|
ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
|
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ANAΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Υπόθεση αρ. 153/2008
27 Αυγούστου, 2009
[Μ. ΦΩΤΙΟΥ Δ/ΣΤΗΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
LOGICOM PUBLIC LIMITED
Αιτητών
- ΚΑΙ -
1. ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ
2. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καθ' ων η αίτηση
---------------------------
Α. Κ. Αδαμίδης, για τους αιτητές
Μ. Θεοκλήτου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθών η αίτηση
Α. Τσάρκατζιης, για την ενδιαφερόμενη εταιρεία A. T. Multitech Corporation Ltd.
........
A Π Ο Φ Α Σ Η
Μ. ΦΩΤΙΟΥ, Δ: Οι αιτητές με την παρούσα προσφυγή ζητούν την πιο κάτω θεραπεία:
«Α. Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη ή απόφαση της Καθής η αίτηση 1, ημερ. 30/11/2007, στην Ιεραρχική Προσφυγή αρ. 52/2007, με την οποία επικύρωσε την απόφαση του Καθού η αίτηση 2, να κατακυρώσει τον Διαγωνισμό αρ. ΜΕ 04/2007 «για την προμήθεια, εγκατάσταση και συντήρηση 5996 έγχρωμων εκτυπωτών laser/led για τις ανάγκες των σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης, Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης» στην εταιρεία A. T. Multitech Corporation Ltd ή/και με την οποία έκρινε την αναφερόμενη Ιεραρχική Προσφυγή του Αιτούντα αβάσιμη, είναι άκυρη και παράνομη και στερείται οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.»
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού («η Αναθέτουσα Αρχή»), προκήρυξε ανοικτό διαγωνισμό με δημοσιεύσεις στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στις 5/3/2007 και στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 9/3/2007. Ως ημερομηνία υποβολής προσφορών ορίστηκε η 27.4.2007, ημερομηνία η οποία παρατάθηκε μέχρι τις 11.5.2007. Τα έγγραφα του διαγωνισμού παρέλαβαν 9 προσφοροδότες.
Ορισμένοι από τους οικονομικούς φορείς έστειλαν επιστολές με τις οποίες ζητούσαν διευκρινίσεις. Οι διευκρινίσεις που ζήτησαν οι συμμετέχοντες οικονομικοί φορείς, καθώς και οι απαντήσεις που δόθηκαν από την Αναθέτουσα Αρχή επισυνάπτονται στην Ένσταση ως δέσμη εγγράφων.
Στις 15/4/2007 ο υπεύθυνος του ’ξονα Προδιαγραφών και Σχεδιασμού Έργων Πληροφορικής, πρότεινε στη Γενική Διευθύντρια της Αναθέτουσας Αρχής τα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης. Η Γενική Διευθύντρια ενέκρινε τα μέλη στις 18/4/2007.
Η Αναθέτουσα Αρχή έστειλε επιστολή στις 26/4/2007 στους οικονομικούς φορείς που παρέλαβαν τα έγγραφα με νέες διευκρινήσεις και τροποποιήσεις, και επίσης στάληκε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου αρχείο με μαθηματικές εξισώσεις για τον υπολογισμό του κόστους των αναλωσίμων.
Στις 11/5/2007 εκπρόσωποι του Συμβουλίου Προσφορών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού άνοιξαν το κιβώτιο προσφορών του Υπουργείου και παρέλαβαν τις προσφορές που υπήρχαν σ' αυτό. Αφού ακολούθησαν τη διαδικασία που προβλέπεται από τους σχετικούς νόμους και κανονισμούς και κράτησαν ένα αντίγραφο, παρέδωσαν αυτές σε εκπρόσωπο της Επιτροπής Αξιολόγησης. Προσφορές υπόβαλαν 3 (τρεις) προσφοροδότες. Μετά την παραλαβή των προσφορών η Επιτροπή Αξιολόγησης άρχισε τον προκαταρκτικό έλεγχο.
