ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ
|
ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Υπόθεση Αρ. 1657/2007)
16 Ιουλίου, 2009
[ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ/στης]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΥΖΩΝΑΣ,
Αιτητής,
ΚΑΙ
ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΧΛΩΡΑΚΑΣ,
Καθ΄ ων η αίτηση.
____________________
Ο Αιτητής παρουσιάζεται προσωπικά.
Ε. Κορακίδης, για τους Καθ΄ ων η αίτηση.
_____________________
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ, Δ.: Ο αιτητής, που είναι δικηγόρος από την Πάφο, με την προσφυγή του ζητά δήλωση του δικαστηρίου ότι οι τέσσερις συναφείς αποφάσεις και/ή πράξεις των καθ΄ ων η αίτηση με τις οποίες επέβαλαν σ΄ αυτόν, τέσσερις φορολογίες ενοικίου, ήτοι Λ.Κ.360.-, Λ.Κ.60.00.-, Λ.Κ.30.00.- και Λ.Κ.900.00.- και οι οποίες κοινοποιήθηκαν σ΄ αυτόν με τέσσερις επιστολές και/ή ειδοποιήσεις ημερ. 16.10.2007, είναι άκυρες και χωρίς οποιοδήποτε αποτέλεσμα.
Η προσφυγή βασίζεται, μεταξύ άλλων, και στα εξής νομικά σημεία:
(α) Οι προσβαλλόμενες αποφάσεις είναι αποτέλεσμα ουσιώδους πλάνης περί το νόμο και τα πράγματα.
(β) Δεν είναι δεόντως αιτιολογημένες.
(γ) Συνιστούν διπλή φορολογία.
(δ) Δεν τηρήθηκαν τα προβλεπόμενα από το νόμο πρακτικά, κατά την έκδοση των προσβαλλομένων αποφάσεων.
Δεν αμφισβητήθηκε ότι ο αιτητής είναι συνιδιοκτήτης κατά το ¼ μερίδιο, από 3.12.1997, δώδεκα διαμερισμάτων, δηλαδή 8 διαμερισμάτων των δύο υπνοδωματίων και 4 διαμερισμάτων του ενός υπνοδωματίου καθώς και ενός μικρού καταστήματος και ενός εστιατορίου, που αποτελούν το συγκρότημα «Δήμητρα Κώρτ», στη Χλώρακα. Επίσης είναι συνιδιοκτήτης κατά το ¼ μερίδιο, από τις 4.12.1997, ενός συγκροτήματος τουριστικών διαμερισμάτων που αποτελείται από 24 διαμερίσματα του ενός υπνοδωματίου και 6 στούντιο, επίσης στη Χλώρακα.
Το Κοινοτικό Συμβούλιο Χλώρακας με τέσσερις αποφάσεις του, που κοινοποιήθηκαν στον αιτητή με τέσσερις επιστολές και/ή ειδοποιήσεις, ημερ. 16.10.2007, επέβαλε στον αιτητή φόρο ενοικίου για το έτος 2007, ανερχόμενο στα προαναφερόμενα ποσά. Η επιβολή της προαναφερόμενης φορολογίας έγινε στη βάση προηγούμενης απόφασης των καθ΄ ων η αίτηση, σύμφωνα με την οποία φόρος ενοικίου στις περιπτώσεις που, ο ιδιοκτήτης παραλείπει να δώσει στοιχεία ως προς το εισπραχθέν ενοίκιο, επιβάλλεται ανάλογα με την κατηγορία ή το είδος του υποστατικού. Δηλαδή στις περιπτώσεις διαμερισμάτων και οικιών επιβάλλεται «κατ΄ αποκοπή» φόρος ενοικίου Λ.Κ.30.00.- ετησίως, στις περιπτώσεις καταστημάτων επίσης Λ.Κ.30.00.-, για εστιατόρια Λ.Κ.60.00.- και για επαύλεις Λ.Κ.80.00.-
Στις προαναφερόμενες ειδοποιήσεις επιβολής φορολογίας αναγράφεται απλά το όνομα και η διεύθυνση του αιτητή, το όνομα του υποστατικού (Dimitra Court και Evzonas Hill), το ότι η φορολογία είναι για το έτος 2007, η ημερομηνία έκδοσης των ειδοποιήσεων, που είναι η 16.10.2007 και το ποσό του φόρου ενοικίου και του πληρωτέου ποσού, σε Λ.Κ. καθώς και το ενδεικτικό ισοδύναμο σε ευρώ.
