|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ.391/2008)
17 Δεκεμβρίου, 2009
[K. ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ/στής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 28, 29 και 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
HUSAM YACOUB BANNOURA,
Αιτητής,
- ν -
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ,
Καθ΄ων η αίτηση.
- - - - - -
Κ. Μιχαηλίδου, για τον Αιτητή.
Λ. Γρηγορίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ΄ων η Αίτηση.
- - - - - -
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΛΗΡΙΔΗΣ, Δ.: Σύμφωνα με την επιφύλαξη στο σημείο 1 του Τρίτου Πίνακα στον οποίο παραπέμπει το Άρθρο 111 του περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου αρ. 141(Ι)/2002, αλλοδαποί φοιτητές που βρίσκονται στην Κύπρο θεωρούνται ότι κατέχουν τα προσόντα για πολιτογράφηση, εάν μεταξύ άλλων:
"... κατά τη διάρκεια των αμέσως προηγούμενων τουλάχιστον επτά ετών συγκεντρώνουν συνολική διαμονή στη Δημοκρατία τουλάχιστον επτά ετών, από την οποία το ένα έτος αμέσως πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησής τους, η διαμονή τους να είναι συνεχής."
Ο αιτητής, ο οποίος είναι Παλαιστινιακής καταγωγής, αφίχθηκε στην Κύπρο και κατά την 1.2.1997 του παραχωρήθηκε άδεια προσωρινής παραμονής ως φοιτητή στο ιδιωτικό τότε κολλέγιο Cyprus College, στη Λευκωσία. Έκτοτε, ο αιτητής απετείνετο και του εχορηγείτο ανανέωση της προσωρινής παραμονής του, παρόλον ότι σε αρκετές περιπτώσεις η αίτησή του για ανανέωση υποβαλλόταν μετά τη λήξη ήδη δοθείσας ανανέωσης, οπότε για διάφορες κατά καιρούς περιόδους, κάποτε μηνών, παρέμενε στη Δημοκρατία παράνομα. Μάλιστα, σε μια περίπτωση κατά την οποία είχε υποβάλει αίτηση για άδεια παραμονής κατά την 15.1.2004, ενώ βρισκόταν παράνομα στη Δημοκρατία, αφού η άδεια του είχε λήξει από την 30.10.2003, η αίτησή του απορρίφθηκε και διατάχθηκε να αναχωρήσει από την Κύπρο. Αντ΄ αυτού όμως, ο αιτητής ζήτησε επανεξέταση της αίτησής του, οπότε και αυτή αποφασίστηκε ευνοϊκά για τον ίδιο, αφού του παραχωρήθηκε άδεια παραμονής μέχρι τις 31.7.2007 η οποία, όπως χαρακτηρίστηκε, ήταν "τελική, μη ανανεώσιμη".
Εν τω μεταξύ, στις 27.7.2005, ο αιτητής υπέβαλε προς την αρμόδια αρχή αίτηση για παραχώρηση της Κυπριακής υπηκοότητας με πολιτογράφηση. Η αίτησή του εξετάσθηκε στις 14.2.2008 και απορρίφθηκε, οπότε και ο αιτητής πληροφορήθηκε τούτο με επιστολή των καθ΄ων η αίτηση ημερομηνίας 28.1.2008. Ως λόγος της απόρριψης προβαλλόταν το ότι ο αιτητής δεν ικανοποιούσε τις προϋποθέσεις προτέρας παραμονής που προνοούνταν στον προαναφερθέντα Τρίτο Πίνακα του Νόμου, αφού η συνολική νόμιμη παραμονή του στη Δημοκρατία δεν συμποσούτο σε περίοδο τουλάχιστον 7 ετών. Την απορριπτική του αιτήματός του για πολιτογράφηση απόφαση των καθ΄ων η αίτηση προσβάλλει με την παρούσα προσφυγή του ο αιτητής, ζητώντας τον παραμερισμό της.
Προς υποστήριξη της αίτησής του, ο αιτητής με την αγόρευση του συνηγόρου του εγείρει δύο νομικούς λόγους για την ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης: Εισηγείται αφενός ότι οι καθ΄ων η αίτηση δεν προέβηκαν στην απαιτούμενη διενέργεια δέουσας έρευνας στην περίπτωσή του, ούτε και έδωσαν επαρκή αιτιολογία για την απόφασή τους. Αφετέρου, ισχυρίζεται ο αιτητής ότι οι καθ΄ων η αίτηση ενήργησαν υπό συνθήκες που ισοδυναμούσαν με πραγματική και νομική πλάνη. Λόγω του ότι ουσιαστικά και οι δύο λόγοι ακύρωσης εστιάζονται γύρω από τα ίδια πραγματικά θέματα και νομικά επιχειρήματα, θα τους συνεξετάσω.
