|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Συνεκδικαζόμενες Υποθέσεις Αρ. 259/2007 και 282/2007)
8 Οκτωβρίου 2009
[ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δικαστής]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Υπόθεση Αρ. 259/2007)
ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΛΑΡΝΑΚΑΣ,
Αιτητής,
ν.
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ (ΡΑΕΚ),
Καθ΄Ης η Αίτηση.
_________
(Υπόθεση Αρ. 282/2007)
A. AND A. ENTERPRISES LTD,
Αιτήτρια,
ν.
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ (ΡΑΕΚ),
Καθ΄Ης η Αίτηση.
_________
Μ. Κυριακίδης, για τους Αιτητές και στις δύο προσφυγές.
Ν. Κλεάνθους εκ μέρους Χρ. Τριανταφυλλίδη, για την Καθ΄Ης η Αίτηση και στις δύο προσφυγές.
Δ. Ανδρέου για Ι. Στυλιανίδου, για το Ενδιαφερόμενο Μέρος και στις δύο προσφυγές.
_________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΧΑΤΖΗΧΑΜΠΗΣ, Δ.: Την 4.10.2005 η K.E. Aerodynamics Ltd (Ενδιαφερόμενο Μέρος - «ΕΜ») υπέβαλε αίτηση στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (Καθ΄Ης η Αίτηση - «Αρχή») για έκδοση άδειας παραγωγής ηλεκτρισμού ισχύος 16.4 MW από Αιολικό Πάρκο στην περιοχή του χωριού Άγιος Θεόδωρος. Η πρόταση ενεκρίθη την 23.3.2006, στη συνέχεια όμως το ΕΜ ζήτησε τροποποίηση της αίτησης της ώστε η ισχύς να αυξηθεί σε 41 MW. Αφού η Αρχή διεπίστωσε την 2.8.2006 ότι η αίτηση ήταν πλήρης, άρχισε την εξέτασή της. Έγινε αρχικώς δημοσίευση στον τύπο, οπότε υπήρξε ένσταση, εκπροθέσμως όμως υποβληθείσα, από το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Θεοδώρου. Την 10.11.2006 η αίτηση ενεκρίθη, υπό τον όρο όμως ότι σε πρώτο στάδιο ο σταθμός θα ήταν ισχύος 12.3 MW και σε μετέπειτα στάδιο η Αρχή θα μπορούσε να εγκρίνει την επέκταση του σε 41 MW. Κατά της απόφασης της Αρχής καταχώρησε προσφυγή το Κοινοτικό Συμβούλιο Αγίου Θεοδώρου (Αιτητής στην προσφυγή 259/2007) και η A. & A. Enterprises Ltd (Αιτήτρια στην προσφυγή 282/2007).
Τόσο η Αρχή όσο και το ΕΜ ήγειραν εξ αρχής προδικαστική ένσταση ότι το Κοινοτικό Συμβούλιο και η Αιτήτρια Εταιρεία δεν έχουν έννομο συμφέρον. Το Κοινοτικό Συμβούλιο στηρίζει τη νομιμοποίηση του στο ότι η άδεια αφορά σταθμό που θα λειτουργεί στα χωρικά του όρια και ενδέχεται να επηρεάζει δυσμενώς το φυσικό περιβάλλον και τις ανέσεις των μελών της κοινότητάς του, όπως και τα οικονομικά συμφέροντά τους. Ότι το Κοινοτικό Συμβούλιο, ως αρχή τοπικής αυτοδιοίκησης, μπορεί να έχει έννομο συμφέρον, έστω και αν η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αφορά τη λειτουργία του, προκύπτει από τη νομολογία. Στην υπόθεση Δημοκρατία ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Γερίου κ.α. (1998) 3 ΑΑΔ 210, η Ολομέλεια ανεγνώρισε ότι το Συμβούλιο Βελτιώσεως μπορούσε να είχε έννομο συμφέρον ως προς απόφαση αφορώσα πολεοδομική ανάπτυξη στα όρια του. Όπως το έθεσε ο Νικολάου, Δ., αφού αναφέρθηκε στη νομολογία (σ. 219):
«Κατά την άποψή μας, οι αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης έχουν συμφέρον στην πολεοδομική διαμόρφωση της περιοχής τους εφόσον προκύπτει δυσμενής επηρεασμός στο φυσικό περιβάλλον, ιδωμένο όπως πρόκειται διαχρονικά να διαμορφωθεί. Πρόκειται για συμφέρον εγγενές στη φύση της αποστολής τους και ως εκ τούτου νόμιμο.»
