|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
(Υποθέσεις Αρ. 1710/2007 και Αρ. 1711/2007)
19 Iανουαρίου, 2010
[ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθεση Αρ. 1710/2007)
ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΑΧΙΛΛΕΩΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΡΗΣΗΣ
ΜΗΤΡΩΟΥ ΜΑΧΗΤΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
(Υπόθεση Αρ. 1711/2007)
ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΑΧΙΛΛΕΩΣ,
Αιτητής,
ν.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΡΗΣΗΣ
ΜΗΤΡΩΟΥ ΜΑΧΗΤΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Γ. Καραπατάκης, για τους Αιτητές.
Λ. Ουστά, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.: Οι πιο πάνω προσφυγές ακούστηκαν μαζί λόγω ταυτοσημίας των πλέον ουσιωδών γεγονότων που τις αφορούν, του χρόνου έκδοσης και του περιεχομένου των αντιστοίχως προσβαλλομένων αποφάσεων καθώς και των προς εξέταση νομικών σημείων και ζητημάτων. Ο όρος «αιτητής» ο οποίος απαντάται στη συνέχεια, αφορά τόσο τον αιτητή της μιας όσο και τον αιτητή της άλλης προσφυγής. Ας σημειωθεί ότι οι αιτητές είναι αδελφοί και στις αντίστοιχες αιτήσεις τους αναφέρονται στα ίδια γεγονότα που έτυχε μαζί να βιώσουν κατά τον κρίσιμο χρόνο.
Με την ψήφιση του περί Καθιέρωσης της 15ης Ιουλίου 1974 ως ημέρας Μνήμης και Τιμής των Πεσόντων και Αγωνισθέντων για τη Δημοκρατία Νόμου του 2000 (Ν. 24(Ι)/2001), (ο «Νόμος»), καθιδρύθηκε Επιτροπή Καταρτισμού και Τήρησης Μητρώου Μαχητών της Αντίστασης, (η «Επιτροπή»).
O αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Επιτροπής με την οποία η Επιτροπή δεν τον είχε προτείνει για προαγωγή επ' ανδραγαθία με βάση το Νόμο.
Το άρθρο 2 του Νόμου προβλέπει:
« «Μαχητές της Αντίστασης» ή «αντιστασιακοί» σημαίνει τους πολεμιστές, τους αγωνιστές και τα θύματα του πραξικοπήματος και όσους αγωνίστηκαν για τη δημοκρατία εναντίον του πραξικοπήματος.»
Το άρθρο 12 του Νόμου προβλέπει ότι στους μαχητές της αντίστασης, που είναι καταχωρημένοι στο Μητρώο, απονέμονται ηθικές αμοιβές από την Κυπριακή Πολιτεία, ύστερα από εισήγηση της Επιτροπής. Οι ηθικές αμοιβές, που δυνατό να απονεμηθούν, είναι:-
«(α) Μετάλλια ή διπλώματα ή και τα δύο.
(β) μεταθανάτιες προαγωγές σε πεσόντες δημόσιους υπαλλήλους ή αστυνομικούς ή υπαλλήλους Ημικρατικών Οργανισμών.
(γ) προαγωγές επ΄ ανδραγαθία.»
Στον αιτητή απονεμήθηκε το «Μετάλλιο Αντίστασης» με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ημερ. 16.11.04. Στις 15.2.2006 η Επιτροπή αποφάσισε την εγγραφή του αιτητή στο Μητρώο Μαχητών της Αντίστασης όμως δεν υπέβαλε πρόταση για προαγωγή του επ΄ ανδραγαθία επειδή «η αντιστασιακή του δράση δεν δύναται να στοιχειοθετήσει πρόταση για προαγωγή επ' ανδραγαθία».
Ο αιτητής υποβάλλει ότι η πιο πάνω απόφαση είναι αναιτιολόγητη και λήφθηκε καθ' υπέρβαση της εξουσίας της Επιτροπής. Λέγει επίσης ότι με την απόφαση έχει παραβιαστεί η αρχή της ισότητας, καθότι τελούσε υπό τις ίδιες συνθήκες με ορισμένα πρόσωπα τα οποία προτάθηκαν για προαγωγή επ' ανδραγαθία κατόπιν σχετικών εισηγήσεων προς το Υπουργικό Συμβούλιο ημερ. 11.11.04 (11 μέλη της Αστυνομίας) και ημερ. 22.06.05 (Γιωργαλλής Αντρέας που προήχθηκε την επομένη μέρα της αφυπηρέτησης του) αντίστοιχα. Ο αιτητής υποβάλλει ότι οι εν λόγω περιπτώσεις πληρούσαν μόνο το κριτήριο Γ ότι δηλαδή «Συνελήφθηκε και/ή φυλακίσθηκε από τους πραξικοπηματίες» όπως και ο ίδιος. Με αναφορά στα πιο πάνω ο αιτητής υποβάλλει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση της Επιτροπής συνιστά δυσμενή διάκριση σε βάρος του.