Η Αναθέτουσα Αρχή έστειλε επιστολές ημερομηνίας 5/6/2007 στους προσφοροδότες Logicom Public Ltd (αιτητές) και Α.Τ. Multitech Corporation Ltd (ενδιαφερόμενο μέρος) και τους ζητούσε να δικαιολογήσουν έκαστος την τιμή των προσφερόμενων εκτυπωτών. Ο προσφοροδότης A.T. Multitech Corporation Ltd απάντησε στις 7/6/07. Ορισμένα στοιχεία της απάντησης καταχωρήθηκαν στον απόρρητο φάκελο 13.34.01.2.15 Α.
Η Αναθέτουσα Αρχή έστειλε επιστολές με τις οποίες ζητούσε διευκρινίσεις από τους προσφοροδότες Podium Engineering Ltd, A.T. Multitech Corporation Ltd και Logicom Public Ltd στις 11/6/07. Ο προσφοροδότης Podium Engineering Ltd απάντησε την ίδια ημέρα, ο προσφοροδότης A.T. Multitech Corporation Ltd στις 12/6/07 και ο προσφοροδότης Logicom Public Ltd στις 14/6/07.
Η Επιτροπή Αξιολόγησης ολοκλήρωσε την Έκθεση της στις 29/6/2007 και την υπέβαλε στο Συμβούλιο Προσφορών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (Σ.Π.Υ.Π.Π.). Στην έκθεση της η Επιτροπή Αξιολόγησης εισηγείτο την κατακύρωση της προσφοράς στον Οικονομικό φορέα A.T. Multitech Corporation Ltd ως τον προσφοροδότη με τη χαμηλότερη τιμή έγκυρης προσφοράς. Το Σ.Π.Υ.Π.Π. σε συνεδρία που έγινε στις 4/7/2007 αποφάσισε την ανάθεση της σύμβασης στον προαναφερόμενο οικονομικό φορέα. Για την αναφερόμενη απόφαση ενημερώθηκαν γραπτώς οι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί φορείς στις 9/7/07.
Ο οικονομικός φορέας Logicom Public Ltd στις 12/7/2007 γνωστοποίησε πρόθεση για υποβολή ιεραρχικής προσφυγής εναντίον της απόφασης του Σ.Π.Υ.Π.Π. Η Αναθέτουσα Αρχή γνωστοποίησε λήψη της επιστολής στις 13/7/2007.
Στις 20/7/07 κατατέθηκε στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών («Α.Α.Π.») η Ιεραρχική Προσφυγή 52/2007 στο έντυπο ΑΑΠ-1 και Αίτηση για Λήψη Προσωρινού Μέτρου στο έντυπο ΑΑΠ-10. Με την Ιεραρχική Προσφυγή, η εταιρεία Logicom Public Ltd (η Αιτήτρια) προσέβαλε την απόφαση του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού (Αναθέτουσα Αρχή), να κατακυρώσει τον εν λόγω διαγωνισμό στην εταιρεία A.T. Multitech Corporation Ltd (ενδιαφερόμενο μέρος).
Η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών στις 20/7/07 απέστειλε δια χειρός Ειδοποίηση Καταχώρησης Ιεραρχικής Προσφυγής (Έντυπο ΑΑΠ-2), στη Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και στο Γενικό Λογιστή της Δημοκρατίας, εσωκλείοντας το έντυπο ΑΑΠ-1 για την Ιεραρχική Προσφυγή 52/2007, καθώς και το έντυπο ΑΑΠ-10 για τη Λήψη Προσωρινού Μέτρου. Στην επιστολή ζητήθηκε όπως κατατεθεί στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, εντός 10 ημερών, γραπτή Έκθεση της Αναθέτουσας Αρχής επί των εγειρόμενων θεμάτων ή αιτιάσεων.