Στη βάση αυτή, και καθ΄όσον το Αιολικό Πάρκο συνιστά ανάπτυξη στα όρια του Συμβουλίου, το Συμβούλιο θα μπορούσε να έχει έννομο συμφέρον, αυτό όμως θα πρέπει να περιορίζεται στον επηρεασμό του περιβάλλοντος και δεν μπορεί να επεκτείνεται στα όποια οικονομικά συμφέροντα των μελών της κοινότητας.
Παραμένει εν τούτοις να εξετασθεί, όπως προκύπτει περαιτέρω από την εν λόγω υπόθεση, κατά πόσο το Συμβούλιο έχει επαρκώς τεκμηριώσει το έννομο συμφέρον του, και μάλιστα πάντοτε λαμβανομένου υπ΄όψη ότι φέρει και το βάρος αποδείξεως. Η σχετική αναφορά γίνεται στην παράγραφο 4 των γεγονότων της προσφυγής (αναφορές στις αγορεύσεις ασφαλώς δεν συνιστούν μαρτυρία):
«Η έκδοση της άδειας, η λειτουργία του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού και οι εγκαταστάσεις προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, επιβαρύνουν το περιβάλλον και συνιστούν πολεοδομική υποβάθμιση της περιοχής εντός των ορίων της δικαιοδοσίας των Αιτητών επιφέρουσαν πολεοδομική υποβάθμιση της περιοχής δια της δημιουργίας ζώνης βαρειάς βιομηχανίας, μείωση της αξίας των ακινήτων στην περιοχή, δυσμενή επηρεασμό των ανέσεων των κατοίκων υποβάθμιση του περιβάλλοντος και παρακώλυση της ανάπτυξης των πλησίον τουριστικών περιοχών.»
Στο βαθμό που οι ισχυρισμοί αυτοί αναφέρονται στα οικονομικά συμφέροντα των ιδιοκτητών («πολεοδομική υποβάθμιση της περιοχής», «μείωση της αξίας των ακινήτων στην περιοχή» και «παρακώλυση της ανάπτυξης των πλησίον τουριστικών περιοχών»), πλην του ότι δεν τεκμηριώνονται, δεν μπορούν να ληφθούν υπ΄όψη αφού το έννομο συμφέρον του Συμβουλίου δεν μπορεί, ως εκ της φύσης του σε συνάρτηση με τις αρμοδιότητές του, να επεκτείνεται στην προστασία των όποιων οικονομικών συμφερόντων των ιδιοκτητών γης στα όρια του αλλά περιορίζεται στο δυσμενή επηρεασμό του φυσικού περιβάλλοντος. Ως προς τούτο δε, η γενική αναφορά ότι οι προτιθέμενες εγκαταστάσεις «επιβαρύνουν το περιβάλλον» και επιφέρουν «δυσμενή επηρεασμό των ανέσεων των κατοίκων» δεν αρκούν για να ικανοποιήσουν το βάρος το οποίο φέρει το Συμβούλιο. Η κάθε δραστηριότητα μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις όπως και οφέλη στο φυσικό περιβάλλον και εν γένει την ποιότητα της ζωής, και ουδείς αμφιβάλλει ότι ένα έργο αξιοποίησης φυσικής ενέργειας όπως το Αιολικό Πάρκο μπορεί να έχει τέτοιες συνέπειες. Όχι μόνο όμως πρέπει να τηρείται η αρχή της αναλογικότητας μεταξύ των δύο, όπως το ισοζύγιο επισημάνθηκε και εφαρμόσθηκε στην προαναφερθείσα υπόθεση από την Ολομέλεια ώστε να διαπιστώθηκε τελικά ότι το Συμβούλιο Γερίου δεν απέδειξε έννομο συμφέρον, αλλά και δεν αρκεί να γίνεται γενική και αόριστη επίκληση επιβάρυνσης του περιβάλλοντος και επηρεασμού των ανέσεων των κατοίκων. Αυτό είναι καθαρό στη νομολογία (ίδε: Χαραλάμπους ν. Δημοκρατίας (1996) 3 ΑΑΔ 73, 82, Armonia Estates Ltd ν. Συμβουλίου Βελτιώσεως Τάλας (2000) 3 ΑΑΔ 119, Δημοτικού Συμβουλίου Έγκωμης ν. Δημοκρατίας, 1446/2000, 11.2.2002). Να λεχθεί και κάτι ακόμα. Η προσβαλλόμενη απόφαση αφορά άδεια της Αρχής στα πλαίσια του Ν. 122(Ι)/2003 (θεσπισθέντος για σκοπούς εναρμόνισης με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 96/92/ΕΟΚ) και δεν μπορεί να κριθεί με αναφορά στα όσα ενδεχομένως να ήσαν σχετικά ως προς οποιεσδήποτε άλλες απαιτούμενες άδειες και δη πολεοδομικές. Καταλήγω ότι το Συμβούλιο δεν είχε τεκμηριώσει έννομο συμφέρον στην προώθηση προσφυγής.