Η κατ΄ ισχυρισμό έλλειψη δέουσας έρευνας και επαρκούς αιτιολογίας και η κατ΄ ισχυρισμό πραγματική και νομική πλάνη υπό την οποία ενήργησαν οι καθ΄ων η αίτηση.
Κατ΄ αρχήν, ως προς την εισήγηση του αιτητή περί μη επαρκούς αιτιολογίας, θα πρέπει να πω ότι δεν συμμερίζομαι αυτή την άποψη. Διαφωνώ ότι στην απορριπτική του αιτήματος επιστολή τους προς τον αιτητή οι καθ΄ων η αίτηση τον παρέπεμψαν γενικά και αόριστα στον Τρίτο Πίνακα του άρθρου 111 του περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου 2002-2003. Σύμφωνα με το πλήρες κείμενο της επιστολής των καθ΄ων η αίτηση, ημερομηνίας 28.1.2008, επληροφορείτο ο αιτητής ότι δεν μπορούσε να εγκριθεί το αίτημά του διότι, σύμφωνα με τα τηρούμενα στο τμήμα αρχεία, δεν ικανοποιούσε τις προϋποθέσεις παραμονής οι οποίες παρετίθεντο στον Τρίτο Πίνακα του Νόμου. Επροστίθεντο δε στη συνέχεια τα ακόλουθα:
"According to the Civil Registry Law 141(I)/2002, several categories of Aliens, including the category in which your case belongs, must during the preceding years, accumulate a total of at least 7 years legal residence in the Republic of which the one year prior the date of application must be continuous residence of Cyprus."
Απλός ήταν ο λόγος της απόρριψης του αιτήματος, απλή αναμενόταν να είναι και η αιτιολόγησή του.
Το βασικό και ουσιαστικά το μόνο ζήτημα που εγείρεται εδώ προς εξέταση και απόφανση έγκειται στο ερώτημα κατά πόσο ο αιτητής πληρούσε την προϋπόθεση της επιφύλαξης στον Τρίτο Πίνακα του άρθρου 111 του Νόμου που προνοεί για τη συμπλήρωση 7 τουλάχιστον ετών συνολικής παραμονής στην Κύπρο πριν από την υποβολή της αίτησης.
Σε σχέση με το θέμα τούτο, οι απόψεις των διαδίκων, δεν διίστανται ως προς την αριθμητική-αθροιστική πλευρά της συνολικής περιόδου διαμονής του αιτητή στην Κύπρο, αλλ΄ είναι φανερό ότι διίστανται ως προς τη νομική πλευρά της. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον αιτητή, στη συνολική διάρκεια της παραμονής του στην Κύπρο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το σύνολο του χρόνου που συνεχώς παρέμενε στην Κύπρο είτε με άδεια σε ισχύ, είτε όχι, δηλαδή παράνομα, οπότε η συνολική αυτή περίοδος αθροίζεται σε 7 χρόνια, 2 μήνες και 14 ημέρες. Αντίθετα, η πλευρά των καθ΄ων η αίτηση ισχυρίζεται πως δεν είναι δυνατό να ληφθούν υπόψη και να συμπεριληφθούν στην περίοδο συνεχούς παραμονής του αιτητή στην Κύπρο, οι περίοδοι κατά τις οποίες αυτός διέμενε παράνομα στην Κύπρο, οπότε με αυτή την αντίκρυση, η συνολική περίοδος παραμονής του ανέρχεται σε 6 χρόνια, 6 μήνες και 9 ημέρες, υπολοιπόμενη της κατώτατης προβλεπόμενης από το νόμο.
Το ακριβές κείμενο της επιφύλαξης στις παραγράφους (α) και (β) του σημείου 1 του Τρίτου Πίνακα στον οποίο παραπέμπει το άρθρο 111 του Νόμου έχει ως εξής:
"Νοείται ότι, οι φοιτητές, επισκέπτες και αυτοεργοδοτούμενοι, καθώς και οι αθλητές, προπονητές, τεχνικοί αθλημάτων, οικιακοί βοηθοί, νοσοκόμοι και εργαζόμενοι σε Κύπριους ή ξένους εργοδότες ή σε υπεράκτιες εταιρείες, που διαμένουν στη Δημοκρατία αποκλειστικά με σκοπό την εργασία, όπως επίσης και οι σύζυγοι, τα τέκνα ή άλλα εξαρτώμενα τους πρόσωπα, πρέπει, κατά τη διάρκεια των αμέσως προηγούμενων τουλάχιστον επτά ετών να συγκεντρώνουν συνολική διαμονή στη Δημοκρατία τουλάχιστον επτά ετών, από την οποία το ένα έτος αμέσως πριν την ημερομηνία υποβολής της αίτησης τους η διαμονή τους να είναι συνεχής."
