-Ζανέττου (κα.), Ανώτερη Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
___________________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Με την προσφυγή τους οι αιτητές ζητούν δήλωση και/ή απόφαση του δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση, η οποία κοινοποιήθηκε στους αιτητές με επιστολή των καθ΄ ων η αίτηση ημερ. 25.11.2008 και με την οποία αυτοί απέρριψαν το αίτημα των αιτητών ημερ. 17.11.2008 για προσωρινή έξοδο συγκεκριμένου οχήματος τους (το όχημα) από ιδιωτική αποθήκη τελωνειακής αποταμίευσης, είναι άκυρη, παράνομη και στερημένη εννόμου αποτελέσματος.
Οι αιτητές, με επιστολή τους ημερ. 17.11.2008 προς την Ανώτερη Τελωνειακή Λειτουργό ζήτησαν όπως τους επιτραπεί η προσωρινή έξοδος του οχήματος με σκοπό την επιδιόρθωση της μηχανής του. Όπως ανέφεραν, το πρόβλημα στην μηχανή του οχήματος προέκυψε κατά τη μεταφορά του με πλατφόρμα από το γκαράζ όπου βρισκόταν δεσμευμένο από το Τελωνείο, στην προαναφερόμενη αποθήκη αποταμίευσης. Όπως ανέφεραν οι αιτητές, κατά την εκφόρτωση του χρησιμοποιήθηκαν δύο fork lifts και εξαιτίας του τρόπου εκφόρτωσης του οχήματος, προκλήθηκε ζημιά στον στροφαλοφόρο, στο κάτω μέρος του αυτοκινήτου. Στην επιστολή των αιτητών διευκρινιζόταν ότι για την επιδιόρθωση του οχήματος αυτό θα χρειαζόταν να παραμείνει στο συνεργείο περί τις 10 μέρες.
Με την προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία περιέχεται σε επιστολή ημερ. 25.11.2008 της Ανώτερης Τελωνειακού Λειτουργού προς τους αιτητές, γίνεται αναφορά στην επιστολή-αίτημα των αιτητών ημερ. 17.11.2008 και πληροφορούνται οι αιτητές ότι «η προσωρινή έξοδος του οχήματος σας από την Αποθήκη Τελωνειακής Αποταμίευσης Α102100CY για σκοπούς επιδιόρθωσης δεν μπορεί να τύχει έγκρισης βάσει των διατάξεων της νομοθεσίας που καλύπτουν την προσωρινή μετακίνηση».
Οι αιτητές, με επιστολή τους ημερ. 24.11.2008, προς το Διευθυντή Τμήματος Τελωνείου, Λευκωσία, αναφέρονταν και πάλι στο προαναφερόμενο αίτημα τους και πληροφορούσαν το Διευθυντή ότι η «Ανώτατη» (Ανώτερη) Τελωνειακή Λειτουργός Λευκωσίας τους είχε απορρίψει το αίτημα για προσωρινή έξοδα του οχήματός τους για σκοπούς επιδιόρθωσης. Ζητείτο, με την επιστολή ημερ. 24.11.2008, επανεξέταση του αιτήματος, «καθότι το εν λόγω αυτοκίνητο έχει αποταμιευθεί με σκοπό την επανεξαγωγή του». Το προαναφερόμενο αίτημα για επανεξέταση επίσης απορρίφθηκε από το Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων, με επιστολή του προς τους αιτητές ημερ. 26.1.2009, με το ίδιο ουσιαστικά σκεπτικό, ότι δηλαδή από τα στοιχεία που διαβιβάστηκαν από την Ανώτερη Τελωνειακό Λειτουργό Λευκωσίας, το αίτημα των αιτητών δεν μπορούσε να ικανοποιηθεί, με βάση τις σχετικές διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας, επειδή η επιδιόρθωση δεν ενέπιπτε στον κατάλογο των συνήθων εργασιών που επιτρέπεται να διενεργηθούν σε αποταμιευμένα εμπορεύματα σύμφωνα με το Παράρτημα 72 του Καν. (ΕΟΚ) 2454/93.