Η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών στις 20/7/007 αποφάσισε την αναστολή υπογραφής της σύμβασης για περίοδο δύο ημερών. Την ίδια μέρα απέστειλε επιστολή ταχυδρομικώς και με τηλεομοιότυπο στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (Αναθέτουσα Αρχή) καθώς και στους δικηγόρους της Αιτήτριας εταιρείας, ενημερώνοντας τους για το διάταγμα και ορίζοντας την 24/7/2007 για εξέταση της Αίτησης για παράταση της ισχύος του προσωρινού διατάγματος.
Η ακρόαση της αίτησης για λήψη προσωρινού διατάγματος έγινε στις 24/7/2007. Η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, αφού έλαβε υπόψη την επιστολή της Αναθέτουσας Αρχής ημερ. 20/7/007 που ανέφερε ότι δεν φέρει ένσταση στην έκδοση του διατάγματος, καθώς και όλα στοιχεία που είχε ενώπιον της, αποφάσισε ομόφωνα την παράταση του προσωρινού διατάγματος, μέχρι την έκδοση της τελικής απόφασης επί της ουσίας της Ιεραρχικής Προσφυγής. Η απόφαση αυτή κοινοποιήθηκε με επιστολή της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών (πιο κάτω Α.Α.Π.) ημερ. 24/7/2007.
Η γραπτή Έκθεση της Αναθέτουσας Αρχής κατατέθηκε στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών στις 30/7/2007. Η ακρόαση της Ιεραρχικής Προσφυγής είχε αρχικά ορισθεί για τις 24/8/2007. Τόσο η Αιτήτρια, όσο και η Αναθέτουσα Αρχή πληροφορήθηκαν για την ημερομηνία ακρόασης με επιστολές της Α.Α.Π. ημερ. 1.8.2007.
Η ακρόαση της Ιεραρχικής Προσφυγής 52/2007 έγινε τελικά στις 30.8.2007 και συνεχίστηκε στις 11.9.2007, ενώπιον της Α.Α.Π., όπου τόσο η Αιτήτρια, όσο και η Αναθέτουσα Αρχή, δια των αντιπροσώπων τους, εξέθεσαν τις απόψεις τους αναφορικά με την εξεταζόμενη Ιεραρχική Προσφυγή.
Η Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών εξέτασε όλα τα θέματα που αφορούσαν την Ιεραρχική Προσφυγή, και αφού έλαβε υπόψη όλα τα στοιχεία που είχαν τεθεί ενώπιον της, καθώς και τις σχετικές ρυθμίσεις της νομοθεσίας και τη σχετική νομολογία, στις 30/11/07, αποφάσισε ομόφωνα ότι η Ιεραρχική Προσφυγή 52/2007 «αποτυγχάνει και η προσβαλλόμενη απόφαση της Αναθέτουσας Αρχής επικυρώνεται». Κοινοποίησε την απόφαση της στα δύο μέρη με τα έντυπα ΑΑΠ-4(β) και ΑΑΠ-4(δ) κοινοποιώντας τα σχετικά στον Γενικό Λογιστή της Δημοκρατίας και στον Γενικό Ελεγκτή. Η απόφαση αυτή προσβάλλεται με την παρούσα Προσφυγή.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών με την εμπεριστατωμένη γραπτή του αγόρευση, προωθεί τους εξής λόγους ακυρώσεως:
(α) Ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι παράνομη γιατί επιλέχθηκε η προσφορά του ενδιαφερομένου μέρους η οποία ενώ ήταν ασυνήθιστα χαμηλή, δεν τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις του άρθρου 61 του Ν 12(Ι)/2006 για παροχή ικανοποιητικών διευκρινίσεων.
(β) Ότι λήφθηκε χωρίς τη δέουσα έρευνα.
(γ) Ότι είναι αποτέλεσμα κακής άσκησης της διακριτικής ευχέρειας.
(δ) Ότι είναι αποτέλεσμα πλάνης περί τα πράγματα, και
(ε) Ότι είναι αναιτιολόγητη.