Στις 19.7.2005 ο αιτητής είχε απευθυνθεί στον Πρόεδρο του Κοινοτικού Συμβουλίου Χλώρακας, με κοινοποίηση στον Έπαρχο Πάφου και ζητούσε αντίγραφο του πρακτικού ή του μέρους του πρακτικού που αναφέρεται σε απόφαση του Κοινοτικού Συμβουλίου για επιβολή φόρου ενοικίου και στον τρόπο υπολογισμού του. Δεν φαίνεται να δόθηκε οποιαδήποτε απάντηση στο αίτημα εκείνο του αιτητή.
Στην ένσταση τους οι καθ΄ ων η αίτηση εγείρουν θέμα ότι με την προσφυγή αυτή προσβάλλονται τέσσερις ξεχωριστές πράξεις και εισηγούνται ότι η προσφυγή θα πρέπει να απορριφθεί γι΄ αυτό το λόγο. Οι καθ΄ ων η αίτηση παραδέχονται ότι αποφάσισαν την επιβολή της υποχρέωσης καταβολής δικαιωμάτων, σε ποσοστό 3%, επί του εισπραχθέντος ενοικίου, στους ιδιοκτήτες υποστατικών στη Χλώρακα και γι΄ αυτό το λόγο ζήτησαν απ΄ αυτούς να προσκομίζουν αποδείξεις προς το σκοπό απόδειξης του ποσού είσπραξης. Για την αντιμετώπιση όμως του προβλήματος που προέκυπτε από το γεγονός ότι ορισμένοι από τους ιδιοκτήτες υποστατικών αρνούνταν να ενημερώσουν τους καθ΄ ων η αίτηση για το ύψος του εισπραχθέντος ενοικίου και να προσκομίσουν σχετικές αποδείξεις (όπως ήταν και ο αιτητής), οι καθ΄ ων η αίτηση αποφάσισαν περαιτέρω «. ότι στην περίπτωση αυτή η επιβολή φορολογίας θα γινόταν ανάλογα με το είδος του υποστατικού που ενοικιαζόταν που σε καμμιά περίπτωση δεν θα υπερέβαινε το 3% του εισπραχθέντος ενοικίου και ότι κατά την εξέταση τυχόν ενστάσεων και με την παρουσίαση από τον ιδιοκτήτη ενοικιαστηρίου ή αποδείξεων θα διασφαλιζόταν ότι ο φόρος δεν θα ξεπερνούσε το 3% του εισπραχθέντος ενοικίου.»
Είναι θέση των καθ΄ ων η αίτηση ότι η επιβολή της υποχρέωσης καταβολής δικαιωμάτων ενοικίου από ιδιοκτήτες υποστατικών στη Χλώρακα, τα οποία ενοικιάζονται, έγινε σύμφωνα με την αρχή της ισότητας, χωρίς οποιεσδήποτε διακρίσεις και δεν συνιστά διπλή φορολογία.
Ενώπιον του δικαστηρίου παρουσιάστηκε ο σχετικός φάκελος του Κοινοτικού Συμβουλίου Χλώρακας, ως τεκμήριο 1, και πρακτικά των καθ΄ ων η αίτηση ημερ. 12.7.2007, που αναφέρονται σε επιβολή φορολογίας για το έτος 2007, ως τεκμήριο 2. Παρατηρώ ότι τα πρακτικά αυτά είναι παρόμοια, ως προς την ουσία τους, με τα πρακτικά ημερ. 12.8.2007 με αρ. ΚΣΧ/18-2007 που βρίσκονται στο φάκελο τεκμήριο 1. Από τα πρακτικά αυτά είναι προφανές ότι και για το 2007 ακολουθήθηκε προηγούμενη απόφαση των καθ΄ ων η αίτηση ημερ. 22.7.2003 σύμφωνα με την οποία αποφασίστηκε η επιβολή ποσοστού 3% επί του ενοικίου που εισπράττεται κάθε χρόνο. Στις περιπτώσεις που ιδιοκτήτες υποστατικών παραλείπουν να παρουσιάσουν αποδείξεις για το ποσό είσπραξης του προηγούμενου έτους ή ενοικιαστήριο έγγραφο, οι καθ΄ ων η αίτηση καθόρισαν κατηγορίες υποστατικών, για σκοπούς επιβολής φόρου ενοικίου με, ουσιαστικά, μόνο κριτήριο (τεκμαρτού ενοικίου) το είδος του υποστατικού. Συγκεκριμένα απεφάσισαν την επιβολή φόρου ενοικίου Λ.Κ.30.00.- για κάθε κατοικία εντός της κοινότητας, Λ.Κ.80.00.- για κάθε έπαυλη, Λ.Κ.30.00.- για κάθε κατοικία στην τουριστική περιοχή και Λ.Κ.80.00.-, Λ.Κ.60.00.- και Λ.Κ.40.00.-, αντίστοιχα, για μεγάλα καταστήματα και για μικρά καταστήματα και καταστήματα σε άξονες δευτερεύουσας σημασίας.