Με την προσφυγή τους οι αιτητές ισχυρίζονται πως η προσβαλλόμενη απόφαση είναι, μεταξύ άλλων, παντελώς αναιτιολόγητη και αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας. Ισχυρίζονται επίσης πλάνη περί τα πράγματα και άνιση μεταχείριση των αιτητών εφόσον χωρίς αποχρώντα λόγο ή αιτία δεν ενέκριναν το αίτημά τους για προσωρινή έξοδο του οχήματος, για λίγες μέρες, με σκοπό την εκτέλεση εργασιών σ΄ αυτό.
Στην ένσταση τους οι καθ΄ ων η αίτηση δεν εγείρουν οποιαδήποτε προδικαστική ένσταση. Αναφέρονται όμως στα σχετικά άρθρα (109 και 110) του Καν. (ΕΟΚ) 2913/92 του Συμβουλίου της 12.10.1992 περί θεσπίσεως του Κοινοτικού Τελωνειακού Κώδικα και στις περιπτώσεις στις οποίες επιτρέπεται η προσωρινή έξοδος οχημάτων από αποθήκες Τελωνειακής Αποταμίευσης, για βελτίωση της εμφάνισης και εμπορικής ποιότητας των αποταμιευμένων αγαθών. Αναφέρονται επίσης και στον Καν. (ΕΟΚ) 2454/93 της Επιτροπής, της 2.7.1993, που αφορά σε μη κοινοτικά εμπορεύματα που είναι αποταμιευμένα σε αποθήκες. Στην προκείμενη περίπτωση το όχημα είναι αμερικανικής προέλευσης και επομένως μη κοινοτικό και κατά τους ισχυρισμούς των καθ΄ ων η αίτηση οι ζημιές επί του οχήματος, στις οποίες αναφέρονταν οι αιτητές, δεν μπορεί να προκλήθηκαν κατά τη μεταφορά ή την εκφόρτωση του στην αποθήκη αλλά θα πρέπει να προκλήθηκαν κατά το χρόνο που το όχημα κυκλοφορούσε, παράνομα, εκτός της αποθήκης τελωνειακής αποταμίευσης, στοιχείο που αποστερούσε από τους αιτητές το οποιονδήποτε δικαίωμα για προσωρινή έξοδο του οχήματος, με σκοπό την επιδιόρθωσή του. Επιπρόσθετα, κατά τους καθ΄ ων η αίτηση, η εργασία επιδιόρθωσης ήταν μεγάλης έκτασης και ως εκ τούτου δεν εντάσσεται στις συνήθεις εργασίες που προσδιορίζονται στο Παράρτημα 72 του προαναφερόμενου Κανονισμού (ΕΟΚ) 2454/93 της Επιτροπής της 2.7.1993.
Στην αγόρευση της ευπαίδευτης συνηγόρου των καθ΄ ων η αίτηση γίνεται ισχυρισμός ότι, ενόψει του προαναφερόμενου αιτήματος των αιτητών για επανεξέταση του αιτήματός τους και ενόψει της απορριπτικής απόφασης ημερ. 26.1.2009, η προσβαλλόμενη απόφαση ημερ. 25.11.2008 έχασε την εκτελεστότητα της και επομένως δεν υπόκειται στον αναθεωρητικό έλεγχο του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Το ζήτημα της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης δεν εγείρεται στην ένσταση, όπως ήδη παρατήρησα, όμως είναι ζήτημα που μπορεί και αυτεπάγγελτα να εξεταστεί από το δικαστήριο. Σύμφωνα με τη νομολογία υπάρχουν πράξεις που είναι εκτελεστές κατά το χρόνο που εκδίδονται, αλλά αργότερα χάνουν την εκτελεστότητα τους διότι ενσωματώνονται σε μια άλλη πράξη. Αν εκδοθεί μια εκτελεστή διοικητική πράξη και στη συνέχεια εκδοθεί μια νέα πράξη αναφορικά με το ίδιο αντικείμενο, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης και με βάση νέα στοιχεία, η πρώτη πράξη χάνει την εκτελεστότητα της και συγχωνεύεται στη δεύτερη πράξη που στο εξής είναι η μόνη εκτελεστή και η μόνη που μπορεί να προσβληθεί με αίτηση ακυρώσεως (Δέστε: Spyrou v. Republic (1983) 3 C.L.R. 354, 359, Αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας στις Σ.Ε. 111/1932, Σ.Ε. 143/1955, Σ.Ε. 1884/1964 και Σ.Ε. 1985/1966. Δέστε, επίσης: Ν. Χρ. Χαραλάμπους, Η Δράση και ο Έλεγχος της Δημόσιας Διοίκησης, 2η έκδοση, σελ. 133-135).