Στα Πορίσματα Νομολογίας του Συμβουλίου Επικρατείας, 1929-1959, σελ. 394, σε σχέση με την επ΄ ανδραγαθία προαγωγή, αναφέρεται:-
«Διά την επ΄ ανδραγαθία προαγωγήν κατ' α. ν. 2646]40 δεν αρκεί να εξετέθη εις κίνδυνον η ζωή του στρατιωτικού, αλλ' απαιτείται όπως η δι' ην η ηθική αμοιβή πράξις θεωρηθή, κατά την ανέλεγκτον περί τούτου, κατ' αρχήν, κρίσιν της Διοικήσεως, ως 'ηρωϊκή' και ως 'αποτελούσα ανδραγάθημα' : 2076 (53). Της επ΄ ανδραγαθία προαγωγής αποτελούσης μέτρον εξαιρετικόν, μόνον η απονομή χρήζει ειδικωτέρας αιτιολογίας, ουχί δε και η άρνησις της παροχής αυτής, της αιτιολογίας εν τη τελευταία ταύτη περιπτώσει δυναμένης να συνάγηται και εκ των στοιχείων του φακέλλου : 1068 (52), 2076 (53). ΄Ανισος μεταχείρησις δεν χωρεί εν τη επ΄ ανδραγαθία προαγωγή αξιωματικών της χωροφυλακής, οσάκις δεν υφίσταται ταυτότης όρων και προϋποθέσεων : 2156 (53).
Η αναδρομική προαγωγή επιβάλλεται να ενεργήται αμέσως και επί του πεδίου μάχης. Οποτεδήποτε, όθεν, πραγματοποιουμένη, ανατρέχει εις τον χρόνον τελέσεως της πράξεως, του προαγωμένου θεωρουμένου πλασματικώς ως φέροντος έκτοτε τον βαθμόν και δικαιουμένου να λάβη τους βαθμούς, ους θα ελάμβανεν, αν είχε προαχθή εγκαίρως, και τούτο ανεξαρτήτως αν προήχθησαν ή μη νεώτεροί του εν τη νέα σειρά αρχαιότητός του : 1070 (50), 1480 (52).»
Ανάλογα αναφέρονται και στην υπόθεση Λοχίας Γεωργίου κ.ά. ν. Παναγή κ.ά. & Δημοκρατίας (1997) 3 ΑΑΔ 81, όπου η πράξη της ανδραγαθίας τοποθετείται σε επίπεδο πέραν από την πιστή και μετά ζήλου εκτέλεση του καθήκοντος του Αστυνομικού. Σημαντικό είναι το ακόλουθο απόσπασμα :
«Η απόφαση για προαγωγή επ΄ ανδραγαθία είναι κατ΄ αρχήν ανέλεγκτος. Η διαπίστωση των γεγονότων που συνιστούν το ανδραγάθημα ανάγεται στο αρμόδιο διοικητικό όργανο. Ο,τι ελέγχεται είναι το σύννομο της πράξης, δηλαδή κατά πόσο η πράξη, όπως καθορίζεται από το αρμόδιο όργανο, συνιστά ανδραγάθημα.»
Η Επιτροπή είχε ενώπιόν της τη δράση του αιτητή καταγραμμένη στο έντυπο που αυτός συμπλήρωσε (παράρτημα 1 στην ένσταση) όπου περιγράφεται λεπτομερώς η δράση του αιτητή στην Αντίσταση καθώς και όλα τα δεδομένα. Προκύπτει επίσης ότι η Επιτροπή αποφάσισε για ένα έκαστο μαχητή αυτοτελώς με βάση τα πιο κάτω ομοιόμορφα κριτήρια:
«ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΚΑΣΤΟ
Α: Αντιστάθηκε ένοπλος στο πραξικόπημα
Β: Τραυματίσθηκε ανθιστάμενος κατά των πραξικοπηματιών
Γ: Συνελήφθηκε και/ή εφυλακίσθηκε από τους πραξικοπηματίες
Δ: Κακοποιήθηκε από τους πραξικοπηματίες
Ε: Απελύθηκε από τους πραξικοπηματίες (έστω και αν αργότερα επαναπροσλήφθηκε).»
Η αντιστασιακή δράση του αιτητή, όπως ο ίδιος την περιγράφει, εστιάζεται κυρίως στο ότι στις 15.7.74 και μετά τις συγκρούσεις στη γειτονιά του, σε ηλικία 14 χρονών, συνελήφθη, όπως και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του, από τους πραξικοπηματίες και κρατήθηκαν δια της βίας στην αυλή του ΡΙΚ όπου τον κτυπούσαν αδιακρίτως με τα κοντάκια των όπλων τους και έριχναν πυροβολισμούς στον αέρα. Όταν επέστρεψαν στο σπίτι τους, τέθηκαν υπό συνθήκες εκφοβισμού και τρομοκρατίας σε περιορισμό μέχρι που εκδηλώθηκε η τουρκική εισβολή.