Από πλευράς των καθ΄ ων η αίτηση και του ενδιαφερομένου μέρους υποστηρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθόλα νόμιμη και ορθή και εύλογα επιτρεπτή.
ΕΞΕΤΑΣΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΙΣΧΥΡΙΣΜΩΝ
Αρχίζω από τον ισχυρισμό ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι παράνομη γιατί επιλέχθηκε η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους η οποία ενώ ήταν ασυνήθιστα χαμηλή, δεν τηρήθηκαν οι προϋποθέσεις του άρθρου 61 του περί του Συντονισμού των Διαδικασιών Σύναψης Δημόσιων Συμβάσεων Προμηθειών, Έργων και Υπηρεσιών και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2006 (Ν 12(Ι)/06). Το εν λόγω άρθρο έχει ως εξής:
«61.(1) Εάν, για δεδομένη σύμβαση, προσφορά φαίνεται ασυνήθιστα χαμηλή σε σχέση με το αντικείμενο της, η αναθέτουσα αρχή, πριν να απορρίψει την προσφορά αυτή, ζητά γραπτώς τις διευκρινίσεις εκείνες για τη σύνθεση της προσφοράς που τυχόν κρίνει σκόπιμες. Οι διευκρινίσεις αυτές δύναται να αφορούν ιδιαίτερα-
(α) Τον οικονομικό χαρακτήρα της μεθόδου δομικής κατασκευής, της μεθόδου κατασκευής των προϊόντων ή της παροχής των υπηρεσιών
(β) τις επιλεγείσες τεχνικές λύσεις ή/και τις εξαιρετικά ευνοϊκές συνθήκες που διαθέτει ο προσφέρουν για την εκτέλεση του έργου, την προμήθεια των προϊόντων ή την παροχή των υπηρεσιών
(γ) την πρωτοτυπία του έργου, των προμηθειών ή των υπηρεσιών που προτείνει ο προσφέρων
(δ) την τήρηση των διατάξεων περί προστασίας της εργασίας και των συνθηκών εργασίας που ισχύουν στον τόπο εκτέλεσης της σύμβασης·
(ε) την ενδεχομένη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης στον προσφέρονται.
(2) Η αναθέτουσα αρχή ελέγχει, σε συνεννόηση με τον προσφέροντα, τη σύνθεση της προσφοράς βάσει των παρασχεθέντων δικαιολογητικών.
(3) Εφόσον η αναθέτουσα αρχή διαπιστώνει ότι μια πρόσφορα είναι ασυνήθιστα χαμηλή λόγω χορήγησης κρατικής ενίσχυσης στον προσφέροντα, η προσφορά δύναται να απορρίπτεται αποκλειστικά για αυτόν τον λόγο μόνο μετά από διαβούλευση με τον προσφέροντα, και εφόσον ο προσφέρων δεν είναι σε θέση να αποδείξει, εντός επαρκούς προθεσμίας την οποία τάσσει η αναθέτουσα αρχή, ότι η εν λόγω ενίσχυση χορηγήθηκε νομίμως. Όταν η αναθέτουσα αρχή απορρίπτει μια προσφορά υπό τις συνθήκες αυτές, ενημερώνει, μέσω της Αρμόδιας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, την Επιτροπή σχετικά.»
Με βάση τα πραγματικά περιστατικά ο επίδικος διαγωνισμός αφορούσε «Προμήθεια Εγκατάσταση και Συντήρηση 5996 εγχρώμων εκτυπωτών laser/led για τις ανάγκες των σχολείων Δημοτικής Εκπαίδευσης, Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης». Οι καθ' ων η αίτηση επέλεξαν τελικά την προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους και αιτιολόγησαν την απόρριψη της πιο πάνω εισήγησης των αιτητών, αφού ζήτησαν σχετικές διευκρινήσεις, όπως επιβάλλει το άρθρο 61, τις οποίες έκριναν ότι έδιναν ικανοποιητικές εξηγήσεις γιατί η προσφορά του ενδιαφερομένου μέρους ήταν ασυνήθιστα χαμηλή.