Ο περί Κοινοτήτων Νόμος του 1999, Ν 86(Ι)/99, όπως τροποποιήθηκε, προνοεί για την καταβολή δικαιωμάτων από τον ιδιοκτήτη για οποιοαδήποτε υποστατικά τα οποία ενοικιάζονται ή παραχωρούνται επί μισθώσει εκτός απ΄ αυτά που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για γεωργικούς σκοπούς. Με βάση το άρθρο 116(1) (δ) του Ν 86(Ι)/99 οι καθ΄ ων η αίτηση εξέδωσαν την Κ.Δ.Π. 440/2002, ο Κανονισμός 235(1) της οποίας προνοεί ότι θα πληρώνεται κάθε χρόνο, από τον ιδιοκτήτη οποιουδήποτε υποστατικού ή άλλης ακίνητης ιδιοκτησίας που βρίσκεται μέσα στην περιοχή της Κοινότητας και ενοικιάζεται ή παραχωρείται με μίσθωση κατά τη διάρκεια του έτους ή οποιουδήποτε μέρους τούτου, δικαίωμα που δεν υπερβαίνει το 5% του ενοικίου το οποίο εισπράττεται κάθε χρόνο. Είναι με βάση τον κανονισμό 235 που οι καθ΄ ων η αίτηση έλαβαν και τις προσβαλλόμενες αποφάσεις.
Όσον αφορά την ένσταση των καθ΄ ων η αίτηση ότι με την προσφυγή προσβάλλονται τέσσερις μη συναφείς αποφάσεις ή πράξεις των καθ΄ ων η αίτηση, τη θεωρώ αβάσιμη. Σύμφωνα με τη νομολογία όταν αποφάσεις εδράζονται στην ίδια αιτιολογία, εκδόθηκαν από την ίδια Αρχή και στο πλαίσιο της ίδιας διοικητικής διαδικασίας, υφίσταται η απαραίτητη συνάφεια μεταξύ των προσβαλλομένων αποφάσεων ώστε να χωρεί η προσβολή τους με το ίδιο ένδικο μέσο και κατ΄ επέκταση η παράλληλη αναθεώρησή τους. Εκείνο που δεν επιτρέπεται είναι η προσβολή, με το ίδιο δικόγραφο, περισσότερων από μιας αυτοτελών διοικητικών πράξεων.
Στην υπόθεση Artin Bahadourian (Successors) Ltd v. Δημοκρατίας (1994) 4B Α.Α.Δ. 1265 η προσφυγή της αιτήτριας στράφηκε κατά την νομιμότητας σειράς αποφάσεων του Εφόρου Φόρου Εισοδήματος αναφορικά με τις φορολογικές υποχρέωσεις της για τα έτη 1988 και 1989. Κρίθηκε ότι οι προσβληθείσες αποφάσεις είχαν την απαραίτητη συνάφεια μεταξύ τους ώστε να χωρεί προσβολή με το ίδιο ένδικο μέσο, εξαιτίας του ότι οι αποφάσεις εδράζονταν στην ίδια αιτιολογία και εκδόθηκαν από την ίδια Αρχή στο πλαίσιο της ίδιας διοικητικής διαδικασίας. Αντίθετα στην υπόθεση Νίκου Κοννίδη κ.α. ν. ΕΤΕΚ, Υποθ. αρ. 339/01, ημερ. 22.3.2002, η προσφυγή κρίθηκε ότι στρεφόταν εναντίον δύο αυτοτελών και μη συναφών διοικητικών πράξεων, πράγμα ανεπίτρεπτο.
Στη Συμεωνίδου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1993) 3 Α.Α.Δ. 258 η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου υιοθέτησε τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας της Ελλάδας σύμφωνα με την οποία, μόνο μια διοικητική απόφαση μπορεί να προσβληθεί με το δικόγραφο της προσφυγής, εκτός αν υπάρχει συνάφεια μεταξύ δύο ή περισσότερων διοικητικών πράξεων οπότε αυτές μπορούν να συνπροσβληθούν στο ίδιο δικόγραφο. Συνάφεια υπάρχει όταν η μια πράξη αποτελεί προϋπόθεση της άλλης ή όταν οι προσβαλλόμενες πράξεις αφορούν τον ίδιο αιτητή, βασίζονται στις ίδιες διατάξεις του νόμου, φέρουν ταυτόσημη αιτιολογία και εκδόθηκαν από το ίδιο όργανο και κατά την ίδια διοικητική διαδικασία.