Η εισήγηση του αιτητή ότι, με βάση τα πιο πάνω, προκύπτει ότι πληρούσε τα κριτήρια Γ και Δ (ανωτέρω) δεν ευσταθεί. Η Επιτροπή δεν φαίνεται ότι προέβη σε τέτοια εκτίμηση ούτε επισυνάφθηκε «κατάλογος μελών της Αστυνομίας και ειδικών αστυφυλάκων» για τον ουσιώδη χρόνο (2006) όπως στο παράρτημα 5 στην αίτηση που αφορά στις εισηγήσεις της Επιτροπής για το έτος 2004 και περιλαμβάνει την ηρωική δράση του κάθε προτεινόμενου με βάση προκαθορισμένα κριτήρια. Το Δικαστήριο δεν ασκεί πρωτογενή κρίση ούτε υποκαθιστά τη διοίκηση. Η Επιτροπή ωστόσο, με την αρνητική τοποθέτηση της επί του αιτήματος για προαγωγή επ' ανδραγαθία, φαίνεται να μην αποδέχθηκε κανένα από τα πιο πάνω κριτήρια για την περίπτωση του αιτητή και εύλογα θεώρησε ως μη επαρκή την αντιστασιακή του δράση.
Τα περί έλλειψης αιτιολογίας και έρευνας επίσης δεν ευσταθούν. Παρά το γεγονός ότι το πρακτικό ημερ. 15.02.06 είναι λακωνικό και δεν αποκαλύπτει τους λόγους για τους οποίους η δράση του αιτητή δεν μπορούσε να τεκμηριώσει προαγωγή επ' ανδραγαθία, εντούτοις η αιτιολογία της απόφασης, συνάγεται με αναφορά στο παράρτημα 1 της ένστασης όπου ο ίδιος ο αιτητής περιγράφει τη δράση του. Θεωρώ ότι το συμπέρασμα της Επιτροπής σε συνάρτηση προς το περιεχόμενο του προαναφερόμενου παραρτήματος καθιστά εύλογη την απόφαση. Εξάλλου σε περιπτώσεις άρνησης προαγωγής ανδραγαθίας, όπως έχει προαναφερθεί, η διοίκηση δεν υποχρεούται να δώσει αιτιολογία.
Συναφώς δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή ούτε η εισήγηση περί άνισης μεταχείρισης. Είναι νομολογημένο ότι η αρχή της ισότητας, η οποία καθιερώνεται με το ΄Αρθρο 28.1 του Συντάγματος, δεν απαγορεύει τη ρύθμιση ανόμοιων περιπτώσεων διαφορετικά, με βάση τις ιδιαίτερες συνθήκες που αφορούν την κάθε περίπτωση. Ούτε απαγορεύει διακρίσεις στη μεταχείριση που θεμελιώνεται σε αντικειμενική εκτίμηση διαφορετικών, στην ουσία, πραγματικών καταστάσεων. Η αρχή της ισότητας παραβιάζεται, όταν η διαφοροποίηση δε στηρίζεται σε αντικειμενική και εύλογη διάκριση. (Βλ. Γιασεμίδου κ.ά. ν. Δημοτικού Συμβουλίου κ.ά. (Αρ. 2) (1996) 3 Α.Α.Δ. 491, Αντωνίου ν. Δημοκρατίας (1997) 3 ΑΑΔ 441 και Κυπριανού κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2003) 3 ΑΑΔ 8).
Ο αιτητής δεν έχει αποδείξει ταυτότητα όρων και προϋποθέσεων/ κριτηρίων με τις περιπτώσεις που επικαλείται, ώστε να προκύπτει θέμα άνισης μεταχείρισης. Η κάθε περίπτωση εξετάζεται αυτοτελώς με κοινή αναφορά στα προκαθορισμένα κριτήρια και εφόσον δεν τέθηκε ενώπιον μου το περιεχόμενο της αντιστασιακής δράσης των υπό αναφορά περιπτώσεων (που πληρούσαν το κριτήριο Γ) τις οποίες ο αιτητής κατονομάζει, οποιοσδήποτε ισχυρισμός του αιτητή για σύγκριση ή ομοιογένεια είναι άτοπη.
Οι προσφυγές αποτυγχάνουν και απορρίπτονται.
Οι προσβαλλόμενες αποφάσεις επικυρώνονται με βάση το άρθρο 146.4(α) του Συντάγματος. Εκαστος αιτητής να καταβάλει €1000 έξοδα.
Α. ΚΡΑΜΒΗΣ, Δ.
ΣΦ.