Πρέπει εδώ να σημειωθεί ότι ως ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά, κρίθηκε τόσο η προσφορά του ενδιαφερομένου μέρους όσο και αυτή των αιτητών και ο χαρακτηρισμός αυτός, δεν αμφισβητείται. Αυτό το δέχθηκε και ο ευπαίδευτος συνήγορος των αιτητών ο οποίος αγορεύοντας ενώπιον της Α.Α.Π., δήλωσε τα εξής:
«Οι ασυνίθηστα χαμηλές προσφορές δεν είναι παράνομες εφόσον είναι νόμιμα και επαρκώς αιτιολογημένες. Αυτός είναι ο κανόνας, αυτό βγαίνει από το άρθρο 61 και η δική μας και της Multitech ήσαν ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές με βάση το κριτήριο το οποίο δεν αμφισβητώ, το οποίο υιοθέτησε και η Αναθέτουσα Αρχή. Είπε ότι, 'πήρα τις τιμές της αγοράς και τις τιμές που μου δώσατε και είσαστε ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές. Θέλω να μου δώσετε διευκρινίσεις για να αποφασίσω κατά πόσο η προσφορά σας είναι επαρκώς και νόμιμα αιτιολογημένη για να τις βάλω μέσα στο καλάθι που θα εξετάσω ότι νόμιμα .'».
Ενόψει των πιο πάνω, δεν θα ασχοληθώ με τα όσα, με πολλή επιμέλεια, ο συνήγορος των αιτητών παραθέτει στην αγόρευση του για το πότε μια προσφορά μπορεί να κριθεί ως «ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά» με την έννοια του άρθρου 61 του Ν 12(Ι)/06.
Εδώ οι καθ΄ ων η αίτηση αρ. 1 αφού έκριναν και τις δύο προσφορές (αιτητών και ενδιαφερομένου μέρους) ως ασυνήθιστα χαμηλές ζήτησαν και από τους δύο όπως δώσουν διευκρινίσεις γιατί, και έδωσαν αμφότεροι εξηγήσεις που κρίθηκαν ικανοποιητικές. Όμως μεταξύ των δύο ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών, η προσφορά του ενδιαφερόμενου μέρους ήταν χαμηλότερη και έτσι έγινε αποδεκτή. Σημειώνεται επίσης ότι τα εμπορεύματα (εκτυπωτές) ήσαν ακριβώς τα ίδια αφού τόσο οι αιτητές όσο και το ενδιαφερόμενο μέρος θα προμηθεύονταν αυτά από τον ίδιο κατασκευαστή τους Hewlett-Packard (Η.Ρ.). Το ερώτημα είναι αν ορθά κρίθηκαν οι διευκρινίσεις που έδωσε το ενδιαφερόμενο μέρος ως ικανοποιητικές.
Η Αναθέτουσα Αρχή, όταν έκρινε τις προσφορές αιτητών και ενδιαφερομένου μέρους ως ασυνήθιστα χαμηλές, ενεργώντας με βάση το άρθρο 61 του Ν 12(Ι)/06, τους απέστειλε επιστολή ημερ. 5.6.07 και ζήτησε διευκρινίσεις. Η επιστολή προς το ενδιαφερόμενο μέρος έχει ως ακολούθως:
«ΘΕΜΑ: Διαγωνισμός Αρ. ΜΕ04/07 για την Προμήθεια, Εγκατάσταση και Συντήρηση 5996 Έγχρωμων Εκτυπωτών Τύπου Laser/led σελίδας Α4 για τις ανάγκες των σχολείων Δημοτικής, Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής & Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.