Αφού εξέτασα τα ενώπιον μου στοιχεία δεν θεωρώ ότι οι αιτητές υπέβαλαν οποιαδήποτε νέα στοιχεία και οι καθ΄ ων η αίτηση εξέτασαν νέα στοιχεία στα πλαίσια νέας έρευνας στην οποία προέβησαν και στη συνέχεια εξέδωσαν την απόφαση της 26.1.2009. Ως εκ τούτου θεωρώ πως η προσβαλλόμενη απόφαση της 25.11.2008 δεν απώλεσε την εκτελεστότητα της και ότι η μεταγενέστερη απόρριψη ημερ. 26.1.2009 είναι απλά βεβαιωτική της προσβαλλόμενης απόφασης που είναι και η μόνη εκτελεστή διοικητική πράξη. Συναφώς παρατηρώ ότι οι αιτητές δεν υπέβαλαν οποιαδήποτε ένσταση ή ιεραρχική προσφυγή εναντίον της προσβαλλόμενης απόφασης και ως εκ τούτου δεν τίθεται ζήτημα απώλειας της εκτελεστότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, γι΄ αυτό το λόγο.
Ενόψει του προαναφερόμενου συμπεράσματος, ότι δηλαδή η προσβαλλόμενη απόφαση είναι εκτελεστή διοικητική πράξη προχώρησα και εξέτασα την ουσία της προσφυγής και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι η προσβαλλόμενη απόφαση υπόκειται σε ακύρωση τουλάχιστον για δύο λόγους: (α) ότι είναι αναιτιολόγητη και (β) ότι είναι αποτέλεσμα μη δέουσας έρευνας. Θεωρώ ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται αιτιολογίας καθότι σ΄ αυτήν δεν αναφέρεται πουθενά ο λόγος ή οι λόγοι για τους οποίους δεν μπορούσε να τύχει έγκρισης, βάσει των διατάξεων της νομοθεσίας, το αίτημα των αιτητών για προσωρινή μετακίνηση του οχήματος. Είναι προφανές ότι οι καθ΄ ων η αίτηση είχαν διακριτική ευχέρεια, δυνάμει των προαναφερόμενων Κοινοτικών Κανονισμών, την οποία άσκησαν αυθαίρετα και αναιτιολόγητα.
Από τα ενώπιον μου στοιχεία επίσης δεν φαίνεται να έγινε και οποιαδήποτε έρευνα σε σχέση με το αίτημα των αιτητών. Όλα όσα αναγράφονται στην ένσταση και στην επιχειρηματολογία των καθ΄ ων η αίτηση, για το πώς αυτοί οδηγήθηκαν στο συμπέρασμα πως οι λόγοι για τους οποίους ζητείτο η προσωρινή μετακίνηση του οχήματος, δεν ενέπιπταν στις σχετικές πρόνοιες του νόμου είναι, κατά την κρίση μου, εκ των υστέρων σκέψεις και αυθαίρετες εικασίες που δεν μπορούν, με οποιοδήποτε τρόπο, να διαφοροποιήσουν την έλλειψη αιτιολογίας από την οποία πάσχει η προσβαλλόμενη απόφαση.