Ας σημειωθεί ότι, στην προαναφερθείσα επιστολή των καθ΄ων η αίτηση προς τον αιτητή, ημερομηνίας 28.1.2008, αναφερόταν ότι ο αιτητής θα έπρεπε να είχε τουλάχιστο 7 ετών συνολική νόμιμη παραμονή στην Κύπρο πριν την υποβολή της αίτησής του (. "accumulate a total of at least 7 years legal residence..."). Κάτι τέτοιο, δηλαδή "νόμιμη" διαμονή δεν προβλέπεται στην πιο πάνω νομοθετική διάταξη και εκλαμβάνεται ως ερμηνεία του όρου από τους καθ΄ων η αίτηση.
Το κατά πόσο η αθροιστική περίοδος διαμονής ενός αιτητή στη Δημοκρατία περιλαμβάνει μόνο τις περιόδους κατά τις οποίες αυτός νόμιμα διέμενε στην Κύπρο είχε εξετασθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο και στην υπόθεση Z.M. v. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Διευθύντριας Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, Υπόθεση αρ. 1668/2006, ημερομηνίας 27.11.2007, στην οποία παρέπεμψαν οι συνήγοροι του αιτητή. Σ΄ εκείνη την υπόθεση, η απόφαση στην οποία είχε εκδοθεί από το Μ. Φωτίου, Δ., ο αιτητής είχε εισέλθει νόμιμα στην Κύπρο και του παρεχωρούντο διαδοχικές άδειες παραμονής και εργασίας σε συγκεκριμένη εταιρεία για σειρά ετών. Μετά τη λήξη της τελευταίας άδειάς του, παρέμεινε παράνομα στην Κύπρο χωρίς να αποταθεί για ανανέωση. Μετά παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος αποτάθηκε για παράταση της άδειας προσωρινής παραμονής του για σκοπούς αποθεραπείας τέκνου του. Του παραχωρήθηκε τότε παράταση 15 μηνών για το σκοπό εκείνο και υπό τον όρο εξασφάλισης συμβολαίου εργασίας. Πριν από τη λήξη της τελευταίας αυτής παράτασης, ο αιτητής αποτάθηκε για πολιτογράφηση. Η αίτησή του απορρίφθηκε λόγω μη συμπλήρωσης της προνοούμενης από το Νόμο ελάχιστης περιόδου νόμιμης διαμονής στην Κύπρο. Στην απόφαση του Δικαστηρίου αναφέρθηκε, και ορθά βέβαια, πως παρόλον ότι στην επιφύλαξη του Τρίτου Πίνακα δεν αναφέρεται ρητά ότι η διαμονή θα πρέπει να είναι νόμιμη, εν τούτοις είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να είναι νόμιμη. Όμως, λαμβανομένων υπόψη του ότι ο αιτητής είχε πρωτοεισέλθει νόμιμα στην Κύπρο και κατά το χρόνο υποβολής της αίτησής του βρισκόταν και πάλι νόμιμα στην Κύπρο, το γεγονός ότι κατά κάποια διαστήματα στο ενδιάμεσο, παρέμενε στην Κύπρο παράνομα, δεν του αποστερούσε το δικαίωμα να ληφθούν υπόψη και εκείνες οι περίοδοι οι οποίες ουσιαστικά με την εκ των υστέρων χορήγηση παράτασης μετατράπηκαν σε νόμιμες. Σε μεταγενέστερη απόφασή του ο Φωτίου Δ. στην Ali Meneem v. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 1552/2007, ημερομηνίας 5.11.2008, ασχολήθηκε με παρόμοιο θέμα το οποίο προέκυψε από ερμηνεία του άρθρου 110 του ίδιου Νόμου αρ. 141(Ι)/2002 και συγκεκριμένα της δεύτερης επιφύλαξης του εδαφίου (2) του άρθρου 110. Σύμφωνα με αυτή, νοείται ότι οι διατάξεις του εδαφίου (2) (με το οποίο δίδεται σε αλλοδαπό το δικαίωμα πολιτογράφησης εκεί όπου, μεταξύ άλλων, διαμένει με τον/τη σύζυγό του στην Κύπρο για χρονικό διάστημα όχι μικρότερο των τριών χρόνων), δεν εφαρμόζονται στις περιπτώσεις όπου ο αλλοδαπός εισέρχεται ή παραμένει παράνομα στη Δημοκρατία. Το Δικαστήριο στην υπόθεση εκείνη, ασχολήθηκε με το θέμα του κατά πόσο η απαγορευτική πρόνοια στην ανωτέρω επιφύλαξη εφαρμόζεται και εκεί όπου ο αιτητής δεν διαμένει παράνομα όταν υποβάλλει την αίτηση πολιτογράφησης αφού του είχε δοθεί άδεια παραμονής, πλην όμως στο παρελθόν είχε κατά διαστήματα διαμένει παράνομα προτού