Αναφορικά με τον πιο πάνω διαγωνισμό και σύμφωνα με το άρθρο 61 του Νόμου 12(Ι)/06 ο οποίος αποτελεί μέρος του Νομοθετικού Πλαισίου του εν λόγω διαγωνισμού, θα θέλαμε να μας δικαιολογήσετε την προσφερόμενη τιμή που αφορά στην Ομάδα Αγαθών 1: Έγχρωμοι Εκτυπωτές Laser/led σελίδας Α4 για το μοντέλο του εκτυπωτή για το οποίο υποβάλλετε την προσφορά σας, αφού μετά από σχετικό έλεγχο τιμών αγοράς, η τιμή για τον εν λόγω εκτυπωτή είναι πολλαπλάσια από την τιμή που αναγράφεται στην προσφορά σας.»
Πανομοιότυπη επιστολή με ίδια ημερομηνία στάληκε και στους αιτητές.
Το ενδιαφερόμενο μέρος ανταποκρινόμενο στην πιο πάνω επιστολή της Αναθέτουσας Αρχής για να δώσει διευκρινίσεις σχετικά με την ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά του, με επιστολή ημερ. 7/6/07 έδωσε τις εξής διευκρινίσεις:
«Αναφορικά με την επιστολή σας ημερ. 5.6.07 θα θέλαμε να σας δικαιολογήσουμε την προσφερόμενη τιμή ως εξής:
Η εταιρεία μας ως επίσημος αντιπρόσωπος των προϊόντων της Hewlett-Packard στην Κύπρο έχει πάρει πολύ ειδικές (χαμηλές) τιμές από την Hewlett-Packard η οποία έλαβε υπόψη το μέγεθος της προσφοράς καθώς επίσης και το γεγονός ότι οι εκτυπωτές προορίζονταν για το Υπουργείο Παιδείας & Πολιτισμού Κύπρου. Η προσφορά μας βασίστηκε σε αυτές τις τιμές και είναι καθ΄ όλα επικερδής.
Στην συγκεκριμένη προσφορά έπρεπε να δοθεί μια τιμή η οποία συμπεριλάμβανε εκτυπωτή, αναλώσιμα και υπηρεσίες. Η εταιρεία μας είναι ο μόνος προσφοροδότης προϊόντων Hewlett-Packard που κατέχει επιπλέον Service - (authorized support provider) και Consumables and Accessories Agreement με την κατασκευάστρια εταιρεία Hewlett-Packard. Τα επιπλέον συμβόλαιο έχουν ήδη επισυναφθεί με την κατάθεση της προσφοράς μας (επισυνάπτονται ξανά). Πιθανόν οι άλλοι προσφοροδότες να μην μπόρεσαν να ανταποκριθούν και να δώσουν τις τιμές αυτές αφού αγοράζουν αναλώσιμα και υπηρεσίες από 'τρίτους'.
Είμαστε στη διάθεση σας για περισσότερες πληροφορίες.»
Είναι κατάλληλο το στάδιο να αναφέρω ότι ενόψει του τεκμηρίου κανονικότητας των διοικητικών πράξεων το βάρος είναι στους αιτητές να αποδείξουν την υπόθεση τους. Το δικαστήριο δεν επεμβαίνει αν από τα ενώπιον του γεγονότα προκύπτει ότι η απόφαση ήταν εύλογα επιτρεπτή (Βλ. μεταξύ άλλων Coussoumides v. Republic (1966) 3 C.L.R. 1, Makrides v. Republic (1967) 3 C.L.R. 147 και Georghiades v. Republic (1980) 3 C.L.R. 525). Το δικαστήριο περιορίζεται στην εξέταση κατά πόσον έχουν τηρηθεί οι σχετικές νομικές και δικονομικές πρόνοιες και αν η απόφαση λήφθηκε σύμφωνα με τις αρχές του διοικητικού δικαίου. Κατά κανόνα δεν επεμβαίνει σε ευρήματα γεγονότων, ιδιαίτερα όταν αυτά είναι τεχνικής φύσης. (Βλ. Tamassos Suppliers v. Δημοκρατίας (1992) 3 Α.Α.Δ. 60, Δημοκρατίας ν. Χαρ. Πηλακούτας Λτδ (2006) 3 Α.Α.Δ. 759, Δημοκρατία ν. A. Polidorou & Son Ltd (2007) 3 Α.Α.Δ. 363 και Δημοκρατία ν. Μάριος Θεοχαρίδης Λτδ, Α.Ε. 75/02, ημερ. 27.11.08).