Οι προσβληθείσες αποφάσεις εκδόθηκαν από την ίδια Αρχή στο πλαίσιο της ίδιας διοικητικής διαδικασίας και εδράζονται στην ίδια αιτιολογία. Θεωρώ επομένως ότι εμπίπτουν στην προαναφερόμενη κατηγορία των συναφών πράξεων και ως εκ τούτου ήταν επιτρεπτό να προσβληθούν με το ίδιο δικόγραφο.
Όσον αφορά την ουσία της προσφυγής, μελέτησα με προσοχή όλα τα ενώπιον μου στοιχεία και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι ο αιτητής έχει δίκαιο. Κατά την κρίση μου, από το λεκτικό του κανονισμού 235, το οποίο υπαγορεύει την επιβολή δικαιώματος ή φόρου ενοικίου που δεν θα υπερβαίνει το 5% του ενοικίου που εισπράττεται κάθε χρόνο, συνάγεται ότι το επιβαλλόμενο δικαίωμα ή φόρος ενοικίου θα πρέπει να είναι ανάλογος του εισπραχθέντος ενοικίου. Δεν παραγνωρίζω τη δυσκολία των καθ΄ ων η αίτηση στην εφαρμογή του προαναφερόμενου κανονισμού και της προσβαλλόμενης απόφασης, ιδιαίτερα στην περίπτωση που οι ιδιοκτήτες ενοικιαζομένων υποστατικών δεν δίνουν στοιχεία (αποδείξεις ή ενοικιαστήρια έγγραφα) ως προς το εισπραχθέν, κατά τον ουσιώδη χρόνο, ενοίκιο. Παρά τη δυσκολία όμως αυτή, συμφωνώ με τον αιτητή ότι, προς εφαρμογή του κανονισμού 235 και της προσβαλλόμενης απόφασης, οι καθ΄ ων η αίτηση θα έπρεπε να είχαν θεσπίσει ή εφαρμόσει αντικειμενικά κριτήρια υπολογισμού του τεκμαρτού ενοικίου, έτσι ώστε να υπάρχει η απαραίτητη αναλογία μεταξύ του τεκμαρτού ενοικίου από τη μια και του επιβαλλομένου δικαιώματος ή φόρου ενοικίου από την άλλη. Τέτοια κριτήρια θα ήταν, ενδεικτικά, το κατά πόσο ένα διαμέρισμα ή οικία είναι του ενός, δύο ή περισσοτέρων υπνοδωματίων, αν είναι επιπλωμένα ή όχι, κλπ..
Στην προκείμενη περίπτωση οι καθ΄ ων η αίτηση επέβαλαν φορολογία ενοικίου με κριτήριον μόνο το κατά πόσο, κατά την εκτίμησή τους, ένα υποστατικό είναι διαμέρισμα, οικία, έπαυλη, εστιατόριο ή κατάστημα, ανεξάρτητα από το μέγεθος ή την επίπλωσή του. Αυτή η γενική «κατηγοριοποίηση» των υποστατικών είναι κατά την κρίση μου αυθαίρετη. Επίσης οι προσβαλλόμενες αποφάσεις είναι μη αιτιολογημένες, εφόσον δεν δίνουν στο ακυρωτικό δικαστήριο τα απαραίτητα στοιχεία για να ελέγξει τη νομιμότητά τους και συγκεκριμένα, σ΄ αυτή την περίπτωση, το κατά πόσον ο επιβληθείς φόρος, ήταν ανάλογος του τεκμαρτού ενοικίου του υποστατικού και ότι το τεκμαρτό ενοίκιο υπολογίστηκε στη βάση αντικειμενικών, λογικών και δίκαιων κριτηρίων.
Για τους λόγους που προσπάθησα να εξηγήσω, θεωρώ ότι οι προσβληθείσες αποφάσεις είναι αποτέλεσμα πλάνης νόμου και μη δεόντως αιτιολογημένες.
Κατά συνέπεια η προσφυγή πετυχαίνει και εκδίδεται δηλωτική απόφαση του δικαστηρίου ότι οι τέσσερις συναφείς πράξεις των καθ΄ ων η αίτηση, οι οποίες αναφέρονται στην παράγραφο Α του αιτητικού της προσφυγής, είναι άκυρες και χωρίς οποιοδήποτε αποτέλεσμα.
Έξοδα υπέρ του αιτητή, να υπολογιστούν από τον αρμόδιο Πρωτοκολλητή.
Μ.Μ. ΝΙΚΟΛΑΤΟΣ,
Δ.
/ΕΑΠ.