Από την εξέταση του σχετικού φακέλου όχι μόνον δεν προκύπτει οποιαδήποτε αιτιολογία για την προσβαλλόμενη απόφαση ή διεξαγωγή έρευνας πριν τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά προκύπτει ακριβώς το αντίθετο. Συγκεκριμένα αναφέρομαι στο σημείωμα του κ. Δαυίδ Γεωργίου, του Τμήματος Τελωνείων, αναφορικά με την παρούσα προσφυγή, ημερ. 20.3.2009, στο οποίο αναγράφεται ρητά ότι η επιδιόρθωση ή αντικατάσταση του στροφαλοφόρου του κινητήρα του οχήματος εντάσσονται στις εργασίες που προσδιορίζονται στους προαναφερόμενους Κοινοτικούς Κανονισμούς και επομένως ότι το αίτημα των αιτητών θα μπορούσε να εγκριθεί. Στο ίδιο σημείωμα γίνεται ρητή αναφορά και στη μη πραγματοποίηση, υπό τις περιστάσεις, δέουσας έρευνας, εφόσον δεν διερευνήθηκαν οι συνθήκες υπό τις οποίες το όχημα μεταφέρθηκε από το χώρο κατάσχεσης του στην Αποθήκη Τελωνειακής Αποταμίευσης του για να διαπιστωθεί η ορθότητα των ισχυρισμών των αιτητών ότι το όχημα υπέστη τη ζημιά στο στροφαλοφόρο, κατά τη φόρτωση, μεταφορά και εκφόρτωση του και όχι κατά το χρόνο που αυτό βρισκόταν, παράνομα, εκτός της αποθήκης (όπως ήταν η, αυθαίρετη, υπόθεση των καθ΄ ων η αίτηση). Επιπρόσθετα, όπως ορθά παρατηρεί ο κ. Δαυίδ Γεωργίου στο σημείωμα του, η αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης είναι εντελώς αόριστη και το περιεχόμενο του σχετικού φακέλου ελλιπές και πλημμελές, εφόσον από την απόφαση και το φάκελο δεν φαίνεται οποιαδήποτε καταγραφή οποιασδήποτε συζήτησης μεταξύ της Ανώτερης Τελωνειακού Λειτουργού Λευκωσίας και της Λειτουργού που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση ώστε να καθίστανται γνωστοί οι λόγοι απόρριψης του αιτήματος των αιτητών, οι οποίοι προφανώς εκφράστηκαν προφορικά μεταξύ τους. Ενόψει όμως της μη ύπαρξης αιτιολογίας, ο δικαστικός έλεγχος καθίσταται αδύνατος και η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώσιμη. Όπως παρατηρείται στο προαναφερόμενο σημείωμα «από τα γεγονότα εξάγεται το συμπέρασμα ότι η επίδικη απόφαση λήφθηκε έξω από τα αντικειμενικά δεδομένα και πράγματα που σχετίζονται με την υπόθεση και εκδόθηκε υπό τη σκιά της επιλήψιμης προϊστορίας του οχήματος και/ή τις ενδεχόμενες ενοχλητικές συμπεριφορές των εκπροσώπων της Delper Ltd».
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω θεωρώ την προσβαλλόμενη απόφαση ως εκτελεστή διοικητική πράξη η οποία υπόκειται σε ακύρωση λόγω ελλείψεως δέουσας έρευνας και αιτιολογίας.
Κατά συνέπεια η προσφυγή επιτυγχάνει και εκδίδεται δηλωτική απόφαση του δικαστηρίου ως η παράγραφος 1 του αιτητικού. Έξοδα €1.200.-, πλέον Φ.Π.Α., υπέρ των αιτητών.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
/ΕΑΠ. Δ.