Στην υπόθεση Podium Engineering Ltd v. Δημοκρατίας, Α.Ε. 81/06, ημερ. 5.11.08 αποφασίστηκε ότι η εξουσία της Α.Α.Π. είναι να ελέγχει μόνο την νομιμότητα της απόφασης της Αναθέτουσας Αρχής και δεν επεμβαίνει στα ευρήματα επί των γεγονότων, ιδιαίτερα σε κρίση της επί τεχνικών θεμάτων. Η ίδια νομική αρχή, όπως ήδη ανάφερα, ισχύει και για τη δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου.
Στην υπόθεση Brulli Energia SRL v. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, υποθ. Αρ. 1097/2002 ημερ. 6/2/06 (που σημειώνω ότι δεν έχει εφεσιβληθεί) ο αδελφός Δικαστής Γαβριηλίδης ανέφερε τα εξής:
«Σύμφωνα με τη νομολογία, η εκτίμηση των γεγονότων ανήκει στη Διοίκηση, το δε Δικαστήριο επεμβαίνει μόνο αν διαπιστωθεί πλάνη περί τα πράγματα ή το νόμο ή ότι η Διοίκηση έχει υπερβεί τα ακραία όρια της διακριτικής της εξουσίας. Περαιτέρω, το Δικαστήριο δεν υπεισέρχεται στον έλεγχο θεμάτων τεχνικής φύσεως, που λήφθηκαν υπόψη από τη Διοίκηση, εφόσον η Διοίκηση, λόγω ειδικών γνώσεων, είναι ο καλύτερος γνώστης και κριτής. Ως θέμα γενικής αρχής, η κρίση της Διοίκησης αναφορικά με θέματα τεχνικής φύσεως ή ειδικών γνώσεων είναι ανέλεγκτη. Στην προκείμενη περίπτωση, το ζήτημα της μη πλήρωσης των όρων του Διαγωνισμού και των τεχνικών προδιαγραφών, όπως διαγράφονται πιο πάνω, είναι καθαρά θέμα τεχνικής φύσεως. Δεν έχει δε προκύψει, από τα ενώπιόν μου δεδομένα, ότι τα συμπεράσματα της Τεχνικής Επιτροπής για ουσιώδεις αποκλίσεις, τα οποία υιοθέτησε η Επιτροπή Προσφορών, και, στη συνέχεια, το Διοικητικό Συμβούλιο της Αρχής, έπασχαν καθ' οιονδήποτε τρόπο. Επομένως, η προσφορά της αιτήτριας δεν πληρούσε ουσιώδεις όρους του Διαγωνισμού και, συνακόλουθα, ορθά η αιτήτρια αποκλείστηκε από την περαιτέρω διαδικασία. Με αποτέλεσμα να μην έχει έννομο συμφέρον στην παρούσα προσφυγή.» (Η υπογράμμιση είναι δική μου)
Εφαρμόζοντας τις πιο πάνω νομικές αρχές στα γεγονότα της δικής μας υπόθεσης τα οποία θεωρώ ότι είναι και τεχνικής φύσης αλλά και θέμα ειδικών γνώσεων, καταλήγω ότι ήταν εύλογα επιτρεπτό για τους καθ΄ ων η αίτηση αρ. 2 (Αναθέτουσα Αρχή) να δεχθούν ως ικανοποιητικές τις διευκρινίσεις που έδωσε το ενδιαφερόμενο μέρος και επομένως ο ισχυρισμός ότι δεν τηρήθηκαν οι πρόνοιες του άρθρου 61 του Ν 12(Ι)/06 δεν ευσταθεί. Κατ΄ επέκταση και η απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση αρ. 1 (Α.Α.Π.) είναι επίσης ορθή.