αποταθεί για ανανέωση της άδειας παραμονής του. Το Δικαστήριο έκρινε ότι, ενόψει των μεγάλων περιόδων της παράνομης παραμονής του αιτητή (64 μέρες σε μια περίπτωση, 41 ημέρες σε άλλη και 69 σε τρίτη), δεν ενομιμοποιούντο οι περίοδοι παράνομης διαμονής του λόγω των μεταγενέστερων παρατάσεων που του εδίδοντο, ιδιαίτερα αν λαμβανόταν υπόψη ότι ανανεώσεις δεν άρχιζαν από την ημερομηνία λήξης των προηγούμενων αδειών. Υιοθέτησε προς τούτο το Δικαστήριο, προηγούμενη νομολογία σύμφωνα με την οποία περίοδοι παράνομης διαμονής στη Δημοκρατία πριν από την υποβολή αίτησης για πολιτογράφηση έχουν ως αποτέλεσμα να θεωρηθεί ο αιτητής ότι παραμένει παράνομα στη Δημοκρατία και ενεργοποιείται έτσι η δεύτερη επιφύλαξη του εδαφίου (2) του άρθρου 110 του Νόμου (Yousife Mohamad v. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 261/2006, ημερομηνίας 19.3.2007, Malika Khamsaeva v. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 727/2006, ημερομηνίας 16.7.2007 και Νατάσα Χρυσοστόμου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 1794/2008, ημερομηνίας 17.12.2007.) Περαιτέρω, στην Υπόθεση αρ. 490/2006, Sriyani Kumarage v. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 30.5.2007, ο Μ. Νικολάτος Δ. ασχολήθηκε με περίπτωση της οποίας τα γεγονότα ήσαν παρόμοια με τα της παρούσας προσφυγής, αφού η αιτήτρια είχε αποταθεί για πολιτογράφηση έχοντας συμπληρώσει διαμονή στην Κύπρο 7 ετών, πλην όμως υπήρχε μεσοδιάστημα 5 περίπου μηνών κατά το οποίο εγκατέλειψε τον τόπο διαμονής της και δεν αποτάθηκε για παράταση της άδειας διαμονής της. Το Δικαστήριο, αφού έκρινε ότι είναι προφανές ότι η αναφορά στον Τρίτο Πίνακα σε διαμονή στην Κύπρο, υπονοεί νόμιμη διαμονή και οποιαδήποτε παράνομη διαμονή στην Κύπρο δεν μπορεί να θεωρηθεί ως διαμονή για σκοπούς πολιτογράφησης, απέρριψε την προσφυγή επειδή η αιτήτρια δεν θεωρήθηκε ότι συμπλήρωσε 7 έτη συνεχούς διαμονής στη Δημοκρατία.
Επανερχόμενος στα γεγονότα της παρούσας υπόθεσης παρατηρώ ότι ο αιτητής παρέμεινε στην Κύπρο κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών πριν την υποβολή της αίτησής του, χωρίς άδεια διαμονής, δηλαδή παράνομα, για τις εξής περιόδους:
31.5.2002 - 2.10.2002 : 4 μήνες 2 ημέρες.
30.10.2003 - 15.1.2004 : 2 μήνες 15 ημέρες.
12.7.2004 - 9.8.2004 : 0 μήνες 24 ημέρες.
Παρέμεινε δηλαδή ο αιτητής στην Κύπρο παράνομα σε 3 περιπτώσεις συνολικής χρονικής διάρκειας 7 μηνών και 10 ημερών.
Κατά την άποψή μου, σε καμιά περίπτωση δεν νοείται ότι αυτή η συνολική περίοδος ή οποιονδήποτε μέρος της θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στην απαιτούμενη από το Νόμο περίοδο της επταετίας, η οποία δεν μπορεί να ερμηνευθεί διαφορετικά παρά ως περίοδος συνολικής νόμιμης διαμονής έστω μη συνεχούς. Ο αιτητής και κάθε αιτητής ο οποίος φιλοξενείται στην Κύπρο θα πρέπει να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα και διαβήματα για νομιμοποίηση της διαμονής του στη Δημοκρατία. Η μη επιβολή κυρώσεων σε περιπτώσεις μη λήψης τέτοιων μέτρων και η ανοχή ή επιείκεια, την οποία επιδεικνύουν οι αρμόδιες αρχές έναντι των περιόδων παράνομης διαμονής, μπορεί να είναι κοινωνικά αποδεκτή, όμως σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να νομιμοποιήσει παρανομία και να προσμετρήσει δίδοντας δικαιώματα εκεί όπου δεν είχαν αποκτηθεί σύμφωνα με το Νόμο.
Αναπόφευκτα, η προσφυγή απορρίπτεται με €1.000 έξοδα εναντίον του αιτητή.
Κληρίδης,
Δ.
/ΧΤΘ