Η Αιτήτρια εταιρεία στηρίζει το δικό της έννομο συμφέρον στο ότι είναι ιδιοκτήτρια ακινήτων στην τουριστική περιοχή Αγίου Θεοδώρου προοριζόμενα για τουριστική ανάπτυξη, για ένα μάλιστα από τα οποία και εξασφάλισε πολεοδομική άδεια. Η σχετική αναφορά στα γεγονότα της προσφυγής είναι η παράγραφος 4:
«Η έκδοση της άδειας, η λειτουργία του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού και οι εγκαταστάσεις προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, επιβαρύνουν το περιβάλλον και συνιστούν πολεοδομική υποβάθμιση της περιοχής δια της δημιουργίας ζώνης βαρειάς βιομηχανίας, μείωση της αξίας των ακινήτων στην περιοχή, δυσμενή επηρεασμό των ανέσεων των κατοίκων υποβάθμιση του περιβάλλοντος και παρακώλυση της ανάπτυξης των πλησίον τουριστικών περιοχών.
Συγκεκριμένα, η εγκατάσταση και λειτουργία των ανεμογεννητριών προκαλεί ενοχλητική για τον άνθρωπο ηχορύπανση καλύπτουσαν τα ακίνητα της Αιτήτριας εταιρείας και η ανέγερση τους αντιαισθητική αλλοίωση της φυσικής θέας και περιβάλλοντος ορατή από τα ίδια ακίνητα.»
Φρονώ ότι ούτε η Αιτήτρια εταιρεία κατέδειξε επαρκώς έννομο συμφέρον της. Οι ισχυρισμοί είναι γενικοί και αόριστοι και δεν καταδεικνύουν επηρεασμό της Αιτήτριας. Οι επί μέρους ισχυρισμοί ότι το Αιολικό Πάρκο θα προκαλεί ηχορύπανση «καλύπτουσαν τα ακίνητα της Αιτήτριας» και «αντιαισθητική αλλοίωση της φυσικής θέας και περιβάλλοντος, ορατή από τα ίδια ακίνητα», δεν προσθέτει οτιδήποτε. Ουδείς συγκεκριμένος συσχετισμός των ακινήτων της Αιτήτριας με το Αιολικό Πάρκο γίνεται ώστε να την καταστήσει ενδεχομένως δυσμενώς, αμέσως και ειδικώς επηρεαζόμενο περίοικο (όπως στη Χαραλάμπους). Οι ισχυρισμοί για ηχορύπανση δεν στοιχειοθετούνται, οι δε ισχυρισμοί για αλλοίωση της φυσικής θέας και του περιβάλλοντος, εκτός του ότι δεν στοιχειοθετούνται, παραβλέπουν ότι κάθε ανάπτυξη αλλοιώνει τη φυσική θέα και το περιβάλλον και, αν τέτοιοι ισχυρισμοί ήσαν αρκετοί για να τεκμηριώσουν έννομο συμφέρον, κάθε ιδιοκτήτης γης θα μπορούσε να το επικαλεσθεί για να κατοχυρώσει τη δική του νόμιμη ανάπτυξη έναντι κάθε άλλης ορατής νόμιμης ανάπτυξης πλησίον ή μακρόν της δικής του, ακόμα και αν η άλλη ανάπτυξη είναι σε ζώνη όπου επιτρέπεται και η οποία είναι διαφορετική από τη ζώνη του δικού του ακινήτου. Καταλήγω λοιπόν ότι ούτε η Αιτήτρια εταιρεία έχει έννομο συμφέρον σε προσφυγή.
Με την επιτυχία των προδικαστικών ενστάσεων ως προς το έννομο συμφέρον δεν θα υπεισέλθω βεβαίως στην ουσία των προσφυγών, οι οποίες αποτυγχάνουν και απορρίπτονται. Κάθε Αιτητής θα καταβάλει €500 έξοδα στην Αρχή και €500 έξοδα στο Ενδιαφερόμενο Μέρος.
Δ. Χατζηχαμπής,
Δ.
/ΚΧ"Π