Στρέφομαι τώρα στον ισχυρισμό των αιτητών ότι η απόφαση λήφθηκε χωρίς τη δέουσα έρευνα. Μια έρευνα θεωρείται πλήρης όταν συλλέγονται και εκτιμούνται τα ουσιώδη στοιχεία ώστε το αποφασίζον όργανο να οδηγείται σε ασφαλή συμπεράσματα. Σχετική είναι η απόφαση της Ολομέλειας, στην Ε.Ε.Υ. ν. Ζάμπογλου (1997) 3 Α.Α.Δ. σελ. 276, όπου διαβάζουμε τα ακόλουθα:
«Η έκταση και η μορφή της έρευνας είναι συνυφασμένες με τα περιστατικά της κάθε υπόθεσης. Πρέπει όμως να τονισθεί ότι η τελική εκτίμηση των γεγονότων και η λήψη της σχετικής απόφασης αποτελεί καθήκον και υποχρέωση του αρμοδίου οργάνου. Το κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν βάση για ασφαλή συμπεράσματα. (Ίδε Ευαγόρας Νικολαϊδης και ’λλοι ν. Δρα. Μιχαλάκη Μηνά και ’λλων (1994) 3 Α.Α.Δ. 321)»
Σχετική με το ίδιο θέμα είναι και η υπόθεση Motorways Ltd ν. Υπουργού Οικονομικών (1999) 3 ΑΑΔ 447). Ο ισχυρισμός περί μη δέουσας έρευνας συνδέθηκε με τις διευκρινίσεις που έδωσε το ενδιαφερόμενο μέρος αναφορικά με την ασυνήθιστα χαμηλή προσφορά του. Εδώ, κατά την άποψη μου, οι καθ' ων η αίτηση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία των φακέλων, αλλά και από τα όσα ανάφερα πιο πάνω, εντόπισαν τα ουσιώδη στοιχεία της υπόθεσης και προχώρησαν σε πλήρη έρευνα, ζητώντας και επιπλέον διευκρινίσεις από τους προσφοροδότες τόσο σε τεχνικά, όσο και σε οικονομικής φύσεως ζητήματα, ώστε να καταλήξουν στην ορθότερη επιλογή και προς το συμφέρον του δημοσίου. Επομένως απορρίπτεται και αυτός ο ισχυρισμός.
Τέλος οι αιτητές προβάλλουν τον ισχυρισμό ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αναιτιολόγητη. Συνδέθηκε και αυτός ο ισχυρισμός με την επάρκεια των διευκρινίσεων που έδωσε το ενδιαφερόμενο μέρος γιατί η προσφορά τους ήταν ασυνήθιστα χαμηλή. Με όσα ανάφερα πιο πάνω, κρίνω ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι πλήρως και δεόντως αιτιολογημένη. Η αιτιολογία της καλύπτεται τόσο από το πραγματικό και νομικό περιεχόμενο της προσβαλλόμενης απόφασης όσο και από τα στοιχεία του φακέλου. Η απόφαση της Α.Α.Π. (καθ΄ ων αρ. 1) θα πρέπει να διαβαστεί υπό το φως της απόφασης της Αναθέτουσας Αρχής (καθ΄ ων αρ. 2) όπου εξηγείται γιατί οι διευκρινίσεις κρίθηκαν ικανοποιητικές. Δεν έχει τεθεί οτιδήποτε ενώπιον μου που να δικαιολογεί επέμβαση στην κατάληξη των καθ΄ ων η αίτηση.
Ενόψει των πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται με 1.200.- πλέον Φ.Π.Α. εναντίον των αιτητών και υπέρ των καθ΄ ων η αίτηση.
Μεταξύ αιτητών και ενδιαφερομένου μέρους καμιά διαταγή για έξοδα.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται σύμφωνα με το άρθρο 146.4(α) του Συντάγματος.
Μ. Φωτίου, Δ.
/ΚΑΣ